ENERGY TECHNOLOGY R&D POLICIES: EXPERIENCES OF OECD COUNTRIES AND TURKEY BENCHMARK

Yıl 2013, Cilt: 8 Sayı: 2, 119 - 132, 01.12.2013

İşil Demirtaş

Öz

Following the oil crisis, uncertain and high level energy costs caused by the fluctation of the oil prices, particularly drove the developed countries to invest research and development (R&D) areas within the energy industry. However, the research and development expenditures that have been made since 70’s have changed the energy costs mostly depending on the fluctations. Also these expenditures generally could not be applied within the framework of a systematic government policy. While the energy related geopolitical competitions continue amongst the countries; the increase of the world population, increasing energy demands due to the technological developments and the danger of the exhausting of energy resources; using of the effective -secure energy and finding the alternative energy resources have increased the importance of research and development activities on the way of energy development. Thereby, the developed countries have started to develop the systematical policies in this area. In this study, the effects of the policies implemented by the OECD countries on R&D expenditures in energy sector will be discussed and the energy technology R&D policies of Turkey will be compared accordingly. This study basicly aims to state the feasibility of R&D policies of the free marketoriented energy technologies implemented by the developed countries on the developing countries such as Turkey

Anahtar Kelimeler

Energy Technology, R&D, OECD

ENERJİ TEKNOLOJİLERİ AR-GE POLİTİKALARI: OECD ÜLKE DENEYİMLERİ VE TÜRKİYE KARŞILAŞTIRMASI

Öz

Petrol krizinin ardından, petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların yol açtığı belirsiz ve yüksek enerji maliyetleri; özellikle gelişmiş ülkelerin enerji sektöründe araştırma-geliştirme (ar-ge) yatırımlarına yönelmelerini sağlamıştır. Ancak 70’li yıllardan itibaren yapılan ar-ge harcamaları daha çok enerji maliyetlerindeki dalgalanmalara bağlı olarak değişmiş ve genellikle sistemli bir devlet politikası çerçevesinde uygulanmaktan uzak kalmıştır. Ülkeler arasında enerji konusundaki jeopolitik çekişmeler devam ederken; dünya nüfusundaki artış, teknolojik gelişmelerin enerji ihtiyacını arttırması ve enerji kaynaklarının tükenme tehlikesi; enerjiyi verimli ve güvenli bir şekilde kullanabilme ve alternatif enerji kaynakları bulma yolunda enerji teknolojilerinin gelişmesinde ar- ge’nin önemini giderek arttırmıştır. Böylece gelişmiş ülkeler tarafından bu alanda sistemli politikalar geliştirilmeye başlanmıştır. Bu çalışmada enerji sektöründe ar-ge harcamalarına yönelik OECD ülkeleri tarafından uygulanan politikaların neler olduğu ve etkileri ortaya konularak, Türkiye’nin enerji teknolojileri ar-ge politikaları ile bir karşılaştırması yapılmaktadır. Çalışma temel olarak, gelişmiş ülkeler tarafından uygulanan serbest piyasa yönelimli enerji teknolojileri ar-ge politikalarının Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelere uygulanabilirliğini ortaya koymaya çalışmaktadır

Anahtar Kelimeler

Enerji teknolojileri, Ar-Ge, OECD

Kaynakça

• Avato, Patrick ve Jonathan Coony (2008), Accelerating Clean Energy Technology Research, Development, and Deployment, Washington D.C.: The World Bank.
• Bayraç, Naci (t.y.), “Küresel Enerji Politikaları ve Türkiye: Petrol ve Doğal Gaz Kaynakları Açısından Bir Karşılaştırma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), ss. 115-142.
• Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi (2007), Enerji Sektöründe Ar-Ge Çalışma Grubu Raporu, Ankara, 2007.
• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (ETKB), http://www.enerji.gov.tr (06.08.2012). European Commision, Assessing the impact of energy research, Belgium, 2005, http://ec.europa.eu/research/energy/pdf/erevia_en.pdf (02.08.2012).
• Intergovernmental Panel on Climate Change (2007), Climate Change 2007: Mitigation of Climate Change (Working Group III Contribution to the Fourth Assessment Report of the IPCC Intergovernmental Panel on Climate Chane, Cambridge: Cambridge University Press. International Energy Agency (2004), Enerji
• İstatistikleri El Kitabı, Fransa,
• http://www.iea.org/stats/docs/statistics_manual_turkish.pdf (16.07.2012).
•  (2006), Energy Policies of IEA Conutries, The United Kingdom 2006 Review, France, http: //www.iea.org/publications/freepublications/publication/unitedkingdom 2006.pdf (16.07.2012).
•  (2007a), Reviewing R&D Policies, France, http://www.iea.org/publications/freepublications/publicatio n/ReviewingR&D.pdf (16.07.2012).
•  (2007b January), Renewables in Global Energy Supply, An IEA Fact Sheet, OECD, Hata Köprü başvurusu geçerli değil. (16.07.2012)
•  (2007c), Energy Policies of IEA Conutries, The United States 2007 Review, France, Hata Köprü başvurusu geçerli değil. (16.07.2012).
•  (2008), Energy Technology Perpectives 2008, http://www.iea.org/publications/freepublications/pub lication/ etp2008.pdf (15.07.2012).
•  (2008b), Energy Policies of IEA Conutries, Japan 2008 Review, France, http://www.iea.org/pub lications/freepublications/publication/Japan2008.pdf (16.07.2012).
•  (2009a), Energy Policies of IEA Conutries, Turkey 2009 Review, France, http://www.iea.org/publi cations /freepublications/publication/turkey2009.pdf (16.07.2012)
•  (2009b), Energy Policies of IEA Conutries, Spain 2009 Review, France, http://www.iea.org/publi cations/freepublications/publication/spain2009.pdf (16.07.2012).
•  (2011), World Energy Outlook 2011 Executive Summary, France, http://www.iea.org/publications/ freepublications/publication/executive_summary.pdf
•  (2012), Energy Technology Perspective 2012 Executive Summary, http://www.iea.org/publications/ freepublications/publication/ETP2012SUM.pdf (01.08.2012). Data base, http://wds.iea.org/WDS/ReportFolders/ReportFolders.aspx, (09.08.2012).
• Loiter, M. Jeffrey ve Vicki Norberg Bohm (1999), “Technology Policy and Renewable energy: public roles in the development of new energy Technologies”, Energy Policy 27, ss. 85- 97.
• OECD, OECDilibrary, http://www.oecd-ilibrary.org/ (09.08.2012).
• Pala, Cenk (1993), “Uluslararası enerji Ajansı (IEA)’nın Kökenleri”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt: 4, Sayı: 9, ss. 69-87.
• Sohtaoğlu, Nazif Hülagu ve Hatice Kocagöz (t.y.), “OECD Ülkelerinde Enerji Ar-Ge Harcamalarının Analizi”, Türkiye 10. Enerji Kongresi, http://www.dektmk.org.tr/pdf/enerji_kongresi_10 /oecdnazifhulagu.pdf. (15.07.2012).
• TÜBİTAK (2010a Aralık), Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016, Ankara, http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/BTYPD/strateji_belgeleri/UBTYS_2011-2016.pdf
•  (2010b Aralık) Enerji Alanı Ulusal Ar-Ge ve Yenilik Stratejisi Hazırlanmasına İlişkin Bilgi Notu, Ankara,http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files/BTYPD/btyk/22/BTYK22_Ek5_Enerji_Bilgi_No tu.pdf (15. 07. 2012).
•  (2011), Ulusal Enerji Ar-Ge ve Yenilik Stratejisi, Ankara, http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content _files//BTYPD/btyk/23/Ek1_Ulusal_Enerji_ArGe_Yenilik_Stratejisi.pdf (15.07.2012).
• Türkeş, Murat (2001), “Küresel İklimin Korunması, İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi ve Türkiye”, Tesisat Mühendisliği, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, Süreli Teknik Yayın 61, ss.14-29.
• Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV), http://www.ttgv.org.tr/tr (06.08.2012).
• Walker, Gabrielle ve Sir David King (2010 Mayıs), Dünyamız Isınıyor Küresel Isınmayla Nasıl Başa Çıkabiliriz? (Çev. Özkan Akpınar). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi (orijinal baskı tarihi 2008).