Determination of natural parasitization rates of some pests of Lepidoptera larvae in corn (<em>Zea mays</em> L.) in the Southeastern Anatolia Region

Yıl 2009, Cilt: 49 Sayı: 3, 107 - 116, 08.04.2010

Celalettin Gözüaçık Cafer Mart

Öz

This study was carried out in main crop and second crop corn fields in order to determine natural parasitisation rates of some pests of Lepidoptera larvae in Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Mardin and Şanlıurfa provinces in Southeastern Anatolia Region in 2003 and 2004. Sampling were made on the basis of main phenological development stages (vegetative growth, generative growth and maturation) of corn plant at intervals of 7-15 days in main crop corn fields between the months of June-September in the second crop corn between the months of July-October. In each corn field 10 different points and  a total of 100 plants were sampled.

Natural parasitization rates of Lepidoptera larvae were determined as Acantholeucania loreyi Duponchel 12,5-31,8 % in Adıyaman; Agrotis sp. 16,7-33.3 %, A. loreyi 0,0-23,1 % in Batman; A. loreyi 25-41,6 % Sesamia sp. 1,5-8,6 %; Ostrinia nubilalis Hbn 4,8.-0,0% in Diyarbakır; A. loreyi 16,2-30,3 %; Sesamia sp. 10,2-5,0%; Spodoptera exigua (Hübn.)7,4-3,8% in Mardin; A. loreyi 28,1-11,4%; Sesamia sp. 2,9-2,4 %; O. nubilalis 18,5-0,0%; Agrotis sp. 15,4-0,0% and S. exigua 0,0-2,1% in Şanlıurfa

Anahtar Kelimeler

-

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde mısırda (Zea mays L.) zararlı bazı Lepidoptera larvalarının doğal parazitlenme oranlarının belirlenmesi

Öz

Bu araştırma, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde mısırda zararlı bazı Lepidoptera larvalarının, doğal parazitlenme oranlarını belirlemek amacıyla 2003–2004 yıllarında Adıyaman, Batman, Diyarbakır, Mardin ve Şanlıurfa illerinde ana ve ikinci ürün mısır tarlalarında yürütülmüştür. Örneklemeler, her mısır tarlasında 10 farklı noktada, toplam 100 mısır bitkisinde 7-15 gün aralıklarla mısır bitkisinin temel fenolojik gelişim dönemleri (vegetatif gelişme, generatif gelişme ve olgunlaşma) esas alınarak ana ürün mısırda haziran-eylül ve ikinci ürün mısırda temmuz-ekim ayları arasında yapılmıştır. Doğal parazitlenme oranları Adıyaman'da Acantholeucania loreyi %12,5-31,8; Batman'da Agrotis sp. %16,7-33.3, A. loreyi %0,0-23,1; Diyarbakır'da A. loreyi %25-41,6 Sesamia sp. % 1,5-8,6; O. nubilalis %4,8-0,0; Mardin'de A. loreyi %16,2-30,3; Sesamia sp. %10,2-5,0; S. exigua %7,4-3,8; Şanlıurfa'da A. loreyi %28,1-11,4; Sesamia sp. %2,9-2,4; O. nubilalis %18,5-0,0; Agrotis sp. %15,4-0,0 ve S. exigua %0,0-2,1 olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Mısır, doğal parazitlenme, larva, Lepidoptera

Kaynakça

• Anonim, 2005. GAP İl İstatistikleri. http://www.gap.gov.tr/Turkish/Tarim/t131.html.
• Bobirnac, B. 1963. Contributions to the study of the maize stalk borer (Pyrausta nubilalis Hüb.) in Oltenia (In Rumonian). Abst. Rev. Appl. Ent. 51:318.
• Derin, A., 1982. İzmir ilinde Mısır Kurdu (Ostrinia nubilalis Hub.) (Lep.; Pyralidae)'nun Konukçuları, Yayılışı, Zararı, Biyolojisi, ve Doğal Düşmanlarının Saptanması Üzerine Araştırmalar. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bitki Koruma Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir.
• Doğanay, H. 1995. Türkiye Ekonomik Coğrafyası. Öz Eğitim Yayınları No:6, 369s.
• Efil, L. ve K. Kara, 2004. Tachinid Parasitoids (Diptera: Tachinidae) of Spodoptera exigua in Cotton Fields in Diyarbakır, Turkey. Phytoparasitica 32(4):363-366.
• Gözüaçık, C. ve C. Mart, 1995. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde mısırda zararlı Lepidoptera türleri, yoğunlukları ve yayılışlarının belirlenmesi üzerinde çalışmalar. Harran Ünv. Ziraat Fak. Derg., 9 (4) 11-16.
• Gözüaçık, C. C. Mart, ve K. Kara, 2009. Parasitoids of several lepidopterous pests in maize plantations in the Southeast Anatolian Region of Turkey. Turkish Journal of Zoology. (33) 475-477.
• Hanway, J.J. 1966. How a Corn Plant Develops. Iowa Shte Univ. Coop Ext. Ser. Spec. Rep. 48: 17-18.
• İkincisoy, Y. S. Kornoşor, ve E. Sertkaya, 1994. Çukurova’da Mythimna loreyi Dup. (Lep.:Noctuidae) larvalarının doğal düşmanları üzerinde araştırmalar. Türkiye III. Biy. Müc. Kong. Bild., 25-28 Ocak, İzmir, 647-648.
• Kavut, H. 1985. Ege Bölgesi’nde mısır ve sorgumlarda Sesamia türleri, özellikle S. nonagrioides’in biyolojisi ve ekolojisi üzerinde araştırmalar (Yayınlanmamış Doktora tezi) 67s.
• Kayapınar, A. ve S. Kornoşor, 1989. Çukurova’da Mısır Bitkisinde Zararlı Sesamia nonagrioides Lef. (Lep.; Noctuidae) ile Ostrinia nubilalis Hub. (Lep.; Pyralidae)'in Yayılışı ve Bitkilerdeki Dağılımı. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Adana.
• Kayapınar, A. ve S. Kornoşor, 1992. Çukurova’da Ostrinia nubilalis Hbn. (Lep.: Pyralidae)’in doğal düşmanları ve bunlardan Trichogramma evanescens West. (Hym.: Trichogrammatidae)’in yayılış alanı ile doğal parazitlenme oranının belirlenmesi. Türkiye II. Entomoloji Kong. Bild., 28-31 Ocak, 89-98.
• Özdemir, N. ve S. Uzunali, 1981. Noctuid species causing damage to maize in Turkey. Bulletin Organisation Europe’enne et Mediterrane et Pour la Protection des Plant., 11(2): 97-99.
• Öztemiz, S., M.A., Göven, M., Güllü F., Tatlı İ., Üremis, V., Çetin, E. Aksoy ve F. Bülbül, 2004. Mısır Entegre Mücadele Teknik Talimatı. T.C. Tarım ve Köyisleri Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Baskanlığı. Ankara, 101s.
• Özpınar, A. 1992. Mısır Zararlılarına Karşı Yürütülen Tüm Savaşım Çalışmaları. Güney Anadolu Bölgesi’nde İkinci Ürün Tarımı ve Sorunları Sempozyumu (26-28 Ekim), Şanlıurfa.
• Sertkaya, E., A. Bayram ve S. Kornosor, 2004. Egg and larval parasitoids of the beet armyworm Spodoptera exigua on maize in Turkey. Phytoparasitica 32 (3):305-312.