Aday Öğretmenlerin Öğretme-Öğrenme Anlayışlarının Öğretim Programını Benimseme ve Uygulama Değişkenleri Açısından İncelenmesi

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 1, 238 - 252, 01.03.2016

Salih Akyıldız

Öz

Bu araştırmada, aday öğretmenlerin öğretme-öğrenme anlayışlarının belirlenmek ve bu anlayışlarının cinsiyet, öğretim programını benimseme ve uygulama değişkenlerine göre anlamlı bir şekilde farklılaşıp farklılaşmadığının incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma evrenini 2012-2013 öğretim yılında Trabzon il ve ilçelerindeki okullarda göreve yeni başlayan aday öğretmenler oluşturmaktadır. Çalışma, evrende ulaşılabilen 245 öğretmenin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Verilerinin toplanmasında, özgün formu Chan ve Eliot (2004)’a ait olan ve Türkçe’ye uyarlaması Aypay (2011) tarafından yapılan “Öğretme-Öğrenme Anlayışları” ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde aritmetik ortalama, frekans, yüzde, bağımsız gruplar t testi, tek yönlü varyans analizi ve Bonferroni testleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgulardan hareketle, aday öğretmenlerin yapılandırmacı anlayışı güçlü bir şekilde benimsedikleri, geleneksel anlayışı ise benimsemedikleri anlaşılmıştır. Aday öğretmenlerin öğretim programını benimseme ve uygulama düzeyleri artıkça yapılandırmacı anlayışı daha çok benimsedikleri, öğretim programını benimseme ve uygulama düzeyleri azaldıkça geleneksel anlayışa doğru bir kayma gösterdikleri tespit edilmiştir. Araştırmada aday öğretmenlerin yapılandırmacı ve geleneksel öğretme-öğrenme anlayışlarının cinsiyetlerine göre farklılaşmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Aday öğretmen, Yapılandırmacı anlayış, Geleneksel anlayış, Öğretim programı

Investigating Novice Teachers’ Teaching-Learning Approaches on The Basis of Adoption of Curriculum and Application Variables

Öz

In this study, it was aimed to determine novice teachers’ teaching-and learning approaches and investigate whether there are meaningful differences between their teaching-learning approaches and gender, adoption of curriculum and application variables. Survey model was utilized in the study. Universe of the study consist of novice teachers who were newly appointed to schools in Trabzon city center and its districts in 2012-2013 academic year. Study was carried out with reached 245 teachers’ participation from the universe. In order to collect data “Teaching-Learning Approaches Scale” which was originally developed by Chan & Elliot (2004) and adapted to Turkish by Aypay (2011) was utilized. Mean scores, frequencies, percentages, independent groups t tests, one way variance analysis and Bonferroni tests were employed for data analysis. According to findings, it is determined that novice teachers have adopted the constructivist approach strongly compare to traditional approach in education. It was found that when the level of curriculum adoption and application increases novice teachers adoption level of constructivist teaching approach increases. Similarly, when the level of curriculum adoption and application decreases then novice teachers’ slip towards traditional approach. In the study it was also determined that there is no meaningful difference between teachers’ constructivist and/or traditional approaches and gender variable.

Anahtar Kelimeler

Novice teacher, constructivist approach, traditional approach, curriculum

Kaynakça

• Açıkgöz, K. Ü. (2003). Aktif öğrenme. İzmir: Eğitim Dünyası Yayınları. (5. baskı).
• Aydın, M. (2010). Matematik öğretmenlerinin matematik eğitimine yönelik inanışlarındaki değişimin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Aydın, Ö., Tunca, N. & Şahin, S. A. (2015). Fen bilgisi öğretmen adaylarının öğretme ve öğrenme anlayışlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1331-1346.
• Aypay, A. (2011). Öğretme ve öğrenme anlayışları ölçeğinin Türkiye uyarlaması ve epistemolojik inançlar ile öğretme ve öğrenme anlayışları arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 7-29.
• Baş, G. (2014). İlköğretim öğretmenlerinin öğretme-öğrenme anlayışlarının bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 18-30.
• Baş, G. & Beyhan, Ö. (2013). Öğretmen adaylarının öğretme-öğrenme anlayışları ile öğrenci kontrol ideolojileri arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Özel sayı 1, 14-26.
• Bıkmaz, F. H. (2011). Öğretmen adaylarının öğretme-öğrenme anlayışları ve bilimsel epistemolojik inançları. I. Uluslararası eğitim programları ve öğretim kongresinde sunulmuş bildiri, Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Eskişehir.
• Brooks, J. G. & Brooks, M. G. (1999). The Case for constructivist classrooms. Virginia: Alexandria Press.
• Cano, F. (2005). Epistemological beliefs and approach to learning: Their change through secondary school and their influence on academic performance. British Journal of Educational Psychology, 75, 203-221.
• Chai, C. S. & Khine, M. S. (2008). Assessing the epistemological and pedagogical beliefs among pre-service teachers in Singapore. Khine, M. S. (Ed.), In Knowing, knowledge and beliefs: Epistemological studies across diverse cultures. Amsterdam, Netherlands: Springer.
• Chan, K. W. (2003). Hong Kong teacher education students’ epistemological beliefs and approaches to learning. Research in Education, 69, 36-50.
• Chan, K.W. & Elliott, R. G. (2004). Relational analysis of personal epistemology and conceptions about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 20 (8), 817- 831.
• Cheng, M. M., Chan, K. W., Tang, S. Y. & Cheng, A. Y. (2009). Pre-service teacher education students' epistemological beliefs and their conceptions of teaching. Teaching and Teacher Education, 25(2), 319-327.
• Clements, D. H. & Battista, M. T. (1990). Constructivist learning and teaching. Arithmetic Teacher, 38(1), 34–35.
• Cohen, L. Manion, L. & Morrison, K. (2007). Research methods in education, (6th ed.). New York: Routledge.
• Deryakulu, D. (2001). Yapıcı öğrenme: Sınıfta demokrasi. Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
• Deryakulu, D. (2002). Denetim odağı ve epistemolojik inançların öğretim materyalini kavramayı denetleme türü ve düzeyi ile ilişkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 22, 55-61
• Duffy, G. & Roehler, L. (1986). Constraints on teacher change. Journal of Teacher Education, 35, 55-58.
• Ellez, A. M. & Sezgin, G. (2002). Öğretmen adaylarının öğrenme yaklaşımları. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Kitapçığı, 2, 1261-1266.
• Engin, G. & Daşdemir, İ. (2015). Sınıf öğretmenlerinin öğretme ve öğrenme anlayışlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 33, 425-432.
• Eren, A. (2010). Consonance and dissonance between turkish prospective teachers’ values and practises: conceptions about teaching, learning, and assessment. Australian Journal of Teacher Education, 35(3), 27-48.
• Fosnot, C. T. & Perry, R. S. (2007). Oluşturmacılık: Psikolojik bir öğrenme teorisi. oluşturmacılık, teori, perspektif ve uygulama (Çev. Soner Durmuş, Edi. Catherine Twomey Fosnot). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım sf. 9-42
• Fullan, M. (2001). The new meaning of educational change (Third Edition). New York: Teachers College Press,
• Glasersfeld, V. E. (2007). Oluşturmacılığın yansımaları. Oluşturmacılık, teori, perspektifler ve uygulama (Ed. Catherine Twomey Fosnot [Çeviren: Soner Durmuş]) Ankara: Nobel Yayınları.
• Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi (15. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karhan, İ. (2007). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin epistemolojik inançlarının demografik özelliklerine ve bilgi teknolojilerini kullanma durumlarına göre incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• Kayri, M. (2009). Araştırmalarda gruplar arası farkın belirlenmesine yönelik çoklu karşılaştırma (post-hoc) teknikleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(1), 51-64
• Khalid, A. & Azeem, M. (2012). Constructivist vs traditional: effective instructional approach in teacher education. International Journal of Humanities and Social Science, 2(5), 170-177.
• Khader, F. R. (2012). Teachers’ pedagogical beliefs and actual classroom practices in social studies. American International Journal of Contemporary Research 2(1), 73-92.
• Ocak, G. (2012). Öğretmenlerin yapılandırmacı öğrenme ortamı kurma başarılarının öğretmen ve öğretmen adaylarınca değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 37(166), 25-40.
• Oğuz, A. (2011). Öğretmen adaylarının demokratik değerleri ile öğretme ve öğrenme anlayışları. Değerler Eğitimi Dergisi, 9(22), 139-160.
• Özden, Y.(2005). Öğrenme ve öğretme. Ankara: Pegem A Yayıncılık Rodriguez, L. & Cano, F. (2007). The learning approaches and epistemological beliefs of university students: a cross-sectional and longitudinal study. Studies in Higher Education, 32(5), 647–667.
• Saçıcı, S. (2013). The interrelation between pre-service science teachers’ conceptions of teaching and learning, learning approaches and self-efficacy beliefs. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Senemoğlu, N. (2004). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya (4. baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Schunk, D. H.(2009). Yapılandırmacı teori. Öğrenme teorileri eğitimsel bir bakış. (Çev.
• Mahmut Yasin Demir). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım (s. 234-277).
• Stipek, D., J., Givvin, K., B., Salmon, J.,M. & Macgyvers, V.,L. (2001). Teachers’ beliefs and practices related to mathematics instruction, Teaching and Teacher Education, 17, 213- 226.
• Şahin, S. & Yılmaz, H. (2011). A confirmatory factor analysis of the teaching and learning conceptions questionnaire (TLCQ). Journal of Instructional Psychology, 38(3), 194- 200.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
• Yurdakul, B. (2004). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının öğrenenlerin problem çözme becerilerine, bilişötesi farkındalık ve derse yönelik tutum düzeylerine etkisi ile öğrenme sürecine katkıları. Yayımlanmamış doktora tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.