Türkiye’de Organik Tarım Uygulamalarının Sosyo-Ekonomik ve Çevresel Açıdan Değerlendirilmesi

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 1, 51 - 67, 17.06.2021

Kurtuluş Merdan

Öz

Kimyasal gübre, zirai ve sentetik ilaçların aşırı kullanımı sonucu bozulan doğal dengeyi yeniden tesis etmek ve yeni nesillere yaşanacak bir dünya bırakabilmek adına doğayla uyumlu bir sistem devreye sokulmuştur. Bu durum çevreye dost bir üretim tekniğini gündeme getirmiştir. Böylece klasik tarımdan organik tarıma geçiş başlamıştır. Organik tarım; uygulamaları gelişmiş ülkelerde tüketicilerden ve çevre örgütlerinden gelen iç talebi karşılamaya yönelik, gelişmekte olan ülkelerde ise ithalatçı firmaların talepleri doğrultusunda ortaya çıkmıştır.
Bu çalışmada, organik tarım uygulamaları sosyo-ekonomik ve çevresel açıdan değerlendirilmiştir. Bu kapsamda elde edilen bulgular küresel anlamda organik tarım piyasasının sürekli büyüdüğünü, toplumların çevreye ve insan sağlığına olan duyarlılıklarının sürekli arttığını ortaya koymaktadır. Organik tarım uygulamaları; çevresel açıdan hava ve iklim değişikliğine, biyoçeşitliliğe, toprak ve su kaynaklarına, verimliliğe, genetiği değiştirilmiş organizmalara, insan sağlığına, gıda güvenliğine, ekolojik hizmetlere ve uzun vadede sürdürülebilirliğe, sosyo-ekonomik açıdan; kırsal alanda işgücü olanaklarına, çalışma ve sağlık koşullarının iyileştirilmesine, kırsal kalkınmanın sağlanmasına, organik pazarlarda üreticilerin kolayca kaynaşmasına, aracıların ortadan kalkmasına, organik tarım yapan işletmelerin turizm imkânlarına sahip olmasına önemli katkılarda bulunmaktadır. Bu çalışma bağlamında; sosyo- ekonomik açıdan kırsal ve işletme odaklı uygulamalara, çevresel açıdan ise doğal kaynakların kullanımına yönelik uluslararası düzeyde politikalara ihtiyaç duyulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Pestisit, Biyoçeşitlilik, Organik Üretim, Kırsal Kalkınma

Kaynakça

• Ak, İ. (2004). Apolyont Doğal Tarım ve Hayvancılık Projesi. I.Uluslararası Organik Hayvansal Üretim ve Gıda Güvenliği Kongresi. 28 Nisan–1 Mayıs, 2004, s.144.
• Atiker, M. (2004). Organik Tarım Nedir? Konya Ticaret Odası Etüt- Araştırma Servisi, Konya.
• Altıeri, M. A. (1995). Agroecology: The Science of Sustainable Agriculture, Intermediate Technology Publications, London.
• Ayla, D., & Altıntaş, D. (2017). Organik Üretim ve Pazarlama Sorunları Üzerine Bir Değerlendirme. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4),7-17.
• Boz, İ., & Rasulov, A. (2018). The effects of local bazaars on marketing of organic products: The cases of Turkey and Uzbekistan. Development of Organic Agriculture in Central Asia, Tashkent & Samarkand, Uzbekistan
• Boz, İ., Kılıç, O., & Kaynakçı, C. (2018). Rural tourism contributions to rural development in the Eastern Black Sea Region of Turkey. International Journal of Scientific Research and Management, 6(4), 114-120.
• Calker, K. J. V., Berentsen, P. B. M., Giesen, G. W. J., & Huirne, R. B. M. (2005). Identifying and ranking attributes that determine sustainability in Dutch dairy farming. Agriculture and Human Values, 22, 53–63.
• D’Amario, A., Marzoli, F., Martino, F., & Morettini, M. (2005). Social aspect of organic farming. Choosing Papers on Organic Farming. 4th ENAOS Summer Meeting.
• Demir, A., & Gül, U. (2004). Organik Tarım. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü Bakış Dergisi, Sayı 5, Nüsha 3, Ankara
• Demir, B., & Boz, İ. (2017). Bursa ili Yıldırım ilçesi Cumalıkızık köyünde kırsal turizm çalışmalarının kırsal kalkınma açısından değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 10(1), 50-55.
• Demiryürek, K. (2011). Organik Tarım Kavramı Ve Organik Tarımın Dünya Ve Türkiye’deki Durumu. Gazi Osmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(1), 27-36. Demiryürek K. (2016). Organik Tarım ve Ekonomisi. T.C. Kalkınma Bakanlığı Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkalığı, ISBN: 978-605-9041-80-5, Giresun, 112s.
• Er, C., & Başalma, D. (2008). Organik Tarımdaki Gelişmeler. Nobel Yayın Dağıtım No:1354, Ankara.
• Eryılmaz, G. A. Kılıç, O. Boz, İ. (2019). Türkiye’de Organik Tarım ve İyi Tarım Uygulamalarının Ekonomik, Sosyal ve Çevresel Sürdürülebilirlik Açısından Değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 29(2), 352-361
• İlter, E., & Altındışli, A. (1998). Ekolojik (Organik, Biyolojik) Tarım, Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği (ETO), Bornava, İzmir.
• İlter, E., Aksoy, U. Altındışli, A. (2012). Organik Tarım, Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği (ETO), Genişletilmiş İkinci Baskı. Ankara
• İnci, H., Karakaya, E. Şengül, A. Y. (2017). Organik Ürün Tüketimini Etkileyen Faktörler (Diyarbakır İli Örneği). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi, 20(2), 137- 147.
• Kurt, Z. (2006). Organik Tarım Ürünleri Pazarlaması ve Uygulamalar. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İzmir.
• Karabaş,S., & Gürler, A. Z. (2011). Organik tarım ve konvansiyonel tarım yapan işletmelerin karşılaştırmalı analizi. KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 13(21),75-84.ISSN: 1309-9132.
• Kırımhan, S. (2005). Organik Tarım Sistemleri ve Çevre, Turhan Kitabevi Ofset Matbaacılık Tesisleri, Ankara.
• Lea, E., ve Tony W; (2005), “Australians Organic Food Beliefs, Demographics and Values”, British Food Journal, 107(11), ss. 855-869.
• Lebacq, T., Baret, P. V., & Stilmant, D. (2013). Sustainability indicators for livestock farming. A review. Agronomy for Sustainable Development, 33, 311-327.
• Marangoz, M. (2008). Organik Ürünlerin Pazarlanması. Bursa: Ekin Kitabevi
• Merdan K. (2014). Türkiye'de Organik Tarımın Ekonomik Analizi: Doğu Karadeniz Uygulaması. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Erzurum, 202s.
• Onat, G., & Keskin, E. (2019). Organik Gıda Kavramının Kelime İlişkilendirme Testi Aracılığıyla Analizi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 7(4), 3275-3289.
• Öztürk, S., Şahin, S. A., Tüfekci, F. G., (2014). “Annelerin Genetiği Değiştirilmiş Organizmalara Yönelik Bilgi Durumları Ve Tutumları”, İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 4(2), 117-122.
• Sönmez, İ., Kaplan, M., & Sönmez, S. (2008). Kimyasal gübrelerin çevre kirliliği üzerine etkileri ve çözüm önerileri. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Derim Dergisi, 25(2), 24-34. ISSN: 1300-3496.
• Taşbaşlı, H & Zeytin, B. (2003). Organik Tarımın Genel İlkeleri. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Mart 2003, Ankara.
• Üzümcü, O. O., & B. Koç (2017). “Ekolojik Turizm Kavramı: Fethiye Örneği”. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 10(1), 14-19.
• URL 1: https://tarlamvar.com/organik-tarimin-ekolojiye-ve-insan-sagligina-katkilari/, 03.04.2021