Zenginleştirilmiş Kütüphanelerin Türkiye’deki Eğitime Katkıları: Zonguldak Alaplı İMKB Teknik Ve Endüstri Meslek Lisesi Araştırması

Yıl 2019, Sayı: 11, 1 - 24, 07.08.2019

Fatma Uyar Malik Yılmaz

Öz

Türkiye,
eğitilen genç bireylerin bilgi çağına ayak uydurabilmelerini sağlamak amacıyla
eğitim sisteminin önemli unsurlarından biri olan okul kütüphanelerinde
yenileşme yoluna gitmiştir. Bu doğrultuda Milli Eğitim Bakanlığının yürüttüğü;
Orman ve Su İşleri Bakanlığı ve Türkiye Belediyeler Birliğinin de paydaş olduğu
‘Okullar Hayat Olsun’ projesi ile 2014 yılında bazı okullarda Zenginleştirilmiş
Kütüphaneler (Z-kütüphaneler) kurulmaya başlanmıştır. Bu çerçevede söz konusu
projesinin bir parçası olan Z-kütüphaneler üzerine bir çalışma
gerçekleştirilmiş ve örnek kütüphane olarak Zonguldak Alaplı İMKB Teknik ve
Endüstri Meslek Lisesinde kurulan Z-kütüphanesi seçilerek araştırma
yapılmıştır. Araştırmada Z-kütüphanelerin işleyişi, donanımı, kullanımı ve
hizmeti çerçevesinde Türkiye’deki eğitime katkılarının neler olduğuna dair
bilgiler almak amacıyla öğrencilerle anket çalışması yapılmış ve okul müdür
vekili ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bilgiler sonucunda
Zonguldak Alaplı İMKB Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi öğrencilerinin
Z-kütüphane hakkında bilgi sahibi ve bu kütüphanenin öğrenciler üzerinde olumlu
etkilerinin olduğu saptanmıştır.

Anahtar Sözcükler: Eğitim, okul
kütüphaneleri, zenginleştirilmiş kütüphane (Z-kütüphane).

Abstract

Turkey enhances innovation and evolution in the libraries with the aim
of keeping up the students with the modernization. The Ministry of National
Education, Ministry of Forestry and Water
Affairs and Turkish Association of Municipalities, regarding to
the enhancement, have been conducting jointly of Z-libraries works since 2014
with project of “School Becomes Life”. A study on enriched libraries was
carried out with the consideration of “Schools Become Life” project, and
Zonguldak Alaplı İMKB Technical and Industrial Vocational High School was
selected as a case study, where Z-Library was established. This study aims to
investigate the contribution of Z libraries within the scope of their
functionalities to Turkish education system, where questionnaire with students
and interview vice-principal of the school
have been implemented. Awareness of students about Z libraries and the positive
effects of Z-libraries on the students’ education are the results of this
study.

Keywords: Education, School Libraries, Enriched Library (Z-Library)

Anahtar Kelimeler

Eğitim, okul kütüphaneleri

Kaynakça

• Atasoy, M. ve Çimen, Z. (2016). Beden eğitimi spor yüksekokulu öğrencile-rinin toplumsallaşma fırsatı faktörüne bağlı futbol müsabakalarına katılım kararları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergi-si, 17 (3), 363-375. Atılgan, D. ve Yalçın, Y. (2009). Elektronik kaynakların seçimi ve değerlen-dirilmesi. Türk Kütüphaneciliği, 23(4), 769-802. Erişim adresi: http://tk.org.tr/index.php/TK/article/view/535/528 Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (Gel. 11. bs.). Ankara: Pegem Akademi. Cevizbaş, S. (2003). Türkiye’de okul kütüphanelerinin sorunları: Özel okul kütüphanelerine yönelik bir anket uygulaması. Türk Kütüphaneciliği, 17(4), 386-396. Çetintaş, H. B. ve Ak, Ş. (2015). Eğitimde zenginleştirilmiş kütüphanelerin yeri ve önemi: Ahmet Mesut Yılmaz İlkokulu zenginleştirilmiş kütüp-hane uygulaması. Milli Eğitim, 208, 18-32. Hall, N. (1986). Teacher, information and school libraries. Paris: UNESCO. Kuhlthau, C.C. (2010). Guided inquiry: School libraries in the 21st century. Rutgers The of New Jersey, 2,17-28. Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2015). Erişim adresi: http://dhgm.meb.gov.tr/www/18-21-subat-2015-tarihleri-arasinda-afyonkarahisar-da-genel mudurlugumuzce-okuma-kulturu-ve-z-kutuphane-calistayi-gerceklestirilmistir/icerik/214 Milli Eğitim Bakanlığı Destek Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2019). Zengin-leştirilmiş kütüphane (z-kütüphane) kurulumu ve donatımına ilişkin teknik şartname. Erişim adresi: fi-le:///C:/Users/fuyar/Downloads/ZK%C3%BCt%C3%BCphane%20Teknik%20%C5%9Eartnamesi%202019%20Versiyon%206.pdf Milli Eğitim Bakanlığı. (2016, 15 Mart). Z-kütüphane. Erişim adresi: http://z-kutuphane.meb.gov.tr/Home/Hakkimizda Milli Eğitim Bakanlığı. (2018, 6 Nisan). Okuma kültürü ve Z-kütüphane. Erişim adresi: http://z-kutuphane.meb.gov.tr/Home/Seminer Milli Eğitim Bakanlığı. (2019, 2 Şubat). Z-kütüphane haritası. Erişim ad-resi: http://z-kutuphane.meb.gov.tr:8076/zharita.html Önal, H. İ. (1992). Bilgi gereksinimlerinin karşılanması ve okul kütüphaneleri (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Öztürk, H. ve Ağa, T. (2018). Ortaokul öğrencilerinin bir yıllık z-kütüphane deneyimleri: Bir durum çalışması. Türk Kütüphaneciliği, 32(1), 7-18. Erişim adresi. http://www.tk.org.tr/index.php/TK/article/view/2900/2812 The International Federation of Library Associations and Instituti-ons/United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. (1999). IFLA/UNESCO school library manifesto. Erişim adresi: https://www.ifla.org/publications/iflaunesco-school-library-manifesto-1999 Z-kütüphane (2013, 10 Mart). Erişim adresi: www.z-kutuphane.com