Examining Consumer Behavior From Behavioral Economics Perspective: A Comparison of Online and Traditional Shopping

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 9 - 30, 26.06.2023

İrem Deniz Bulut , Esma Gültekin Tarla

https://doi.org/10.33399/biibfad.1192583

Öz

When the behavior of consumers is examined through the behavioral economics approach, the existence of individual differences in decision-making processes emerge Contrary to the rationality advocated by traditional economics, it has been observed that consumers act with their cognitive judgments. Based on this context, consumer preferences in terms of traditional and online shopping are discussed from the perspective of behavioral economics in this study This study aims to measure whether consumers make purely rational decisions when it comes to traditional and online shopping, in the demographic context, due to biases such as cognitive bias, mental accounting, expectation theory and loss aversion, which are the subject of behavioral economics. In order to examine the relationship in question, the analysis was carried out with 750 people through the online survey method, using the convenience sampling method in the study. The findings show that consumers tend to make different online and traditional shopping choices, although they remain under the same conditions. While there is no change in the demographic context when it comes to traditional shopping, the fact that other demographic, findings except the gender factor, are significant in online shopping shows that consumers have problems in making mental accounting in their consumption preferences framed as online and traditional shopping.

Anahtar Kelimeler

Traditional, Online, Shopping, Purchasing, Behavioral

Tüketici Davranışlarının Davranışsal İktisat Perspektifinden İncelenmesi: Online ve Geleneksel Alışveriş Karşılaştırması

Öz

Davranışsal iktisat yaklaşımı aracılığıyla, tüketicilerin davranışları incelendiğinde karar verme süreçlerindeki bireysel farklılıkların varlığı ortaya çıkmaktadır. Geleneksel iktisadın savunduğu rasyonalitenin aksine tüketicilerin, bilişsel yargıları ile hareket ettiği gözlemlenmiştir. Bu bağlamdan yola çıkarak çalışmada geleneksel ve online alışveriş açısından tüketici tercihleri davranışsal iktisat perspektifinden ele alınmıştır. Bu çalışmayla, tüketicilerin, geleneksel ve online alışveriş söz konu olduğunda salt rasyonel kararlar verip vermedikleri demografik bağlamda ölçülmek istenmiştir. Söz konusu ilişkinin incelenmesi için çalışmada kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak, online anket yöntemi aracılığıyla 750 kişi ile analiz gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgular, tüketicilerin online ve geleneksel alışverişte aynı sorulara farklı cevaplar verdiğini göstermiştir. Geleneksel alışveriş söz konusuyken demografik bağlamda anlamlı bir değişiklik tespit edilmezken, online alışverişte cinsiyet faktörü hariç diğer demografik bulguların anlamlı çıkması tüketicilerin online ve geleneksel alışveriş olarak çerçevelenen tüketim tercihlerinde zihinsel muhasebe yapabilme konusunda sorun yaşadıklarını ve bilimsel çelişkiye düştüklerini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel, online, alışveriş, satın alma, davranışsal

Kaynakça

• Aktan, C. C., & Yavuzaslan, K. (2020). Davranışsal iktisat: bireylerin iktisadi karar ve tercihlerinde zihinsel, duygusal ve psikolojik faktörlerin analizi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 12(2), 100-120.
• Altınışık, İ., & Peker, H. S. (2008). Eğitim ve gelir dağılımı eşitsizliği. Karamanoğlu Mehmet Bey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2008(2), 101-118.
• Ayhan, Ş. (2022). Tüketici tercihlerinin davranışsal iktisat bağlamında incelenmesi: Erzurum mobilya alışverişleri örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı.
• Azizağaoğlu, A., & Altunışık, R. (2012). Postmodernizm, sembolik tüketim ve marka. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 33-50.
• Bilir, İ. (2021). Davranışsal iktisat çerçevesinde tüketici davranışlarının incelenmesi: Adıyaman ili örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Adıyaman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü İktisat Anabilim Dalı.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 16. Baskı, Ankara: Pegem Akademi.
• Can Kamber, S. (2018). Davranışsal iktisat ve rasyonellik varsayımı: literatür incelemesi. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 168-199.
• Cevizli, İ., & Bilen, M. (2021). Duyguların rasyonel iktisadi kararlarımız üzerindeki etkisi. İnsan ve Toplum, 11(2), 19-46.
• Demir, E. (2022). Davranışsal ekonomi yaklaşımlarının yenilikler karşısında tüketici karar verme şekilleri ile açıklanması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• George, D. ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference. 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson.
• Haşıloğlu, S. B., Baran, T., & Aydın, O. (2015). Pazarlama araştırmalarındaki potansiyel problemlere yönelik bir araştırma: Kolayda örnekleme ve sıklık ifadeli ölçek maddeleri. Pamukkale İşletme ve Bilişim Yönetimi Dergisi, (1), 19-28.
• Kamilçelebi, H. (2019). Davranışsal iktisat, (pdf), Yayıncı: IJOPEC, ISBN: 978-1-912503-83-4.
• Karabulut, G. (2017). Mutluluk ve iktisat, Derin Yayınları, ISBN 978-605-4993-86-4.
• Kılıç, O. H. (2021). İktisadi rasyonalite ve tüketici davranışlarının rasyonelliği üzerine bir inceleme (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kılıç, S. (2016). Cronbachs alpha reliability coefficient. Journal of Mood Disorders, 6(1), 47-48.
• Kurt, M. (2019). Tüketici davranışlarının davranışsal iktisat açısından açıklanması: Batman üniversitesi örneği, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Mittal, V., & Kamakura, W.A. (2001). Satisfaction, repurchase ıntent, and repurchase behavior: ınvestigating the moderating effect of customer characteristics. Journal of Marketing Research, 38, 131-142.
• Özel, A (2019). Demografik özelliklerin satın alma kararları üzerindeki etkisinin davranışsal iktisat bağlamında incelenmesi: Malatya örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
• Purutoğlu, N. (2019). Geleneksel ve online alışveriş açısından tüketicilerin satın alma davranışlarının incelenmesi. Türk ve Hollandalı tüketiciler üzerinde uygulanmalı bir araştırma (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Bayburt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bayburt.
• Sekeran, U. (2000). Research methods for business: a skill-building approach. UK: Wiley&Sons.
• Smith, A. (1979). The theory of moral sentiments (Pantianos Classics, 1759-Tekrar Basım 2011), 112.
• Şen Demir, Ş. ve Kozak, M. (2013). Tüketici davranışları, Ankara: Detay Yayıncılık.
• Tekin, H. (2017). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Yürük. S. (2017). Davranışsal iktisat bağlamında tüketici davranışlarının incelenmesi: örnek çıpalama uygulaması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.