HZ. ALİ’NİN İBADET ESASLARINA YÖNELİK FIKHÎ GÖRÜŞLERİ VE İÇTİHATLARI

Yıl 2023, Sayı: 8, 93 - 103, 12.06.2023

Taha Yılmaz

https://doi.org/10.59577/belgu.1296570

Öz

Hz. Ali’nin yönetici kimliği ve ilmi kişiliğinin yanında hukukçu vasfıyla da ortaya koyduğu görüşleri bulunmaktadır. Ayrıca Hz. Peygamber’in yanında yetişmiş bir şahsiyet olarak vahiy sürecine de şahitlik etmiştir. Hz. Ali Kur’an’ın nâsih ve mensûhunu bilen, ayetlerin nüzul sebeplerine vâkıf olan ve ayrıca sünneti kavramış birisidir. Bu yönünü bilen sahabîler de Hz. Peygamber’in vefatından sonra fıkhî problemlerin çözümü için ilk başvuracakları kişi olarak onu görmüşlerdir. Araştırmanın konusu Hz. Ali’nin Füru fıkıh içerisinde İslam ibadet esaslarına dair ortaya koyduğu müstakil görüşleridir. Çalışmaya esas alınan kaynaklar ise bu konuyla ilgili ele alınıp yazılmış, klasik ve çağdaş teliflerdir. Yapılan literatür sonucunda konu ile ilgili müstakil bir çalışmanın daha önce yapılmamış olması da konuyu önemli kılmıştır. Araştırmanın amacı Hz. Ali’nin ibadet esasları hakkındaki fikhî görüş ve ictihadlarını sahih kaynaklara dayandırarak ortaya koymak ve bu sayede vahyin atmosferinde, Peygamber terbiyesinde büyümüş ve yaşamış olan bir fakihin mantığından ibadet alanını değerlendirmektir. Dolayısıyla araştırma nitel yöntemin metin analizi tekniğiyle tahlil edilmiş ve İslam’ın temel nasları olan Kur’ân ve sünnet perspektifinde değerlendirilmiştir. Sonuç olarak fıkhın teşekkül asrında Peygamber döneminde teşri, tedric, kolaylık, nesh gibi olgular yaşanırken, Hz. Ali, tüm bu sürece şahit olan bir şahsiyet olarak daha sonra karşılaştığı fihkî ahkâma yönelik sahip olduğu ilmi ve hukukî nosyonla İslam hukukuna katkıda bulunmuştur diyebiliriz. Fıkhî mezheplere mensup fakihler, fıkhî meselelerin tedvinini gerçekleştirirken kendisine dayandırdıkları birçok hususu aktarmışlardır. Çalışmanın içeriğinde, konunun önem ve kapsamının genişliğinden dolayı sadece Hz. Ali’nin ibadet esaslarına dair görüş ve içtihatları ele alınarak irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İslam Hukuku, Kitap, Sünnet, İbadet, Hz. Ali

Destekleyen Kurum

Ardahan Üniversitesi

Teşekkür

Makale alanında orjinal bir makaledir. Bilimsel alana hizmet edeceği kanaatindeyim. İlginiz için teşekkür ederim.

Of Hz. Ali's Fiqu Opinions And Ijjitihat On The Principles Worship

Öz

Hz. Ali’s in addition to his managerial identity and scientific personality, he also has opinions that he put forward as a lawyer. Also, St. As a person who grew up with the Prophet, he also witnessed the revelation process. Hz. Ali is a person who knows the nasih and abrogation of the Qur'an, is aware of the reasons for the revelation of the verses, and also understands the sunnah. Companions who knew this aspect of Hz. After the death of the Prophet, they saw him as the first person to apply for the solution of legal problems. The subject of the research is Mr. These are Ali's independent views on the principles of Islamic worship in Fürû Fiqh. The sources based on the study are classical and contemporary copyrights that have been handled and written on this subject. As a result of the literature, the fact that an independent study on the subject has not been done before has made the subject important. The aim of the research It is to reveal the fiqh principles of Ali based on sound sources and to evaluate the area of worship from the logic of a jurist who grew up and lived in the atmosphere of revelation and the training of the Prophet. Therefore, the research has been analyzed with the text analysis technique of the qualitative method and evaluated the views and ijtihads of Islam in the perspective of the Qur'an and the Sunnah, which are the basic texts. As a result, while the events such as law, edric, ease, and abrogation were experienced in the period of the Prophet in the era of the formation of fiqh, Hz. As a person who witnessed this whole process, we can say that he contributed to Islamic law with his scientific and legal notion about the jurisprudence he encountered later. The jurists belonging to the fiqh sects conveyed many issues that they based on themselves while carrying out the compilation of the fiqh issues. In the content of the study, only Hz. Ali's views and jurisprudence on the principles of worship were discussed.

Anahtar Kelimeler

İslamic Law, Book, Sunnah, worship, Hz. Ali

Kaynakça

• Abdürrezak. E. B. B. H. B. N. S. H. (1970). el-Musennaf. Beyrut.
• Ahmed. b. Hanbel. (1993). Müsned. el-Mektebetü’l-İslamî.
• Beyhâkî, E. B. A. B. H. B. A. (1925). es-Sünenü’l-Kübrâ. Haydarâbad.
• Demircan, A. (2013). Hz. Ali’nin İktidar Yıllarında İslâm Toplumunda Siyaset. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2, 173-190.
• el-Balisani, A. M. T. (2022). Fıkhu’l İmam Ali. Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• es-Sübkî, T. (1939). Cem’u’l-Cevâmi’. Kahire.
• Fığlalı, R-Kandemir, M. Y. (1989). “Ali”. Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 2, 371-378.
• İbn Ebû Şeybe. (1989). el-Musannef. Beyrut.
• İbn Hazm, E. M. A. B. A. S. el-Muhallâ. (1928). Matbaatü’n-Nahda.
• İbn Kudâme, M. E. M. A. B. A. B. M. M. C. (1997). el-Muğnî. Dâru Âlemi’l-Kütüb.
• İbn Mâce, E. A. M. B.Y. K. (ts.). Sünenü İbn Mâce. Mektebetü’l-Me’ârif.
• İbn Rüşd, E.V. M. B. A. B. M. K. (1997). Bidâyetü’l-Müctehid. Dârü’l-Ma’rife.
• İbn Teymiyye, T. A. B. A. H. (2005). Mecmû’atu’l-Fetâvâ. Dârü’l-Vefâ.
• Kâsânî, A. E. B. B. M. (2010). Bedâi’u’s-Sanâi’. Dârü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
• Mütakî el-Hindî, A. A. M. (1979). Kenzu’l-Umma’l. Beyrut.
• Özarslan. S. (2016). Ehl-i Sünnet’e Göre Hz. Ali. Bozok Ünivesitesi İlahiyat Fakültesi. 9, 77-90.
• Serahsî, E. B. Ş. M. B. E. S. A. (1989). Mebsût. Dârü’l-Ma’rife.
• Şevkânî, E. A. M. B. A. B. M. H. (1971). Neylü’l-Evtâr. Kahire.
• Taberanî, (1985). el-Mu’cemü’-Evsat. Riyad.
• Tirmizî, E. İ. M. B. İ. B. S. (1987). el-Câmi’u’s-Sahîh. YY.
• Ebû Dâvud, S. B. E. (1981). es-Sünen. İstanbul.
• el-Âlemgiriyye, (1931). el-Fetâva’l-Hindiyye. Bulak.
• Taberî, M. B. C. (1984). Câmi’u’l-Beyân, Kahire.
• Buhârî, M. B. İ. (1981). el-Câmiu’s-Sahîh. İstanbul.
• Müslim, E. H. K. (1981). el-Câmiu’s-Sahîh. İstanbul
• el-Kazvinî, E. K.A.M. B. A. R. (1987). el-Azîz Şerhu’l-Vecîz. Beyrut.
• en-Nevevî, Y. B. Ş. (TS). el-Mecmu’. Dârû’l-Fikr.
• Hamîdullah, M. (1998). “Hudeybiye Antlaşması,” Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 18, 297-299.
• Çağatay, N.-Çubukçu, İ. A. (1985). İslam Mezhepleri Tarihi. Ankara.
• Fayda, M. (1998). “Hulefâ-yi-Râşidîn”. Türkiye Diyanet Vakfı Ansiklopedisi. İstanbul: TDV Yayınları, 18, 324-338.