Response of some rice cultivars to rice white tip nematode (Aphelenchoides besseyi, Christie)

Yıl 2012, Cilt: 52 Sayı: 3, 223 - 233, 09.02.2012

Adnan Tülek , Sultan Çobanoğlu

Öz

White tip nematode of rice (Aphelenchoides besseyi) is distributed in all regions of rice growing areas in the world which is one the most important nematode pest in rice production. A. besseyi is seed born and can survive in stored seed for several years under dry conditions. In this study, the relationship between nematode density and yield component was investigated on fifteen rice cultivars. Experiments were carried out in the experiment field of Thrace Agricultural Research Institute between the years 2009-2010. The highest disease incidence or white tip symptoms per plant was observed at the flowering stage of crop. The highest nematode number per panicle was obtained with 2270 A.besseyi/panicle from cv. Beşer. The relationship between nematode density and decreasing in yield component of varieties was statistically insignificant.

Anahtar Kelimeler

Aphelenchoides besseyi, white tip nematode, rice, resistance, yield component

Bazı Çeltik Çeşitlerinin Çeltik Beyaz Uç Nematodu (Aphelenchoides besseyi, Christie)’na Reaksiyonları

Öz

Çeltik beyaz uç nematodu, (Aphelenchoides besseyi) dünyada çeltik tarımı yapılan birçok yerde yaygın olup, çeltik üretiminde en önemli nematod zararlılarından birisidir. A. besseyi tohum kaynaklı olup kuru koşullarda tohumda canlılığını birkaç yıl sürdürebilmektedir. Bu çalışmada, 15 çeltik çeşidinde A. besseyi yoğunlu ile verim komponentleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Deneme Trakya Tarımsal Araştırma Enstitüsü arazisinde 2009-2010 yıllarında yürütülmüştür. En yüksek hastalık şiddeti ya da beyaz uç belirtisi çiçeklenme döneminde görülmüştür. Hasat zamanı yapılan analizlerde salkım başına en yüksek nematod yoğunluğu 2270 A.besseyi/salkım ile Beşer çeşidinden elde edilmiştir. Çeşitlerdeki nematod yoğunluğu ile verim komponentlerindeki azalma arasındaki ilişki istatistikî olarak önemsiz çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Aphelenchoides besseyi, beyaz uç nematodu, çeltik, dayanıklık, verim komponentleri

Kaynakça

• Allen M.W.1952. Taxonomic status of the bud and leaf nematodes related to Aphelenchoides Helminthological society of Washington 19. 108-120 (Ritzoma Bos. 1891). Proceedings of the
• Anonim 2012. Bitkisel Üretim İstatistikleri 2010, TÜİK
• http://rapor.tuik.gov.tr/reports/rwservlet?hayvancilik=&report=BARAPOR22.RDF&p_yil1 =2010&p_kod=1&p_mad1=1110108&p_dil=1&desformat=html&ENVID=hayvanc ilikEnv Erişim tarihi: 03.02.2012
• Atkins J.G. and Todd E.H. 1959. White tip disease of rice. III. Field test and varietal resistance. Phytopathology, 42 (9), 463.
• Cralley E.M. 1949. White tip of rice. Phytopathology 39, 5. (Abs)
• Dastur J.F. 1936. “A nematode disease of rice in the Central Provinces.” Proc. Indian Acad. Sci. Sect. B, 4, 108-121
• Gerber K., Smart G.C. Jr. and Esser R. P. 1987. A comprehensive catalogue of plant parasitic nematodes associated with aquatic and wetland plants. Technical Bulletin 87 1. Agricultural Experiment Station, Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida, Gainesville, Florida. Germani G, Reversat G, Luc
• Gergon E. B. and Mew T. W. 1989. Number of Aphelenchoides besseyi in Rice Seeds. Rice Seed Health Newsletter, 1: 5.
• Gokte N. and Mathur V.K. 1988. On the attractiveness of paddy seedlings to Aphelenchoides besseyi. Ind. J. Nematol., 18:239-243.
• Goto K. and Fukatsu R. 1956. [Studies on the “white tip” disease of rice. III. Analysis and nature of varietal resistance.] Bull. Natn Inst. Agric. Sci., Tokyo, Ser. C., No. 6, pp.123-149. [In Japanese: English summary pp. 147-149.]
• Jamali S., Pourjam E., Alizadeh A. and Alinia F. 2006. Incidence and distribution of Aphelenchoides besseyi in rice areas in Iran, Journal of Agricultural Technology,