KİŞİLİK HAKLARININ İHLALİ NEDENİYLE İNTERNET SİTELERİNE ERİŞİMİN ENGELLENMESİ VE/VEYA İÇERİĞİN YAYINDAN ÇIKARILMASINDA GÖREV VE YETKİ SORUNU

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 2, 338 - 429, 31.12.2021

İsmail Demez

https://doi.org/10.55009/bilisimhukukudergisi.1016974

Cited By: 4

Öz

5651 sayılı Kanun’un 9. maddesinde, kişilik hakları ihlal edilen kişilerin sulh ceza hakimine başvurarak içeriğin çıkarılmasını ve/veya erişimin engellenmesini talep edebileceği düzenlenmiştir. Fakat söz konusu Kanun’da kanun koyucu sadece görevli mahkemeyi belirlemekle yetinerek yetkili mahkemeye ilişkin herhangi bir düzenleme yapmamıştır. Yetki konusunun belirsiz olmasının yanında, görevli mahkemeye ilişkin de birtakım problemler bulunmaktadır. Söz konusu durum, uygulamada birtakım sorunlara sebep olmaktadır. Bu çalışmada, kişilik haklarının ihlali nedeniyle erişimin engellenmesinde yetki ve görev ile ilgili karşılaşılan sorunlar ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerileri ele alınmıştır. Kişilik haklarının ihlali dışındaki nedenlerle erişimin engellenmesi konusu ise çalışmamızın kapsamı dışında bırakılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kişilik haklarının ihlali, içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi, yetki, görev.

The Issue Of Ratione Materiae and Ratione Loci Jurisdiction In Removing Content and/or Blocking Access To Websites Due To Violation Of Personal Rights

Öz

Kaynakça

• Akbulut, Berrin. “Sistemi Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme Veya Değiştirme.” Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 24 no. 2 (2016):7-55.
• Akdeniz, Yaman ve Kerem, Altıparmak. “İnternet: Girilmesi Tehlikeli ve Yasaktır Türkiye'de İnternet İçerik Düzenlemesi ve Sansüre İlişkin Eleştirel Bir Değerlendirme,” İmaj yayınları (Kasım 2008).
• Akkurt, Sinan Sami. Sosyal Medyada Gerçekleşen İhlâller Karşısında Kişilik Hakkının Korunması. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2. Baskı, 2020.
• Aşit, Recep. “Kişilik Hakkı İhlallerinde Yetkili Mahkemeler.” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 23, no. 2 (2017): 467-492.
• Atlı, Turan. “Kişi Haklarının İhlali Durumunda İnternet Erişiminin Engellenmesi.” Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 3, no. 1(2020): 4-32.
• Avşar, Zakir ve Gürsel, Öngören, Bilişim Hukuku. İstanbul: Türkiye Bankalar Birliği Yayınları, 2010.
• Aydın, Hüseyin. “Yabancı Ülkede İşlenen Suçlarda Türk Mahkemelerinin Yetkisi.” D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Durmuş TEZCAN’a Armağan, 21, Özel Sayı (2019):349-377.
• Aydın, Murat. “Ceza Muhakemesinde Yetki ve Görev Meselesinde Bazı Sorunlara İlişkin Değerlendirmeler.” S.D.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi 3, no.1 (2013): 29-60.
• Başlar,Yusuf. “Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun Ek Madde 4 Hükmünün İhlali Suçları.” Ankara Barosu Dergisi no.4 (2019): 37- 74.
• Baytaz, Abdullah Batuhan. “Kanunilik İlkesi Bağlamında Ceza Ve Ceza Muhakemesi Hukukunda Yorum.” Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, 2015.
• Bıçak, Vahit. Ceza Muhakemesi Hukuku. Ankara: Seçkin Hukuk, 4. Bası, 2018.
• Bozbel, Savaş. “Fikri Hakların İhlali Nedeniyle İhtiyati Tedbir Yoluyla İnternet Sitelerine Erişim Engellenebilir mi?” Editör: Tekin, Memiş, Fikri Mülkiyet Hukuku Yıllığı, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, Cilt:1, 2009.
• Centel, Nur ve Hamide, Zafer ve Özlem, Çakmut. Türk Ceza Hukukuna Giriş. İstanbul: Beta Basım Yayım, 2017.
• Centel, Nur ve Hamide, Zafer. Ceza Muhakemesi Hukuku. İstanbul: Beta Basım Yayım, 16. Bası, 2019.
• Çağa,Tahir. “Özel Hüküm Genel Hükmü Daima Bertaraf Eder Mi?” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, no.3 (1991): 366- 375.
• Çağlayan, Ramazan. “Hukukumuzda Kamu Tüzel Kişiliği Kavramı ve Kıstasları.” Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, no.7 (Haziran 2016):373-398.
• Doğan, Özgür. “Uyar-Kaldır Sistemi.” Editör: Yılmaz, Süleyman. “Bilişim Hukuku Güncel Sorunlar II.” Ankara: Yetkin Yayınları, 2021.
• Dülger, Murat Volkan ve Yasin, Beceni. “Türkiye'de İnternet Sitelerinin Erişiminin Engellenmesi Konusunda Farklı Hukuk Disiplinleri Açısından Değerlendirmeler.” TÜSİAD, Mart 2011.
• Emin, Ferhat Tuna. Ceza Hukuku Açısından İnternet Yayıncılığı. Ankara: Yetkin Yayınları, 2020.
• Fendoğlu, Hasan Tahsin. Hukuka Giriş. Ankara: Yetkin Yayıncılık, 9. Baskı, 2020.
• Feyzioğlu, Metin. “5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu Hakkında Bazı Tespit ve Değerlendirmeler.” TBB Dergisi, no. 62 (2006): 27-61.
• Görkemli, Burcu. “Yargı Kararları Işığında Türk Hukuku’nda İnternet Erişiminin Engellenmesi.” Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi, 2015.
• Gözler, Kemal. “Kişilik Haklarını İhlal Eden İnternet Yayınlarının Kaldırılması Usûlü ve İfade Hürriyeti: 5651 Sayılı Kanunun 9’uncu Maddesinin İfade Hürriyeti Açısından Değerlendirilmesi.” Rona Aybay’a Armağan Legal Hukuk Dergisi 1, Özel Sayı, (Aralık 2014): 1059-1120.
• Gözler, Kemal. Kamu Hukukçuları Platformu- Anayasa Hukukunda Yorum Ve Norm Somutlaştırması, Hazırlayan: Dr. Ozan Ergül, (Ankara: Türkiye Barolar Birliği Yayınları, 29-30 Eylül 2012)
• Güner, Cemil. “Yapay Zekânın Verdiği Zarardan Doğan Sözleşme Dışı Sorumluluğa Uygulanacak Hukuk” Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi , yıl 8, no. 15 (Haziran 2020):229-272.
• Helvacı, Serap. “Kişilik Haklarına Hukuka Aykırı Saldırı Halinde Açılabilecek Davalarda Yetkili Mahkeme.” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Doç. Dr. Mehmet SOMER’e Armağan, 12 , İstanbul (2006): 653-660.
• Karakaya, M. Süheyl. “5651 Sayılı Kanun’un 9. Maddesi ve Erişimin Engellenmesi Koyun Postunda Kurt Hükmü.” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, no. 137 (2018): 97-132.
• Karayalçın,Yaşar ve Aynur, Yongalık. Hukukda Öğretim-Kaynaklar-Metod Problem Çözme. Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 7. Baskı, 2008.
• Kaya, Mehmet Bedii. İnternet Hukuku.İstanbul: On İki Levha Yayıncılık, 2021.
• Kaya, Mine. “Elektronik Ortamda Kişilik Hakkı İhlalleri Ve Korunması.” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2015.
• Kent, Bülent. Türkiye’de İnternet Sitelerine Erişimin Engellenmesi.Ankara: Adalet Yayınevi, 2019.
• Kılınç, Doğan. “5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 9/A Maddesi Çerçevesinde Özel Hayatın Korunması.” Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi XX, no.2 (2016): 577-623.
• Meraklı, Serkan. “İddianamenin İadesi Kurumunun Ceza Muhakemesi Kanunu Bakımından Değerlendirilmesi,” Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 15 Özel Sayı (2013): 1595-1652.
• Oğuz, Habip. “İnternet Ortamında Kişilik Haklarının İhlali ve Korunması.” Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, 2010.
• Özbek, Veli Özer ve Koray, Doğan ve Pınar, Bacaksız. Ceza Muhakemesi Hukuku. Ankara: Seçkin Hukuk, 14. Baskı, 2021.
• Özen, Mustafa. Öğreti ve Uygulama Işığında Ceza Muhakemesi Hukuku. Ankara: Adalet Yayınevi, 2019.
• Özgenç, İzzet. Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 10. Bası, 2014.
• Öztürk, Bahri ve diğerleri, Ana Hatlarıyla Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara: Seçkin Hukuk,7. Baskı, 2020
• Pehlivanoğlu, Murat Can. “Kişilik Haklarının İnternet Ortamında Telif Haklarına Dair Tedbir Kararı Vasıtasıyla Korunması.” YÜHFD, XV, 1 (2020):
• Söyler, Yasin. “Kamu Hukuku Açısından İnternet İçeriğinin Düzenlenmesi ve Bu Alanda Devletin İdari Yaptırım Uygulama Yetkisi.” Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, 2013.
• Şahin, Cumhur ve Neslihan,Göktürk. Ceza Muhakemesi Hukuku 1. Ankara: Seçkin Hukuk, 11. Bası, 2020.
• Şahin, Hamza. Sulh Ceza Hakimliği Uygulamaları. Ankara: Adalet Yayınevi, 2. Baskı, 2020. Taşkın, Mustafa. “Ceza Yargılamasında Görevsizlik Kararları Ve Bunun Yargılama Sürelerine Etkisi.” Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, no.7 (Haziran 2016):
• Taşkın, Şaban Cankat, “İnternete Erişim Yasakları ve Hukuka Aykırılıklar.” Doktora Tezi, Kocaeli Üniversitesi, 2015.
• Taşkın, Şaban Cankat. “Karşılaştırmalı Hukukta Ve Hukukumuzda Bilişim Suçları.” Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, 2008.
• Tatar,Erol. “Yasalarımızda Tekzip (Düzeltme ve Cevap) Hakkı ve Uygulaması.” Ankara Barosu Dergisi, Yıl:66, no. 4 (2008):97-109.
• Tekin, Esra. “Milletlerarası Özel Hukukta Kişilik Haklarının İnternet Yoluyla İhlâlinde Sorumluluk.” Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2020.
• Tepe, İlker. “Modern Ceza Hukuku Anlayışında İnternet Suçluluğu ve Türk Ceza Hukukundaki Yansımaları.” Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, 2009.
• Tezcan, Durmuş ve Mustafa Ruhan, Erdem ve Murat, Önok. Uluslararası Ceza Hukuku. Ankara: Seçkin Hukuk, 6. Baskı, 2021.
• Ünver, Yener ve Hakan, Hakeri. Ceza Muhakemesi Hukuku. Ankara: Adalet Yayınevi, 14. Baskı, 2018.
• Venedik Komisyonu, Türkiye Sulh Ceza Hâkimliklerinin Görev, Yetki Ve İşleyişleri Hakkında Görüş, (Strasburg: Görüş No. 852 / 2016, 13 Mart 2017)
• Yenisey, Feridun ve Ayşe,Nuhoğlu. Ceza Muhakemesi Hukuku. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 9. Baskı, 2021.