Öz
Kuzey ucu Anadolu kıyılarına yaklaşık 18 km uzaklıkta bulunan Rodos Adası, Oniki adalar grubunun en büyük adasıdır. Hem Akdeniz’in bütün eski deniz yollarının kesiştiği noktada yer alması hem de Anadolu’ya yakınlığı nedeniyle önemli bir konuma sahiptir. Doğu Akdeniz havzası, Mısır, Ege ve Boğazlar bölgesini birbirine bağlayan yol üzerinde bulunan ada ticari açıdan çok büyük önem taşıyordu. Bu konumu nedeniyle Neolitik çağdan beri birçok uygarlığa da ev sahipliği yapan Rodos Adası, Minoslular, Dorlar, Persler, Atinalılar, Büyük İskender, Roma, Bizans ve St. Jean Şövalyelerinin hâkimiyetlerinde uzun bir tarihi süreç geçirdikten sonra 1522 yılında Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiştir. Bundan sonra da Akdeniz’de eskiden beri gelen ticari önemini koruyan Rodos Adası önemli bir üs olarak kullanılmaya devam etmiştir. Bu fetihle hem Mısır ile İstanbul arasındaki engel ortadan kalkmış hem de Doğu Akdeniz ticaret yolunda tam bir Osmanlı kontrolü sağlanmıştı.
16. yüzyılda Akdeniz ticaretinde söz sahibi olan Osmanlı Devleti bölgede uzun dönemler devam eden köle ticaretini de etkin olarak devam ettirmiştir. Akdeniz ticaret ağında önemli bir durak olan Rodos Adası, bu deniz üzerinden yapılan köle ticaretinde önemli bir liman olarak işlevini Osmanlı hakimiyetinde de sürdürmüştür. Akdeniz’in güney kıyılarından yola çıkarılan köle yüklü gemilerin aktarma limanı olarak kullanılan adalardan olan Rodos, Anadolu’nun güney kıyılarına çıkarılacak kölelerin denizdeki son duraklarından biri olarak kullanılıyordu. Yine Akdeniz’in önemli köle pazarları arasında adı geçen Rodos Adası kölelerin alınıp satıldığı yerlerden de birisidir. Antik çağlardan beri Rodos’ta kölelik devam etmiş ancak 19. yüzyılda köleliğin kaldırılması için yapılan çalışmalar neticesinde adada köle ticaretine engel olunmaya çalışılmıştır. Bu çalışma Rodos’un eskiden beri önemli bir köle ticaret merkezi olduğu ve 19. yüzyılda da bu faaliyetlerin nadiren de olsa devam ettiğini ortaya koymaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bradford, Ernle (2004), Akdeniz Bir Denizin Portresi, çev. Ahmet Fethi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
- Erdoğru, Mehmet Akif (2018), Rodos’un Sosyal ve Ekonomik Tarihi, İzmir: Er Yay.
- Toledano, Ehud R. (1994), Osmanlı Köle Ticareti 1840-1890, çev. Y. Hakan Erdem, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Öz
Rhodes Island, which is located about 18 km from the northern Anatolian coast, is the largest island of the group of twelve islands. The island has a significant position both because it is located at the intersection point of all the old sea routes of the Mediterranean and also due to its proximity to Anatolia. As it is located on the road connecting the eastern Mediterranean basin, Egypt, the Aegean and the Bosporus region, it was of major commercial importance. Rhodes Island, which has hosted many civilizations since the Neolithic period due to its location, after a long historical process under the dominance of Minos, Dors, Persians, Athenians, Alexander the Great, Roman, Byzantine and St. Jean Knights, it was conquered by the Ottoman State in 1522. Rhodes managed to protect its previous commercial importance and continued to be used as a significant base in Mediterranean. After this conquest, both the barriers between Egypt and Istanbul have disappeared and a complete Ottoman control has been established in the Eastern Mediterranean trade route.
The Ottoman State, which had a role in the Mediterranean trade in the 16th century, continued the long-standing slave trade in the region effectively. Rhodes Island was an important stop on the Mediterranean trade network. It served as an important port in the slave trade built over the Mediterranean in the Ottoman domination as well. Rhodes, one of the islands used as a transfer port by vessels, which were full of slaves, sailing from the southern shores of Anatolia, was used as one of the last stops in the sea to sail to the southern shores of Anatolia. Rhodes Island, one of the major slave markets of the Mediterranean, was one of the places where slaves were bought and sold as well. Slavery continued in Rhodes beginning from ancient times. However, in the 19th century, attempts were made to prevent the slave trade in the island as a result of the efforts to abolish the slavery in general. This study shows that Rhodes was an important slave trade center for centuries, and that these activities continued in the 19th century, despite being occasional.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Bradford, Ernle (2004), Akdeniz Bir Denizin Portresi, çev. Ahmet Fethi, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
- Erdoğru, Mehmet Akif (2018), Rodos’un Sosyal ve Ekonomik Tarihi, İzmir: Er Yay.
- Toledano, Ehud R. (1994), Osmanlı Köle Ticareti 1840-1890, çev. Y. Hakan Erdem, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ocak 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 13 Kasım 2020 |
| Kabul Tarihi | 11 Aralık 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |