Grafik Tasarım ve Endüstri İş Birliğinin Dönüşümü

Yıl 2024, , 41 - 55, 01.02.2024

Mustafa Kırca

https://doi.org/10.58850/bodrum.1381690

Öz

20. yüzyıl sonlarında bilgisayar ve internet teknolojilerinin gelişmesi küresel bir çağ başlatarak sanal iletişim modellerinin ortaya çıkmasını sağlamış, toplumların bilgiye ulaşma, iletişim kurma, haberleşme ve pazarlama şekillerini değiştirmiştir. Bu değişim grafik tasarımın üretim alanı olan baskı endüstrisinin yerini zaman içinde dijital ortamlara bırakmasına neden olmuştur. Endüstrinin önemli bir partnerine dönüşen grafik tasarım pratiklerinin belirli alanlarla (ambalaj veya açık hava reklamcılığı gibi) sınırlı kalacağı ve tasarım görevlerini insan yerine büyük oranda yapay zekânın üstleneceği, endüstri ile başlattığı iş birliğini bazı alanlarda sona erdirebileceği ön görülmektedir. Bu çalışmada çerezler vasıtasıyla sanal ortamlar üzerinden toplanan kullanıcı verilerinin kişisel tasarımların üretilmesinden önemli bir kaynağa dönüştüğü görülmekte, devasa veri yığınlarının değerlendirilmesinde yapay zekâdan yararlanılmakta olduğu anlaşılmaktadır. Bu bağlamda grafik tasarımın ilerleyen süreçteki rasyonalitesi (geçerliliği bağlamında) incelenmektedir. İncelemede betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Konu ile ilgili literatür taraması yapılarak, veriler nitel analiz yöntemiyle örnekler üzerinden değerlendirilmiş, bulgular ışığında tespit ve öngörülerde bulunulması amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda grafik tasarım, dijital ortam ve yapay zekâ kavramlarının iç içe geçtiği, tasarımda bireysel ve ticari beklentilere yönelik hızlı, basit ve değişken görsel çözümlemelerin önem kazandığı bu bağlamda Adobe Express, Adobe Firefly gibi çeşitli yazılımların geliştirildiği, yapay zekânın tasarımcıların yerini alabileceği, bu anlamda tasarımcıların önüne geçerek bireylerin farklı arayışlarına (ses, görüntü, video, metin, konuşma, yazma) aynı anda cevap verebileceği anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tasarım, Grafik Tasarım, Yapay Zekâ, Görsel Tasarım, Tasarım ve Teknoloji

Transformation of Graphic Design and Industry Collaboration

Öz

The development of computer and internet technologies in the late 20th century ushered in a global era, enabling the emergence of virtual communication models and changing the way societies access information, communicate, communicate and market. This change has caused the printing industry, which is the production area of graphic design, to be replaced by digital environments over time. It is foreseen that graphic design practices, which have become an important partner of the industry, will remain limited to certain areas (such as packaging or outdoor advertising), and artificial intelligence will largely undertake design tasks instead of humans, and the cooperation it has initiated with the industry may end in some areas. In this study, it is seen that user data collected through virtual environments through cookies has turned into an important resource for the production of personal designs, and it is understood that artificial intelligence is used in the evaluation of huge data stacks. In this context, the rationality (in the context of validity) of graphic design in the future is examined. Descriptive research method was used in the review. By conducting a literature review on the subject, the data were evaluated through examples using the qualitative analysis method, and it was aimed to make determinations and predictions in the light of the findings. As a result of the study, in this context where the concepts of graphic design, digital environment and artificial intelligence are intertwined and fast, simple and variable visual solutions for individual and commercial expectations in design gain importance, various software such as Adobe Express and Adobe Firefly have been developed, artificial intelligence can replace designers, and in this sense, It has been understood that it can respond to different searches of individuals (audio, image, video, text, speech, writing) at the same time, ahead of designers.

Anahtar Kelimeler

Design, Graphic Design, Artificial Intelligence, Visual Design, Design and Technology

Kaynakça

• Adobe. (2023, 1 Ocak). Sensie. Adobe. https://www.adobe.com/sensei.html (15.12.2023).
• Akman, M., Uçar, T. F. (2020). Bugünün ve geleceğin grafik tasarımı. Akdeniz Sanat, 14(25), 9-21. https://dergipark.org.tr/tr/pub/akdenizsanat/issue/52160/631748
• Akpınar, M. (2023, 19 Mart). Midjourney v5 çıktı: İnanmayacaksınız ama bu haberdeki tüm görseller yapay zekaya ait. Donanım Haber. https://www.donanimhaber.com/midjourney-5-cikti-bu-haberdeki-tum-gorseller-yapay-zekaya-ait--161702 (15.12.2023).
• Alçınar, B. (2023, 30 Nisan). Stable diffusion nedir? Nasıl kullanılır? Technopat. https://www.technopat.net/2023/04/30/stable-diffusion-baslangic-rehberi/ (15.12.2023).
• Arıkan, A. G. (2009). İmgeden baskıya grafik tasarım. Eğitim Akademi Yayınları.
• Artun, C. (2017) Teknolojik gelişmelerin grafik tasarıma etkileri [Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü].
• Becer, E. (1999). İletişim ve grafik tasarım. Dost Kitabevi Yayınları.
• Bektaş, D. (1992). Çağdaş grafik tasarımın gelişimi. Yapı Kredi Yayınları.
• Cankat, O. (2013). Taşınabilir iletişim cihazlarında etkileşimli grafik tasarım kullanımı ve bir dijital çocuk kitabı çalışması [Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü].
• Chip. (2022, 12 Aralık). Şimdi de film senaryosu yazan yapay zekâ geliştirildi: Karşınızda Dramatron. Chip. https://www.chip.com.tr/haber/film-senaryosu-yazan-yapay-zeka_154885.html (15.12.2023).
• Demirkaya, İ., Koyuncu, E. (2021). Dijital kapitalizm, tüketim kültürü ve y kuşağının değişen tüketim davranışları. Intermedia International E-journal, 8(15), 174-196. https://doi.org/10.21645/intermedia.2021.107
• Einstein, M. (2018). Dijital reklamın gizli dünyası içerik pazarlaması ve doğal görünen reklamlar. The Kitap.
• Ergüven, A. (2021). İyi tasarım nedir? Hümanist Kitap.
• Fıstıkoğlu, S. (2020, 12 Kasım). İnternet zaaflarımızı sömürüyor! | Prof. Dr. Sinan Canan [video]. YouTube. https://youtu.be/7et93ScK7R0
• Filiz, O. (t.y). Adobe Express. Egitimcantasi. https://egitimcantasi.com/uygulamalar/adobe-express/ (15.12.2023).
• Gazeteoksijen. (2023, 1 Ocak). Google MusicLM'i duyurdu: Cümlelerden beste yapan bir yapay zekâ. https://gazeteoksijen.com/bilim-ve-teknoloji/google-musiclmi-duyurdu-cumlelerden-beste-yapan-bir-yapay-zeka-169399 (15.12.2023).
• Gtech. (2021, 09 Eylül). Yapay zekâ nedir? Yapay zekâ hakkında bilmeniz gerekenler. https://www.gtech.com.tr/yapay-zeka-nedir-yapay-zeka-hakkinda-bilmeniz-gerekenler/ (15.12.2023).
• Graphic Designer PRO. (2020, 24 Aralık). Photoshop 2021 Top 5 New Features using Adobe Sensei [video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=FfuNNH2XNTs
• Handan, I. (2023, 5 Mart). Hayatınızı kolaylaştıracak 15 yapay zeka aracı. Webrazzi. https://webrazzi.com/2023/03/05/hayatinizi-kolaylastiracak-15-yapay-zeka-araci/ (15.12.2023).
• Harari, Y. N. (2022). Homo deus yarının kısa bir tarihi. Kolektif Kitap.
• Holat, O. (2021). Dijital platform Netflix’in La Casa de Papel dizisinde çapraz medya stratejisinin inşası. İletişim Çalışmaları Dergisi, 7(3), 503-521. https://doi.org/10.17932/IAU.ICD.2015.006/icd_v07i3006
• Kalelioğlu, E. (2023, 20 Ekim). Dall-E 3, ChatGPT'ye entegre edildi: Ama yine de herkes kullanamayacak. Webtekno. https://www.webtekno.com/dall-e-3-ozellikleri-h137387.html (15.12.2023).
• Karabulut, B. (2021). Yapay zeka bağlamında yaratıcılık ve görsel tasarımın geleceği. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(79), 1516-1539. https://doi.org/10.17755/esosder.844536
• Karadede, A. B. (2022, 4 Aralık). Chat GPT nedir? Donanım Haber. https://www.donanimhaber.com/openai-chatgpt-nedir-nasil-kullanilir--156659 (15.12.2023).
• Karaşahinoğlu, Ş. (2020). Yapay zekânın grafik tasarım alanında kullanım örneklerinin ve gelecekteki olası rolünün incelenmesi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 10(3), 612-626. https://doi.org/10.48146/odusobiad.764387
• Kaya, M., Aydemir, C. (2011). Küreselleşmenin tarihsel gelişimi. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 14-36.
• Ketenci, H. F., Bilgili, C. (2006). Yongaların 10000 yıllık gizemli dansı görsel iletişim ve grafik tasarımı. Beta Basım.
• Kırık, A. M. (2017). Yeni medya aracılığıyla değişen iletişim süreci: sosyal paylaşım ağlarında gençlerin konumu. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 5(1), 230-261. https://doi.org/10.19145/gumuscomm.300815
• Kocaman, Ş. (2021). Grafik tasarım endüstrisinde yapay zekâ. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 8(77), 3000-3016. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.2843
• Köknel, Ö. (2007). 2000’li yılları algılamak. Altın Kitaplar Yayınevi.
• Manovich, L. (2001). The language of new media. The MIT Press.
• Medium. (2023, 11 Mayıs). Adobe Firefly, yaratıcı sektörde yeni bir çağ başlatabilir mi? https://medium.com/@digitalpanorama/adobe-firefly-yarat%C4%B1c%C4%B1-sekt%C3%B6rde-yeni-bir-%C3%A7a%C4%9F-ba%C5%9Flatabilir-mi-130de6b2e0d7 (15.12.2023).
• Oracle. (t.y). AI nedir? Yapay zeka hakkında bilgi edinin. Oracle. https://www.oracle.com/tr/artificial-intelligence/what-is-ai/ (03.01.2023).
• Öngün, C. (2020, 6 Şubat). Generative adversarial networks (GAN) nedir? Medium. https://cihanongun.medium.com/generative-adversarial-networks-gan-nedir-5cc6a48a6870 (15.12.2023).
• Schmidt, E., Cohen, J. (2014). Yeni dijital çağ. Optimist Kitap.
• Selamet, S. (2012). Sürdürülebilirlik ve grafik tasarım. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 8(15), 125-148. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijmeb/issue/54849/751076
• Şen, E., Atiker, B. (2020). Grafik tasarım uygulamalarında yeni bir aktör: Yapay zekâ. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(63), 3946-3957. http://dx.doi.org/10.26450/jshsr.2250
• Tesid. (2022, 13 Ağustos). Yapay zekanın evrimi: Ortak zekâ ve evrensel zekâ. https://tesid.org.tr/yapay-zekanin-evrimi-ortak-zeka-ve-evrensel-zeka (15.12.2023).
• Weill, A. (2021). Grafik tasarım, Yapı Kredi Yayınları.
• Yeygel Çakır, S. (2011). Web siteleri ve ikna: Teknolojinin ikna gücü. Tablet Kitabevi Yayınları.