FİLM AFİŞLERİNDE YER ALAN GASTRONOMİK ÖĞELERİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, , 327 - 347, 21.06.2023

Gencay Saatcı , Ezgi Can Uşak

https://doi.org/10.14514/beykozad.1277029

Öz

Gastronomi antropoloji, tarih, ekonomi, sosyoloji gibi birçok alanla bağlantılı bir kavramdır. Günlük hayatımızın içerisinde yer alan gastronominin yer aldığı diğer bir alan da sinema sektörüdür. Yemek sanatı, sinemadan etkilenmekte ve sinemayı etkilemektedir. Yeşilçam Sinemasında gastronomik unsurların yoğun olarak kullanıldığı bilinmekle birlikte bu eserlerin afişlerindeki gastronomik unsurların kullanım sıklığı araştırmanın konusunu oluşturmaktadır. Buradan hareketle çalışmanın amacı Yeşilçam Sineması afişlerinde yer alan gastronomik unsurları incelemektir. Çalışmanın amacı doğrultusunda, Türker İnanoğlu’nun 5555 Afişle Türk Sineması adlı kitabında yer alan afişlerde bulunan gastronomik ögeler incelenmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre ateş imgesinin en fazla kullanılan imge olduğu ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte film isimlerinde de gastronomik ögelerin sıklıkla kullanıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Gastronomi, Sinema, Yeşilçam, Afiş

AN INVESTIGATION OF GASTRONOMİC ELEMENTS IN MOVIE POSTERS

Öz

Gastronomy is a concept related to many fields such as anthropology, history, economy and sociology. Another area where gastronomy takes place in our daily lives is the cinema sector. The art of food is influenced by and affects the cinema. Although it is known that gastronomic elements are used extensively in Yeşilçam Cinema, the frequency of use of gastronomic elements in the posters of these notion works is the subject of the research. From this point of view, the aim of the study is to examine the gastronomic elements in the posters of Yeşilçam Cinema. In line with the purpose of the study, the gastronomic elements in the posters were examined in Türker İnanoğlu's book which is Turkish Cinema with 5555 Posters. According to the results of the research, it has been revealed that the fire image is the most used image. However, it has been determined that gastronomic elements are frequently used in movie titles.

Anahtar Kelimeler

Gastronomy, Cinema, Yeşilçam, Poster.

Kaynakça

• Akbaş, E. (2018). Yeşilçam Sinemasında dinsel ve tarihsel imge kullanımı. Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi Etkileşim, (1), 172-202.
• Akpınar, Ş. (2015). Melodram ve modernite ilişkisi bağlamında, Yeşilçam Sinemasında Avrupalılık görünümlerinin kadın karakterler üzerinden temsili: Kezban filmleri çrneği. Turkish Studies, 10(10), 61-80.
• Algün, V. (2016). Gastronomik bir öğe olarak üzümün görsel sanatlardaki biçimleri: sosyokültürel ve tarihsel bir inceleme. (Yayın No: 441047) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi].
• Altaş, A. (2017). Ülke tanıtım çalışmaları kapsamında kullanılan gastronomik ögeler: “Home of Turkey” kampanyası afişleri üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(2), 81-102.
• Altınel, H. (2009). Gastronomide menü yönetimi. (Yayın No: 261801) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi].
• Balcı, D. (2011). Yeşilçam Sinemasında gayrimüslim temsilleri (1960-1975) (Yayın No: 290798) [Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi].
• Batu, A. ve Batu, H. S. (2018). Historical background of Turkish gastronomy from ancient times until today. Journal of Ethnic Foods, 5(2), 76-82.
• Blank, G. (2007). Food and cultural consupltion. G. Ritzer (Ed.), Blackwell encyclopedia of sociology (pp.721-724). Blackwell.
• Candemir, T. (2006, 16-18 Kasım). Türk sinema afişlerinde geleneksel kültür göstergeleri. [Konferans bildirisi]. Uluslararası Geleneksel Sanatlar Sempozyumu, İzmir.
• Cömert, M. ve Özkaya, F. (2014). Gastronomi turizminde Türk mutfağının önemi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(2), 62-66.
• Uçkan Çakır, M., Şengül, S. ve Parmaksızoğlu, E. (2020). Sinema perdesinde gastronomi görüntüsü: yemeğin sosyolojik yansımaları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(4), 3173-3191.
• Çakır, S. (2017a). Popüler romanlardan Yeşilçam melodramlarına bir uyarlama örneği: Hıçkırık. Sinefilozofi, 2(3), 79-111.
• Çakır, S. (2017b). Yeşilçam sineması ve masal formu: Ayşecik. Turkish Studies, 12(21), 133- 150.
• Çelik, F. (2010). Modernleşme serüvenimiz ve Yeşilçam. Sanat Dergisi, (17), 31-37.
• Çelik, T. (2021). Yeşilçam sinemasında kökensel bir nitelik olarak kader teması: modernleşme kaygılarından melodramın şefkatli kollarına. Aurum Journal Of Social Sciences, 6(1), 1-23.
• Çılgınoğlu, H. (2022). Televizyon dizilerinde izleyicilere sunulan gastronomik öğelerin belirlenmesi: Gönül Dağı dizisi örneği. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57(2), 1441-1455.
• Çıraklı, M. Z. ve Yemez, Ö. (2017). Yeşilçam melodramlarında veremli kadın imgesi ve Son Beste (1955) filmi. Turkish Studies, 12(34), 131-142.
• Depeli, G. (2016). Emine Mine, hepsi sensin be kızım”: Yeşilçam sinemasının eril fantezisi/the male phant. Fe Dergi, 8(2), 124-137.
• Diken, B. ve Laustsen, C. B. (2012). Filmlerle sosyoloji. İstanbul: Metis Yayınları.
• Dilsiz, B. (2010). Türkiye'de gastronomi ve turizm: İstanbul örneği. (Yayın No: 264485) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi].
• Galvez, J. C. P., Granda, M. J., Lopez-Guzman, T. and Coronel, J. R. (2017). Local gastronomy, culture and tourism sustainable cities: The behavior of the American tourist. Sustainable Cities and Society, (32), 604-612.
• García-Henche, B. and Cuesta-Valiño, P. (2022). The increasing visibility of women in gastronomy. International Journal of Gastronomy and Food Science, 30, 100589.
• Hatipoğlu, A. (2010). İnançların gastronomi üzerine etkileri: Bodrum’daki beş yıldızlı otellerin mutfak yöneticilerinin görüşlerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. (Yayın No: 273179) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi].
• Hegarty, J. A. and O’Mahony, G. B. (2001). Gastronomy: a phenomenon of cultural expressionism and an aesthetic for living. International Journal Of Hospitality Management, 20(1), 3-13.
• İnanoğlu, T. (2004). 5555 afişle Türk sineması. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Kivela, J. and Crotts, J. C. (2006). Tourism and gastronomy: gastronomy's influence on how tourists experience a destination. Journal of Hospitality & Tourism Research, 30(3), 354-377.
• Koerich, G. H. and Müller, S. G. (2022). Gastronomy knowledge in the socio-cultural context of transformations. International Journal Of Gastronomy And Food Science, 29, 100581.
• Leong, Q. L., Ab Karim, S., Awang, K. W. and Bakar, A. Z. A. (2017). An integrated structural model of gastronomy tourists’ behaviour. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 11(4), 573-592.
• Mutlu, H. ve Sandıkçı, M. (2022). Gastronomi envanteri oluşturulması: gastronomi şehri Afyonkarahisar örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(2), 1168-1195.
• Müjde, K. A. (2016). Yeşilçam’da körlüğün temsili: trajik, tıbbi ve zamansız. Ayna Klinik Psikoloji Dergisi, 3(1), 1-12.
• Özdemir, G. ve Altıner, D. D. (2019). Gastronomi kavramları ve gastronomi turizmi üzerine bir inceleme. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(1), 1-14.
• Öztürk, S. (2020). Yeşilçam sinemasında felsefeyi aramak. Sinefilozofi, 5(10), 764-768.
• Rinaldi, C. (2017). Food and gastronomy for sustainable place development: a multidisciplinary analysis of different theoretical approaches. Sustainability, 9(10), 1-25.
• Sevinç, Z., (2014). 2000 sonrası yeni Türk sineması üzerine yapısal bir inceleme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 40, 97-118.
• Sevindi, K. (2016). Sosyo-kültürel bağlamıyla Yeşilçam'daki kötü adam temsilleri: köy ağaları örneği. Medeniyet Sanat, İMÜ Sanat, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Dergisi, 2(1), 61- 78.
• Seyitoğlu, F. and Ivanov, S. (2020). A conceptual study of the strategic role of gastronomy in tourism destinations. International Journal Of Gastronomy And Food Science, 21, 100230.
• Sivas Gülçur, A. (2020). Bu toprakların iletişim tarihi. İçinde E. Çağlak (Ed.), Türk sinemasında Yeşilçam dönemi. (ss.227-235). Nobel Akademik Yayıncılık: Ankara.
• Soyer, F. (2021). Türk sinemasında modernleşme bağlamında kadın bedeninin dönüşümü: melodramlarda pygmalion etkisi ve ideal kadın temsili. Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi, 6(11), 144-158.
• Tantu, Y. (2021). Gastronomi turizminde kullanılan basılı tanıtım materyallerinin görsel algı kuramlarına göre incelenmesi. (Yayın No: 673675) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi].
• Tuğan, U. S. (2021). Türkiye ve İspanya’nın tanıtımında kullanılan turistik tanıtım filmlerinde gastronomik öğelerin kullanımı ve karşılaştırmalı analizi. (Yayın No: 677043) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi].