Üniversite Öğrencilerinin Yeme Davranışı Bozukluğuna Yatkınlıkları: Bitlis Eren Üniversitesi Örneği

Yıl 2016, , 0 - 0, 29.06.2016

Seda Oğur , Aziz Aksoy

https://doi.org/10.17798/beufen.60370

Cited By: 11

Öz

Bu çalışmada Bitlis Eren Üniversitesi’nde öğrenim gören 294 üniversite öğrencisinin yeme davranışı bozukluğuna yatkınlıklarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Öğrencilere cinsiyet, yaş, vücut ağırlığı ve boy uzunluğu bilgileri sorulup, Savaşır ve Erol (1989) tarafından Türkçeye uyarlanan 40 soruluk Yeme Tutum Testi (YTT-40) uygulanmıştır. YTT-40’ın değerlendirme ölçeğine göre; “≥30” puan alan kişiler “yeme davranışı bozukluğuna yatkın” şeklinde nitelendirilmiştir. Elde edilen veriler IBM SPSS 20® programında, sıklık ve Pearson ki-kare testleriyle değerlendirilmiştir. Kız öğrencilerin % 11.9’unun (n=21), erkek öğrencilerin %14.9’unun (n=18) YTT-40 puanı ≥30 olarak tespit edilmiştir. YTT-40 puanlarına göre; zayıf öğrencilerin %7.8’inin (n=3), normal öğrencilerin %13.6’sının (n=31) ve şişmanlık öncesi (pre-obez) öğrencilerin %15.5’inin (n=5) yeme davranışı bozukluğuna yatkın oldukları belirlenmiştir. Öğrencilerin yaş aralıklarına göre YTT-40 puanları değerlendirildiğinde; 17-23 yaş aralığındaki öğrencilerden %13.8’inin (n=38) ve 24-29 yaş aralığındaki öğrencilerden ise %4.3’ünün (n=1) yeme davranışı bozukluğuna yatkın oldukları görülmüştür. Öğrencilerin ortalama YTT-40 puanları 18.14±9.95 olarak bulunurken; %13.3’ünün (n=39) yeme davranışı bozukluğuna yatkın olduğu belirlenmiştir. Ancak, öğrencilerin cinsiyetleri, BKİ değerleri ve yaş aralıkları ile YTT-40 puanları arasındaki farkın anlamlı olmadığı (p>0.05) ortaya çıkmıştır.

Kaynakça

• Houtkooper L. 2000. Clinical Sport Nutrition, in Eating Disorders and Disordered Eating in Athletes, Edited by Burke L. and Deaki V., New York: The McGraw-Hill Companies, 210-235.
• Deering S. 2001. Eating Disorders: Recognition, Evaluation and Implications for Obstetrician/Gynecologists, Primary Care Update Obtetricians/Gynrcologists, 8 (1): 31-35.
• American Psychiatric Association (APA) 2013. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, fifth edition (DSM-5), Washington, DC.
• Becker A.E., Grinspoon S.K., Klibanski A., Herzog D.B. 1999. Current Concepts: Eating Disorders, The New England Journal of Medicine, 340: 1092-1098.
• Satman İ., Yılmaz T., Sargın M. 2002. Population-Based Study of Diabetes and Risk Characteristics in Turkey, Diabetes Care, 25 (9): 1551-1556.
• Abraham S., Llewellyn-Jones D. 1997. Eating Disorders the Facts, 4th Edition, Oxford University Press, New York, 29-33.
• Davison G.C., Neale J.M. 2004. Anormal Psikolojisi (Çev. Dağ İ.), Türk Psikologlar Derneği Yayınları, No: 29, 256s. İstanbul.
• Granillo T., Jones-Rodriguez G., Carvajal S.C. 2005. Prevalence of
• Eating Disorders in Latina Adolescents: Associations with Substance Use and Other Correlates, Journal of Adolescent Health, 36 (3): 214-220.
• Janout V., Janoutova G. 2004. Eating Disorders Risk Groups in the Czech Republic-Cross-Sectional Epidemiologic Pilot Study, Biomedical Papers, 148 (2): 189-193.
• Erol A., Toprak G., Yazıcı F. 2002. Üniversite Öğrencisi Kadınlarda Yeme Bozukluğu ve Genel Psikolojik Belirtileri Yordayan Etkenler, Türk Psikiyatri Dergisi, 13 (1): 48-57.
• Piran N. 1999. Eating Disorders: A Trial Prevention in a High Risk School Setting, The Journal of Primary Prevention, 20 (1): 75-90.
• Bizeul C., Brun J.M., Rigaud D. 2003. Depression Influences the EDI Scores in Anorexia Nervosa Patients, European Psychiatry, 18 (3): 119-123.
• Kann L., Kinchen S.A., Williams B.I., Ross J.G., Lowry R., Kolbe L. 2000. Youth Risk Behavior Surveillance United States, Journal of School Health, 70 (7): 271-285.
• Tezcan S., Aslan D., Esin A. Mutlu M.F., Nalbantoğlu B., Şenoğuz M. ve diğ. 2002. Ankara’da Bir İlköğretim Okulunda 6., 7. Ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Beslenme Alışkanlıklarının ve Durumunun Saptanması Araştırması, 8. National Public Health Congress, s.733-735, Diyarbakır.
• Aslan D., Gürtan E., Hacım A., Karaca N., Şenol E., Yıldırım E. 2003. Ankara’da Eryaman Sağlık Ocağı Bölgesinde Bir Lisenin İkinci Sınıfında Okuyan Kız Öğrencilerin Beslenme Durumlarının ve Bazı Antropometrik Ölçümlerinin Değerlendirmeleri, Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakultesi Dergisi, 25 (2): 55-62.
• Ünalan D., Öztop D.B., Elmalı F., Öztürk A., Konak D., Pırlak B., Güneş D. 2009. Bir Grup Sağlık Yüksekokulu Öğrencisinin Yeme Tutumları ile Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Arasındaki İlişki, İnönü Üniversitesi Tıp Fakultesi Dergisi, 16 (2): 75-81.
• Kazkondu İ. 2010. Üniversite Öğrencilerinde Ortoreksiya Nervoza (Sağlıklı Beslenme Takıntısı) Belirtilerinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Aile Ekonomisi ve Beslenme Eğitimi Anabilim Dalı, Yüsek lisans tezi, 95s. Ankara.
• Garner D.M., Garfinkel P.E. 1979. The Eating Attitudes Test: An Index of the Symptoms of Anorexia Nervosa, Psychological Medicine, 9 (2): 273-279.
• Savaşır I., Erol N. 1989. Yeme Tutum Testi: Anoreksi Nervoza Belirtileri İndeksi, Psikoloji Dergisi, 7(23): 19-25.
• WHO 2006. BMI Classification. http://apps.who.int/bmi/index.jsp?introPage=intro_3.html
• Siyez D.M., Uzbaş A. 2006. Bir Grup Üniversite Öğrencisinin Anoreksik Yeme Tutumları İle Aile Yapısı Arasındaki İlişki, New/Yeni Symposium Journal–www.yenisymposium.net, 44 (1): 37-43.
• Ulaş B., Uncu F., Üner S. 2013. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Olası Yeme Bozukluğu Sıklığı ve Etkileyen Faktörler, İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2: 15-22.
• Uzun Ö., Güleç N., Özşahin A., Doruk A., Özdemir B., Çalışkan U. 2006. Screening Disordered Eating Attitudes and Eating Disorders in A Sample of Turkish Female College Students, Comprehensive Psychiatry, 47 (2): 123-126.
• Aslan H. ve Alparslan N. 1998. Bir Grup Üniversite Öğrencisinde Yeme Tutumu İle Obsesif Kompulsif Belirtiler, Aleksitimi ve Cinsiyet Rolleri Arasındaki İlişki, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 5(2): 61-69.
• Smead V.S., Richert A.J. 1990. Eating Attitudes Test Factors in An Unselected Undergraduate Population, International Journal of Eating Disorders, 9 (2): 211-215.
• Collins M.E. 1991. Body Figure Perceptions and Preferences Among Preadolescent Children, International Journal of Eating Disorders, 10 (2): 199-208.
• Cantrell P.J., Ellis J.B. 1991. Gender Role and Risk Patterns for Eating Disorders in Men and Women, Journal of Clinical Psychology, 47 (1): 53-57.
• Yeşilbursa D., İmre HH., Türkcan S. ve diğ. 1992. Lise Öğrencilerinde Anoreksiya Nervoza-Bulimia Nervoza, Nöropsikiyatri Arşivi, 29: 138-144.
• İzmir M., Erman H., Canat S. 1994. Ankara’da Üç Değişik Okulda Uygulanan Yeme Tutumu Testi Sonuçlarının Değerlendirilmesi, Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 1(2): 70-74.
• Turnbull S., Ward A., Treasure J., Jick H., Derby L. 1996. The Demand for Eating Disorder Care: An Epidemiological Study Using the General Practise Research Database, The British Journal of Psychiatry, 169 (6): 705-712.
• Wood K.C., Becker J.A., Thompson J.K. 1996. Body Image Dissatisfaction in Preadolescent Children, Journal of Applied Developmental Psychology, 17 (1): 85-100.
• Grange D., Telch C.F., Tibbs J. 1998. Eating Attitudes and Behaviors in 1435 South African Caucasian and Non-Caucasian College Students, The American Journal of Psychiatry, 155 (2): 250-254.
• Erol A., Toprak G., Yazıcı F., Erol S. 2000. Üniversite Öğrencilerinde Yeme Bozukluğu Belirtilerini Yordayıcı Olarak Kontrol Odağı ve Benlik Saygısının Karşılaştırılması, Klinik Psikiyatri, 3: 147-152.
• Lindberg L., Hjern A. 2003. Risk Factors for Anorexia Nervosa: A National Cohort Study, Journal of Eating Disorders, 34 (4): 397-408.
• Wang Z., Byrne N.M., Kenardy J.A., Hills A.P. 2005. Influences of Ethnicity and Socioeconomic Status on the Body Dissatisfaction and Eating Behaviour of Australian Children and Adolescents, Eating Behaviours, 6 (1): 23-33.
• Büyükgöze Kavas A., 2007. Eating Attitudes and Depression in a Turksih Sample, European Eating Disorders Review, 15 (4): 305-310.
• Keskin Y., Lüleci N.E., Çelik Ş., Erşan N., Dikyol M., Durucu B., Erşan T., Hekim O. 2010. Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Olası Yeme Bozukluğu Sıklığı, Maltepe Tıp Dergisi, 2 (2):18-25.
• Uskun E., Şabaplı A. 2013. Lise Öğrencilerinin Beden Algıları İle Yeme Tutumları Arasındaki İlişki, TAF Preventive Medicine Bulletin, 12 (5): 519-528.
• İlhan M.N., Özkan S., Aksakal F.N., Aslan S., Durukan E., Maral I. 2006. Bir Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Olası Yeme Bozukluğu Sıklığı, Türkiye’de Psikiyatri, 8 (3): 151-155.
• Bulik C.M. 2002. Eating Disorders in Adolescents and Young Adults, Child and Adolescent Psychiatric Clinics of North America, 11 (2): 201-218.
• Calam R., Waller G., Slade P., Newton T. 1990. Eating Disorders and Perceived Relationships with Parents. International Journal of Eating Disorders, 9 (5):479-485.
• Tekyaprak N. 2013. Correlation of Self-Esteem Eating Attitudes and Obesity Among Adolescents, Near East University Graduate School Of Social Sciences Applied (Clinical) Psychology Master Program, Master thesis, 56s, North Cyprus.
• Coners H., Remschmidt H., Hebebrand J. 1999. The Relationship Between Premorbid Body Weight, Weight Loss, and Weight at Referral in Adolescent Patients with Anorexia Nervosa, International Journal of Eating Disorders, 26 (2): 171-178.
• Altuğ A., Elal G., Slade P., et al. 2000. The Eating Attitudes (EAT) in Turkish University Students: Relationship with Sociodemographic, Social and Individual Variables, Eating and Weight Disorders, 5 (3): 152-160.
• Şengül A.M., Hekimoğlu Ş. 2005. Vücut Kitle İndeksi İle Yeme Tutumu Test Puanları Arasındaki İlişki, Göztepe Tıp Dergisi, 20 (1): 21-23.
• Moore F., Keek P.K. 2003. Influence of Sexual Orientation and Age on Disordered Eating Attitudes and Behaviors in Women, International Journal of Eating Disorders, 34 (3): 370-394.
• Tanrıverdi D., Savaş E., Gönüllüoğlu N., Kurdal E., Balık G. 2011. Lise Öğrencilerinin Yeme Tutumları, Yeme Davranışları ve Benlik Saygılarının İncelenmesi, Gaziantep Tıp Dergisi, 17 (1): 33-39.