COVİD-19 SALGINININ İŞSİZLİK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜİK VE İŞKUR VERİLERİ ÜZERİNDEN BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 1, 29 - 40, 30.05.2023

Naim Göktaş

Öz

Hayatın pek çok alanında kalıcı izler bırakan Covid-19 salgını, ekonomik ve sosyal sonuçları olan büyük bir buhrana dönüşmüştür. Çalışma ilişkileri salgının en çok etkilediği alanların başında gelmiş ve başta işsizliğin artışı olmak üzere çeşitli sosyal sorunların büyümesinde salgın ciddi bir rol oynamıştır. Bu çalışmada ise Covid-19 salgını sonrası Türkiye’deki işsizlik olgusunu incelemek ve salgının işsizlik üzerindeki etkisini ortaya koymak amaçlanmaktadır. Salgın sonrası süreçte işsizlik sorununun hangi yönde gelişmeler gösterdiği ile ilgili TÜİK ve İŞKUR verileri üzerinden çeşitli bulgular ortaya konulacaktır. Bu bulgular incelenmeden önce ise çalışmada ortaya konulan kavramlar tanımlanacaktır. Kavramsal çerçeveye dair açıklamalar yapıldıktan sonra Uluslararası Çalışma Örgütü’nün modellediği tahminler ve projeksiyonlarla OECD ülkelerinde işsizliğin güncel durumu, ülkemizdeki mevcut işsizlik sorununu ortaya koymadan önce değerlendirilecektir. Tüm bu bulgular ve değerlendirmeler sonucunda salgının geleneksel işsizlik tanımlarıyla anlaşılamayacak derecede dünyada ve Türkiye’de istihdama ciddi bir darbe indirdiği sonucuna ulaşılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, İşsizlik, İşgücü, Geniş Tanımlı İşsizlik

Kaynakça

• AREN, S. (2005). İstihdam Para ve İktisadi Politika. Ankara, 12. Baskı, Savaş Yayınevi.
• BALÇIK, P. Y. (2023). “Sağlık Ekonomisinin Temel Konuları Açısından Covid-19”, Lokman Hekim Dergisi, 13(1): 40-50.
• BAYRAKÇI, O. (2021). “Pandemi Döneminde Kod-29 İle İşten Atılmak”, Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 19(2): 320-333.
• BİÇERLİ, K. (2019). Çalışma Ekonomisi. İstanbul, 11. Baskı, Beta Yayınları.
• BULUT, R. ve PINAR, Ç. (2020). “Covid-19 Pandemisi Döneminde Türkiye’de İstihdam ve İşsizlik”, Oğuzhan Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2): 217-225. Cumhurbaşkanı Kararı (2021, 30 Nisan). Resmî Gazete (Sayı: 31470). Erişim Adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/04/20210430-15.pdf
• ÇELİK, A. (ed.) (2020). Türkiye İşçi Sınıfının Görünümü İşçilerin Çalışma ve Yaşam Koşulları ile Kanaat, Deneyim ve Tutumları Alan Araştırması. İstanbul, Disk Yayınları
• ÇELİK, A., BEYAZBULUT, D. ve KANDAZ, Z. (2021). “Türkiye’de ve Dünyada Alternatif İşsizlik Hesaplamaları: Geniş Tanımlı İşsizlik ve Atıl İşgücü”, Emek Araştırma Dergisi, 12(20): 321-352.
• ÇİFTÇİ, M. (2022). “Covid-19 Pandemisinin Trakya İşgücü Piyasasına Etkileri: Üç Metropol ve Türkiye Bütünüyle Karşılaştırması”, Kırklareli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1): 61-90.
• Dijital Mecralar Komisyonu Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun. (2020, 28 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı: 31199). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/07/20200728-15. htm
• DİSK-AR (2019). İşsizlik ve İstihdam Raporu. https://disk.org.tr/wp-content/uploads/2019/01/DISK-AR-Ocak-2019- istihdam-issizlik-raporu.pdf (17.12.2022).
• DİSK-AR (2022). İşsizlik ve İstihdamın Görünümü. https://arastirma.disk.org.tr/wp-content/uploads/2022/12/ISSIZLIKVE-ISTIHDAMIN-GORUNUMU-ARALIK-2022.pdf (15.12.2022).
• DÖNMEZ KARA, C. Ö. ve KARAASLAN, İ. (2022). “Covid-19 Pandemisinin Üniversite Öğrencilerinin İşsizlik Kaygısı Üzerine Etkileri”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 82: 155-194.
• DURAN, M. S. ve Acar, M. (2020). “Bir Virüsün Dünyaya Etkileri: Covid-19 Pandemisinin Makroekonomik Etkileri”, International Journal of Social and Economic Sciences, 10(1): 54-67.
• GÖKTAŞ, N. (2022). “Ülkemizde İşsizlik Sigortası ve İşsizlik Sigortasında Güncel Sorunlar”, Mali Çözüm Dergisi, 32(173): 229-252.
• GÜNDOĞAN, N. (2019). “Çalışma Ekonomisinin Temel Kavramları”. Gündoğan, N. ve Biçerli, K. (ed.), Çalışma Ekonomisi. Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayını: 2-19. ILO (1982). Resolution Concerning Statistics of The Economically Active Population, Employment, Unemployment and Underemployment. The Thirteenth International Conference of Labour Statisticians. https://ec.europa.eu/eurostat/ramon/coded_files/ecacpop_en.pdf (16.12.2022).
• ILO (2020). Covid-19 ve Çalışma Yaşamı Sektörel Etkiler, Önlemler ve Öneriler. https://www.ilo.org/ankara/areas-ofwork/covid-19/WCMS_742714/lang--tr/index.htm (06.12.2022).
• ILO (2021). ILO Monitor: Covid-19 and The World of Work. Seventh Edition: 25 January 2021.https://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---dgreports/---dcomm/documents/briefingnote/wcms_767028.pdf (06.12.2022).
• ILO (2023). World Employment and Social Outlook Trends 2023. International Labour Office: Geneva. ILOSTAT. ILO Modelled Estimates and Projections (ILOEST). https://ilostat.ilo.org/resources/concepts-and-definitions/ilomodelled-estimates/ (06.12.2022). ILOSTAT. Data. https://ilostat.ilo.org/data/# (08.01.2023).
• İŞKUR (2021). Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü İşsizlik Sigortası Fonu Bülteni Aralık 2021. https://media.iskur.gov.tr/52161/12_aralik-2021-bulten.pdf (17.12.2022). İŞKUR İstatistikler. https://www.iskur.gov.tr/kurumsal-bilgi/istatistikler/ (17.12.2022).
• KILINÇ, E. C. (2021). “Covid-19 Salgını ve İşsizlik Oranları İlişkisi: OECD Ülkeleri Örneği”, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24: 922-945.
• KARA, E. (2020). “Covid-19 Pandemisi: İşgücü Üzerindeki Etkileri ve İstihdam Tedbirleri”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5): 269-282.
• KOCA, D. (2020). “Türkiye’de İşgücü Piyasasının Boyutları ve Covid-19 Döneminin İşgücü Piyasasına Etkileri”, Sosyal Çalışma Dergisi, 4(2): 69-83.
• KOÇAK, H. vd. (ed.) (2022). Türkiye İşçi Sınıfının Görünümü İşçilerin Çalışma ve Yaşam Koşulları ile Kanaat, Deneyim ve Tutumları Alan Araştırması 2021. İstanbul, Disk Yayınları.
• MURAT, G. ve AYKAÇ, M. (2020). “Covid-19 ve Emek Piyasaları: Etkiler ve Muhtemel Yönelişler”, Trakya Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi E-Dergi, 8(2): 91-122.
• OMAY, U. (2020). “Covid-19 Salgını Sonrası Çalışma Hayatı: Güncel Sorunlar, Öngörüler ve Öneriler”. Demirbaş, D., vd. (ed.), Covid-19 Pandemisinin Ekonomik, Toplumsal ve Siyasal Etkileri. İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınevi: 153-170.
• ÖNSAL, N. (2011). Endüstri İlişkileri Sözlüğü 1. Ankara, Türk-İş Yayını.
• ÜLGENER, S. F. (1986). Milli Gelir, İstihdam ve İktisadi Büyüme. İstanbul, 6. Baskı, Filiz Kitabevi.
• ÜNÜVAR, İ. ve Aktaş, H. (2022). “Dünya’da ve Türkiye’de Covid-19 Pandemisinin Ekonomik Etkileri”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 25(1): 124-140.
• TALAS, C. (1983). Sosyal Ekonomi. Ankara, 6. Baskı, S Yayınları.
• TOKOL, A. (1997). Sosyal Politika. İstanbul, 2. Baskı, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayın No:20.
• TÜİK (2018, Ekim). İşgücü İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Ekim-2018-30680 (17.12.2022).
• TÜİK (2019, Ekim). İşgücü İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Ekim-2019-33777 (15.12.2022). TÜİK (2020, Ekim). İşgücü İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Ekim-2020-37485 (15.12.2022).
• TÜİK (2021, Ekim). İşgücü İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Isgucu-Istatistikleri-Ekim-2021-37491 (15.12.2022).
• TÜİK (2022, Ekim). İşgücü İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=%C4%B0%C5%9Fg%C3%BCc%C3%BC-%C4%B0statistikleri-Ekim-2022- 45657&dil=1 (15.12.2022).
• TÜİK (2022, Kasım). İşgücü, İstihdam ve İşsizlik İstatistikleri Sorularla Resmi İstatistikler Dizisi-1. Türkiye İstatistik Kurumu Yayın No 4675.
• World Economic Forum (2020). The Future of Jobs Report 2020.
• YABA, M. ve YILMAZ, M. (2022). “Türkiye’de ve Dünyada Covid-19 Virüs Salgının Turizm Sektörü Üzerine Etkisinin Araştırılması: 2019-2020”, Cumhuriyet Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 46(1): 139-148.
• Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (2020, 17 Nisan). Resmi Gazete (Sayı:31102). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/04/20200417-2.htm
• ZÜMRÜT, İ. B., KÜÇÜKAKSOY, N. ve BARADAN, S. (2023). “Covid-19 Pandemisinin İnşaat Sektörü Çalışanlarına Etkileri”, ICPRS 2nd International Symposium on Pandemic, Infection Diseases and Global Effects Interdisciplinary Studies, 13-14 January 2023: 9-18