Honaz ve havalisi antik dönemden günümüze yerleşim yeri olmuştur. Honaz’da ilk olarak ‘Hisar
mahallesi’ ismine Osmanlı Döneminde XIX. YY’da rastlanmaktadır. Bu mahalle, Türklerin yaşadığı
ve Honaz kalesinin güneyinde yer alan aşağı kale içinde yer alan Hisar Mahallesi’dir. Bu mahallenin
daha sonra ‘Haydar’ mahallesi sınırları içinde kaldığı anlaşılmaktadır. Günümüzde ise ‘Asar’ olarak
bilinen bu yer, yeni kurulan ‘Yeni mahalle’ sınırları içinde kalmıştır.
Çalışmamıza esas olan Hisar mahallesi bu mahalle olmayıp, Osmanlı kayıtlarına, ‘Cemaat-i Kefere’,
‘Gebran’ isimleriyle geçen ve daha sonra ‘Hisar mahallesi’ ismini alan Rumların yaşadığı mahalledir.
Rumların yaşadığı bu mahalle, Honaz’ın batısında ve Honaz’dan bir vadi ve Çayboğazı deresi ile
ayrılmıştır. Honaz’ın, Honaz dağının eteğinde Çürüksu vadisine bakan bu Rum mahallesinin adı,
mübadillerin gelmesinden yıllar sonra ancak 1957’de Hisar mahallesi olmuştur.
Rum mahallesinin iktisadi hayatı Osmanlı döneminde ticaret ve tarıma dayalı olmuştur. 1924’te
Mübadele ile Rumların Honaz’dan Yunanistan’a gitmek üzere ayrılması ile haneleri boş kalmış, bu
boş hanelere aynı yıl Yunanistan’dan mübadil Müslüman-Türkler getirilmiştir. Mübadiller geldikten
sonra mahallenin iktisadi hayatı önemli ölçüde tarım üzerine olmuştur.
Hisarı olmayan Hisar mahallesi mübadele öncesi bir Rum mahallesi iken, Cumhuriyet döneminin
başında gerçekleşen mübadele ile bir mübadil-muhacir mahallesi olmuştur. Kiliseden camiye
dönüşen ibadethanesi ile iki kültürün farklı izlerini taşımaya devam etmesi nedeniyle marjinal
kalmıştır.
Honaz region has been a settlement place since antiquity. It is during Ottoman era in the 20th
century that the name of “Hisar neighborhood” firstly encountered in Honaz. This neighborhood,
where Turks lived and situated within the down castle, in the south of Honaz castle, is Hisar
neighborhood. It is later understood that this neighborhood remained within the borders of Haydar
neighborhood. This place which is known as ‘Asar’ today, remained within the borders of newly
founded “Yeni Mahalle”
Hisar neighborhood, which is the basis our study, is not this neighborhood. It is the neighborhood
where Greeks lived and named as ‘Cemaat-i Kefere’, ‘Gebran’ in Ottoman sources and later took
the name of “Hisar neighborhood”. This neighborhood in which Greeks lived is situated in the west
of Honaz and separated from Honaz with a valley and Çayboğazı creek. The name of this Greek
neighborhood, which is on the piedmont of Honaz mountain and facing Çürüksu valley, became
Diğer ID | JA88VD42KG |
---|---|
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Şubat 2017 |
Gönderilme Tarihi | 1 Şubat 2017 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 13 |