YAPAY ZEKÂNIN İDARİ YARGIDA KULLANILMASI

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 410 - 507, 30.12.2024

Ercan Tutan

https://doi.org/10.55009/bilisimhukukudergisi.1500382

Öz

Dünya genelinde sağlıktan güvenliğe kadar pek çok sektörü etkileyen ve daha da etkileyeceği aşikâr olan yapay zekânın etkisi adalet hizmetlerinde de görülmektedir. Hukuk profesyonellerinin iş yapış şekillerini zaman ve maliyet açısından kayda değer şekilde etkileyen yapay zekâ, karar arama, sözleşme hazırlama, sözleşmedeki aykırılıkları bulma, hâkim kararını destekleyici raporlar hazırlama, karar taslakları oluşturma, hatta hâkimin yerine geçerek karar verici noktalarında olabilmektedir. Mahkeme süreçlerinde ise otomatik belge oluşturarak davadan önce ilgili kurum ve kuruluşlardan talepte bulunma, mahkemede ses transkripsiyonu yaparak beyanların tutanaklara geçmesini sağlama ve gerekçeli kararın oluşturulmasında beyanların özetlenmesi açısından kolaylıklar sunmaktadır.
Bu çalışma, yukarıda belirtilen tüm bu süreçlerin yanı sıra yapay zekâ kullanımının görülebileceği hukuk alanlarından biri olan idari yargıda, yapay zekâ kullanımının hangi aşamada ne şekilde kullanılabileceğini ortaya koymaktadır. Kanaatimizce, tam yargı davalarına kıyasla idari yargıda objektif nitelikli dava türü olan iptal davalarında yapay zekânın hâkim yerine geçerek karar vermesi daha olasıdır. Fakat, idari işlemin amaç unsurunun tespitindeki zorluk ve idari yargının içtihadilik özelliği yapay zekânın hâkim yerine geçerek karar vermesini zorlaştıracak unsurlardır. Yapay zekâ, idari işlemin unsurlarındaki aykırılıkları tespit edebilecek olması sebebiyle hâkim kararını destekleyici unsur olarak kullanılabilecektir. Bunun yanı sıra, idari yargıda ilk inceleme aşamasında, tam yargı davalarında tazminat miktarının belirlenmesinde, delillerin gerçekliğinin araştırılmasında, özellikle elektronik delillerin niteliklerinin belirlenmesinde, adli yardım kararının verilmesinde ve yürütmenin durdurulması aşamasında hâkim kararlarını destekleyici olarak kullanılabilir. Ayrıca, dosyaların tasnif edilmesi ve ivedi olarak görülecek dosyaların belirlenmesi aşamalarında da yer alabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Yapay zekâ, Yapay zekâ teknolojileri, Hukuk, İdari yargı, İdare hukuku.

Etik Beyan

Bu çalışmanın, özgün bir çalışma olduğunu; çalışmanın hazırlık, veri toplama, analiz ve bilgilerin sunumu olmak üzere tüm aşamalarından bilimsel etik ilke ve kurallarına uygun davrandığımı; bu çalışma kapsamında elde edilmeyen tüm veri ve bilgiler için kaynak gösterdiğimi ve bu kaynaklara kaynakçada yer verdiğimi; kullanılan verilerde herhangi bir değişiklik yapmadığımı, çalışmanın Committee on Publication Ethics (COPE)' in tüm şartlarını ve koşullarını kabul ederek etik görev ve sorumluluklara riayet ettiğimi beyan ederim.

Teşekkür

Bu çalışma, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Tezli Yüksek Lisans programı “İdari Yargının Güncel Meseleleri” dersinde sunulan ödevin, Dr. Öğr. Üy. Cemal BAŞAR’ ın değerli görüşleri çerçevesinde geliştirilen halidir. Destek ve katkılarından ötürü Sayın Dr. Öğr. Üy. Cemal BAŞAR’ a teşekkür ederim.

Kaynakça

• Abudureyimu, Yiliyaer ve Yücel Oğurlu. “Yapay Zekâ Uygulamalarının Kişisel Verilerin Korunmasına Dair Doğurabileceği Sorunlar ve Çözüm Önerileri”. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 20(41), (2021): 765-782.
• Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü. Adalet İstatistikleri 2023. Resmi İstatistik Programı Yayını, 2023.
• Akbaba, Ahmet İlker ve Çağla Gündoğdu. “Bir Servis Robotu Olarak Telepresence (Uzabulunum) Robotlar”. Pamukkale Üniversitesi İşletme Araştırmaları Dergisi 8, sy.2, (2021): 649-667.
• Akburakcı, Necip Fazıl. Kamu Düzeni Açısından Yapay Zekâ. Ankara: Adalet Yayınevi, 2023.
• Akipek Öcal, Şebnem. “Yapay Zekâ ve Hukuki Niteliği”. Hukuk Perspektifinden Yapay Zekâ içinde Der. Erdem Büyüksağiş. İstanbul: Oniki Levha Yayıncılık, 2022.
• Aksoylu, M. Ümit. Projelerle Yapay Zekâ ve Bilgisayarlı Görü. İstanbul: Kodlab Yayın Dağ., 2021.
• Akyılmaz, Bahtiyar, Murat Sezginer ve Cemil Kaya. Türk İdare Hukuku. 17.baskı. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2023.
• Akyılmaz, Bahtiyar, Murat Sezginer ve Cemil Kaya. Türk İdari Yargılama Hukuku. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2023.
• Alpaydın, Ethem. Makine Öğrenmesi. Çeviren: Aylin Ağar. İstanbul: Tellekt Ufuk Açan Yayınları, 2019.
• American Association for the Advancement of Science. Artificial Intelligence and the Courts: Materials for Judges. September, 2022.
• Antalya, O. Gökhan. “Hâkimin Yargı Kararı Oluşturma Metodu, Bu Metodun Aşamaları ve Metoda Hâkim Olan Metodolojik On Temel İlke”. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, Cilt 28 (2022): 905-961.
• Arias, Paula C. “Artificial Intelligence & Machine Learning: A Model for a New Judicial System”. Revista International Juridica y. Empresarial, Num. 3 (2020): 81-91.
• Alpaydın, Ethem. Yapay Öğrenme: Yeni Yapay Zekâ. Çeviren: Aylin Ağar. 3.baskı. İstanbul: Tellekt Yayınları, 2022.
• Aydoğdu, Yasin. Hukuk Devletinin Dijital Çağdaki Görünümü - Riskler, Önlemler ve Bir Öneri Olarak Robot Yargıçlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Bampasika, Eftychia. “Artificial Intelligence as Evidence in Criminal Trial”. Workshops of the 11th EETN Conference on Artificial Intelligence, (Athens, 2020), 133-138.
• Başar, Cemal. “İdari Yargıda Yapay Zekâ Kullanımı”. Uluslararası Dijital Çağda Hukuk Sempozyumu. 15-16 Aralık, İzmir: (2022): 88-91.
• Başar, Cemal. “İdari Yargıda İspat Aracı Olarak Elektronik Delillerin Kullanımı”. İdare Hukuku ve İdari Yargı Uluslararası Yargı Sempozyumu, 16-18 Mayıs, (İstanbul: Filiz Kitabevi, 2024): 46-48.
• Başlar, Yusuf. “Elektronik Delilin Toplanması ve Muhafazası”. Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 10(1) (2020): 77-107.
• Bekdaş, Gebrail, Sinan Melih Nigdeli, Melda Yücel ve Aylin Ece Kayabekir. Metasezgisel Optimizasyon Algortimaları Mühendislik Uygulamaları Kavram-Uygulama-Kodlama. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2021.
• Bell, Felicity, Lyria Bennett Moses, Michael Legg, Jake Silove and Monika Zalnieriute. AI Decision-Making and the Courts A Guide for Judges, Tribunal Members and Court Administrators. The Australasian Institute of Judicial Administration Inc., 2022.
• Bell, Felicity, Michael Legg, Joe Mclntyre and Anna Olijnyk. The Use of Technology (And Other Measures) to Increase Court Capacity: A View from Australia. UNSW Law Research, 2020.
• Blount, Kelly. “Using Artificial Intelligence to Prevent Crime: Implications for Due Process and Criminal Justice”, AI & Society 39 (2024): 359-368.
• Bilgin, Hikmet. “Yapay Zekânın Mahkeme Kararlarında Kullanımına Uluslararası Bir Bakış ve Robot Hâkimler Üzerine Düşünceler”. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (2022): 405-419.
• Bilgin, Hüseyin. İdari Davalar ve Çözüm Yolları. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2023.
• Burkov, Andriy. The Hundred-Page Machine Learning Book. USA, 2019.
• Bora Çınar, Sevda. “Dava Yönetimi ve Yapay Zekâ Üzerine Düşünceler”. Legal Hukuk Dergisi 20, (2022): 2089-2130.
• Büyükuslu, Ali Rıza. Coronavirus Sonrası Yeni Dünya Düzeni Ekonomi -Devlet- Yapay Zekâ. İstanbul: Der Kitabevi, 2020.
• Campos, Eduardo Villa Coimbra. “Artificial Intelligence, the Brazilian Judiciary and Some Conundrums”, Erişim 13 Ekim, 2024. [ARTICLE] Artificial Intelligence, the Brazilian judiciary and some conundrums – Sciences Po Chair Digital, Governance and Sovereignty
• Candan, Turgut. Açıklamalı İdari Yargılama Usulü Kanunu. Ankara: Yetkin Yayınları, 2022.
• Cataleta, Maria Stefania and Anna Cataleta. “Artificial Intelligence and Human Rights, an Unequal Struggle”. CIFILE Journal of International Law, vol.1 no.2 (2020): 40-63.
• CBDDO. Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi. Erişim 04 Mayıs, 2024. Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi (UYZS) 2021-2025 (cbddo.gov.tr).
• Chronowski, Nóra, Kinga Kálmán and Boldizsár Szentgálı-Töth. “Artificial Intelligence, Justice and Certain Aspects of Rights to a Fair Trial”. Acta Univ. Sapientiae Legal Studies, 10. (2021): 169-189.
• Corvalán, Juan Gustavo. “Prometea: Artificial Intelligence to Transform Justice and Public Organizations”. International Journal of Digital on Data Law, Vol.6 (2020): 89-101.
• Cui, Yadong. Artificial Intelligence and Judicial Modernization. Springer, 2020.
• Council of Europe. Council of Europe Framework Convention on Artificial Intelligence and Human Rights, Democracy and Rule of Law Explanatory Report. 133ͬ ͩ Session of the Committee of Ministers. 17 May. Result details (coe.int) Strasbourg, 2024. Erişim 19.05.2024.
• Court of Justice of the European Union, “Artificial Intelligence Strategy”, erişim 23 Ekim, 2024. cjeu_ai_strategy.pdf.
• Çetin, İbrahim. “Yargılamada Etkinlik Arayışları: Medeni Usul Hukukunda Usul Ekonomisi”. Sayıştay Dergisi 78 (2010): 81-109.
• Çoban Atik, Ayşegül. “Disiplin Soruşturmalarında Yapay Zekânın Kullanılabilirliği”. Dijital Çağda Hukuk Editör: Prof. Dr. Kerem Batır vd. Ankara: Adalet Yayınevi, (2023): 167-188.
• Ćaceres, Enrique. “EXPERTIUS: A Mexican Judicial Decision-Support System in the Field of Family Law”, in Legal Knowledge and Information Systems. Edited by Enrico Francesconi, Giovanni Sartor and Daniela Tiscornia,(2008): 78-87.
• Danziger, Shai, Jonathan Levav and Liora Avnaim-Pesso. “Extraneous Factors in Judicial Decisions”, Proceedings of National Academy of Sciences, 108 (2011): 6889-6892
• Davis, Anthony E. “The Future of Law Firms (and Lawyers) in the Age of Artificial Intelligence”, Revista Direito GV 16 (1) (2020), 1-12.
• Dişel, Buse. “Medeni Yargıda Yapay Zekâ ve Yenilikçi Yöntemlerle Uygulamalar” icinde Dijital Çağda Medeni Yargı (2022’den Bakış) Ed. Muhammet Özekes (Ankara: Adalet Yay., 2022): 243-274.
• Doğan, Erdem. Yapay Zekânın Hukuki Statüsü ve Sorumluluğu. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2022.
• Dülger, Murat Volkan. “Günümüz Yapay Zekâ Teknolojisi ve Robot Yargıç/Avukat Gerçeği: Mesleğimiz Elimizden Gidiyor mu?”. Hukuk ve Daha Fazla Dergisi 5, (2021): 4-9.
• Dülger, Murat Volkan. “Yapay Zekâ Teknolojileri ve Veri Koruma Hukuku”. Erişim 20 Mart, 2024 https://ssrn.com/abstract=3792333 (2021).
• Elmas, Çetin. Yapay Zekâ Uygulamaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Erdoğan, Gökhan. “Yapay Zekâ ve Hukukuna Genel Bir Bakış”. Adalet Dergisi 66, (2021): 117-192.
• Erdoğan, Irmak. Yapay Zekâ ve Profilleme Teknolojilerinin Ceza Muhakemesinde Kişisel Veri İşlenmesine Etkileri. Ankara: Seçkin Yayınları, 2022.
• Erol, Ömer Faruk. Algoritmik Regülasyon- Yapay Zekâ ve İdarenin Regülasyon Faaliyeti. İstanbul: Onikilevha Yayıncılık, 2023.
• European Commission. White Paper On Artificial Intelligence A European Approach to Excellence and Trust. Brussels, 2020.
• European Commission for The Efficiency of Justice. European Ethical Charter on the Use of Artificial Intelligence in Judicial Systems and Their Environment. Strasbourg: Council of Europe, 2018.
• European Parliamentary Research Service. Tackling Deepfakes in European Policy. Panel for the Future of Science and Technology, 2021.
• European Union Agency For Fundamental Rights. Getting the Future Right- Artificial Intelligence and Fundamental Rights. Luxembourg: Publication Office of European Union, 2020.
• Executive Order. Presidential Documents 13960 of December. Federal Register, Vol.85 No.236 p.78939-78943, 2020.
• Fair Trials. Automating Injustice: The Use of Artificial Intelligence & Automated Decision-Making Systems in Criminal Justice in Europe, (tarih bulunmuyor).
• Fry, William. “ECJ Says No in SCHUFA Case: New Decision on Automated Decision Making”, Erişim 22 Ekim, 2024, ECJ Says No in SCHUFA Case: New Decision on Automated Decision Making - WILLIAM FRY.
• Future Of Life Institute. Asilomar AI Principles. Asilomar AI Principles - Future of Life Institute, 2017. Erişim Tarihi: 03.05.2024
• Gedik, Gülşen. “Robotlara Karşı Gerçek Kişilerin Korunması Açısından Robot Vergisi Önerisi”. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 26 (2020): 24-48.
• Go, Meirong. “Internet Court’s Challenges and Future in China”. Computer Law & Security Review, 40 (2021): 1-13. Government Office for Science. Artificial Intelligence Opportunities and Implications for the Future of Decision Making, 2016.
• GOV.UK. “Digital Court System”. Erişim 29 Mayıs, 2024. Digital court system saves enough paper to cover central park twice - GOV.UK (www.gov.uk).
• Göksu, Mustafa. “Hukuk Yargılamasında Elektronik Delil”. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 2010. Gözler, Kemal. İdare Hukuku II. Üçüncü Baskı. Bursa: Ekin Yayınevi, 2019.
• Greenstein, Stanley. “Preserving the Rule of Law in the Era of Artificial Intelligence”. Artificial Intelligence and Law 30 (2021): 291-323.
• Güvenç, Betül. Machine Learning in Natural Language Processing. Thesis Supervisor: Assist Prof. Fatih Ecevit. Graduate Program in Computational Science and Engineering, Bogazici University, 2016.
• G20 Ministerial Statement on Trade and Digital Economy. Erişim 04 Mayıs, 2024. 20190609 Ministerial Statement on Trade and Digital Economy (annex) (mofa.go.jp)
• Hamon, Ronan, Henrik Junklewitz and Ignacio Sanchez. Robustness and Explainability of Artificial Intelligence - From Technical to Policy Solution. Luxembourg: Publications Office of European Union, 2020.
• Hasırcı, Hakan. “Medeni Usul Hukukunda Yapay Zekâ”. Hukuk Perspektifinden Yapay Zekâ. Derleyen Erdem Büyüksağiş. İstanbul: Onikilevha Yayıncılık, (2022): 399-440.
• Haque, Enamul. The Ultimate Modern Guide to Artificial Intelligence. London: Enel Publications, 2020.
• “HukukChat”. Erişim 05 Haziran, 2024. Hakkımızda | HukukChat AI Yapay Zekâ Destekli Hukuk Asistanı.
• İlday, Selamet. Hukuk Muhakemesinde İspat ve Deliller. Ankara: Yetkin Yayınları, 2020.
• Kağıtcıoğlu, Mutlu. “Yapay Zekâ ve İdare Hukuku (Bugünden Geleceğe Yönelik Bir Değerlendirme”. Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 11(1), (2021): 118-168.
• Kamacı, Ekin Cansu (2023). Medeni Yargılamada Yapay Zekâ Kullanılabilir mi?. Dijital Çağda Hukuk. Editör: Prof. Dr. Kerem Batır vd. Ankara: Adalet Yayınevi (2023): 389-409.
• Kandır, Murat Osman. “Yapay Zekânın Dijital Delillere Etkisi”. Hukuk ve Bilişim Dergisi. Erişim 03 Haziran, 2024. Yapay Zekânın Dijital Delillere Etkisi- Hukuk ve Bilişim Dergisi (hukukvebilisim.org)
• Kandır, Murat Osman. “Deepfake, Yapay Zekâ ve Sahte Deliller”. Hukuk ve Bilişim Dergisi. Erişim 03 Haziran, 2024. Deep Fake, Yapay Zekâ ve Sahte Deliller- Hukuk ve Bilişim Dergisi (hukukvebilisim.org).
• “Kanun Teklifi”. Erişim 12 Temmuz, 2024. TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ (tbmm.gov.tr)
• Karahanoğulları, Onur. İdari Yargı İdarenin Hukuka Zorlanması Yargı Kararlarına Dayalı Bir İnceleme. Ankara: Turhan Kitabevi, 2019.
• Kıyak, Emre. “Büyük Veri ve Yapay Zekâ Teknolojileri ile Adım Adım Zeki Uyap (Ulusal Yargı Ağı Projesi) Ekosistemine Doğru”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 1, (2020): 79-121.
• Koçak, Nazım Taha. Tam Yargı Davaları. Ankara: Seçkin Yayınları, 2022.
• Köse, Utku. Yapay Zekâ Felsefesi. İstanbul: Doğu Kitabevi, 2022.
• Kriebitz, Alexander and Cristoph Lütge. “Artificial Intelligence and Human Rights: A Business Ethical Assessment”. Business and Human Rights Journal, (2020): 1-12.
• Larson, Erik J. Yapay Zekâ Miti. Bilgisayarlar Neden Bizim Gibi Düşünemez. Çeviren: Kadir Yiğit Us. Ankara: Fol Yayınları, 2022.
• “Lawyer Team”. Erişim 05 Haziran, 2024. Lawyer Team.
• Lee, Kaı-Fu ve Chen Qiufan. Yapay Zekâ Geleceğimiz İçin On Vizyon 2041. Çev. İclal Büyükdevrim Özçelik. İstanbul: Optimist Yayın, 2021.
• Luger, George F. Artificial Intelligence Structures and Strategies for Complex Problem Solving. Sixth Edition. Boston: Pearson Education, 2009.
• Madiega, Tambiama. “EU Guidelines on Ethics in Artificial Intelligence: Context and Implementation.” European Parliamentary Research Service, 2019.
• Medvedeva, Masha, Michel Vols and Martijn Wieling. “Using Machine Learning to Predict Decisions of the European Court of Human Rights”. Artificial Intelligence and Law 28 (2020): 237-266.
• Mehr, Hila. Artificial Intelligence for Citizen Services and Government. Harvard Kennedy School ASH Center for Democratic Governance and Innovation 2017.
• Molbæk-Steensig, Helga. “AI at the European Court of Human Rights: Technological Improvement or Leaving Justice by the Wayside?”, Ordine Internazionale e Diritti Umani, Vol. 5, 2022. 1254-1267.
• Moneus, Ahmed Mohammed and Yousef Sahari. “Artificial Intelligence and Human Translation: A Contrastive Study Based on Legal Texts”. Heliyon 10 (2024): 1-14.
• “Morocco Uses AI in Its Courts”, AA, Erişim 13 Ekim, 2024. Morocco uses AI in its courts (aa.com.tr)
• Mumcuoğlu, Emre, Ceyhun E. Öztürk, Haldun M. Özaktas and Aykut Koç, “Natural Language Processing in Law: Prediction of Outcomes in the Higher Courts of Turkey”, Information Processing and Management 58 (2021): 1-16.
• Nabiyev, Vasif. Yapay Zekâ Derin Öğrenme – Stratejik Oyunlar-Örüntü Tanıma-Doğal Dil İşleme. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2021.
• Nagy, Noémi. ““Humanity’s new Frontier”: Human Rights Implications of Artificial Intelligence and New Technologies”. Hungarian Journal of Legal Studies 64 (2023): 236-267.
• New Scientist (2017). Düşünen Makineler Yaklaşan Yapay Zekâ Çağı ve İnsanlığın Geleceği. Çeviren: Samet Öksüz. İstanbul: Say Yayınları, 2017.
• Nilsson, Nill J. Yapay Zekâ Geçmişi ve Geleceği. Çev. Mehmet Doğan. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2018.
• Novokmet, Ante, Zvonimir Tomičić and Ivan Vidaković. “Facial Recognition Technology in EU Criminal Justice-Human Rights Implications and Challenges”. Digitalization and Green Transformation of the EU Vol.7 (2023): 525-570.
• OECD. Recommendation of the Council on Artificial Intelligence. OECD Legal Instruments, 2019. Erişim 25 Nisan, 2024. oecd-recommendation-on-ai-en.pdf (fsmb.org)
• Official Journal of The European Union. Regulation(EU) 2024/1689 of the European Parliament and of the Council. Erişim 12 Temmuz, 2024 Regulation - EU - 2024/1689 - EN - EUR-Lex (europa.eu)
• Oğurlu, Yücel. “Yapay Zekânın İdare Hukuku ve İdari Yargıda Doğuracağı Tartışmalar”. İdare Hukuku ve İdari Yargı Uluslararası Sempozyumu, 24-26 Mayıs, (2021): 59-91.
• On İkinci Kalkınma Planı. Erişim 05 Haziran, 2004, On İkinci Kalkınma Planı Türkiye Büyük Millet Meclisince onaylandı – On İkinci Kalkınma Planı (sbb.gov.tr)
• OSCE and ODIHR. Handbook for Monitoring Administrative Justice. Poland: Folke Bernadotte Academy and Office Democratic Institutions and Human Rights, 2013.
• O’Neil, Cathy. Matematiksel İmha Silahları Büyük Veri, Eşitsizliği Nasıl Artırıp Demokrasiyi Tehdit Ediyor?. İstanbul: Tellekt Yayınları, 2020.
• Ölmez, Cansu Büşra. “Yapay Zekâ Uygulamalarının Yargıda Kullanılmasının Anayasal Bir Bakış Açısıyla Değerlendirilmesi”. Dijital Çağda Hukuk. Editör: Prof. Kerem Batır vd. Ankara: Adalet Yayınevi, (2023): 11-29.
• Önder, Murat ve Halil Saygılı, “Yapay Zekâ ve Kamu Yönetimine Yansımaları”, Türk İdare Dergisi 487, (2018): 629-670.
• Özçelik, Ş. Barış. “Yapay Zekânın Veri Koruma, Sorumluluk ve Fikri Mülkiyet Açısından Ortaya Çıkardığı Hukuki Gereksinimler”. Adalet Dergisi 66 (2021): 87-116.
• Özekes, Muhammet. “Dijital Çağda Yargılama, Adalete Erişim ve Yargılama İlkelerine Genel Bakış” icinde, Dijital Çağda Medeni Yargı (2022’den Bakış) Ed. Muhammet Özekes. Ankara: Adalet Yay., 2022, 13-54.
• Parycek, Peter, Verena Schmid and Anna-Sophie Novak. “Artificial Intelligence (AI) and Automation in Administrative Procedures: Potential, Limitations and Framework Conditions”. Journal of the Knowledge Economy, 2023. https://doi.org/10.1007/s13132-023-01433-3.
• ProPublica. “Machine Bias”. Erişim 1 Haziran, 2024, Machine Bias — ProPublica.
• Reiling, A. Dory. “Courts and Artificial Intelligence”. International Journal for Court Administration 11(2), (2020): 1-10.
• Russell, Stuart J. ve Peter Norvig. Yapay Zekâ Modern Bir Yaklaşım. Çeviren: Ed. Cemil Öz. Ankara: Palme Yayınevi, 2020.
• Sancakdar, Oğuz, Lale Burcu Önüt, Eser Us Doğan, Mine Kasapoğlu Turhan ve Serkan Seyhan. İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı. Ankara: Seçkin Yayınları, 2022.
• Sapan, Oğuzhan. Ceza Muhakemesinde Yapay Zekâ Kullanımı. Ankara: Adalet Yayınları, 2024.
• Sarı, Ömür Kadri. İdare Hukuku Bağlamında E-Devlet Dönüşümü ve UYAP. Ankara: Adalet Yayınevi, 2019.
• Sarıtaç, Dilan (2024). “Dijital Arama Motorlarında Yapay Zekâ Etkisi ve İşlevsellik Analizi”. Journal of Communication Science Researches, 4 Issue 1 (2024): 17-31.
• Say, Cem. 50 Soruda Yapay Zekâ. İstanbul: 7 Renk Basım Yayın, 2018.
• Serozan, Rona. Hukukta Yöntem. İstanbul: Vedat Kitapçılık, 2015.
• Shi, Changging, Tania Sourdin and Bin Li. “The Smart Court – A New Pathway to Justice in China?”. International Journal for Court Administration 4, (2021): 1-19.
• Singil, Nesrin. “Yapay Zekâ ve İnsan Hakları”. Public and Private International Law Bulletin (2022): 1-38.
• “Sonkarar”. Erişim 05 Haziran, 2024. Karar Arama (sonkarar.com)
• Sourdin, Tania and Richard Cornes. “Do Judges Need to Be Human? The Implications of Technology for Responsive Judging”. Edited by T. Sourdin and A. Zariski. The Responsive Judge. Ius Gentium: Comparative Perspectives on Law, 2018.
• Spiridonov, Mikhail S. “Artificial Intelligence Technologies in Criminal Procedural Proving”, Journal of Digital Technologies and Law 1 (2), (2023): 481-497.
• Susskind, Richard. Online Courts and Future of Justice. Oxford University Press, 2019.
• Sümer, Seda Yağmur. “Ceza Yargılamasının Geleceği: Robot Hâkim”. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 23, Sayı.2 (2021): 1543-1591.
• Tegmark, Max. Yaşam 3.0 Yapay Zekâ Çağında İnsan Olmak. İngilizceden Çeviren: Ekin Can Göksoy. İstanbul: Pegasus Yayınları, 2017.
• The Guardian. “Chatbot Lawyer”, Erişim 28 Mayıs, 2024.Chatbot lawyer overturns 160,000 parking tickets in London and New York | Chatbots | The Guardian
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi (TCCDDO), Erişim 05 haziran, 2024. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi - Hakkımızda (cbddo.gov.tr)
• Ulusoy, Ali D.. Türk İdare Hukuku. 5. Baskı. Ankara: Yetkin Yayınları, 2022.
• UNESCO. Recommendation on the Ethics of Artificial Intelligence. 23 November, 2021.
• Villasenor, John and Virginia Foggo. “Artificial Intelligence, Due Process, and Criminal Sentencing”. Michigan State Law Review, (2020): 295-354.
• Yargıtay İçtihat Merkezi. Erişim 05 Haziran, 2024, Yargıtay Başkanı Akarca: Dünyadaki yüksek mahkemeler arasında Yargıtay ilk kez yapay zekâ tabanlı merkez kurmuştur (aa.com.tr).
• Yassine, Saliha, Mustapha Esghir ve Ouafaa Ibrihich. “Using Artificial Intelligence Tools in the Judicial Domain and the Evaluation of Their Impact on the Prediction of Judgments”. Procedia ComputerScience Vol 220, (2023): 1021-1026.
• Yayla, Ahmet. İdare Hukuku Bakımından Yapay Zekâ. Ankara: Seçkin Yayınevi, 2023.
• Yılmaz, Atınç. Yapay Zekâ. 11.Baskı. İstanbul: Kodlab Yayın Dağıtım, 2022.
• Yılmaz, Atınç ve Umut Kaya. Derin Öğrenme. 4.Baskı. İstanbul: Kodlab Yayın Dağ., 2022.
• Yılmaz, Ejder. “Usul Ekonomisi”. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 57 (2008): 243-274.
• Yılmaz, Ejder. “Hukuk Davaları Bakımından Adalet Hizmetlerinin İyileştirilmesi İhtiyacı ve Yapılması Gerekenler”. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Prof. Dr.Şakir Berki’ye Armağan (1996): 55-76.
• Yılmaz, Gizem. “Yapay Zekânın Yargı Sistemlerinde Kullanılmasına İlişkin Avrupa Etik Şartı”. Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi 28, (2020): 27-55.
• Yılmaz, Oğuz Gökhan. “Yargı Uygulamasında Yapay Zekâ Kullanımı – Yapay Zekâ Hâkim Cübbesi Giyebilecek mi?”. Adalet Dergisi, 66. (2021): 379-415.
• Yüzer Eltimur, Dilara. “İnsan Hakları Bağlamında Yapay Zekâ Uygulamaları”. Akdeniz Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (2022): 559-594.
• Xu, Jianfeng, Fuhui Sun and Qiwei Chen. Introduction to the Smart Court System-of-System Engineering Project of China. Springer, 2022.
• Zalnieriute, Monika and Felicity Bell. “Technology and the Judicial Role”, in The Judge, The Judiciary and The Court. edited by Gabrielle Appleby and Andrew Lynch, UK: Cambridge University Press, (2021): 116-142.
• Zavrśnik, Aleš. “Criminal Justice, Artificial Intelligence Systems, and Human Rights”. ERA Forum 20 (2020): 567-583.