Boşanmanın Ekonomik Belirleyicileri: Türkiye Düzey 2 Bölgeleri Üzerine Panel Veri Analizi

Yıl 2023, , 45 - 62, 26.06.2023

Emre Bulut , Aykut Başoğlu

https://doi.org/10.33399/biibfad.1188605

Öz

Boşanma, çeşitli nedenlere bağlı olarak gerçekleşebilmektedir. Bu nedenlerden bazıları ekonomik sebeplere dayanmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, enflasyonun, yetişkin erkek işsizliğin ve kadın istihdamının yetişkin boşanmaları üzerindeki etkilerinin Türkiye Düzey 2 Bölgeleri için araştırılmasıdır. 2005-2021 döneminin ele alındığı çalışmada Driscoll-Kraay (1998) Standart Hatalar Yöntemi kullanılmıştır. Kurulan temel model yetişkin nüfus (25+) ve oluşturulan üç alt yaş grubu (25-34, 35-54 ve 55+) için ayrı ayrı tahmin edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; 25+, 25-34 ve 35-54 yaş gruplarında yetişkin kadın istihdamı boşanmanın en önemli belirleyicisidir. Yetişkin erkek işsizliğinin ve kadın istihdamının boşanma üzerindeki etkisi ileri yaş evrelerinde önce artmakta sonra azalmaktadır. Enflasyon oranı ise bütün yaş gruplarında boşanmayı pozitif etkilemekte ve etkisi ileri yaş evrelerinde giderek artmaktadır. Ekonomide işsizliğin ve enflasyon oranının düşürülmesine odaklı politikalar ve çalışan kadınlara yönelik düzenlemeler boşanmaların da azalmasını sağlayacaktır. Enflasyonun olumsuz etkilerini hafifletmek için yapılacak sosyal politika tercihlerinde, ileri yaş gruplarının gözetilmesi ayrıca aile birliğinin korunmasına ve toplumsal yapının istikrarına katkıda bulunacaktır.

Anahtar Kelimeler

Boşanma, erkek işsizlik, kadın istihdamı, enflasyon, Türkiye Düzey 2 Bölgeleri

Economic Determinants of Divorce: A Panel Data Analysis on the Level 2 Regions of Türkiye

Öz

There are many reasons for divorce, some of which are economical. The current study aims to investigate the effects of inflation, adult male unemployment, and female employment on adult divorces in Türkiye’s Level 2 regions. The study covers the period between 2005 and 2021 and uses the Driscoll-Kraay (1998) standard error method. The basic model was estimated separately for the adult population (25+) and the three age subgroups (25-34, 35-54, and 55+). The results show that women’s employment in the 25+, 25-34, and 35, 54 age groups is the most significant determinant of divorce. The effect of adult male unemployment and female employment on divorce initially increases in older age groups and decreases. The inflation rate positively affects divorce across all age groups, but its effect increases progressively at advanced age stages. From this perspective, it can be said that policies focusing on reducing unemployment and inflation in the economy and regulations for working women will reduce divorces. Moreover, in social policy decisions to mitigate the effects of inflation, considering older age groups will also help to preserve family unity and the stability of the social structure.

Anahtar Kelimeler

Divorce, Male Unemployment, Female Employment, Inflation, Türkiye’s Level 2 Regions

Kaynakça

• Akay, E. Ç. (2015). Dinamik panel veri modelleri. Güriş, S. (Ed.), STATA ile Panel Veri Modelleri içinde (81-101), İstanbul: DER Yayınları.
• Akın, Ö., & Karakulak, H. (2019). İş-aile ve aile-iş çatışması, iş, aile ve hayat tatmininin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: Karşılıklı ve demografik değişkenli etkileşimler. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 5(2), 381-403.
• Aksu, L. (2018). İşsizlik, suç, boşanma, intihar oranları ile iktisadi büyüme ilişkisinin nedensellik testleri ile analizi: Türkiye örneği. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 5(2), 58-100.
• Alola, A. A., Arikewuyo, A. O., Akadiri, S., & Alola, M. I. (2020). The role of income and gender unemployment in divorce rate among the OECD countries. Journal of Labor and Society, 23(1), 75–86. https://doi.org/10.1111/wusa.12460
• Alpekin, D., & Luo, Y. (2015). The relationship between female labor force participation and divorce: Panel data analysis on OECD countries. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal, 6(18), 1-29.
• Amato, P. R., Booth, A., Johnson, D. R. & Rogers, J. (2007). Alone together: How marriage in America is changing. Cambridge: Harvard University Press.
• Amato, P. R., & Beattie, B. (2011). Does the unemployment rate affect the divorce rate? An analysis of state Data 1960-2005. Social Science Research, 40(3), 705–715. https://doi.org/10.1016/j.ssresearch.2010.12.012
• Asteriou, D., & Hall, G. (2015). Applied econometrics (revised edition). New York: Palgrave Macmillan.
• Baltagi, B. H. (2005). Econometric analysis of panel data. 3rd Edition, Chichester: John Wiley & Sons.
• Bayrak, S. (2019). Türkiye’deiİşsizlik ve boşanma İlişkisi: 1980-2017 dönemi için nedensellik analizi. Çalışma İlişkileri Dergisi, 10(1), 39-54.
• Becker, G. S., Landes, E. M., & Michael, R. T. (1977). An economic analysis of marital instability. Journal of Political Economy, 85(6), 1141-1187.
• Becker, G. S. (1985). Human capital, effort, and the sexual division of labor. Journal of Labor Economics, 3(1, Part 2), 33-58.
• Bhargava, A., Franzini, L., & Narendranathan, W. (1982). Serial correlation and the fixed effects model. The Review of Economic Studies, 49(4), 533-549.
• Bremmer, D., & Kesselring, R. (2004). Divorce and female labor force participation: Evidence from times-series data and cointegration. Atlantic Economic Journal, 32(3), 175–190.
• Brennan, R. T., Barnett, R. C., & Gareis, K. C. (2001). When she earns more than he Does: A longitudinal study of dual-earner couples. Journal of Marriage and Family, 63(1), 168–182.
• Cafrı, R., & Çukadar, P. Ö. (2018). Boşanmanın sosyo-ekonomik nedenleri üzerine mekânsal ekonometrik bir inceleme. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 407-424.
• Covizzi, I. (2008). Does union dissolution lead to unemployment? A longitudinal study of health and risk of unemployment for women and men undergoing separation. European Sociological Review, 24(3), 347–361. https://doi.org/10.1093/esr/jcn006
• Driscoll C. H., & Kraay A. C. (1998). Consistent covariance matrix estimation with spatially dependent panel data. The Review of Economics and Statistics, (80), 549-560.
• Eliason, M. (2004). Lost jobs, broken marriages. ISER Working Paper Series. No. 2004-21, Colchester: Institute for Social and Economic Research.
• Erkan, E., & Yamak, R. (2017). Türkiye’de boşanma olgusunun belirleyicileri: panel veri analizi. Eurasian Academy of Sciences Eurasian Business & Economics Journal, (8), 75–94.
• Fagan, P. F., & Churchill, A. (2012). The effects of divorce on children. Marri Research, 1, 1-48.
• Farzanegan, M. R., & Gholipour, H. F. (2016). Divorce and the cost of housing: evidence from Iran. Review of Economics of the Household, 14(4), 1029–1054.
• Faustino, H. C., & Leitão, N. C. (2007). Intra-industry trade: A static and dynamic panel data analysis. International Advances in Economic Research, 13(3), 313-333.
• González-Val, R., & Marcén, M. (2018). Unemployment, marriage and divorce. Applied Economics, 50(13), 1495-1508.
• Gujarati, D. N. (2003). Basic Econometric. 4th Edition, New York: McGraw-HilI.
• Hausman, J. A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica, 46(6), 1251-1271.
• Huang, J. T. (2003). Unemployment and family behavior in Taiwan. Journal of Family and Economic Issues, 24(1), 27–48.
• Huurre, T., Junkkari, H., & Aro, H. (2006). Long–term psychosocial effects of parental divorce. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience, 256(4), 256-263.
• İğdeli, A., & Merve, A. Y. (2021). Boşanma hızının sosyo-ekonomik belirleyicileri: Bölgesel panel veri analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(1), 1-22.
• Jensen, P., & Smith, N. (1990). Unemployment and marital dissolution. Journal of Population Economics, 3(3), 215-229.
• Jones, L. (1989). The relationship between unemployment and divorce. Journal of Divorce, 12(1), 99-112.
• Koç, P. (2019). Türkiye'de boşanma oranları ve işsizlik oranları arasındaki uzun dönemli ilişkinin analizi. 4th International Symposium on Innovative Approaches in Social, Human and Administrative Sciences içinde (ss. 65-68). Samsun: SETSCI Yayınları.
• Kutlar, A., Erdem, E., & Aydin, F. F. (2012). Kadınların işgücüne katılması ile doğurganlık, boşanma ve ücret haddi arasındaki ilişki: Türkiye üzerine bir araştırma. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 7(1), 149-168.
• Kutlar, A., Torun, P., & Turgut Işık, T. (2016). Türkiye’de bölgesel boşanma farklılıkları: 2004-2013 dönemi. International Congress of Management Economy and Policy içinde (ss. 2985-2992). İstanbul: Umuttepe Yayınları.
• Lester, D. (1996). The impact of unemployment on marriage and divorce. Journal of Divorce and Remarriage, 25(3–4), 151–154.
• Nunley, J. M. (2010). Inflation and other aggregate determinants of the trend in US divorce rates since the 1960s. Applied Economics, 42(26), 3367–3381.
• Özer, U., & Topal, M. H. (2017). Genç işsizliği, suç, göç, intihar ve boşanma düzeyleri ile ilişkili midir? Türkiye’den ampirik bir kanıt. Kırklareli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(5), 50-63.
• Park, H. M. (2011). Practical guides to panel data modeling: A step-by-step analysis using stata. Niigata: International University of Japan.
• Pesaran, M. H. (2004). General diagnostic tests for cross section dependence in panels. Cambridge Working Papers in Economics. No. 0435, Cambridge.
• Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22, 265–312.
• Poortman, A. R., & Kalmijn, M. (2002). Women’s labour market position and divorce in the Netherlands: evaluating economic interpretations of the work effect. European Journal of Population, 18(2), 175–202.
• Roy, S. (2011). Unemployment rate and divorce. Economic Record, 87(1), 56–79. https://doi.org/10.1111/j.1475-4932.2011.00746.x
• Sandalcılar, A. R. (2012). İşsizlik boşanmayı etkiliyor mu? Bölgesel panel nedensellik. Ege Akademik Bakış, 12(2), 225–225.
• Schoen, R., Astone, N. M., Kim, Y. J., Rothert, K., & Standish, N. J. (2002). Women's employment, marital happiness, and divorce. Social Forces, 81(2), 643-662.
• Telatar, O. M. (2020). The relationship between women’s employment and divorce: An empirical analysis on Turkey. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 6(1), 143–155.
• Topaloğlu, E. E. (2018). Bankalarda finansal kırılganlığı etkileyen faktörlerin panel veri analizi ile belirlenmesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(1), 15-38.
• Topbaş, F., & Kurt, S. (2007). İşsizlik ve boşanma ilişkisi̇: 1970–2005 VAR analizi̇. Yönetim ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 7, 30–43.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2021a). Evlenme ve Boşanma İstatistikleri 2020. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2020-37211, (Erişim tarihi: 02 Mart 2021). Türkiye İstatistik Kurumu (2021b). İşgücü İstatistikleri Mikro Veri Seti 2020. Erişim adresi: https://www.tuik.gov.tr/media/microdata/pdf/isgucu.pdf, (Erişim tarihi: 24 Aralık 2021).
• Türkiye İstatistik Kurumu (2022). Evlenme ve Boşanma İstatistikleri 2010. Erişim adresi: https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Evlenme-ve-Bosanma-Istatistikleri-2021-45568, (Erişim tarihi: 08 Ocak 2023).
• Üçler, G., & Kızılkaya, O. (2014). Kadın istihdamının boşanma ve doğurganlık üzerine etkileri: Türkiye üzerine bölgesel panel veri analizi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(2), 28-43.
• Ün, T. (2015). Stata ile Panel Veri Analizi. Güriş, S. (Ed.), STATA ile Panel Veri Modelleri içinde (40-79), İstanbul: DER Yayınları.
• Ünal, H., & Polat, S. (2019). Çevresel kalite ve ekonomik büyüme ilişkisi: OECD ülkeleri için statik panel veri analizi. Maliye Dergisi, 177, 87-103.
• Vignoli, D., Matysiak, A., Styrc, M., & Tocchioni, V. (2018). The positive impact of women's employment on divorce: context, selection, or anticipation? Demographic Research, 38(37), 1059-1110.