INCOME DIFFERENCES AMONG PROVINCES IN TÜRKİYE: CLUB CONVERGENCE ANALYSIS

Yıl 2024, Cilt: 02 Sayı: 01, 9 - 27, 31.05.2024

Burchan Sakarya , Vildan Baran Mubina İpek

https://doi.org/10.61138/bolgeselkalkinmadergisi.1438587

Öz

This study analyzes per capita income differences by provinces and regions in Türkiye in terms of convergence clubs. In this context, firstly, Phillips and Sul (2007) club convergence analysis was used to determine the transition path for the 2004-2022 period and two distinct sub-periods, 2004-2016 and 2017-2022, were identified. Beta convergence analysis was then performed for these periods. The findings of the study reveal that the convergence trend observed in per capita income between provinces in the 2005-2016 period turned into a divergence trend in the 2017-2022 period. The reasons for these trends are analyzed through the growth rates in the sectoral composition of GDP and the developments in sectoral shares in employment. While the divergence cannot be explained in terms of industry and agriculture value added growth, trends in the services sector are decisive for the divergence. This transformation towards the total services sector is also observed in sectoral employment shares. In low-income regions, the share of services sector employment in total employment increased relatively more than in high-income regions. It is considered that analyzing the regional distribution of the industrial sector in terms of technology intensity by sub-sectors and analyzing the reasons behind the flat course of industrial value added will help in determining development policies.

Anahtar Kelimeler

Beta Convergence, Convergence Club, Türkiye Provincial GDP, Sectoral Value Added

TÜRKİYE’DE İLLER ARASINDA GELİR FARKLILIKLARI: KULÜP YAKINSAMA ANALİZİ

Öz

Bu çalışmada, Türkiye'deki iller ve bölgeler itibarıyla kişi başına gelir farklılıkları yakınsama kulüpleri açısından incelenmektedir. Bu kapsamda öncelikle Phillips ve Sul (2007) kulüp yakınsama analizi ile 2004-2022 dönemi geçiş patikası belirlenmiş ve 2004-2016 ile 2017-2022 olmak üzere iki belirgin alt dönem tespit edilmiştir. Daha sonra bu dönemler itibarıyla Beta yakınsama analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın bulguları, iller arasında kişi başına gelirde 2004-2016 döneminde gözlenen yakınsama eğiliminin 2017-2022 döneminde ıraksama eğilimine döndüğünü ortaya koymaktadır. Bu eğilimlerin sebepleri, GSYH sektörel bileşimindeki büyüme hızları ve sektörel istihdam paylarındaki gelişmeler üzerinden analiz edilmiştir. Sanayi ve tarım sektörlerinde, katma değer büyümesi bakımından söz konusu ıraksama açıklanamazken, hizmetler sektöründeki eğilimler ıraksama açısından belirleyicidir. Toplam hizmetler sektörüne doğru gözlenen bu dönüşüm, sektörel istihdam paylarında da görülmektedir. Düşük gelirli bölgelerde toplam istihdam içinde hizmetler sektörü istihdamının payı görece yüksek gelirli bölgelere göre daha fazla artmıştır. Sanayi sektörünün alt sektörleri itibarıyla teknoloji yoğunluğu açısından bölgesel dağılımının incelenmesinin ve sanayi katma değerindeki yatay seyrin nedenlerinin araştırılmasının kalkınma politikalarının belirlenmesine yardımcı olacağı değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Beta Yakınsaması, Yakınsama Kulübü, Türkiye İl Bazında GSYH, Sektörel Katma Değer

Kaynakça

• Aksoy, T., Taştan, H., and Kama, Ö. (2019). Revisiting Income Convergence in Turkey: Are There Convergence Clubs? Growth and Change, 50 (3), 1185-1217.
• Aşık, G., Karakoç, U., and Pamuk, Ş. (2023). Regional Inequalities and the West–East Divide in Turkey Since 1913. The Economic History Review, (76), 1305-1332.
• Barro, R. J., and Sala-i-Martin, X. (1992). Convergence. Journal of Political Economy, 100 (2), 223-251.
• Bolkol, H. K. (2019). Analysis of Regional Income Convergence in Turkey, Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye.
• Bolkol, H. K. (2023). Regional Income Convergence in Turkey: An Empirical Analysis from an Endogenous Growth Perspective. Panoeconomicus, 70 (1), 127-153
• Coşkun, N., and Demir, E. E. (2022). Club Convergence: Do Public Investments Play a Role in Regional Income Per Capita Convergence in Turkey? Ege Academic Review, 22 (3), 323-336.
• Çapar, U. ve Yayla, N. (2019). Türkiye’de Bölgelerarası Gelir Dağılımı Yakınsaması: Mekansal Ekonometrik Analiz. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (25), 283-302.
• Dogan, T., and Kındap, A. (2019). Regional Economic Convergence and Spatial Spillovers in Turkey. International Econometric Review, 11 (1), 1-23.
• Filiztekin, A. (2009). Türkiye’de Bölgesel Farklar. Yerel Kalkınmanın Yönetimi Uluslararası Konferansı Bildiri Kitabı, İstanbul: İstanbul Politikalar Merkezi (İPM), 1-17.
• Galor, O. (1996). Convergence? Inferences from Theoretical Models. The Economic Journal, 106 (437), 1056-1069.
• Gömleksiz, M., Şahbaz, A., and Mercan, B. (2017). Regional Economic Convergence in Turkey: Does The Government Really Matter For? Economies, 5 (3), 27, 1-16.
• Gündem, F. (2017). Is There Income Convergence Between NUTS 2 Territories in Turkey? A Spatial Statistical and Spatial Econometrics Contribution. Sosyoekonomi, 25 (34), 145-160.
• Karagül, E. T., Görüş, M. Ş. ve Özgür, Ö. (2019). Club Convergence in Turkey: Evidence from Provincial Income Data. International Congress of Management, Economy and Policy 2019 Autumn, Proceedings Book, İstanbul, 163-171.
• Karahasan, B. C. (2020). Can Neighbor Regions Shape Club Convergence? Spatial Markov Chain Analysis for Turkey. Letters in Spatial and Resource Sciences, 13 (2), 117131.
• Karaş, G., and Karas, E. (2023). Testing Convergence of Fiscal Policies in Regions of Turkiye. Ekonomika, 102 (1), 26-40.
• Kartal, T. ve Karşıyakalı, B. (2023). Türkiye’de Bölgesel Gelir Eşitsizliği: Düzey-2 Bölgeleri Bazında Yakınsama Analizi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (59), 61-82.
• Konat, G. (2021). Is There Income Inequality Convergence Between Regions in Turkey? Panel Data Analysis. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (2), 375-381.
• Öz, S. (2017). “Is There an Income Convergence Across Provinces of Turkey? (No. 1711) Working Paper”, https://www.econstor. eu/bitstream/10419/203001/1/895025868.pdf, (Erişim tarihi: 23.12.2023).
• Öztürk, A. ve Gültekin, L. (2021). Türkiye’de İller Arası Ekonomik Yakınsama: 2008 Küresel Krizinin Rolü. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 39 (2), 253-270.
• Phillips, P. C., and Sul, D. (2007). Transition Modeling and Econometric Convergence Tests. Econometrica, 75 (6), 17711855.
• Phillips, P. C., and Sul, D. (2009). Economic Transition and Growth. Journal of Applied Econometrics, 24 (7), 1153-1185.
• RG (Resmi Gazete). (2002). Bölgesel İstatistiklerin Toplanması, Geliştirilmesi, Bölgelerin SosyoEkonomik Analizlerinin Yapılması, Bölgesel Politikaların Çerçevesinin Belirlenmesi ve Avrupa Birliği Bölgesel İstatistik Sistemine Uygun Karşılaştırılabilir İstatistiki Veri Tabanı Oluşturulması Amacıyla Ülke Çapında İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırmasının Tanımlanmasına İlişkin Karar. Karar No: 2002/4720. 22 Eylül 2002 tarih ve 24884 sayılı T. C. Resmi Gazete.
• Sala-i-Martin, X. X. (1996). The Classical Approach to Convergence Analysis. The Economic Journal, 106 (437), 1019-1036.
• SBB (T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı). (2023). 6 Şubat Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Raporu, Mart 2023, Ankara, 6-10.
• SBB (T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı). (2024). Kahramanmaraş ve Hatay Depremleri Yeniden İmar ve Gelişme Raporu. Basılmamış Rapor, 6-8.
• Sichera, R., and Pizzuto, P. (2019). Convergenceclubs: A Package for Performing the Phillips and Sul’s Club Convergence Clustering Procedure. R Journal, 11 (2), 142.
• Solow, R. M. (1956). A Contribution to the Theory of Economic Growth. The Quarterly Journal of Economics, 70 (1), 65-94.
• Türkmen, A., Yarbaşı, İ. Y. ve Emsen, Ö. S. (2022). Mekânsal Panel Veri Analizleri Vasıtasıyla, Enerji Tüketiminde Yakınsamanın İl Düzeyinde Tespiti: Türkiye Örneği. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (2), 572-587.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2023a). “İl Bazında Gayrisafi Yurtiçi Hasıla, 2022”, https://data.TÜİK.gov.tr/Bulten/ Index?p=Il-Bazinda-Gayrisafi-Yurt-Ici-Hasila-2022-45867, (Erişim tarihi: 13.02.2024).
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2023b). “İşgücü İstatistikleri, 2022”, https://data.TÜİK.gov.tr/Bulten/Index?p=IsgucuIstatistikleri-2022-49390#:~:text=%C4%B0stihdam%20 oran%C4%B1%20%47%2C5%20oldu,ile%20%47%2C5%20 oldu, (Erişim tarihi: 13.02.2024).
• Ursavaş, U., and Mendez, C. (2023). Regional Income Convergence and Conditioning Factors in Turkey: Revisiting the Role of Spatial Dependence and Neighbor Effects. The Annals of Regional Science, 71 (2), 363-389.
• Yazgan, Ş. ve Ceylan, R. (2021). Türkiye’de Düzey-2 Bölgeleri Arasında Kişi Başı Gelir Yakınsama Kulüpleri Var mıdır? Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 35 (4), 1497-1519.
• Yiğiteli, N. (2022). Unemployment Rate Convergence in the Case of Turkey: A Regional Analysis within the Scope of Dollarization and Real Wage. Bulletin of Economic Theory and Analysis, 7 (2), 239-263.