Boethıus’un Felsefenin Tesellisi İsimli Eserinde İnsanın Mutluluğu ve Felsefe’nin İşlevi

Yıl 2018, Cilt: 2018 Sayı: 36, 9 - 44, 31.10.2018

Ahmet Yıldız

https://doi.org/10.28949/bilimname.448160

Öz

Boethius’un
(480-524) Felsefenin Tesellisi isimli eseri bir takım suçlamalarla ölüm
cezasına çarptırılan ve acı bir şekilde öldürülen Boethius’un sürgündeki
mahkûmiyet döneminde içinde bulunduğu mutsuzluk, keder hali karşısında
“felsefe” de sükûnet, huzur arayışını anlatan, teselli türünden bir eserdir.
Aslında Boethius, Teselli’de kendi kişisel mutsuzluklarını ve ruhsal
hüzünlerini, felsefi bir bakış açısı ile irdeleyip bunlara teselliler sunarken,
genel olarak insanın mutsuzluk nedenleri ve onun gerçek mutluluğu nasıl elde
edebileceği hakkında önemli değerlendirmeler yapmaktadır. O, insanların bu dünya hayatında gerçekten
mutlu olabilmesi için, insanın kendini bilmesinin, insan için gerçekten değerli
olan şeylerin neler olduğunu bilmesinin, dünya ve hayatın nasıl yönetildiğine
dair doğru bir kavrayışa sahip olmasının ve insanın kendi arzu ve tutumlarını
bunlara uygun hale getirmesinin önemine dikkat çekmiştir.  Ona göre, insan felsefi tefekkürle kendisinin
Tanrısal kökenli ve ölümsüz bir varlık olduğunu tam manası ile idrak edince,
artık kendisinin dışındaki, fani şeyler olan zenginlik, makam, şöhret gibi
dünyevî şeylerin, insan için gerçekten değerli olmadığını ve gerçek mutluluk
kaynağı olmadığını kavrar. Ve bu kavrayış onun bunları kaybetmekten dolayı
aşırı derecede üzülmesini engeller. Diğer taraftan gerçek mutluluğun bunlarda
olamayacağını kavramak insanı bu fâni şeyler yerine kendi içine, ruhsal
iyiliklere, erdemlere ve her türlü varlığın, kendi ruhunun ve her türlü
iyiliğin kaynağı olan Tanrı’ya yönelmesini sağlamaktadır. Böylece insan yanlış
yerlerde aradığı gerçek mutluluğu, ruh huzurunu bunlarda bulacaktır. Sonuçta
insanın mutluluğu açısından çok önemli etkileri olan tüm bu kavrayışlara
felsefi tefekkürle ulaşılmış olmasının, felsefenin insanın pratik hayatı
açısından önemini teyit ettiği söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

Felsefe, Felsefe Tarihi, Boethius, İnsanın Mutluluğu

Kaynakça

• Akgün, Tuncay. “Boethius’ta Tanrı, Sıfatları ve Teleolojik Delil”. Dini Araştırmalar 18/46 (Haziran 2015): 126-147.
• Boethius. Consolation of Philosophy. Trc. Joel C. Relihan. Indianapolis: Hackett Publishing Company, 2001.
• Boethius. Consolation of Philosophy. Trc. David R. Slavitt. Massachusetts: Harvard University Press, 2008.
• Boethius. Felsefenin Tesellisi. Trc. Çiğdem Dürüşken. İstanbul: Kabalcı Yayıncılık, 2011.
• Chadwick, Henry. Boethius; The Consolations of Music, Logic, Theology, and Philosophy. New York: Oxford University Press, 1981.
• Çetin, İsmail. “Boethius’ta Tanrı’nın Bilgisi ve İnsan Hürriyeti”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Degisi 12/2 (2003): 133-145.
• Danuta Shanzer. “Interpreting the Consolation”. The Cambridge Companion to Boethius. Ed. John Marenbon. 228-254. New York: Cambridge University Press, 2009.
• Descartes. Metot Üzerine Konuşma. Trc. Mehmet Karasan. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1986.
• Dürüşken, Çiğdem. “Sunuş”. Felsefenin Tesellisi. Ed. Çiğdem Dürüşken. 11-39. İstanbul: Kabalcı Yayınevi, 2011.
• Gazzalî. İhya-u Ulumud Din. Beyrut: Darul İbn-i Hazm, 2005.
• Glasscock, Allison H.. The Complications of Philosophy: Fortune, Happiness, Evil, and Free Will in Boethius’ Consolation of Philosophy. Monmouth: Western Oregon University Press, 2010.
• Leibniz. Theodicee. Trc. Levent Özşar. Bursa: Biblos yayınları, 2009.
• Magee, John. “The Good and Morality: Consolatio 2–4”. The Cambridge Companion to Boethius. Ed. John Marenbon. 181-206. New York: Cambridge University Press, 2009.
• Marenbon, John Boethius. New York: Oxford University Press, 2003.
• Platon. Devlet. Trc. Selahattin Hilav. Ankara: EOS Yayınevi, 2007.
• Platon. Gorgias. Trc. Melih Cevdet Anday. İstanbul: Remzi Yayınevi, 2012.
• Platon. Phaidon. Trc. Hamdi Ragıp ATADEMİR. Ankara: EOS Yayınevi, 2007.
• Platon. Sokrates’in Savunması. Trc. Yunus Bakihan Çamurdan. Ankara: EOS Yayınevi, 2007.
• Platon. Timaios. Trc. Erol Güney - Lütfi Ay. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1997.
• Relihan, Joel C. “Introduction”. Consolation of Philosophy. x-xviii. Indianapolis: Hackett Publishing Company, 2001.
• Springgay, Heather. “The Consolation of Philosophy”. Anthós (1990-1996) 1/5 (1996): 47-54.