The Dynamics of Financial Risks on Firm Value under the Impact of Financial Crises and COVID-19: New Evidence from MMQR and Causality Analysis

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 1, 79 - 98, 26.06.2025

Cengizhan Karaca

https://doi.org/10.33399/biibfad.1575319

Öz

This study examines the effects of financial risks on firm value, incorporating the impacts of both the financial crisis and the COVID-19 pandemic, using a balanced panel data set of 81 Borsa Istanbul (BIST) manufacturing firms covering the period 2005/03 - 2024/03. Three newly developed panel data analysis methods are employed in the analysis. According to the findings, leverage risk has a negative effect on Tobin’s Q ratio in the short run, a positive effect in the long run and across all quantiles and a positive effect on market capitalisation in the short run and across all quantiles. Credit risk has a negative effect on Tobin’s Q in the highest quantile, a negative effect on market capitalization in the short run, a positive effect in the long run and in all quantiles. Liquidity risk has a negative impact on Tobin’s Q and market capitalization in the short run and in all quantiles, and a positive impact in the long run. Currency risk has a positive effect on Tobin’s Q in all quantiles, a negative effect when market capitalization is low, and a positive effect in the long run. The causality results reveal that leverage and credit risk are unidirectionally causal to Tobin’s Q and market capitalization, liquidity risk is bidirectionally causal, there is no causality from currency risk to firm value, but market value is the cause of currency risk. The study provides financial managers with insights on borrowing, credit, liquidity and currency position management and suggests sound strategies in the period of crisis.

Anahtar Kelimeler

Financial risks , firm value , MMQR , panel non-causality

Finansal Kriz ve COVID-19 Etkisi altında Finansal Risklerin Firma Değeri Üzerindeki Dinamikleri: MMQR ve Nedensellik Analizlerinden Yeni Kanıtlar

Öz

Bu çalışma, finansal risklerin finansal kriz ve COVID-19 pandemi etkisini de dahil ederek firma değeri üzerindeki etkilerini, 2005/03 - 2024/03 dönemini kapsayan 81 BIST imalat sanayi firmasının dengeli panel veri setini kullanarak incelemektedir. Analizlerde, üç yeni geliştirilmiş panel veri analiz yöntemi kullanmıştır. Elde edilen bulgulara göre, kaldıraç riski, TobinQ üzerinde kısa dönemde negatif, uzun dönemde ve tüm kantillerde pozitif; piyasa değeri üzerinde kısa dönemde ve tüm kantillerde pozitif etkilemektedir. Kredi riski, TobinQ’da en yüksek kantilde negatif, piyasa değeri üzerinde kısa dönemde negatif, uzun dönemde ve tüm kantillerde pozitif etkilidir. Likidite riski kısa dönemde ve tüm kantillerde TobinQ ve piyasa değeri üzerinde negatif, uzun dönemde pozitif etkili bulunmuştur. Kur riski, TobinQ’da tüm kantillerde pozitif, piyasa değeri düşükken negatif, uzun dönemde ise pozitif etkilidir. Nedensellik sonuçları, kaldıraç ve kredi riskinin TobinQ ve piyasa değerine tek yönlü, likidite riskinin çift yönlü nedensel olduğunu, kur riskinden firma değerine doğru nedensellik bulunmadığını, ancak piyasa değerinin kur riskinin nedeni olduğunu ortaya koymaktadır. Çalışma, finansal yöneticilere borçlanma, kredi, likidite ve döviz pozisyonu yönetimi konusunda öngörüler sunarak, kriz dönemlerinde güçlü stratejiler önermektedir.

Anahtar Kelimeler

Finansal riskler , firma değeri , MMQR , panel nedensellik

Etik Beyan

Bu çalışmanın tüm hazırlanma süreçlerinde etik kurallara uyulduğunu yazar/lar beyan eder. Aksi bir durumun tespiti halinde BİİBFAD Dergisinin hiçbir sorumluluğu olmayıp, tüm sorumluluk çalışmanın yazarlarına aittir.

Destekleyen Kurum

Bu çalışma herhangi bir kurum tarafından fonlanmamakta ve desteklenmemektedir. Yazarın üçüncü şahıslarla çıkar çatışması yoktur.

Teşekkür

Gösterdikleri yoğun ilgi ve emeklerinde dolayı BİİBFAD Dergisi Editör Kurulu’na ve sağladıkları katkılarında dolayı hakemlere teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Akar, S. (2023). Finansal risklerin işletmelerin piyasa değerine etkisi: borsa istanbul ticaret endeksinde bir uygulama. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(3), 633-646. https://doi.org/10.29106/fesa.1264603
• Aypek, N., & Coşkun, A. (2023). Seçilmiş değişkenlerin firma değerine etkisi: covid 19 öncesi ve pandemide kanıtlar. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 364-379. https://doi.org/10.29106/fesa.1236708
• Baltagi, B. H., & Wu, P. X. (1999). Unequally spaced panel data regressions with AR(1) disturbances. Econometric Theory, 15(6), 814-823. https://doi.org/10.1017/S0266466699156020
• Barakalı, O. C., & Elmas, B. (2022). Kur riskinin piyasa değerine etkisi: Borsa İstanbul’da bir analiz. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(2), 277-289.
• Barakalı, O. C., & Öndeş, T. (2022). Covid-19 pandemisinin firma değeri üzerine etkisi: Borsa İstanbul’da bir araştırma. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 6(1), 119-140. https://doi.org/10.29216/ueip.1085839
• Bhargava, A., Franzini, L., & Narendranathan, W. (1982). Serial correlation and the fixed effects model. The Review of Economic Studies, 49(4), 533-549. https://doi.org/10.2307/2297285
• Blundell, R., & Bond, S. (1998). Initial conditions and moment restrictions in dynamic panel data models. Journal of Econometrics, 87(1), 115-143. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(98)00009-8
• Box, T., Davis, R., Hill, M., & Lawrey, C. (2018). Operating performance and aggressive trade credit policies. Journal of Banking & Finance, 89, 192-208. https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2018.02.011
• Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The lagrange multiplier test and its applications to model specification in econometrics. The Review of Economic Studies, 47(1), 239-253. https://doi.org/10.2307/2297111
• Canay, I. A. (2011). A simple approach to quantile regression for panel data. The Econometrics Journal, 14(3), 368-386. https://doi.org/10.1111/j.1368-423X.2011.00349.x
• Chung, K. H., & Pruitt, S. W. (1994). A simple approximation of tobin’s q. Financial Management, 23(3), 70-74. https://doi.org/10.2307/3665623
• Demirgüneş, H. N. K. (2023). Enterprise risk management and firm value empirical evidence from turkey in the post-global financial crisis of 2007-08 period. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 87-100.
• Dilmaç, M., Altınkaynak, F., & Küçüker, M. (2023). Firmalara özgü risklerin finansal performans üzerindeki etkileri: BİST imalat sektörü üzerine bir inceleme. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 6(2), 188-200. https://doi.org/10.32951/mufider.1345372
• Ertuğrul, A., Külekçi, İ., & Bumin, M. (2024). İşletme değeri ile finansal riskler arasındaki ilişki: BIST sürdürülebilirlik endeksi üzerine uygulama. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 9(1), 213-229. https://doi.org/10.30784/epfad.1418132
• Ferris, J. S. (1981). A transactions theory of trade credit use*. The Quarterly Journal of Economics, 96(2), 243-270. https://doi.org/10.2307/1882390
• Greene, W. H. (2003). Econometric analysis (5th edition). Upper saddle river, New Jersey 07458: Prentice Hall.
• Hausman, J. A. (1978). Specification tests in econometrics. Econometrica, 46(6), 1251-1271. https://doi.org/10.2307/1913827
• Im, K. S., Pesaran, M. H., & Shin, Y. (2003). Testing for unit roots in heterogeneous panels. Journal of Econometrics, 115(1), 53-74. https://doi.org/10.1016/S0304-4076(03)00092-7
• Juodis, A., Karavias, Y., & Sarafidis, V. (2021). A homogeneous approach to testing for Granger non-causality in heterogeneous panels. Empirical Economics, 60(1), 93-112. https://doi.org/10.1007/s00181-020-01970-9
• Karaca, C. (2023). A causal and nonlinear relationship between trade credit policy and firm value: Evidence from an emerging market. Economics and Business Review, 9(4), 153-178.
• Karaca, C., & Alsu, E. (2017). İşletmelerde ticari alacak ve borç politikasının belirleyicileri: BIST imalat sanayii üzerinde ekonometrik bir uygulama. Researcher: Social Science Studies, 5(4), 146-165.
• Karaçayır, E. (2023). BİST bilişim endeksine kayıtlı firmalarda kur riski ve finansal performans ilişkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 25(1), 183-194. https://doi.org/10.31671/doujournal.1340443
• Kestens, K., Cauwenberge, P. V., & Bauwhede, H. V. (2012). Trade credit and company performance during the 2008 financial crisis. Accounting & Finance, 52(4), 1125-1151. https://doi.org/10.1111/j.1467-629X.2011.00452.x
• Kılınç, F., & Çalış, Y. E. (2021). Covid-19 pandemisinin gıda sektörü üzerinde etkisi ve finansal performans ile ilişki. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(3), 499-508. https://doi.org/10.29106/fesa.984217
• Koenker, R. (2004). Quantile regression for longitudinal data. Journal of Multivariate Analysis, 91(1), 74-89. https://doi.org/10.1016/j.jmva.2004.05.006
• Koenker, R., & Bassett, G. (1978). Regression quantiles. Econometrica, 46(1), 33-50. https://doi.org/10.2307/1913643
• Machado, J. A. F., & Santos Silva, J. M. C. (2019). Quantiles via moments. Journal of Econometrics, 213(1), 145-173. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2019.04.009
• Moulton, B. R., & Randolph, W. C. (1989). Alternative tests of the error components model. Econometrica, 57(3), 685-693. https://doi.org/10.2307/1911059
• Nam, H., & Uchida, K. (2019). Accounts payable and firm value: International evidence. Journal of Banking & Finance, 102, 116-137. https://doi.org/10.1016/j.jbankfin.2019.03.010
• Öztürk, M. B., Çelik, M. S., & Daştan, D. (2022). Finansal risklerin firma değeri üzerine etkileri: Borsa İstanbul gıda, içecek ve tütün sektöründe bir uygulama. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 419-429. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1075437
• Pesaran, M. H. (2007). A simple panel unit root test in the presence of cross-section dependence. Journal of Applied Econometrics, 22(2), 265-312. https://doi.org/10.1002/jae.951
• Pesaran, M. H. (2021). General diagnostic tests for cross-sectional dependence in panels. Empirical Economics, 60(1), 13-50. https://doi.org/10.1007/s00181-020-01875-7
• Pesaran, M. H., Ullah, A., & Yamagata, T. (2008). A bias‐adjusted LM test of error cross‐section independence. The Econometrics Journal, 11(1), 105-127. https://doi.org/10.1111/j.1368-423X.2007.00227.x
• Pesaran, M., & Yamagata, T. (2008). Testing slope homogeneity in large panels. Journal of Econometrics, 142(1), 50-93. https://doi.org/10.1016/j.jeconom.2007.05.010
• Putra, D. G., Pratama, Y., Pratama, I. M., & Selvia, N. (2022). Mediating role of corporate governance on the effect of earnings management and financial risk on firm value. JRAK: Jurnal Riset Akuntansi Dan Komputerisasi Akuntansi, 13(2), 1-19. https://doi.org/10.33558/jrak.v13i2.4478
• Reese, S., & Westerlund, J. (2016). Panicca: Panic on cross-section averages. Journal of Applied Econometrics, 31(6), 961-981. https://doi.org/10.1002/jae.2487
• Roodman, D. (2009). How to do Xtabond2: An ıntroduction to difference and system GMM in stata. The Stata Journal, 9(1), 86-136. https://doi.org/10.1177/1536867X0900900106
• Şenbayram, E. A. (2022). Finansal risklerin BİST 30 endeksinde yer alan firmaların firma değerleri üzerindeki etkisinin araştırılması (2010-2020). Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 14(27), 381-395. https://doi.org/10.20990/kilisiibfakademik.1147003
• Şenol, Z., & Karaca, S. S. (2017). Finansal risklerin firma değeri üzerine etkisi: BİST örneği. Gazi İktisat ve İşletme Dergisi, 3(1), 1-18.
• Şenol, Z., & Koç, S. (2021). Kur riski ve kur riski yönetiminin firma performansına etkisi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 6(2), 534-564. https://doi.org/10.30784/epfad.896275
• Topaloğlu, E. E. (2018). Finansal riskler ile firma değeri arasındaki ilişkinin belirlenmesi: borsa istanbul firmaları üzerine bir uygulama. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 287-301. https://doi.org/10.30798/makuiibf.412559
• Yaman, S., & Gür, K. E. (2023). Finansal risklerin sürdürülebilir büyüme ve karlılık üzerindeki etkileri: BİST 100 endeksi firmaları üzerine bir uygulama. Uluslararası Ekonomi Siyaset İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 6(2), 64-88. https://doi.org/10.59445/ijephss.1223020
• Yıldız, B., & Yılmaz, T. (2022). Yabancı para pozisyonunun firma kârlılığına etkisi: Borsa İstanbul örneği. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 12(2), 1399-1418. https://doi.org/10.48146/odusobiad.1089207
• Zhang, T., Zhang, C. Y., & Pei, Q. (2019). Misconception of providing supply chain finance: Its stabilising role. International Journal of Production Economics, 213, 175-184. https://doi.org/10.1016/j.ijpe.2019.03.008