ACTOR-NETWORK, SOCIAL CAPITAL, LOCAL COOPERATIVES AND REGIONAL DEVELOPMENT: İZMİR, ÖDEMİŞ BADEMLİ COOPERATIVE

Yıl 2023, Cilt: 01 Sayı: 04, 374 - 397, 20.12.2023

Fahriye Yavaşoğlu , Tanyel Özelçi Eceral

https://doi.org/10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1355775

Cited By: 1

Öz

Local producer cooperatives are critical actors of regional development within the framework of ensuring social development, institutional culture, participation in decision-making processes and sustainability of natural resources, as well as producing local products and developing local production techniques. In the context of sustainable local and regional development, the social capital structure shapes relationships among innovation, entrepreneurship, social learning, and resilience. This article examines the impact of social capital structures on agricultural cooperatives and local-regional development, focusing on the Sınırlı Sorumlu Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi (Bademli Cooperative) in Ödemiş district of İzmir as a case study. Through in-depth interviews with representatives of public institutions in İzmir and the cooperative's board of directors, the study delves into the knowledge accumulation, innovative practices, participation in decision-making processes, social relationships, and the persistence of social networks at the local level. The research reveals that the Bademli Cooperative, driven by its robust institutional culture and social capital structure, significantly impacts the development of a production culture and the cooperative movement within the Küçük Menderes Basin. Moreover, fostering positive social network relationships contributes to local and regional development efforts.

Anahtar Kelimeler

Local-Regional Development, Local Procuder Cooperatives, Social Capital, Innovativeness, Entrepreneurship

Proje Numarası

TUBİTAK 117K818

AKTÖR AĞ İLİŞKİLERİ BAĞLAMINDA SOSYAL SERMAYE, YEREL KOOPERATİFLER, BÖLGESEL KALKINMA: İZMİR, ÖDEMİŞ BADEMLİ KOOPERATİFİ

Öz

Yerel üretici kooperatifleri, yere özgü ürün deseni ve üretim teknikleri ile üretim gerçekleştirmenin yanı sıra, sosyal kalkınmanın sağlanması, kurumsal kültürün geliştirilmesi, karar alma süreçlerine katılımın sağlanması, doğal kaynakların sürdürülebilirliği çerçevesinde bölgesel kalkınmanın önemli aktörlerindendir. Tabandan gerçekleşen sürdürülebilir yerel-bölgesel kalkınmanın ele alınmasında, ekonomik ve demografik göstergelerle birlikte, yenilik, girişimcilik, sosyal öğrenme ve dayanıklılık gibi kavramlar ile bu kavramlar arasındaki ilişkilerde birleştirici rol oynayan sosyal sermaye yapısı, kooperatiflerin yerel ekonomik aktörler olarak etkinliklerini belirleyen önemli etkenlerden biridir. Bu makalede, sosyal sermaye yapısının tarımsal amaçlı kooperatiflerin gelişmesine ve yerel-bölgesel kalkınmaya etkileri İzmir ilinin Ödemiş ilçesinde faaliyet gösteren Sınırlı Sorumlu Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi (Bademli Kooperatifi) örneği üzerinden ele alınmaktadır. Çalışma kapsamında, bilgi birikimi, yenilikçilik uygulamaları, karar alma süreçlerine katılım, sosyal ilişkiler ve sosyal ağların yerelliğin değişen ölçeklerindeki sürekliliği, İzmir ilindeki kamu kurumu ve kooperatif yönetim kurulu temsilcileri ile yapılan derinlemesine görüşmelerin içerik analizi yöntemi kullanılarak incelenmesiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, sosyal sermaye yapısı ile ilişkili olarak Bademli Kooperatifinin kurumsal kültürünün gelişmiş olduğu, Küçük Menderes Havzası içerisinde üretim kültürünün ve kooperatifçilik hareketinin gelişmesinde önemli etkileri olduğu, sosyal ağ ilişkileri geliştirerek bölgesel kalkınmaya olumlu etkileri bulunduğu ortaya konulmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yerel-Bölgesel Kalkınma, Yerel Üretici Kooperatifleri, Sosyal Sermaye, Yenilikçilik, Girişimcilik

Etik Beyan

Yazarlar tarafından bu Çalışmada bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu; yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği (varsa kullanılan anket/ölçek/fotoğraflar için gerekli izinlerin alındığı ayrıca belirtilmeli) beyan edilmiştir.

Destekleyen Kurum

Bu Çalışma, TÜBİTAK) tarafından 117K818 nolu Proje kapsamında desteklenmiştir.Bu Çalışma, TÜBİTAK) tarafından 117K818 nolu Proje kapsamında desteklenmiştir.

Proje Numarası

TUBİTAK 117K818

Teşekkür

Bu makale, “İzmir Örneği ile Türkiye’de Değişen Yerleşme Örüntüsünün Yorumlanması” başlıklı 117K818 kodlu TÜBİTAK projesiyle desteklenen 1. Yazar Fahriye Yavaşoğlu’nun üzerinde çalışmakta olduğu doktora tez çalışmasının bir parçası olarak üretilmiştir.

Kaynakça

• Al Saifi, S. A., Dillon, S., McQueen, R. (2016). The Relationship Between Face to Face Social Networks and Knowledge Sharing: An Exploratory Study of Manufacturing Firms. Journal of Knowledge Management, 20 (2), 308-326.
• Bademli Kooperatifi (S.S. Ödemiş Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi). (2021). Bademli Kooperatifi Çalışma Raporu, İzmir, 1-76
• Bademli Kooperatifi (S.S. Ödemiş Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatifi). (2022). Bademli Kooperatifi Çalışma Raporu, İzmir, 1-80.
• Barr, A. (2002). The Functional Diversity and Spillover Effects of Social Capital. Journal of African Economies, 11 (1), 90-113.
• Dana, L. P. (2007). Toward a Multidisciplinary Definition of Indigenous Entrepreneurship. In L. P. Dana and R. B. Anderson (Eds.). International Handbook of Research on Indigenous Entrepreneurship. Gloucestershire: Edward Elgar Publishing Limited, 3-8.
• Deng, W., Hendrikse, G., Liang, Q. (2021). Internal Social Capital and the Life Cycle of Agricultural Cooperatives. Journal of Evolutionary Economics, 31 (1), 301–323.
• Eceral, T. Ö. (2018). İzmir Büyükşehir Belediyesi İmar Uygulamaları. İçinde İzmir Büyükşehir Belediyesi. İzmir Modeli Çalışmaları: İzmir Büyükşehir Belediyesinin Fiziki Plan Yaklaşımları. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi. 18-55.
• Eceral, T. Ö., Şenbil, E. Y., Yavaşoğlu, F. (2019). Kent Kır Arasındaki Fonksiyonel ve Mekansal Bağlantıların Yeniden Şekillenmesi ve Planlama: İzmir Örneği. Dünya Şehircilik Günü 43. Kolokyumunda sunuldu, Ankara. Ege’de SonSöz. “İzmir’in Yerel Kalkınma Raporu”, http://www.egedesonsoz.com/haber/izmir-in-yerel-kalkinma-raporu-tarimda-buyuk-mucize/957844, (Erişim tarihi: 13.01.2019).
• Evans, P. (1996). Government Action Social Capital and Development: Reviewing the Evidence on Synergy. World Development, 24 (6), 1119-1132.
• Fukuyama, F. (2001). Social Capital, Civil Society and Development. Third World Quarterly, 22 (1), 7–20.
• Geray, C. (2014). Kooperatifçilik. Duru B. (Ed.). Ankara: Nika Yayınevi.
• Gittell, R. J., Vidal, A. (1998). Community Organizing: Building Social Capital as a Development Strategy. London: Sage Publications.
• İBB (İzmir Büyükşehir Belediyesi). (2018a). İzmir Modeli Çalışmaları: Ortak Kavramlar. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi.
• İBB (İzmir Büyükşehir Belediyesi). (2018b). İzmir Modeli Çalışmaları: İzmir Büyükşehir Belediyesinin Yerel Kalkınma, Çevre ve Altyapı Sağlamadaki Performansları. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi.
• İZKA (İzmir Kalkınma Ajansı). (2019). Mali Destek Programları Etki Değerlendirme Raporları, İzmir. https://izka.org.tr/dokuman-merkezi/#mali-destek-programi
• İzmir Tarım ve Orman İl Müdürlüğü. (2019a). III. Tarım Şurası Hazırlık Raporu (Yayınlanmamış rapor), 1-30.
• İzmir Tarım ve Orman İl Müdürlüğü. (2019b). Küçük Menderes Havzası Ana Raporu (Yayınlanmamış rapor). 1-43.
• Knack, S., Keefer. P. (1995). Institutions and Economic Performance: Cross Country Tests Using Alternative Institutional Measures. Economics and Politics, 7 (November), 207-227.
• Knack, S. (2002). Social Capital, Growth and Poverty: A Survey of Cross Country Evidence. In C. Grootaert and T. Van Bastalaer (Eds.), The Role of Social Capital in Development: An Emprical Assessment. New York: Cambridge University, 42-82.
• Lumsden, C. J. (1999). Evolving Creative Minds: Stories and Mechanism. In R. J. Stenberg (Ed), Handbook of Creativity. Cambridge: Cambridge University Press, 153-168.
• Narayan, D., Pritchett, L. (1999). Cents and Sociability: Household Income and Social Capital in Rural Tanzania. Economic Development and Cultural Change, 47 (4), 871-897.
• Nizam, D. (2021). Yeni Nesil Kooperatifler: Topluluk, Aidiyet ve Yer Temellilik. İstanbul: Oğlak Yayıncılık ve Reklamcılık.
• Putnam, R. D. (2000). Bowling Alone: The Collapse and Revival of American Community. New York: Simon & Schuster.
• RETHINK (RETHINK is a research project funded through RURAGRI is an ERA-NET supported by the European Commission under the 7th Framework Programme). (2013). “Conceptual Framework”, https://boku.ac.at/fileadmin/data/H03000/H73000/H73300/PJ/rethink/RETHINK_ConceptualFramework_final.pdf, (Erişim tarihi: 23.12.2022).
• RG (Resmi Gazete). (1972). 1581 sayılı Tarım Kredi Kooperatifleri ve Birlikleri Kanunu. 28 Nisan 1972 tarih ve 14172 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• RG (Resmi Gazete). (2000). 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında Kanun. 16 Haziran 2000 tarih ve 24081 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• RG (Resmi Gazete). (2004). 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu. 23 Temmuz 2004 tarih ve 25531 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• RG (Resmi Gazete). (2005). 5393 sayılı Belediye Kanunu. 13 Temmuz 2005 tarih ve 25874 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• RG (Resmi Gazete). (2006a). 5488 sayılı Tarım Kanunu. 25 Nisan 2006 tarih ve 26149 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• RG (Resmi Gazete). (2006b). 5449 sayılı Kalkınma Ajanslarının Kuruluşu, Koordinasyonu ve Görevleri Hakkında Kanun. 8 Şubat 2006 tarih ve 26074 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• RG (Resmi Gazete). (2006c). 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu. 8 Kasım 2006 tarih ve 26340 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• RG (Resmi Gazete). (2012). 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun. 6 Aralık 2012 tarih ve 28489 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• RG (Resmi Gazete). (2018a). Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. Kararname Sayısı: 1. 10 Temmuz 2018 tarih ve 30474 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• RG (Resmi Gazete). (2018b). Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. 9 Temmuz 2018 tarih ve 30473 sayılı T. C. Resmi Gazete. 3. Mükerrer.
• RG (Resmi Gazete). (2018c). Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar İle Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi. Kararname Sayısı: 4. 15 Temmuz 2018 tarih ve 30479 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• Ritala, P., Olander, H., Michailova, S., Husted, H. (2015). Knowledge Sharing, Knowledge Leaking and Relative Innovation Performance: An Empirical Study. Technovation, 35, 22-31.
• Schumpeter, J. A. (1934). The Theory of Economic Development. Cambridge: Harvard Economic Studies.
• Sciascia S., De Vita R. (2004). The Development of Entrepreneurship Research. Castellanza: Università Carlo Cattaneo.
• Sengupta, U. (2015). Indigenous Cooperatives in Canada: The Complex Relationship Between Cooperatives, Community Economic Development, Colonization, and Culture. JEOD (Journal of Entrepreneurial and Organizational Diversity), 4 (1), 121-152.
• Sipahi, D. (2010). “Yerel Kalkınma Modeline İzmir’in İlçeleri Örnek”, http://www.hurriyet.com.tr/yerel-kalkinma-modeline-izmir-in-ilceleri-ornek-14220279, (Erişim tarihi: 13.01.2019).
• Tekeli, İ. (2018). İzmir İli/Kenti için Bir Tarımsal Gelişme ve Yerleşme Stratejisi. İzmir: İzmir Büyükşehir Belediyesi.
• Torgerson, R. E. (1981). Cooperative Forms of Agribusiness for Use in Indian Country. South Dakota Law Review, 26 (Summer). 564-581.
• Torrance, E. R. (1998). Torrance Tests of Creative Thinking (TTCT) Figural and Verbal, Forms A and B. Şikago: Scholastic Testing Service.
• Van der Ploeg, J. D. (2008). The New Peasantries: Struggles for Autonomy and Sustainability in an Era of Empire and Globalization. London: Earthscan.
• Woolcock, M., Narayan D. (2000). Social Capital: Implications for Development Theory, Research, and Policy. The World Bank Research Observer. 15 (2), 225-249.
• Woolcock, M., Narayan, D. (2006). Social Capital: Implications for Development Theory, Research, and Policy Revisited. In A. Bebbington, M. Woolcock, S. Guggenheim, and E. Olson (Eds.), The Search for Empowerment: Social Capital as Idea and Practice at the World Bank, Colorado: Kumarian Press, 31-62.
• Yavaşoğlu, F., Eceral. T. Ö. (2022). Bölgesel Kalkınma Ajanslarının Yerel-Bölgesel Etkileri: İzmir Kalkınma Ajansı (İZKA) ve Kırsal Kalkınma Kooperatifleri Örneği. 21. Ulusal Bölge Bilimi ve Bölge Planlama Kongresinde sunuldu, Ankara.
• Zak, P. J., Knack, S. (2001). Trust and Growth. The Economic Journal, 111 (470), 295-321.