TOPLAM KALİTE YÖNETİMİ FORMATÖR ÖĞRETMENLERİNİN VE İDARECİLERİNİN HAZIRLANAN STRATEJİK PLANLARIN EĞİTİMDE DEĞİŞİM VE YENİLİK HAREKETLERİNE KATKISI HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ

Yıl 2011, Cilt: 6 Sayı: 1, 65 - 78, 01.03.2011

Tamer Altun Canan Çolak

Öz

Bu araştırmada Milli Eğitim sistemi içinde yürütülen Toplam Kalite Yönetimi (TKY) çalışmaları kapsamında hazırlanan stratejik planlamaların eğitimde değişim ve yenilik hareketlerine etkisi incelenmiştir. Araştırma, nitel araştırma yaklaşımı içinde tasarlanmış olup, 2010-2011 eğitim öğretim yılında, Trabzon ilindeki okullarda görev yapan TKY çalışmalarından sorumlu 9 idareci ve 5 TKY formatör öğretmeni ile yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış mülakat tekniği kullanılmıştır. Verilerin analiz edilebilmesi için nitel araştırma yöntemlerinde kullanılan sürekli karşılaştırılmalı analiz yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizinde ortaya çıkan bulgulara göre stratejik planlamaların tüm öğretmenlerin bu sürece etkin katılımı ile ve aynı zamanda planın mantığının tam anlaşıldığı sürece eğitimde değişim ve yeniliğe katkısı olacağı sonucuna ulaşılmıştır. Ancak öğretmenlerin stratejik plan mantığını tam olarak anlayamamaları ve bu süreçte aktif rol oynamamaları stratejik planların eğitimde değişim ve yenilik hareketlerinde beklenen etkiyi yaratmamasının nedenlerinin başında olduğu ortaya konmuştur. Araştırmanın sonunda stratejik planlama sürecine aktif katılımının sağlanması ve bu sürecin benimsenmesinin sağlanması gibi uygulamaya dönük çeşitli öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Toplam Kalite Yönetimi, stratejik planlama, eğitimde değişim

VIEWS OF TOTAL QUALITY MANAGEMENT FORMATOR TEACHERS AND MANAGERS ABOUT CONTRIBUTİON OF STRATEGIC PLANS ON CHANGE AND INNOVATIONS IN EDUCATION

Öz

In this study, effects of strategic plans, which are prepared for Total Quality Management (TQM) activities in school within National Education system, on educational change and innovations are examined. The study designed in qualitative research approach and carried out with 9 school managers and 5 TQM formator teachers who work in various schools of Trabzon during 2010- 2011 academic years. Semi-structured interview technique used as main source of data collection. In order for data analysis “constant comparison method” which is commonly used in qualitative research methods, was used in the study. Results of data analysis show that participants believe that strategic plans have contributions to change and innovations in education if all teachers take effective part in change process and logic of strategic plans understood well by all. However, in practice it is found that strategic plans do not have expected effects on educational change and innovations due to inactive teachers in implementation process and lack of perceptions of teachers about logic of strategic plans. At the end of the study it is suggested that teachers should be made to be active participants of implementation process of strategic plans and help them to internalize the educational change process.

Anahtar Kelimeler

:Total Quality Management, strategic plans, educational change

Kaynakça

• Aktan, C. (1997) Değişim ve Yeni Global Yönetim. İstanbul: MESS Yayınları.
• Altun, T. (2006) Evaluating the impact of Information and Communications Technology (ICT) on the culture of school: strategies and implications for teacher education, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 7 (2): 177-198
• Arcaro, J. S. (1995). Quality in Education: An Implementation Handbook. Florida, USA: St. Lucie Press.
• Aydın, A. ve Şentürk, İ. (2007). Eğitimde Toplam Kalite Yönetiminin uygulanması (İlköğretim Okulları Örneği), Manas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss. 1-19 . E r i ş i m T a r i h i : 0 5 . 1 1 . 2 0 1 1 . I n t e r n e t Ad r e s i : http://yordam.manas.kg/ekitap/pdf/Manasdergi/sbd/sbd17/sbd-17-01.pdf,
• Balkır, N. (1992). Türkiye'de Çağdaş Eğitim ve Çağdaş Üniversite. Çağdaş Eğitim Çağdaş Üniversite, Ankara: T.C. Başbakanlık Yayınları.
• DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2006). Kamu İdareleri İçin Stratejik Planlama Kılavuzu(2 . S ü r ü m ) , A n k a r a : T . C . B a ş b a k a n l ı k . İ n t e r n e t A d r e s i : http://www.sp.gov.tr/documents/SP-Kilavuz2.pdf , Erişim Tarihi: 15.12.2010
• Dinçer, Ö. (1998). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım
• Doğan, E. (2002) Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi, Antalya: Academy plus Yayınevi
• Ekiz, D. (2009) Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Anı Yayıncılık
• Erçetin, Ş. (2001). Biz Akademisyenler Geleceğin Yüksek Öğretim Kurumlarını Yaratmaya Hazır mıyız? Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 25.
• Fullan, M. (1991) The New Meaning of Educational Change, London: Cassell Press.
• Gündüz, H. B. ve Hamedoğlu, A. (2011). İlköğretimde toplam kalite yönetimi uygulamalarında görülen engeller (Sakarya ili örneği), Internet Adresi: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~mhamed/yayinlar/tky_yonetsel_engel.pdf, Erişim Tarihi: 10.12. 2011.
• İmanova, S. (2006) Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi, Journal of Qafqaz University, 18, ss. 126 – 133. İnternet Adresi: http://journal.qu.edu.az/article_pdf/1030_347.pdf , Erişim Tarihi: 15.12. 2011.
• Karaca, E. (2008). Eğitimde Kalite Arayışları ve Eğitim Fakültelerinin Yeniden Yapılandırılması, Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 21, ss. 61-81.
• Özden, Y. (2002). Eğitimde Yeni Değerler. Ankara: Pegem A YayıncılıkMEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2007). Eğitimde Stratejik Planlama, Ankara: MEB, Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayınları.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2010). Eğitimde Stratejik Planlama: Okul/Kurumlar İçin,Ankara: MEB, Strateji Geliştirme Başkanlığı Yayınları.
• Şentürk, H. ve Türkmen, Ö. (2009). İlköğretim okullarındaki yönetici ve öğretmenlerin toplam kalite yönetimi uygulamalarına ilişkin algıları, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 128-142.
• Şişman, M. (1997). Eğitimde Toplam Kalite Yönetimi ve Kültür. Eğitim ve Bilim, Cilt:21, Sayı:105, s. 61-67
• Taşcı, D. (1995) “Toplam Kalite Yönetimi ve Eğitimde Uygulanabilirliği”, 4. Ulusal Kalite Kongresi Tebliğler Kitabı, s. 255-259.
• Töremen, F. (2002). Eğitim örgütlerinde değişimin engel ve nedenleri, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (1), ss.185-202.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayınları.