Türkiye’de Yeşil Ekonomi, Yeşil İşler ve Yeşil İstihdam

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 93 - 100, 30.09.2022

Hasan Azazi , Onur Uzma

Öz

Sürdürülebilir kalkınma hedefi günümüzde hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için ulaşılması istenilen bir hedeftir. Fakat sanayi devriminin getirmiş olduğu doğal kaynakların bilinçsiz ve verimsiz kullanımı sonucunda artan çevre tahribatı ekolojik dengeyi bozarak dünya üzerindeki tüm canlıları tehdit eder hala gelerek sürdürülebilir kalkınmanın göz ardı edildiği görülmektedir. Buna ek olarak gelişen teknolojiyle birlikte emek arzına azalan talep istihdam ve ücret sorununun artmasına yol açmıştır. 1980 sonrasında değişen ekolojik dengeye yönelik ilgi Yeşil Ekonomi kavramının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Yeşil Ekonomi sürdürülebilir kalkınmayı sağlarken çevrenin tahribatını engelleyen, çevreyi koruyan, enerji ve doğal kaynak verimliliğini sağlayan bir kavram olarak ortaya çıkmıştır. Yeşil ekonominin hayata geçirilebilmesi için de mevcut işlerin yeşil işlere dönüşümü gerekmektedir. Yeşil işler ise imalat ve inşaat gibi geleneksel sektörlerin yanı sıra yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği gibi yeni ortaya çıkan yeşil sektörlerin çevreyi korumaya veya eski haline getirmeye katkıda bulunan insan onuruna yakışır işler olarak tanımlanmaktadır. Tüm bu süreç genel anlamda düşünüldüğünde olumsuz yönde değişen dünyamızda bir tercihten ziyade bir zorunluluk oluşturmaktadır. Türkiye’de ise yeşil ekonomiye yönelik çalışmalar yedinci beş yıllık planlamadan günümüze kadar devam etmiştir. Çalışmanın temel amacı yeşil ekonominin tanımını ve kavramsal çerçevesini ortaya koyarak, yeşil işlerine nasıl ve ne gibi işler olduğunu açıklarken Türkiye’nin yeşil ekonomi ve yeşil işler noktasında ne gibi ilerlemeler kaydettiği, yeşil işlere yönelik potansiyelinin olup olmadığı ve neler yapılması gerektiği vurgulanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Yeşil Ekonomi, Yeşil İşler, Türkiye

Kaynakça

• Apollo, A. (2008). Green-Collar Jobs in America’s Cities: Building Pathways Out of Poverty and Careers in the Clean Energy Economy, Apollo Allinace, Green for All Publishing, USA.
• Başol, O. (2018). Dünyada ve Türkiye’de Yeşil İşlerin Gelişimine İlişkin Bir Değerlendirme. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, (636), 71-87.
• Baykan, B.C., (2009). “Dünyada ve Türkiye’de Yeşil Yakalılar”, BETAM Araştırma Notu, No: 37.
• DPT. (1995). Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 1996-2000, DPT Yayınları, Ankara.
• DPT. (2000). Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001-2005, DPT Yayınları, Ankara.
• DPT. (2006). Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), DPT Yayınları, Nr. 26216, Ankara.
• Günaydın, D. (2015). Yeşil İşler ve İşgücü Piyasasına Etkileri. Journal of Management and Economics Research, 13 (3), 503-525.
• ILO. (2016). https://www.ilo.org/global/topics/greenjobs/news/WCMS_220248/lang-en/index.htm.
• ILO. (2014). Green Jobs Mapping Study in Malaysia: An Overview Based on Initial Desk Research, ILO Publications, Geneva, Switzerland.
• Kasztelan, A. (2017). Green Growth, Green Economy and Sustainable Development:Terminological and Relational Discourse. Prague Economic Papers, 26(4), 487–499.
• OECD. (2011). Towards Green Growth: A Summary for Policy Makers, Secretary-General of The OECD Paris.
• Özsoy, E. A. ve Özsoy, C.E. (2015). Yeşil Ekonominin Bir Gereği Olarak Yeşil Binalar ve Türkiye’de Mesleki Eğitim İçin Yeni Açılımlar, Ejoir, Cilt:1, IWCEA Özel Sayısı.
• Reyhan, A. S ve Duygu, E. (2015). Çevre Politikalarında Yeni Bir Yaklaşım: Yeşil İşler ve Yeşil İstihdam. Memleket Siyaset Yönetim, 10(23), 21-39.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2012). Türkiye’de Sürdürülebilir Kalkınma ve Yeşil Ekonomi Alanında En İyi Uygulamalar Başvuru ve Seçim Süreci.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2013). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018), T.C. Resmi Gazete, 1041, (01.07.2013).
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2014a). Onuncu Kalkınma Planı Enerji Güvenliği ve Verimliliği, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2014b). İstihdam ve Çalışma Hayatı, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, T.C. Resmi Gazete, 2889.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2018a). İşgücü Piyasası ve Genç İstihdamı, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2018b). Çevre ve Doğal Kaynakların Sürdürülebilir Yönetimi, Çalışma Grubu Raporu, Ankara.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2019). On birinci Kalkınma Planı (2019-2023), T.C. Resmi Gazete, 1225.
• Tiryakioğlu, M. (2021). Türkiye’de Yeşil İşlerin Politik Ekonomisi. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 16 (62), 1022-1038. DOI: 10.19168/jyasar.888498.
• TÜİK. (2016). “Çevresel İstihdam, Gelir ve Harcama İstatistikleri 2015”, TÜİK Haber Bülteni, No: 21583.
• UN. (2012). The future we want. United Nation Conference on Sustainable Development (Rio +20), Outcome of The Conference, A/CONF.216/L.1, Rio de Janeiro, Brazil.
• UNEP. (2011). "Towards a Green Economy Pathways to Sustainable Development and Poverty Eradication A Synthesis for Policy Makers", http://www.unep.org/greeneconomy /portals/88/documents/ger/GER_synthesis_en.pdf.
• Yalçın, A. Z. (2016). “Sürdürülebilir Kalkınma İçin Yeşil Ekonomi Düşüncesi ve Mali Politikalar”, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(1), 749.
• Yeşil, Y. ve Fidan, F. (2017). Training and gaining skills at green jobs in the context to environmental employment, International Journal of Social Sciences and Education Research, 3 (2), 607-618. DOI: 10.24289/ijsser.289499.
• Yılmaz, A. S. (2014). Yeşil İşler ve Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Alanındaki Potansiyeli, Kalkınma Bakanlığı Uzmanlık Tezi, Kalkınma Bakanlığı Yayını No: 2887, Ankara.