1950 SEÇİMLERİ ÖNCESİNDE CUMHURİYET HALK PARTİSİ’NİN POLİTİK BİR MANEVRASI OLARAK İMAM HATİP KURSLARI

Yıl 2015, Sayı: 10, 1343 - 1360, 01.07.2015

Doğan Duman

Öz

Türk Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasındaki önemli dinamiklerden biri olan din, Cumhuriyet’in kurulmasından sonra kamusal alandan hızlı ve sistematik bir biçimde uzaklaştırılmıştır. Aynı süreçte din eğitimine ilişkin yeni düzenlemeler yapılmış ve din eğitimi de devlet kontrolüne alınmıştır.1923-1930 sürecinde din eğitimi devlet denetimi ve gözetimi altında, din dersleri ve imam hatip mektepleri aracılığı ile verilmiştir. Fakat daha sonra bir takım gerekçelerle, din dersleri kaldırılmış, imam hatip mektepleri ise kapatılmıştır. II. Dünya Savaşı bitiminde bazı iç ve dış dinamiklerin etkisiyle çoğulcu parlamenter düzene geçilmesi, soğuk savaş döneminin başlaması ve komünizmin bir tehdit olarak algılanması ile durum değişmeye başlamıştır. CHP, iç politikada diğer partilerle daha kolay rekabet edebilmek ve komünizm tehdidine karşı rahatça önlem alabilmek düşüncesiyle, İslam inancının toplum üzerindeki etkisinden yararlanmak istemiştir. Bu bağlamda din eğitimi konusu, 1946 sonlarında ülke gündemine yeniden girmeye başlamıştır. CHP ve DP içerisindeki kimi politikacıların da konuyu çeşitli ortamlarda tartışmaya açmaları üzerine, önce imam hatip kurslarının açılmasına sonra da din derslerinin seçimlik olarak okutulmasına karar verilmiştir. Bu çalışma, toplumun ihtiyaç duyduğu din görevlilerini yetiştirmek amacıyla açılan imam hatip kurslarının, aynı zamanda politik bir araç olarak kullanıldığını tespit etmek amacıyla hazırlanmıştır

Anahtar Kelimeler

İmam Hatip Kursları, İslam, Din Dersleri, Cumhuriyet Halk Partisi, Siyasal Rekabet

PREACHER’S (İMAM HATİP) COURSES AS A POLITIC MANEUVER OF REPUBLICAN PEOPLE’S PARTY BEFORE 1950 ELECTIONS

Öz

Religion which was one of the important dynamics in winning the Turkish National War for Independence was kept away systematically and fast from the public sphere after the Turkish Republic was established. Meanwhile new regulations on religious education were issued and religious education was taken under the state control. The religious education was taken under the state control and supervision and religious lectures were given at the Preacher’ Schools in between 1923-1930. But later religious lectures were abolished and Preacher’s Schools were closed by a number of reasons. The things began to be changed with the transition to pluralist parliamentary system under the influence of some internal and external dynamics and with the start of the Cold War as well as communism began to be perceived as a threat after of World War II. RPP with the aim of competing with the other parties easily and of taking precautions against the threat of communism comfortably wanted to take the advantage of the impact of Islamic faith on society. In this context religious education entered in the agenda of the country through the end of 1946. When some politicians from RPP and DP started the discussions on the religious education, it was decided to open the Preacher’s Courses and then religious courses were decided to be taught as elective courses. This study is prepared to identify that the Preachers’ courses which were opened to educate the clergy that the society needed was also used as a political tool