Observation on short biology, damage and distribution of two new Lepidoptera, Gymnoscelis rufifasciata (Haworth) (Geometridae) and Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Tortricidae), on olives of the eastern Mediterranean region

Yıl 2015, Cilt: 55 Sayı: 4, 253 - 264, 30.12.2015

Gülay Kaçar Mustafa Özdemir

Öz

Gymnoscelis rufifasciata (Haworth) (Geometridae) is a polyphagous species which mostly attacks olive, citrus, maize and sorghum. Grape moth, Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Tortricidae) is also a polyphagous species which is known as main pest on the grape trees. Short biology, damage, distribution of two new lepidopteron pests on olive trees, morphologyof G. rufifasciata and L. botrana were studied in this study. The study was conducted in the eastern Mediterranean region including Adana, Gaziantep, Osmaniye, Hatay, Mersin, Kahramanmaraş, and Kilis between 2008 and 2010. The twigs infested by different biological stages of two lepidopteran were brought from the olive groves and cultivated for adults in the laboratory. A hundred shoots 30 cm from 25 trees for each grove were randomly checked for larvae and pupae at a time. It was surveyed in 834 olive groves of seven provinces during this study. Among of them, fifteen and eight olive groves was determined to be infested with G. rufifasciata and with L. botrana, respectively. Once G. rufifasciata was found in olives of Adana, Hatay and Mersin provinces between 11 May and 18 June, L. botrana was distrubution in olive orchards of Hatay and Mersin provinces between 12 May and 02 July. As G. rufifasciata fed on the flowers and fruit of olive, it caused to dry them and later fell to the ground. The larva of L. botrana was determined especially fed on bloom and flowers at the olive flowering period. G. rufifasciata and L. botrana were recorded for the first time are fed on olives of our country, but less damage rate and widespread were no found as being important in olive groves.

Anahtar Kelimeler

Gymnoscelis rufifasciata, Lobesia botrana, biology, damage, distribution, olive

Doğu Akdeniz Bölgesi zeytinlerinde iki yeni lepidopter, Gymnoscelis rufifasciata (Haworth) (Geometridae) ve Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Tortricidae)’nın yayılışı, zararı ve kısa biyolojisi üzerine gözlemler

Öz

Gymnoscelis rufifasciata (Haworth) (Geometridae) polifag bir zararlı olup, çoğunlukla zeytin, turunçgil, mısır ve sorgumda beslenir. Salkım güvesi, Lobesia botrana (Denis & Schiffermüller) (Tortricidae)’da polifag bir tür olmasına karşın bağ alanlarının ana zararlısı olarak bilinir. Bu çalışmada zeytinlerde zarar yaptığı belirlenen iki yeni lepidopter zararlısı, G. rufifasciata’nın morfolojisi ve L. botrana’nın yayılışı, zararı ve kısa biyolojisi çalışılmıştır. Çalışma 2008-2010 yılları arasında Doğu Akdeniz Bölgesi’nde bulunan Adana, Gaziantep, Osmaniye, Hatay, Mersin, Kahramanmaraş ve Kilis illeri zeytin bahçelerinde yürütülmüştür. İki türün zeytin bahçelerindeki yayılış alanlarını belirlemek amacıyla, zararlıların değişik biyolojik dönemleri ile bulaşık zeytin sürgünleri laboratuvara getirilerek kültüre alınmış ve erginler elde edilmiştir. Yedi ilde çalışma süresince yapılan sürveylerde toplam 834 zeytin bahçesinden örnekleme yapılmıştır. Bunlardan on beş zeytin bahçesinin G. rufifasciata ilesekizinin ise L. botrana ile bulaşık olduğu belirlenmiştir. G. rufifasciata Adana, Hatay ve Mersin ili zeytin bahçelerinde 11 Mayıs ile 18 Haziran tarihleri arasında, L. botrana ise Hatay ve Mersin’de 12 Mayıs ile 02 Temmuz arasında bulunduğu belirlenmiştir. G. rufifasciata’nınlarvalarının zeytinin çiçeklerinde ve meyvelerinde beslenerek, kuruyup dökülmelerine neden olduğu tespit edilmiştir. L. botrana’nın ise özellikle zeytinlerin çiçeklenme döneminde çiçek tomurcuklarıyla beslendiği belirlenmiştir. İki türün yayılış alanlarının çok sınırlı ve zarar oranının ise önemsiz olduğu sonucuna varılmıştır. G. rufifasciata ve L. botrana’nın ülkemiz zeytin bahçelerinde beslendiği ilk defa bu çalışma ile ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Gymnoscelis rufifasciata, Lobesia botrana, biyoloji, yayılış, zarar, zeytin