MUSTAFA KEMAL PASHA IN THE SWISS PRESS DURING THE NATIONAL STRUGGLE

Yıl 2024, Sayı: 28, 1 - 21, 01.07.2024

Enes Öz

https://doi.org/10.33431/belgi.1436901

Cited By: 1

Öz

International media organizations closely followed the developments in Turkey, which they referred to as Asia Minor, during the National Struggle. At this point, the Swiss press also turned its attention to Turkey and included news of the National Struggle and developments regarding Mustafa Kemal Pasha in the content of these news. In this context, conveying the news about Mustafa Kemal Pasha, which was reflected in the Swiss press during this period, constituted the main argument of the study. Thus, starting from the Swiss press, the news of Mustafa Kemal Pasha in the European public was researched At this point, it was aimed to determine with what developments the news about Mustafa Kemal Pasha was reflected in the Swiss press during the War of Independence and what the expressions used were when conveying the news. Because in a country that is accepted as neutral, a question can be asked how the public reported on the leader of this movement during the War of Independence.In the study, national newspapers in the Swiss press were used, where the pulse of the public opinion could be fully taken. The news about Mustafa Kemal Pasha were sorted, analyzed and used in the study. In this context, the subject has been narrowed down to the period between 1919 and 1922, that is, from the arrival of Mustafa Kemal Pasha to Samsun to the period just before the start of the Lausanne Conference process. Thus, it is aimed to contribute to the existing literature on Mustafa Kemal Pasha. Since 1919, content mentioning Mustafa Kemal Pasha began to intensify in the Swiss press. Firstly, the news that he was the leader of the organization in Anatolia was detected. In the later period, while information was shared about the developments during the wars of the National Struggle, Mustafa Kemal Pasha was included in the news details. News containing the decisions taken and instructions given by Mustafa Kemal Pasha gained importance in this period. During the Great Offensive, news was reflected in the Swiss press, showing that the decisions made by Mustafa Kemal Pasha were followed carefully.

Anahtar Kelimeler

Asia Minor, Swiss Press, National Struggle, Mustafa Kemal Pasha

MİLLÎ MÜCADELE SÜRECİNDE İSVİÇRE BASININDA MUSTAFA KEMAL PAŞA

Öz

Uluslararası basın kuruluşları, Millî Mücadele esnasında Küçük Asya olarak tabir ettikleri Türkiye’deki gelişmeleri yakından takip etmişlerdir. İsviçre basını da bu noktada gözünü Türkiye’ye çevirmiş, Millî Mücadele haberlerine ve bu haberlerin içeriğinde de Mustafa Kemal Paşa ile ilgili gelişmelere yer vermiştir. Bu bağlamda İsviçre basınına bu süreçte yansıyan Mustafa Kemal Paşa içerikli haberlerin aktarılması, çalışmanın esas argümanını oluşturmuştur. Böylece, İsviçre basınından hareket edilerek Avrupa kamuoyunda Mustafa Kemal Paşa haberlerinin araştırılması yapılmıştır. Bu noktada Millî Mücadele döneminde İsviçre basınında Mustafa Kemal Paşa hakkındaki haberlerin hangi gelişmelerle birlikte yansıdığı ve haberler aktarılırken kullanılan ifadelerin ne yönde olduğunun tespiti yapılmak istenmiştir. Zira tarafsız olarak kabul görmüş bir ülkede kamuoyunun Millî Mücadele esnasında, bu hareketin liderini nasıl haberleştirdiği bir soru olarak sorulabilmektedir. Çalışmada, İsviçre basınında bulunan ve kamuoyunun nabzının tam anlamıyla tutulabileceği ulusal gazetelerden yararlanılmıştır. Mustafa Kemal Paşa’nın yer aldığı haberler ayıklanarak tahlil edilmiş ve çalışmada kullanılmıştır. Bu kapsamda 1919-1922 tarihleri yani Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkışından, Lozan Konferansı sürecinin başlamasından hemen önceki döneme kadar olacak şekilde konu daraltılmıştır. Böylece, Mustafa Kemal Paşa özelindeki mevcut literatüre katkı sağlanması hedeflenmiştir. 1919 yılından itibaren, Mustafa Kemal Paşa’nın geçtiği içerikler İsviçre basınında yoğunlaşmaya başlamıştır. İlk olarak onun Anadolu’daki teşkilatlanmanın lideri olması haberleri tespit edilmiştir. Daha sonraki dönemde ise Millî Mücadele’de yürütülen savaşlar döneminde gelişmeler hakkında bilgiler paylaşılırken, Mustafa Kemal Paşa’ya haber ayrıntılarında yer verilmiştir. Mustafa Kemal Paşa’nın aldığı kararlar ve verdiği talimatları içeren haberler bu dönemde ağırlık kazanmıştır. Büyük Taarruz sürecinde ise bundan sonra Mustafa Kemal Paşa’nın vereceği kararların dikkatle takip edildiğini gösterir nitelikte haberler İsviçre basınına yansımıştır.

Anahtar Kelimeler

Küçük Asya, İsviçre Basını, Milli Mücadele, Mustafa Kemal Paşa

Kaynakça

• “Aegypten”, Neue Zürcher Zeitung, 29 Mayıs 1921.
• “Auslands-Rundschau”, Engadiner Post, 16 Temmuz 1921.
• “Auslands-Rundschau”, Oberländer Tagblatt, 10 Eylül 1920.
• “Auslands-Rundschau”, Oberländer Tagblatt, 2 Temmuz 1921.
• “Ausland-Türkei”, Neue Zürcher Zeitung, 10 Ağustos 1919.
• “Ausland-Türkei”, Neue Zürcher Zeitung, 30 Eylül 1919.
• “Ausland-Türkei”, Neue Zürcher Zeitung, 6 Ekim 1919.
• “Ausland-Türkei”, Neue Zürcher Zeitung, 1 Kasım 1919.
• “Ausland-Türkei”, Neue Zürcher Zeitung, 15 Ocak 1920.
• “Ausland-Türkei”, Neue Zürcher Zeitung, 25 Haziran 1920.
• “Dal 1920 al 1921”, Il Grigione Italiano, 5 Ocak 1921.
• “Das Orientproblem”, Neue Zürcher Zeitung, 10 Temmuz 1921.
• “Das Orientproblem”, Neue Zürcher Zeitung, 3 Kasım 1921.
• “Das Schickfal Türkei” Der Bund, 7 Ocak 1920.
• “Depeschenwechsel zwischen Rom und Angora”, Neue Zürcher Nachrichten, 22 Nisan 1921.
• “Der Griechisch-Türkische Krieg”, Neue Zürcher Nachrichten, 21 Eylül 1922.
• “Der Italienisch-Türkische Krieg”, Neue Zürcher Zeitung, 5 Şubat 1912.
• “Der Lebenslauf Kemal Paschas”, Oberländer Tagblatt, 6 Ekim 1922.
• “Die Griechisch-Türkischen Kämpse”, Neue Zürcher Zeitung, 3 Temmuz 1921.
• “Die Griechisch-Türkischen Kämpfe”, Neue Zürcher Zeitung, 12 Ağustos 1921.
• “Die Lage im Orient” Bieler Tagblatt, 7 Ocak 1921.
• “Die Moche”, Der Bund, 17 Ağustos 1919.
• “Die Orientkrise”, Neue Zürcher Zeitung, 22 Eylül 1922.
• “Die Orientkrise”, Neue Zürcher Zeitung, 23 Eylül 1922.
• “Die Orientkrise”, Neue Zürcher Zeitung, 9 Ekim 1922.
• “Die Revolution im Orient”, Tagblatt der Stadt Thun, 22 Haziran 1920.
• “Die Starke Hand in der Türkei”, Neue Zürcher Zeitung, 8 Mart 1920.
• “Die Türkischen Nationalisten von den Bolschewisten Unterstützt”, Neue Zürcher Nachrichten, 27 Nisan 1921.
• “England und die Dardanellen-Ausland”, Neue Zürcher Zeitung, 25 Eylül 1922.
• “England und Frankreich im Nahen Orient”, Der Bund, 13 Kasım 1921.
• “Gravi Torbidi in Turchia”, La Rezia, 22 Mart 1920.
• “Griechisch-Türkischer Krieg”, Neue Zürcher Nachrichten, 11 Temmuz 1921.
• “Insurrection Nationale en Turquie”, La Sentinelle, 4 Eylül 1919.
• “Kleine Mitteilungen”, Neue Zürcher Zeitung, 25 Ocak 1922.
• “Mustafa Kemal und die Bolschewisten”, Der Bund, 20 Temmuz 1920.
• “Rhodes et le Dodécanèse”, Le National Suisse, 9 Ağustos 1920.
• “Türkei”, Bieler Tagblatt, 15 Ağustos 1919.
• “Türkei”, Der Bund, 4 Eylül 1919.
• “Türkei”, Neue Zürcher Zeitung, 3 Eylül 1919.
• “Verschiedene Nachrichten-Die Ausständigen von Anatolien verlangen den Rücktritt der Regierung”, Der Bund, 27 Eylül 1919.
• “Zu den Vorgangen im Orient”, Der Bund, 29 Haziran 1920.
• “Zur Weltlage”, Engadiner Post, 18 Haziran 1921.
• Akandere, Osman (2009), “Damat Ferit Paşa’nın IV. Hükümeti Döneminde Kuvâ-yı Milliye İleri Gelenleri Hakkında Verilen İdam Kararları”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, S. 43, s. 343-406.
• Armaoğlu, Fahir (1998), “İngiliz Belgelerinde İstanbul’un İşgali (16 Mart 1920)”, Belleten, C. 62, S. 234, s. 467-494.
• Atatürk, Mustafa Kemal (1970), Nutuk, C. 1 (1919-1920), 10. Basım, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Atatürk, Mustafa Kemal (1969), Nutuk, C. 2 (1920-1922), 9. Basım, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Atatürk’ün Bütün Eserleri, C. 11, (1921), (2005), 2. Basım, İstanbul: Kaynak Yayınları.
• Baş, Arda (2015), “Atatürk Dönemi Türkiye-Mısır İlişkileri ve Günümüze Etkileri”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C. 31, S. 92, s. 31-76.
• Elmacı, Mehmet Emin (2022), Mustafa Kemal (Atatürk) ve Kamuoyunda Tanınması (1911-1919) Fotoğraf ve Haberleriyle, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Erdoğan, Haşim (2023), “Millî Mücadele Döneminde Kayseri”, Millî Mücadele’nin Yerel Tarihi 1918-1923, C. 5, ed. Mustafa Göleç vd., Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi, s. 191-238.
• Jaeschke, G. (1972), “Mustafa Kemal General Harrington ile Görüşmek İstemiş midir?”, Belleten, C. 36, S. 142, s. 169-172.
• Kına, Sezer Ahmet (2022), “Erken Cumhuriyet Döneminde Simgesel İktidara Bourdieu Üzerinden Bakmak: Posta Pulları Örneği”, Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences, S. 62, s. 33-65.
• Mutlu, Cengiz (2012), “Birinci Dünya Savaşı’ndan Milli Mücadele’ye İsviçre’de Osmanlı Aleyhtarı Propaganda ve Osmanlı Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin Faaliyetleri”, History Studies, C. 4, S. 4, s. 245-260.
• Türk İstiklal Harbi, Batı Cephesi, Yunanlıların Batı Anadolu’da İstila Hareketlerine Başlamaları, İzmir’in İşgali, Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a Çıkması, Millî Mukavemet’in Kurulması (15 Mayıs - 4 Eylül 1919), C. 2, (1994), Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara: Genelkurmay Basımevi.
• Türk İstiklal Harbi, Doğu Cephesi (1919-1921), C. 3, (1995), Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara: Genelkurmay Basımevi.
• Türk İstiklal Harbi, İstiklal Harbinde Ayaklanmalar (1919-1921), C. 6, (1974), Genelkurmay Harp Tarih Başkanlığı Resmi Yayınları, Ankara: Genelkurmay Basımevi.
• Toksoy, Nurcan, Erzurum Kongresi, Atatürk Ansiklopedisi, Atatürk Araştırma Merkezi Başkanlığı, Elektronik Materyal, Erişim Adresi: https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/erzurum-kongresi/, Son Erişim Tarihi: 07.02.2024.