John Stuart Mill’de Kadının Toplumsal Konumu

Yıl 2013, Cilt: 3 Sayı: 2, 105 - 127, 30.12.2013

Bekir Geçit

Öz

Kadının toplumdaki yeri problemi, cinsiyet ayrımına bağlı olarak ortaya çıkan kadınların ezilmesi ve ikincileştirilmesi sorunudur. Cinsiyet ayrımına karşı mücadele veren ve bu problemin giderilmesine yönelik düşünce üreten ideolojilerin başında “feminizm” gelir. Feminizm ile birlikte kadınların toplumdaki durumlarının iyileştirmesine yönelik liberal ve sosyalist düşünürler de çaba göstermişlerdir. John Stuart Mill, yaşadığı dönemde kadın ve erkek arasındaki ilişkileri düzenleyen ve yasal olarak kadını erkeğe bağımlı hale getiren ilkenin yanlış bir ilke olduğunu düşünür. Bu ilke, aynı zamanda insanlığın gelişiminin önündeki en büyük engellerden biridir. Dolayısıyla bu ilkenin yerine, kadın ya da erkeğin, hiçbirinin diğeri üzerinde bir ayrıcalık ya da güç kullanma hakkına sahip olamayacağı, diğerinin de hiçbir yoksunluk hissetmeyeceği, bir mükemmel eşitlik ilkesinin benimsenmesi gerekir.

Anahtar Kelimeler

Kadın, toplum, eşitlik, birlikte yaşam, hak.

Women’s Social Status in John Stuart Mill

Öz

The problem of women’s role in society is their oppression and coming second in society, which occurs according to the sex discrimination. “Feminism” comes the first among the ideologies fighting against sex discrimination and producing ideas to remove the problem. Liberalist and socialist philosophers have also paid effort to make the status of women better in society together with feminism. John Stuart Mill thinks that the principal organizing the relationships between the men and women and legally making the women dependent on men is a wrong one. This principle is also one of the biggest obstacles in front of developing humanity. So, instead of this principle, a perfect principle that makes the men and women equal, neither giving men nor women the right to discriminate or use power upon the other and making neither of them feel deprived should be adopted.

Anahtar Kelimeler

Woman, society, equality, cohabitation, right.

Kaynakça

• Adorno, T. W. (2009). Minima moralia (.ev. O. Koçak & A. Doğukan). İstanbul: Metis Yayınları.
• Bethune, M. M. (2009). Full Integration: American Newest Challenge. Women and the Civil Rights Movement 1954-1965 (eds. D. W. Houck & D. E. Dixon). Mississippi: The University Press of Mississippi.
• Capaldi, N. (2011). John Stuart Mill (çev. İ. H. Yılmaz). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Çakır, S. (2010). 19. yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler. İstanbul: İstabul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Davis, S. (2008). The Political Thought of Elizabeth Cady Stanton. New York: New York University Press.
• Hobbes, T. (2010). Leviathan (çev. S. Lim). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Kymlicka,W. (2006). Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş (çev. E. Kılıç). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Marx, K. & Engels, F. (2008). Alman ideolojisi (çev. S. Belli). Ankara: Sol Yayınları.
• Mill, J. S. (1971). On Liberty, Representive Government, the Subjection of Women. London: Oxford University Press.
• Mill, J. S. (1936). Utilitarianism, Liberty and Representive Government. London: J. M. Dent & Sons.
• Mill, J. S. (1987). Kadınların Köleleştirilişi (çev. Ş. Tekeli), İstanbul: Afa Yayıncılık.
• Mill, J. S. (1986). Faydacılık (çev. N. Coşkunlar), İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Mill, J. S. (2009). Hürriyet Üstüne (çev. M. O. Dostel). Ankara: Liberte Yayınları.
• Mitchell, J. (1998). Kadın ve Eşitlik (çev. F. Berktay). İstanbul: Pencere Yayınları.
• Philips, A. (2012). Demokrasinin Cinsiyeti (çev. A. Türker). İstanbul: Metis Yayınları. 127 Stanton, E.C. (2009). Amendment XIX Granting Women the Right to Vote. London: Greenhaven Press.
• Vincent, A. (2006). Modern Politik İdeolojiler (çev. A. Tüfekçi). İstanbul: ParadigmaYayınları.
• Wollstonecraft, M. (2012). Kadın Haklarının Müdafaası (çev. K. Erol). İstanbul: Doruk Yayımcılık.
• Zoelle, D. G. (2000). Globalizing Concern for Women’s Human Rights. New York: St. Martin’s Press. Özet: Kadının toplumdaki yeri problemi, cinsiyet ayrımına bağlı olarak ortaya çıkan kadınların ezilmesi ve ikincileştirilmesi sorunudur. Cinsiyet ayrımına karşı mücadele veren ve bu problemin giderilmesine yönelik düşünce üreten ideolojilerin başında “feminizm” gelir. Feminizm ile birlikte kadınların toplumdaki durumlarının iyileştirmesine yönelik liberal ve sosyalist düşünürler de çaba göstermişlerdir. John Stuart Mill, yaşadığı dönemde kadın ve erkek arasındaki ilişkileri düzenleyen ve yasal olarak kadını erkeğe bağımlı hale getiren ilkenin yanlış bir ilke olduğunu düşünür. Bu ilke, aynı zamanda insanlığın gelişiminin önündeki en büyük engellerden biridir. Dolayısıyla bu ilkenin yerine, kadın ya da erkeğin, hiçbirinin diğeri üzerinde bir ayrıcalık ya da güç kullanma hakkına sahip olamayacağı, diğerinin de hiçbir yoksunluk hissetmeyeceği, bir mükemmel eşitlik ilkesinin benimsenmesi gerekir. Anahtar Kelimeler: Woman, society, equality, cohabitation, right.