Relationship Between Some Body Measurements and Ultrasound Measurements at the end of Fattening of Akkaraman and Ivesi Lambs

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 2, 56 - 64, 21.01.2020

Ali Karabacak Yasin Altay İbrahim Aytekin

Öz

This study was conducted on Akkaraman and Awassi lambs to investigate the relationship by using canonical correlation analysis between live weight and some body measurements such as withers height, leg girth and chest girth and ultrasound measurements such as M. Longissimus dorsi depth, subcutaneous fat depth and skin depth at the end of intensive fattening. Ultrasonic measurements in M. longissimus dorsi can provide important clues fattening about live weight gain and fatness of animals before slaughter. It can also provide important clues to herd management about the growth and development of animals and the marketing age. Especially in large herds, these measurements are important for herd management in terms of labor and time savings. For this purpose, male lambs were on average 20 kg live weight and 2.5 months old, after a 10 day adaptation period, lambs were sent to slaughter after 70 days of intensive fattening. The lambs were fed 150 g of dehydrated alfalfa and concentrated feed as ad-libitum during the fattening period.
One of the set (X set) was consisted of ultrasound measurements such as M. Longissimus dorsi depth, subcutaneous fat depth and skin depth and the other set (Y set) was consisted of live weight and body measurements such as withers height, leg girth and chest girth at the end of intensive fattening. As a result, the canonical correlations in Akkaraman were 0.977, 0.945 and 0.732, while the Awassi was calculated as 0.987, 0.880 and 0.105, and the first and second canonical correlations in Akkaraman and the first canonical correlations in Awassi were significant (P <0.05). The first canonical correlation was found to be maximum high at 0.977 in Akkaraman and 0.987 in Awassi. As a result, it was determined that the set of ultrasound measurements determined at the end of fattening can be used in the estimation of body measurements in Akkaraman and Awassi lambs.

Anahtar Kelimeler

Akkaraman, Awassi, canonical correlation, canonical variable, body measurement, multivariate analysis, ultrasonic measurements

Akkaraman ve İvesi Kuzularının Besi Sonundaki Bazı Vücut Ölçüleri ile Ultrason Ölçüleri Arasındaki İlişkiler

Öz

Bu çalışma Akkaraman ve İvesi kuzularının entansif besi sonundaki canlı ağırlık, cidago yüksekliği, but çevresi ve göğüs çevresi gibi bazı vücut ölçüleri ile kesim öncesi göz kası derinliği, göz kası üstü yağ kalınlığı ve deri kalınlığı gibi ultrasonik ölçümler arasındaki ilişkileri çok değişkenli bir korelasyonla (kanonik) tahmin etmek amacıyla yapılmıştır. M. longissimus dorsi'deki ultrasonik ölçümler ve besi boyunca elde edilen canlı ağırlık kazancı besiye ilişkin önemli ipuçları ortaya koyabilir. Ayrıca hayvanların büyüme ve gelişmeleri ile pazarlama çağı hakkında da sürü yönetimine önemli ipuçları sağlayabilir. Bu gibi uygulamalar özellikle büyük sürülerde işgücü ve zaman tasarrufu açısından önem arz etmektedir. Bu amaçla yaklaşık 2.5 aylık yaşta ortalama 20 kg canlı ağırlıkta 10’ar baş erkek Akkaraman ve İvesi kuzuları besiye alınmış, 10 günlük alıştırma periyodu ve 70 günlük entansif besi sonunda kesime gönderilmiştir. Hayvanlara besi süresince 150 g kuru yonca otu ve ad-libitum olarak kesif yem verilmiştir.
Ultrasonik ölçümler olarak göz kası derinliği, göz kası üstü yağ kalınlığı ile deri kalınlığı bağımsız değişken veri seti (X set) olarak alınırken, vücut ölçüleri ise canlı ağırlığı, cidago yüksekliği, but çevresi ve göğüs çevresi bağımlı değişken veri seti (Y set) olarak alınmıştır. Akkaramanda kanonik korelasyonlar 0.977, 0.945 ve 0.732 iken İveside 0.987, 0.880 ve 0.105 olarak hesaplanmış olup, Akkaramanda birinci ve ikinci, İvesi ırkında ise ilk kanonik korelasyonlar istatistik olarak önemlidir (P<0.05). İlk kanonik korelasyon Akkaraman’da 0.977 ve İvesi’de 0.987 maksimum olarak yüksek bir değerde tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Akkaraman ve İvesi kuzularında vücut ölçülerinin tahmininde besi sonunda tespit edilen ultrason ölçülerinden oluşturulacak setin kullanılabileceği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Akkaraman, İvesi, kanonik korelasyon, kanonik değişken, vücut ölçüleri, çok değişkenli analiz, ultrasonik ölçümler

Kaynakça

• Alpar, R. (2011). Çok değişkenli istatistiksel yöntemler. Ankara: Detay Yayıncılık, 286-301.
• Aytekin, İ., Mammadova, N. M., Altay, Y., Topuz, D., & Keskin, İ. (2016). Determination of the factors effecting lactation milk yield of Holstein Friesian cows by the path analysis. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 30(1), 44-48.
• Çankaya, S. (2005). Kanonik korelasyon analizi ve hayvancılıkta kullanımı. Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Çankaya, S., Kayaalp, G. T. (2007). Estimation of relationship between live weights and some body measurements in German farm x hair crossbred by canonical correlation analysis. Hayvansal Üretim, 48(2).
• Çankaya, S., Yazgan, E., Kayaalp, G. T., Göçmez, Z., Serbester, U. (2008). Canonical correlation analysis for estimation of relationship between some body measurement at birth and six month period in Holstein Friesian calves. Journal of Animal and Veterinary Advances, 7, 8, 953-958.
• Çankaya, S., Altop, A., Olfaz, M., Erener, G. (2009). Karayaka toklularında kesim öncesi ve kesim sonrası ölçülen bazı özellikler arasındaki ilişkinin tahmini için kanonik korelasyon analizi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 24(1), 61-66.
• Gürbüz, F. (1989). Değişken takımları arasındaki ilişkilerin kanonik korelasyon yöntemi ile araştırılması. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi. Yayınları:1162, Ankara.
• Düzgüneş, O., Akman, N. (1995). Varyasyon Kaynakları. III. Baskı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları No: 1408. Ders Kitabı: 406. Ankara.
• Johnson, A. R., Wichern, D. W. (2002). Applied Multivariate Statistical Analysis: Canonical Corelation analysis, 543-580. Fifth Edition, Prentice Hall, New Jersey.
• Karabacak, A., Aytekin, İ., Keskin İ., Zülkadir, U., Boztepe, S. (2009). Akkaraman kuzularında besi başındaki canlı ağırlık ve çeşitli vücut ölçüleri ile karkas özellikleri arasındaki ilişkinin kanonik korelasyon yöntemi ile araştırılması. 1. Uluslararası 5. Ulusal Meslek Yüksek Okullları Sempozyumu. 27-29 Mayıs 2009, Konya.
• Karabacak, A., Boztepe, S., Keskin, İ., Aytekin, İ. (2013). Investigation of relationships between some carcass traits and pelvic fat weight in Akkaraman lambs by Path Analysis. VIth International Balkan Animal Conference BALNIMALCON 2013. 3-5 October 2013, Tekirdağ, Turkey.
• Keskin, İ., Ugur, Z., Dağ, B. (2004). Canonical correlation analysis for studying the relationship between reproductive traits and milk yield traits of brown Swiss herd raised at the state farm of konuklar in konya province. Journal of Animal and Veterinary Advances.
• Keskin, S., Özsoy, A. N. (2004). Canonical correlation analysis and its application. Journal of Agricultural Sciences (Turkey).
• Keskin, S., Kor, A., Başpınar, E. (2005). Akkeçi oğlaklarında kesim öncesi ve kesim sonrası ölçülen bazı özellikler arasındaki ilişki yapısının kanonik korelasyon analizi ile irdelenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 11(2), 154-159.
• Keskin, İ., Dağ, B., & Şahin, Ö. (2005). Investigation of relationships between body measurements taken at the onset of the fattening period and warm carcass weights in Anatolian Merino male lambs by path analysis. Hayvancılık Araş Derg, 15(2), 6-10.
• Keskin, İ., Dağ, B. (2009). Investigation of relationship amongst milk and wool yield traits of Awassi sheep by using canonical correlation analysis. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8(3), 464-468.
• Kocabaş, Z., Kesici, T., Eliçin, A. (1998). Investigation of relationship amongst the various body measurements by using canonical correlation analysis. II. National Animal Science Congress, Uludağ University, Bursa, pp: 169-178.
• Koşkan, O, Önder, E., G., Şen, N. (2011). Değişken setleri arası ilişkinin tahmini için kanonik korelasyon analizinin kullanımı. Iğdir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(2): 117-123.
• Mendes, M., Karabayır, A., Ersoy, I. E., Savas, T. (2005). The relationship among pre and post slaughter traits of American Bronze Turkey. Arch. Tierz., Dummerstorf 48(3): 283-289.
• Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (Çok Değişkenli Analizler). Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Özkan, M. M., Adak, S. M., Kocabaş, Z. (2008). An ınvestigation on the relationship betweenyield and canopy components in wheat (Triticum aestium). Tarım Bilimleri Dergisi 14:148-153.
• Sharma, S. (1996). Applied Multivariate Techniques: Canonical Corelation, 391-418. John Willey and Sons Inc., USA.
• Tahtali, Y., Çankaya, S., Ulutas, Z. (2012). Canonical correlation analysis for estimation of relationships between some traits measured at birth and weaning time in Karayaka lambs. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 18(5), 839-844.
• Takma, Ç., Gevrekçi, Y., Özsoy, A. N., Çevik, M. (2017). Canonical correlation analysis on egg production traits of quails. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 12(1), 92-99.
• Tatar, A., M., Eliçin, A. (2002). Ile de france x akkaraman (G1) melezi erkek kuzularında süt emme ve besi dönemindeki canlı ağırlık ve vücut ölçüleri arasındaki ilişkinin kanonik korelasyon metodu ile arastırılması. Tarim Bil. Der, 8, 67-72.
• Tatlıdil, H. (1996). Applied statistical multivariate analysis. Department os statistics, faculty of science, Hacettepe University, Ankara.
• Tatsuoka, M., M. (1971). Multivariate Analysis: Canonical Corelation Analysis, 183-193. John Willey and Sons Inc., USA.
• Ural, D., A., Barıtcı, İ. (2013). Determination of relationship between some udder and body traits of Holstein cows by canonical correlation analysis. Kocatepe Veteriner Dergisi, 6(1), 11-17.
• Yılmaz, O., Cemal, İ., Yılmaz, M., Karaca, O., Taşkın, T. (2011). Eşme Yöresi Kıvırcık Melezi kuzularda pazarlama canlı ağırlığı ve bel gözü kası ultrason ölçümleri. 7. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi, 14-16 Eylül Adana.