Sağlık Hizmetleri Muhasebe Uygulamalarında Kuyuya Atılan Taş: Medikal Muhasebe

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 60 - 75, 28.06.2024

Rabia Akdoğan

Öz

Sağlık hizmetlerinin kapsadığı alanlarda çeşitli muhasebe sistemleri ve uygulamaları bulunmaktadır. Muhasebenin temel ilkeleri tüm sektörlerde aynı olmasına rağmen, uygulama farklılıkları ihtisas muhasebesi kapsamında değerlendirilir. Türkiye’de sağlık sektöründeki muhasebe uygulamaları, bağımsız çalışmalar halinde sistematik olmaktan uzak olup, yeterli bir ihtisaslaşma sağlayamamaktadır. Son yıllarda, medikal muhasebe kavramı da bu uygulamalardan biri olarak literatürde tartışılmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye’de sağlık hizmetleri muhasebe uygulamalarında medikal muhasebe kavramına dair sorunlu alanların belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda, literatürdeki teorik yazılar, mevzuat hükümleri, belge ve dokümanlar taranarak medikal muhasebe kavramına yönelik sorunlu alanlar tespit edilmiştir. Sonuç olarak, medikal muhasebe üzerindeki tartışmaların sağlık hizmetlerinde muhasebe uygulamaları gelişimi açısından olumlu, ancak ihtisaslaşma sağlamak açısından yetersiz olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Medikal muhasebe, sağlık hizmetleri muhasebesi, ihtisas muhasebesi

Kaynakça

• Abernethy, M. A., Chua, W. F., Grafton, J., & Mahama, H. (2006). Accounting and Control in Health Care: Behavioural, Organisational, Sociological and Critical Perspectives. Handbooks of Management Accounting Research, 2, 805-829. doi: 10.1016/S1751-3243(06)02014-1
• Ağırbaş, İ. (2014). Sağlık Kurumlarında Finansal Yönetim ve Maliyet Analizi. Siyasal Kitapevi. Ankara.
• Akdoğan, R. (2024). Sağlık Sektörü Muhasebe İş İlanlarında Sağlık Yönetimi Mezunu Talebinin İncelenmesi. Mali Çözüm Dergisi, (182), 521-547. Alınan yer https://archive.ismmmo.org.tr/docs/malicozum/182malicozum/11.pdf, Erişim Tarihi: 11.05.2024.
• Arık, Ö., & Yılmaz, F. Ö. (2021). Sağlık Kurumlarında Medikal Muhasebe Süreçleri. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(2), 34-42. Alınan yer https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1311276, Erişim Tarihi: 10.05.2024.
• Biçer, E.B. (2018). “Sağlık Kurumlarında Maliyet Muhasebesi ile İlgili Temel Kavramlar”. H. C. Sayın (Ed.), Sağlık Kurumlarında Maliyet Muhasebesi, 2-47. Eskişehir: Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 2134
• Bozdemir, E. (2019). Sağlık İşletmelerinde Maliyet Muhasebesi ve Analizi. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Çavmak, D. (2023). Sağlık İşletmelerinde Lojistik Yönetiminin İyileştirilmesi ve Maliyet Kontrolü Üzerindeki Etkisi: Bir Vaka Çalışması. Kayseri Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Çevik, E., & Sarıçiçek, R. (2023). Türkiye'de Medikal Muhasebe Uzmanlığı: Aranan Nitelikler ve Beklentiler. Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2), 155-162. doi: https://doi.org/10.58588/aru-jfeas.1396966
• Fidan, C., & Ağırbaş, İ. (2018). Türkiye’de Sağlık Kurumlarında Muhasebe ve Finansman Alanında Yapılan Lisansüstü Tez Çalışmalarının İncelenmesi: 1992-2018 Dönemi, 2. Uluslararası 12. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, 984-995.
• Friedman, L. H., & Kovner, A. R. (2017). 101 Careers İn Healthcare Management. Springer Publishing Company.
• Gökçen, G. (2018). Genel Muhasebe İlkeler ve Tekdüzen Hesap Planı Uygulamaları. 6. Baskı, İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Gül, H. (2020). “Sağlık Hizmetleri Muhasebesi: Boyutları ve Zorlukları”. Ş. A. Uysal, R. Çelik (Ed.), Sağlık Yönetiminde Güncel Konular. Ankara: İKSAD; 55-83.
• İstanbul Üniversitesi (2017). Medikal Muhasebe Personel Görev Tanımı. Alınan yer https://cdn.istanbul.edu.tr/statics/onkoloji.istanbul.edu.tr/wp-content/uploads/2017/07/OE-GT-057-Medikal-Muhasebe-Personeli.pdf, Erişim Tarihi: 11.05.2024.
• Kannampallil, T. G., Schauer, G. F., Cohen, T., & Patel, V. L. (2011). Considering Complexity in Healthcare Systems. Journal of biomedical informatics, 44(6), 943-947. doi: 10.1016/j.jbi.2011.06.006
• Kariyer Okulum (2024). Medikal Muhasebe Kursu. Alınan yer https://www.kariyerokulum.com/Product/Detail/medikal-muhasebe-kursu-8765, Erişim Tarihi: 11.05.2024.
• Kılınç, S., & Boztosun, D. (2024). Sağlık İşletmelerinde Medikal Muhasebe Perspektifinde Faturalandırılamayan İşlemlere Yönelik Tahakkuklar. Denetişim, (29), 35-46. doi: 10.58348/denetisim.1302703
• Kırlıoğlu, H. & Atalay, B. (2014). Hastane İşletmelerinde Sürece Dayalı Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Modellemesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (41), 141-162. Alınan yer https://dergipark.org.tr/tr/pub/dpusbe/issue/4783/65959, Erişim Tarihi: 11.05.2024.
• Korkmaz, E., & Tercan, Ş. (2023). Medikal Muhasebe ve Sağlık Hizmetlerinin Etkin Yönetilmesindeki Rolü. Sayıştay Dergisi, (130), 441-467. doi: 10.52836/sayistay.1335177
• Kördeve, M. (2017). Sağlık Ödemelerinde Yeni Bir Kavram: Medikal Muhasebe. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(2), 1-13. 132. Alınan yer https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/31880/349999, Erişim Tarihi: 09.05.2024.
• Nazlıoğlu, B. (2020). Sağlık İşletmelerinde Muhasebe Sistemi Perspektifinde Medikal Muhasebe. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 533-550. Alınan yer https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1088881, Erişim Tarihi: 10.05.2024.
• Özer, A., & Yılmaz, F. Ö. (2021). Sağlık Kurumlarında Medikal Muhasebe Süreçleri. Necmettin Erbakan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(2), 34-42. Alınan yer https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1311276, Erişim Tarihi: 09.05.2024.
• Resmî Gazete (2006). Genel Sağlık Sigortası Kapsamında Uygulanan “MEDULA” Sistemi Hakkında Tebliğ. Alınan yer https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/12/20061207-7.htm, Erişim Tarihi: 10.05.2024.
• Sağlık Aktüel (2015). Sağlık Aktüel Eğitimleri tekrar başlıyor! SGK Mevzuatı, Medikal Muhasebe, Özel Sigorta ve TSS Eğitim Programı. Alınan yer https://www.saglikaktuel.com/haber/saglik-aktuel-egitimleri-tekrar-basliyor-48738.htm, Erişim Tarihi: 11.05.2024.
• Sağlık Bakanlığı (2021). Trabzon Fatih Devlet Hastanesi, İş Süreçleri Tanımlama Formu. Alınan yer https://dosyaism.saglik.gov.tr/Eklenti/152425/0/fatih-devlet-hastanesi--25-medikal-muhasebe-hizmetleri-surecipdf.pdf, Erişim Tarihi: 10.05.2024.
• Sağlık Bakanlığı (2022). Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2022. Alınan yer https://www.saglik.gov.tr/TR-103184/saglik-istatistikleri-yilligi-2022-yayinlanmistir.html, Erişim Tarihi: 09.05.2024.
• Sargutan, A. E. (2005). Sağlık Sektörü ve Sağlık Sistemlerinin Yapısı. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8(3), 400-428. Alınan yer https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/84674, Erişim Tarihi: 11.05.2024.
• Sayım, F. (2016). Kamu Hastanelerinde Muhasebe İlintisi Kurulan Faaliyetler ve Özel Hastane Karşılaştırması-Yalova Örneği. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, ICAFR, 16, 672-684. Alınan yer https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1125613, Erişim Tarihi: 10.05.2024.
• Şenol, A., & Metin, M. H. (2022). Sağlık İşletmelerinde Medikal Muhasebe Uzmanlığı ve Önemi. Scientific Journal of Innovation and Social Sciences Research, 2(2), 111-121. Alınan yer https://journals.academicianstudies.com/sjissr/article/view/109/104, Erişim Tarihi: 10.05.2024.
• Terzi, A. (2022). Sağlık Kurumlarında Yapılan Maliyet Çalışmaları ile İlgili Lisansüstü Tezlerin Analizi (2003-2021). Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 135-158. Alınan yer https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2325804, Erişim Tarihi: 11.05.2024.
• TÜRMOB (2024). Meslek Adı ve Kodları. Alınan yer https://www.turmob.org.tr/mevzuat/Pdf/17555, Erişim Tarihi: 10.05.2024.
• Yakupçebioğlu, N. S. (2023). Türkiye'de Tahakkuk Esaslı Devlet Muhasebesi ve Devlet Muhasebesi Standartları Uygulamaları. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• Yüksel, İ. (2022). Hastane İşletmelerinde Genel Yönetim Giderlerinin Belirlenmesi ve Hesaplanmasında Yeni Bir Yaklaşım: Bir Kamu Hastanesi Araştırması. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 8(2), 205-223. Alınan yer https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2529373, Erişim Tarihi: 10.05.2024.