The nationalism that emerged under the influence of the French Revolution deeply shook the Ottoman Empire, and the associations defending Turkish nationalism against the separatist activities of the societies established by the minorities took action with the ideal of saving the state. As a matter of fact, the idea of nationalism was extremely effective in the victory of the War of Independence and the establishment of the Republic of Turkey. In the first years of the Republic, Turkish Hearths led Turkish nationalism, but when the Hearth was closed in 1931, nationalism remained virtually unorganized. This situation changed with the end of the single-party period and the Democratic Party becoming active in Turkey's political life. Many associations and media organs, taking advantage of the current environment of freedom, have started their activities. The Turkish Nationalists Association also took action in 1951 with the aim of gathering Turkish nationalists under one roof. As a matter of fact, it has achieved its goal in a short time and opened nearly eighty branches in almost all regions of Turkey. The Afyon branch is one of the most important of them. Although the association was closed at the beginning of 1953, it carried out many activities, and with the publication of the Türkeli magazine, the ideology of the association and its view on current issues were clearly revealed. So much so that the columns, poems and aphorisms published in the magazine are important in terms of understanding the problems in domestic and foreign politics that occupy Turkey. However, the nationalist community's view of the mentioned events, their solution suggestions and their reactions are noteworthy. In this context, the Korean war, the Turkish presence in Cyprus and the attempts to give the island to Greece, the social and economic problems experienced by the Turks living in the Soviet Union, and the ideology of communism were examined in detail. It has been recommended that in order to fight communism, it is necessary to adopt the ideas of the Turkish Nationalists Association. In this study, the association's regulations, circulars and publications were used as the main sources. Other works were also consulted when necessary. This study aims to contribute to the literature by providing an example of the organization of Turkish nationalism in Anatolia and the rise of nationalism in reaction.
Fransız İhtilalinin etkisiyle ortaya çıkan milliyetçilik Osmanlı Devleti’ni derinden sarsmış, azınlıkların kurduğu cemiyetlerin ayrılıkçı faaliyetlerine karşı Türk milliyetçiliğini savunan dernekler de devleti kurtarmak idealiyle harekete geçmiştir. Nitekim Millî Mücadele’nin zafere ulaşmasında ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasında milliyetçilik fikri son derece etkili olmuştur. Cumhuriyetin ilk yıllarında Türk Ocakları Türk milliyetçiliğinin liderliğini yapmış, Ocak 1931 yılında kapatılınca milliyetçilik adeta teşkilatsız kalmıştır. Bu durum tek parti döneminin sona ermesi ve Demokrat Parti’nin Türkiye’nin siyası hayatında etkin olmasıyla değişmiştir. Mevcut hürriyet ortamından yararlanan birçok dernek ve basın yayın organı faaliyete başlamıştır. Türk Milliyetçiler Derneği de 1951 yılında Türk milliyetçilerini tek çatı altında toplamak gayesiyle harekete geçmiştir. Nitekim kısa süre içerisinde amacına büyük oranda ulaşarak Türkiye’nin neredeyse bütün bölgelerinde seksene yakın şube açmıştır. Afyon şubesi de bunlardan en önemlilerindendir. Dernek 1953 yılı başında kapatılmasına rağmen birçok faaliyete imza atmış, Türkeli dergisinin yayınlanmasıyla dernek ideolojisi ve güncel meselelere dair bakışı net bir şekilde ortaya koyulmuştur. Öyle ki dergide çıkan köşe yazıları, şiirler, veciz sözler Türkiye’yi meşgul eden iç ve dış politikadaki sorunların anlaşılması açıdan önemlidir. Bununla birlikte milliyetçi camianın bahsi geçen olaylara bakışı, çözüm önerileri ve gösterdikleri tepkiler dikkate değerdir. Bu bağlamda Kore savaşı, Kıbrıs’taki Türk varlığı ve adanın Yunanistan’a verilmesine dair girişimler, Sovyetler Birliği topraklarında yaşayan Türklerin yaşadıkları sosyal ve ekonomik sorunlar ve komünizm ideolojisi ayrıntılı olarak irdelenmiştir. Komünizminle mücadele etmek için Türk Milliyetçiler Derneği’nin fikirlerini benimsemek gerektiği tavsiye edilmiştir. Bu çalışmada derneğin nizamnamesi, tamimleri ve yayın organları temel kaynak olarak kullanılmıştır. İhtiyaç halinde diğer eserlere de başvurulmuştur. Bu çalışma Türk milliyetçiliğinin Anadolu’da teşkilatlanmasına ve milliyetçiliğin reaksiyon halinde yükselmesine örnek oluşturması açısından literatüre katkı sağlamayı amaçlamaktadır.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Türkiye Cumhuriyeti Tarihi |
Bölüm | Araştırma Makalesi |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Temmuz 2024 |
Gönderilme Tarihi | 2 Nisan 2024 |
Kabul Tarihi | 13 Haziran 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Sayı: 28 |