Yerel Bal Çeşitleri Üzerinden Kirsal Turizm ve Gastronomi Stratejileri

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 2, 11 - 18, 19.12.2025

Zeynep Asutay

Öz

Bu çalışma, kırsal turizmin sürdürülebilir kalkınmadaki rolünü ve bal üretiminin kırsal ekonomilere olan sosyo-ekonomik katkılarını incelemektedir. Kırsal turizm, yerel gelir kaynaklarını çeşitlendirirken kültürel mirasın korunması ve çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasında önemli bir araç olarak değerlendirilmektedir. Bu kapsamda bal üretimi; düşük sermaye gereksinimi, yüksek katma değer potansiyeli ve ekosistem hizmetlerine olan katkısı sayesinde kırsal kalkınmanın temel dinamiklerinden biri hâline gelmiştir. Çalışmada, yerel bal çeşitlerinin gastronomi ve turizm açısından taşıdığı önem vurgulanmış; coğrafi işaretleme, markalaşma ve “apiturizm” uygulamalarının bölgesel kalkınmaya katkı sağladığı ortaya konmuştur. Ayrıca arıcılığın kadın istihdamını, kooperatifleşmeyi ve yerel girişimciliği destekleyerek toplumsal eşitlik ve sosyal sermaye oluşumuna katkıda bulunduğu belirtilmiştir. Stratejik yaklaşımlar bölümünde, bal üretiminin turizm, dijitalleşme ve çevre politikalarıyla bütünleştirilmesi önerilmiştir. Sonuç olarak, arıcılık faaliyetlerinin yalnızca ekonomik değil; sosyal, kültürel ve ekolojik açıdan da sürdürülebilir kalkınmayı destekleyen bütüncül bir model sunduğu vurgulanmaktadır. Bu çalışma, kadın kooperatiflerinin arıcılık sektöründeki faaliyetlerini markalaşma ve sürdürülebilir kalkınma perspektifinden ele almaktadır. Kadın kooperatifleri, kırsal kalkınmanın önemli aktörleri olarak hem ekonomik üretkenliğe katkı sağlamakta hem de toplumsal cinsiyet eşitliği ve çevresel sürdürülebilirlik hedeflerine hizmet etmektedir. Arıcılık sektörü, doğa temelli üretim yapısı ve düşük sermaye gereksinimi sayesinde kadınların üretim süreçlerine katılımını kolaylaştırmakta; bu durum, kadınların gelir elde etmesini, yerel ekonomiye entegre olmasını ve sosyal statülerinin güçlenmesini sağlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kırsal turizm , bal üretimi , kırsal kalkınma , gastronomi turizmi , sürdürülebilirlik , arıcılık

Rural Tourism and Gastronomy Strategies Based on Local Honey Varieties

Öz

This study examines the role of rural tourism in sustainable development and the socio-economic contributions of honey production to rural economies. Rural tourism is regarded as an important instrument for diversifying local income sources while ensuring the preservation of cultural heritage and the achievement of environmental sustainability. In this context, honey production has become one of the key dynamics of rural development due to its low capital requirements, high value-added potential, and contribution to ecosystem services. The study emphasizes the significance of local honey varieties in terms of gastronomy and tourism, and reveals that geographical indication, branding, and “apiturism” practices contribute to regional development. Furthermore, it is highlighted that beekeeping supports women’s employment, cooperativism, and local entrepreneurship, thereby contributing to social equality and the formation of social capital.In the section on strategic approaches, it is proposed that honey production be integrated with tourism, digitalization, and environmental policies. In conclusion, beekeeping activities are emphasized not only as an economic endeavor but also as a holistic model that supports sustainable development from social, cultural, and ecological perspectives.
This study also addresses the activities of women’s cooperatives in the beekeeping sector from the perspective of branding and sustainable development. As key actors in rural development, women’s cooperatives contribute to economic productivity while serving the goals of gender equality and environmental sustainability. The beekeeping sector, with its nature-based production structure and low capital requirements, facilitates women’s participation in production processes; this, in turn, enables women to generate income, integrate into the local economy, and strengthen their social status

Anahtar Kelimeler

Rural tourism , honey production , rural development , gastronomy tourism , sustainability , beekeeping

Kaynakça

• [1] Aksu, H. (2021). Kadın kooperatiflerinin kırsal kalkınmadaki rolü: Türkiye örneği. Ankara: Tarım ve Orman Bakanlığı Yayınları.
• [2] Aksu, H., & Gül, M. (2021). Kadın kooperatiflerinin sürdürülebilir kalkınma hedefleri bağlamında değerlendirilmesi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 13(2), 145–162.
• [3] Bayraktar, D. (2022). Kırsal kadın emeği ve toplumsal cinsiyet rolleri: Türkiye’de kadın kooperatifleri üzerine bir inceleme. Kadın Araştırmaları Dergisi, 5(1), 45–67.
• [4] Birchall, J. (2003). Rediscovering the cooperative advantage: Poverty reduction through self-help. Geneva: International Labour Office.
• [5] Çelik, A., & Demir, E. (2024). Kadın emeği ve markalaşma süreçleri: Arı ürünleri sektöründe sürdürülebilirlik yaklaşımı. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24(3), 220–239.
• [6] Çoban, M. (2020). Sosyal sermaye ve kadın kooperatifleri: Yerel kalkınma perspektifi. Yerel Kalkınma Dergisi, 8(1), 33–51.
• [7] Demir, S. (2021). Kadın arıcılık kooperatiflerinin bölgesel kalkınmadaki rolü: Muğla örneği. Tarım Ekonomisi Araştırmaları Dergisi, 7(2), 58–74.
• [8] Ecevit, Y., & Toksoz, G. (2013). Kadın istihdamı, toplumsal cinsiyet eşitliği ve kalkınma. Ankara: T.C. Kalkınma Bakanlığı.
• [9] FAO. (2021). Beekeeping and sustainable livelihoods. Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations.
• [10] Gökçe, N. (2023). Kadın arıcılık girişimlerinin sürdürülebilir kalkınma hedefleri bağlamında değerlendirilmesi. Kadın ve Toplum Dergisi, 9(1), 115–134.
• [11] Greenpeace. (2021). Arılar ve ekosistem hizmetleri raporu. İstanbul: Greenpeace Akdeniz.
• [12] Kabeer, N. (2012). Gender mainstreaming in poverty eradication and the Millennium Development Goals: A handbook for policy-makers and other stakeholders. London: Commonwealth Secretariat.
• [13] Kaya, B., & Yılmaz, F. (2023). Kadın kooperatiflerinde markalaşma süreçleri ve dijital pazarlama stratejileri. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 12(1), 201–224.
• [14] KEİG (Kadın Emeği ve İstihdam Girişimi). (2018). Türkiye’de kadın kooperatifleri raporu. İstanbul: KEİG Platformu Yayınları.
• [15] Klein, A.-M., Vaissière, B. E., Cane, J. H., Steffan-Dewenter, I., Cunningham, S. A., et al. (2007). Importance of pollinators in changing landscapes for world crops. Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences, 274(1608), 303–313. https://doi.org/10.1098/rspb.2006.3721
• [16] Külekçi, M. (2021). Kırsal kalkınmada kadın emeği ve sürdürülebilirlik. Kırsal Kalkınma Araştırmaları Dergisi, 5(2), 89–106.
• [17] Mayoux, L. (1995). Beyond naivety: Women, gender inequality and participatory development. Development and Change, 26(2), 235–258.
• [18] OECD. (2020). Gender and rural development: Evidence and best practices. Paris: Organisation for Economic Co-operation and Development.
• [19] Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: The collapse and revival of American community. New York: Simon & Schuster.
• [20] SERKA (Serhat Kalkınma Ajansı). (2019). Kars-Ardahan-Iğdır kadın kooperatifleri analiz raporu. Kars: SERKA Yayınları.
• [21] Sharma, P. (2020). Women beekeepers and rural transformation: Lessons from India’s Mahila Bee Project. Journal of Rural Development Studies, 14(3), 78–95.
• [22] Ticaret Bakanlığı. (2013). Türkiye’de kooperatifçilik raporu. Ankara: T.C. Ticaret Bakanlığı.
• [23] UNDP. (2020). Human development report 2020: The next frontier—Human development and the Anthropocene. New York: United Nations Development Programme.
• [24] UN Women. (2021). Bee Women Initiative: Empowering rural women through sustainable beekeeping. Nairobi: UN Women Africa Office.
• [25] UN Women. (2022). Progress on the sustainable development goals: Gender snapshot 2022. New York: United Nations.Aksu, H. (2021). Kadın kooperatiflerinin kırsal kalkınmadaki rolü: Türkiye örneği. Ankara: Tarım ve Orman Bakanlığı Yayınları.