Biyoloji Temelli Mesleklerin Seçiminde Biyolojiyi Sevmenin Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 11 Sayı: 1, 140 - 152, 01.03.2016

Esra Özay Köse Şeyda Gül

Öz

İnsanoğlunun hayatında yaptığı seçimlerin en önemlilerinden biri meslek seçimi olup bu durum bir bakıma gelecekteki hayatını da etkilemektedir. Doğru meslek seçimi insanın kendi ilgi, yetenek ve ihtiyaçlarının yanında beklentilerinin farkında olmasıyla mümkündür. Bu çalışmanın amacı biyoloji temelli mesleklerin seçiminde biyolojiyi sevmenin etkisini araştırmaktır. Ayrıca biyoloji temelli mesleklerin seçimi ile cinsiyet ve meslek açısından karşılaştırılması yapılmıştır. Bu amaçla doktor, hemşire, biyolog, eczacı, gıda mühendisi, veteriner ve ziraat mühendisleri gibi biyoloji temelli mesleklerde çalışmakta olan 72 kişiye 11 madde içeren 5’li Likert tipi yapılandırılmış bir görüşme formu uygulanmıştır. Elde edilen bulgular incelendiğinde, katılımcıların biyoloji temelli meslekleri seçmelerinde biyolojiyi sevmenin etkisinin olduğu gözlenmiştir. Ayrıca biyoloji temelli mesleklerin seçimi ile meslek açısından karşılaştırma yapıldığında anlamlı bir fark bulunmuş ancak cinsiyetle arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Biyoloji, Cinsiyet, Meslek seçimi

Effect of the Love of Biology in the Choice of Biology-Based Profession

Öz

The career choice is one of the most important selections for human being and also this, in a sense, affects her/his future life. A suitable career choice is possible by recognition the individual's own interests, abilities, needs, and also expectation. The purpose of this research is to examine the effect of the love of biology in the choice of biology–based profession. Further, the choice of biology-based profession was compared in terms of gender and profession. For this aim, 72 persons working in the professions such as doctors, nurses, biologists, pharmacists, nutritionists, veterinarians and agricultural engineers were administered a structured interview form including 11 a five-point Likert-type items. When the obtained data were analyzed, it was founded that love of biology became effective in the selection of the biologybased professions. In addition, when compared in terms a choice of biology-based profession with profession, it was founded a significant difference, but there was no significant difference between gender.

Anahtar Kelimeler

Biology, choice of profession, gender

Kaynakça

• Baykan, Ö. (1998). Lise öğrencilerinin mesleki yönelimleri ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (14. Baskı). Pegem yayınları: Ankara.
• Can, H., Balcı, U. G. & Öngel, K. (2013). İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Tıp Fakültesi birinci sınıf öğrencilerinin meslek seçiminde etkili faktörler. Eurasian Journal of Family Medicine, 2(2), 77-82.
• Cook, T. H., Gilmer, M. J. & Bess, C. J. (2003). Beginning students’ definitions of nursing: An inductive frame work of professional idenity. Journal of Nursing Education, 42(7), 311-317.
• Çakır, M. A. (2004). Mesleki karar envanterinin geliştirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 1-14.
• Çıtak-Tunç, G., Akansel, N. & Özdemir, A. (2010). Hemşirelik ve sağlık memurluğu öğrencilerinin meslek seçimlerini etkileyen faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(1), 24-31.
• Doğan, H. & Kuzgun, Y. (2008). Bilgi verici danışmanlık programının üniversiteye giriş sınavı ve üniversite eğitimine ilişkin yanlış inançlara etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 291– 306.
• Erdem, B. & Kayran, M. F. (2013). Balıkesir üniversitesi turizm işletmeciliği ve otelcilik yüksekokulu öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(1), 81-106.
• Erten, S. (1993). Biyoloji laboratuvarlarının önemi ve laboratuvarlarda karşılaşılan problemler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9, 315-330.
• Genç, G., Kaya, A. & Genç, M. (2007). İnönü üniversitesi tıp fakültesi öğrencilerinin meslek seçimini etkiyen faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(14), 49-63.
• Gül, Ş. & Yeşilyurt, S. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin biyoloji ve biyoloji dersine yönelik tutumları (pilot uygulama). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(20), 28-47.
• Hwang S. K. & Polachek, S. W. (2004). Occupational self‐selection and the gender wage gap: Evidence from Korea and United States, http://www2.binghamton.edu/ economics/wp04/WP0413.pdf, (Erişim tarihi: 30.12.2012)
• Kahraman, A. B., Ozansoy-Tunçdemir, N. & Özcan, A. (2015). Toplumsal cinsiyet bağlamında hemşirelik bölümünde öğrenim gören erkek öğrencilerin mesleğe yönelik algıları. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 18(2), 108-144.
• Kırağ, N. (2015). Hemşirelik mesleğinin seçiminde ilişkili olan faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8(4), 226-231.
• Kıran, B. & Taşkıran, E. G. (2015). Ege üniversitesi eczacılık fakültesi 1.sınıf öğrencilerinin meslek tercihine etki eden faktörler. Marmara Pharmaceutical Journal, 19, 159-167.
• Kutu, H. & Sözbilir, M. (2011). Yaşam temelli ARCS öğretim modeliyle 9. sınıf kimya dersi “Hayatımızda Kimya” ünitesinin öğretimi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 29-62.
• Kuzgun, Y. (2008). Meslek seçiminde bilinmesi gerekenler. Ankara: Ösym yayınları.
• Mutlu, M. (2006). The relation between the learning styles of the students in Anatolian high schools, Anatolian teachers’ high schools, science high schools and their attitudes towards biology course. International Journal of Environmental and Science Education, 1(2), 148–162.
• Özata-Yücel, E. & Özkan, M. (2011). SBS Fen bilimleri testindeki başarının düşük olma nedenleriyle ilgili öğretmen ve öğrenci görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 537-562.
• Özay-Köse, E. (2014). Ortaöğretim öğrencilerinin biyoloji temelli meslekleri seçmelerinde etkili olan faktörler. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(6), 30-38.
• Özçelik, H., Ünser, Ö., Kaymaz, H. & Yay, N.A. (2013). Üniversite öğrencilerinin biyoloji bölümünden beklentileri. SDU Journal of Science (E-Journal), 8(2), 122-150.
• Özdemir, F. K. & Şahin, Z. A. (2016). Hemşirelik bölümü birinci sınıf öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörler. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 28-32.
• Pekkaya, M. & Çolak, N. (2013). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen faktörlerin önem derecelerinin AHP ile belirlenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(2), 797-818.
• Sarıkaya, T. & Khorshid, L. (2009). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen etmenlerin incelenmesi: üniversite öğrencilerinin meslek seçimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393-423.
• Secrest, J. A., Norwood, B. R. & Keatly, V. M. (2003). I was actually a nurse: The meaning of professionalism for baccalaureate nursing students. Journal of Nursing Education, 42(2), 77-82.
• Temelli, A., Kurt, M. & Özay-Köse, E. (2010). Özel dershanelerin biyoloji öğretimine katkılarının öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 3(2), 148-161.
• Tezel A. & Arslan S. (2002). Erzurum sağlık yüksekokulu 1. sınıf öğrencilerinin mesleklerini seçmeye ve mesleğe ilişkin görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 5(2), 39-44.
• URL 1. (2006). www.yozgatram.gov.tr adresinden alınmıştır
• Yang, E., Wong, S. C., Hwang, M. & Heppner, M. J. (2002). Widening our global view: The development of career counseling services for international students. Journal of Career Development, 28(3), 203-213.
• Yanıkkerem, E., Altıparmak, S. & Karadeniz, G. (2004).Gençlerin meslek seçimini etkileyen faktörler ve benlik saygıları: Manisa Sağlık Yüksekokulu örneği. Hemşirelik Forumu Dergisi, 7(2), 60-67.