Ekonomik Büyümenin Borsa Temelli Finansal Gelişmeye Etkisi
Yıl 2020,
, 159 - 175, 31.10.2020
Ferdi Öz
Müslüm Polat
,
Hikmet Boydak
Öz
Bu çalışmanın amacı ekonomik büyümenin menkul kıymetler borsası temelinde finansal gelişmişliğe etkisini araştırmaktır. Ekonomik büyümeyi temsilen Gayrı Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH), finansal gelişmişliği temsilen ise Borsa İstanbul (BIST) fiyat ve hacim değişkenleri kullanılmıştır. GSYH’nin BIST fiyat ve hacmine etkisi belirlemeye yönelik iki model oluşturulmuştur. Analizler için dönem olarak, 2003:1 – 2018:1 dönemine ait çeyreklik veriler ve yöntem olarak ARDL sınır testi kullanılmıştır. Sonuç olarak ekonomik büyümenin finansal gelişmişliğe etkisinin pozitif ve anlamlı olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca ekonomik büyümenin Borsa İstanbul'un işlem hacmini, fiyatından daha fazla etkilediği belirlenmiştir.
Kaynakça
- Akçay, S. (2013). Türkiye’de Borsa ve Ekonomik Büyüme: Nedensellik Analizi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
- Akkay, C. (2010). Finansal Entegrasyon Sürecinde Finansal Gelişme Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedenselliğin Türkiye Açısından Dönemsel Olarak Araştırılması, Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 55-70.
- Altunç, Ö. F. (2008). Türkiye’de Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme Arasındaki Nedenselliğin Ampirik Bir Analizi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İBF Dergisi, 3(2), 113-127.
- Andersen, T. B. ve Tarp, F. (2003). Financial Liberalization, Financial Development and Economic Growth in LDCs. Journal of International Development, 15(2), 189-209.
- Ang, J. Thangavelu, S. Jiunn, A. ve Ang, J. (2004). Financial Development and Economic Growth in Australia: An Empirical Analysis. Empirical Economics. 29. 247-260.
- Aslan, Ö. ve Küçükaksoy İ. (2006). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama. Ekonometri ve İstatistik, 4, 12-28.
- Calderon, C. ve Lin L. (2003). The Direction of Causality between Financial Development and Economic Growth. Journal of Development Economics, 721(1),321-330.
- Canbazoğlu, S. (2010). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Vektör Hata Düzeltme Modeli (VECM) Yaklaşımı ile Türkiye İçin Bir Uygulama, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler EnstitüsüYüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Cömertler Şimşir, N., Çondur, F., Bölükbaş, M., ve Alataş, S. (2015). Türkiye’de Sağlık ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 52 (604), 43-54.
- Elmas, B. Göçer, İ. ve Aksu, H. (2011). İMKB Performansı-Ekonomik Büyüme Oranı Arasındaki İlişki: 1998:Ç1-2010:Ç3 Dönemi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22, 152-167.
- Erim, N., Türk, A. (2005) Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 21- 45.
- Evin, C. S. (2007). Türkiye’de Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- Ghali, K. H. (1999). Financial Development and Economic Growth: The Tunisian Experience. Review of Development Economics, 3(3), 310-322.
- Gözbaşı, O. (2015). Hisse Senedi Piyasası Gelişimi ve Ekonomik Büyüme Etkileşimi: Gelişmekte Olan Ülkeler Örneği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(2), 269-284.
- Güngör, B. ve Yılmaz, Ö. (2008). Finansal Piyasalardaki Gelişmelerin İktisadi Büyüme Üzerine Etkileri: Türkiye İçin Bir VAR Modeli, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 173-193.
- Işık, N. ve Örnek, İ. (2016). Türkiye’de Organize Türev Piyasa ile Finansal Gelişimin Ekonomik Büyümeye Etkileri: Eş-Bütünleşme ve Nedensellik Testleri, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 23-41.
- Kandır, S., İskenderoğlu, Y. Ö. ve Önal, Y. B. (2007). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Araştırılması, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 311-326.
- Kızılkaya, O., Sofuoğlu, E., ve Karaçor, Z. (2016). Türkiye’de Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 203-215.
- Mercan, M. ve Peker, O. (2013). Finansal Gelişmenin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz, Eskiehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 93-120.
- Oruç, S. 82013). Finansal Derinleşme, Ekonomik Büyüme ve Türk Finans Sistemi: 1990-2010, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Niğde.
- Polat, M., ve Gemici, E. (2017). Analysis of the Relationship Between BİST and BRICS Stock Markets in Terms of Portfolio Diversification: Cointegration Analysis with ARDL Boundary Test. Journal of Economics Finance and Accounting, 4(4), 393-403.
- Rousseau, P. L. (2003). Historical Perspectives on Financial and Economic Growth. Federal Reserve Bank of St. Louis Review, 85(4), 81-106.
- Süslü, B. ve Bekmez, S. (2010). Türkiye'de Zaman Tutarsızlığının ARDL Yöntemi ile İncelenmesi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 4(2), 85-110.
The Effect of Economic Growth on Financial Development on the Basis of Stock Market
Yıl 2020,
, 159 - 175, 31.10.2020
Ferdi Öz
Müslüm Polat
,
Hikmet Boydak
Öz
The purpose of this study is to investigate the effect of economic growth on financial development on the basis of stock market. The Gross Domestic Product (GDP) representing the economic growth and the Borsa İstanbul (BIST) price and volume variables were used to represent the financial development. Two models were created to determine the effect of GDP on BIST price and volume. For the analysis, quarterly data for the period 2003:1 - 2018:1 and ARDL Border test were used as the method. As a result, it was determined that the effect of economic growth on financial development is positive and significant. In addition, it is determined that economic growth affects the volume of Borsa Istanbul more than its price.
Kaynakça
- Akçay, S. (2013). Türkiye’de Borsa ve Ekonomik Büyüme: Nedensellik Analizi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Trabzon.
- Akkay, C. (2010). Finansal Entegrasyon Sürecinde Finansal Gelişme Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedenselliğin Türkiye Açısından Dönemsel Olarak Araştırılması, Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 55-70.
- Altunç, Ö. F. (2008). Türkiye’de Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme Arasındaki Nedenselliğin Ampirik Bir Analizi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İBF Dergisi, 3(2), 113-127.
- Andersen, T. B. ve Tarp, F. (2003). Financial Liberalization, Financial Development and Economic Growth in LDCs. Journal of International Development, 15(2), 189-209.
- Ang, J. Thangavelu, S. Jiunn, A. ve Ang, J. (2004). Financial Development and Economic Growth in Australia: An Empirical Analysis. Empirical Economics. 29. 247-260.
- Aslan, Ö. ve Küçükaksoy İ. (2006). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama. Ekonometri ve İstatistik, 4, 12-28.
- Calderon, C. ve Lin L. (2003). The Direction of Causality between Financial Development and Economic Growth. Journal of Development Economics, 721(1),321-330.
- Canbazoğlu, S. (2010). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Vektör Hata Düzeltme Modeli (VECM) Yaklaşımı ile Türkiye İçin Bir Uygulama, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler EnstitüsüYüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Cömertler Şimşir, N., Çondur, F., Bölükbaş, M., ve Alataş, S. (2015). Türkiye’de Sağlık ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Dergisi, 52 (604), 43-54.
- Elmas, B. Göçer, İ. ve Aksu, H. (2011). İMKB Performansı-Ekonomik Büyüme Oranı Arasındaki İlişki: 1998:Ç1-2010:Ç3 Dönemi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 22, 152-167.
- Erim, N., Türk, A. (2005) Finansal Gelişme ve İktisadi Büyüme, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 21- 45.
- Evin, C. S. (2007). Türkiye’de Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
- Ghali, K. H. (1999). Financial Development and Economic Growth: The Tunisian Experience. Review of Development Economics, 3(3), 310-322.
- Gözbaşı, O. (2015). Hisse Senedi Piyasası Gelişimi ve Ekonomik Büyüme Etkileşimi: Gelişmekte Olan Ülkeler Örneği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(2), 269-284.
- Güngör, B. ve Yılmaz, Ö. (2008). Finansal Piyasalardaki Gelişmelerin İktisadi Büyüme Üzerine Etkileri: Türkiye İçin Bir VAR Modeli, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 173-193.
- Işık, N. ve Örnek, İ. (2016). Türkiye’de Organize Türev Piyasa ile Finansal Gelişimin Ekonomik Büyümeye Etkileri: Eş-Bütünleşme ve Nedensellik Testleri, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 23-41.
- Kandır, S., İskenderoğlu, Y. Ö. ve Önal, Y. B. (2007). Finansal Gelişme ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Araştırılması, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 311-326.
- Kızılkaya, O., Sofuoğlu, E., ve Karaçor, Z. (2016). Türkiye’de Turizm Gelirleri-Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı, Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 203-215.
- Mercan, M. ve Peker, O. (2013). Finansal Gelişmenin Ekonomik Büyümeye Etkisi: Ekonometrik Bir Analiz, Eskiehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 8(1), 93-120.
- Oruç, S. 82013). Finansal Derinleşme, Ekonomik Büyüme ve Türk Finans Sistemi: 1990-2010, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Niğde.
- Polat, M., ve Gemici, E. (2017). Analysis of the Relationship Between BİST and BRICS Stock Markets in Terms of Portfolio Diversification: Cointegration Analysis with ARDL Boundary Test. Journal of Economics Finance and Accounting, 4(4), 393-403.
- Rousseau, P. L. (2003). Historical Perspectives on Financial and Economic Growth. Federal Reserve Bank of St. Louis Review, 85(4), 81-106.
- Süslü, B. ve Bekmez, S. (2010). Türkiye'de Zaman Tutarsızlığının ARDL Yöntemi ile İncelenmesi, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 4(2), 85-110.