Tunus Cumhuriyeti Yerel Yönetim Yapısı: Türkiye Cumhuriyeti ile Karşılaştırmalı Bir Analiz

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 48 - 61, 25.10.2024

Yağmur Can

Öz

Bu çalışmada gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan Türkiye ile Arap Baharı sonrasında demokratik bir dönüşüm sürecine giren Tunus arasında yerel yönetimlerin yapısal özellikleri ve işleyişi karşılaştırmalı olarak ele alınmıştır. Araştırmanın temel amacı, iki ülkenin yerel yönetim yapılarını derinlemesine incelemek, benzerliklerini ve farklılıklarını belirlemek ve bu çerçevede kapsamlı bir değerlendirme yapmaktır. Analiz sonucunda Türkiye ile Tunus arasındaki yönetim şekilleri, seçim sistemleri ve kamuoyu katılım seviyelerindeki farklılıklar her iki ülkenin yerel işleri yönetme ve demokratik katılımın sağlanması noktasında karşılaştıkları benzersiz siyasi manzaraları ve zorlukları vurgulamaktadır. Elde edilen bulgulara göre; Türkiye’nin daha katılımcı ve duyarlı bir yerel siyasi ortam sergilediği Tunus’un ise yeni yönetişim yapısının teorik faydalarını hayata geçirmede zorluklarla karşı karşıya olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, Tunus, Yerel Yönetimler, Yerelleşme, Karşılaştırmalı Analiz

Kaynakça

• Açıl, M. (2017). (2014). “Tunus Anayasası Hakkında Genel Bir Değerlendirme”, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25(2), ss. 89-131.
• Aksu, D. ve Akman, Ç. (2023). “Mısır Arap Cumhuriyeti’nin Yerel Yönetim Yapısı: Karşılaştırmalı Bir Analiz”, Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (28), ss. 57-76.
• Ali, H. ve Rezeg, M. A. (2018). “2,074 electoral lists to vie in Tunisia municipal polls”, AA, https://www.aa.com.tr/en/middle-east/2-074-electoral-lists-to-vie-in-tunisia-municipal-polls/1109669, (Erişim Tarihi: 20.08.2024).
• Anadolu Ajansı. (2017). “Tunus”, https://www.aa.com.tr/tr/ulke-profilleri/tunus/903482, (Erişim Tarihi: 15.08.2024)
• Anadolu Ajansı. (2018). “Tunus'ta devrimden sonraki ilk yerel seçimler için geri sayım”, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/tunusta-devrimden-sonraki-ilk-yerel-secimler-icin-geri- sayim/1128349, (Erişim Tarihi: 20.08.2024)
• Anadolu Ajansı. (2019). “Tunus 'devrimci' cumhurbaşkanıyla yeni bir döneme hazırlanıyor”, https://www.aa.com.tr/tr/dunya/tunus-devrimci-cumhurbaskaniyla-yeni-bir-doneme- hazirlaniyor/1613334, (Erişim Tarihi: 15.08.2024)
• Başkan, B. (2011). “Buazizi’nin Yaktığı Ateş: 21. Yüzyıl Başında Arap İsyanları”, Akademik Ortadoğu, 6 (1), ss. 1-22.
• BBC News. (2019). “Zeynel Abidin Bin Ali hayatını kaybetti: Tunus'un devrik lideri kimdir?”, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-49759788, (Erişim Tarihi: 16.08.2024).
• BBC News. (2019a). “Tunisia holds second free presidential election ”, https://www.bbc.com/news/world-africa-49650446, (Erişim Tarihi: 15.08.2024)
• BBC News. (2019b). “Tunus'ta cumhurbaşkanlığı seçimi ikinci tura kaldı”, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-49736963, (Erişim Tarihi: 20.08.2024).
• BBC. (2019). “Beji Caid Essebsi: Tunisia's first freely elected president dies aged 92”, https://www.bbc.com/news/world-africa-49111905, (Erişim Tarihi: 20.08.2024).
• Birleşmiş Markalar Derneği, (2012). “Tunus Ülke Raporu”, http://www.birlesmismarkalar.org.tr/uploads/Tunus.pdf, (Erişim Tarihi: 06.08.2024).
• Brown, L. ve Murphy, E. (2024). “History of Tunusia”, Britannica https://www.britannica.com/place/Tunisia/History, (Erişim Tarihi: 17.08.2024).
• Carnegıe Endowment for International Peace (CEFIP). (2018). “Tunus’un 2018 Belediye Seçimleri Sonuçları”, https://carnegieendowment.org/2018/08/15/results-from-tunisia-s-2018- municipal-elections-pub-77044, (Erişim Tarihi: 14.07.2024).
• Council of Europe. (2019). “Partner for local democracy status”, https://www.coe.int/en/web/congress/-/tunisia-partner-for-local-democracy-at-congress?inheritRedirect=true&redirect=%2Fen%2Fweb%2Fcongress-staging%2F37th-session, (Erişim Tarihi: 20.08.2024).
• Çerdek, S. Y. ve Örki, A. (2019). “Arap Baharı Sürecinde Libya, Suriye ve Yemen’de Yaşanan İç Savaşlar: Karşılaştırmalı Bir Çözümleme”, Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi, 10 (1), ss. 42-58.
• Çerdek, Sinem Yüksel ve Armağan Örki, (2019), “Arap Baharı Sürecinde Libya, Suriye ve Yemen’de Yaşanan İç Savaşlar: Karşılaştırmalı Bir Çözümleme”, Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi, 10 (1).
• Dış Ekonomi İlişkiler Kurulu (DEİK). (2024). “Tunus Bilgi Notu”, https://belge.adasoportal.com/Yazi/2024/5_16/ek_2_turkiye_tunusekonomikbilginotu_compressed_1_.pdf, (Erişim Tarihi: 18.08.2024)
• EU Committee of the Regions, (2024). “Tunisia”, https://portal.cor.europa.eu/divisionpowers/Pages/Tunisia-Introduction.aspx, (Erişim Tarihi: 18.08.2024)
• Euronews. (2019). “Tunus'u 24 yıl demir yumrukla yöneten Zeynel Abidin bin Ali kimdir?”, https://tr.euronews.com/2019/09/19/tunus-u-24-yil-demir-yumrukla-yoneten-zeynel-abidin- bin-ali-kimdir-suudi-arabistan-da-oldu, (Erişim Tarihi: 20.07.2024)
• Euronews. (2016). “Tunus'ta Ulusal Birlik Hükümeti görevi devraldı”, https://tr.euronews.com/2016/08/29/tunus-ta-ulusal-birlik-hukumeti-gorevi-devraldi, (Erişim Tarihi: 20.08.2024).
• Euronews. (2018). “Tunus: Arap baharı sonrası ilk yerel seçimler”, https://tr.euronews.com/2018/05/06/tunus-arap-bahar-sonras-ilk-yerel-secimler, (Erişim Tarihi: 30.07.2024)
• Kazan, B. (2019). “Orta Doğu'da Ulus-Devlet İnşası ve Arap Baharı Suriye Ve Tunus Karşılaştırması”, (Yüksek Lisans Tezi), Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Knapp, W. (1977). North West Africa: A Political and Economic Survey. Oxford: Oxford University Press.
• Koçak, K. A. (2012). Yasemin Devrimi’nden “Arap Baharı”na Tunus. Yasama Dergisi, (22), ss. 22-61.
• Lee, H-J. (2011). “Is North Korea Immune from Middle Eastern Turmoil?” Brookings, https://www.brookings.edu/articles/is-north-korea-immune-from-middle-eastern-turmoil/, (Erişim Tarihi: 20.08.2024).
• Municipality of Tunis. (2024). http://www.commune- tunis.gov.tn/publish/content/article.asp?id=19149&idDiv=3, (Erişim Tarihi: 18.08.2024).
• Nader, E. (2022). “Bir diktatörün son saatleri: Tunus'un devrik lideri Bin Ali'nin son telefon konuşmaları”, BBC, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-59996765, (Erişim Tarihi: 20.08.2024).
• OECD. (2016). “Projects in support of local governance in Morocco and Tunisia”, https://web-archive.oecd.org/2017-03-03/429820%20-local-governance-germany-2016.pdf, (Erişim Tarihi: 15.08.2024).
• OECD. (2019). “Open Government in Tunisia: La Marsa, Sayada and Sfax”, https://www.oecd-ilibrary.org/governance/open-government-in-la-marsa-sayada-and-sfax-in- tunisia_9789264310995-en, (Erişim Tarihi: 08.08.2024).
• OECD. (2024). “Local Governance in Tunisia”, https://www.oecd.org/mena/governance/local- governance-tunisia.htm, (Erişim Tarihi: 13.08.2024).
• Ramy, A. (2018). “Will Tunisia’s Municipal Elections Change Anything?”, Aljaazera, https://www.aljazeera.com/indepth/features/tunisia-municipal-elections- change180416155940797.html, (Erişim Tarihi: 15.08.2024).
• SKL International. (2020). “TUNISIA - Supporting decentralisation and local governance”, https://sklinternational.se/projects/projekt/tunisiasupportingdecentralisationandlocalgovernanc e.673.html, (Erişim Tarihi: 13.08.2024).
• Sputnik Türkiye. (2018). “Tunus yerel seçimlerinde 'bağımsız adaylar' birinci”, https://tr.sputniknews.com/ortadogu/201805101033379203-tunus-yerel-secimlerde- bagimsizlar-birinci/, (Erişim Tarihi: 20.12.2020)
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü, “İlgili Kanuunlar”, https://yerelyonetimler.csb.gov.tr/kanunlar-i-90281 (Erişim Tarihi: 19.08.2024).
• T.C. Dışişleri Bakanlığı. (2015). “No: 271, 10 Ekim 2015, Nobel Barış Ödülünün Tunuslu Sivil Toplum Girişimine Verilmesi Hk.”, https://www.mfa.gov.tr/no_-271_-10-ekim-2015_-nobel-baris-odulunun-tunuslu-sivil-toplum-girisimine-verilmesi-hk_.tr.mfa, (Erişim Tarihi: 20.08.2024).
• T.C. Dışişleri Bakanlığı. (2024). “Tunus’un Siyasi Görünümü”, http://www.mfa.gov.tr/tunus-siyasi- gorunumu.tr.mfa, (Erişim Tarihi: 15.12.2020)
• Tarchouna, L. (2019). “The Tunisian Experience of Decentralization Since 2014”, Arab Reform Inıative. https://www.arab-reform.net/wp- content/uploads/pdf/Arab_Reform_Initiative_en_the-tunisian-experience-of-decentralization- since-2014_5953.pdf?ver=db6fd49d7
• Ulutaş, U. ve Torlak, F. (2011). “Devrimden Demokrasiye Tunus’un Seçimi”, SETA Analiz, https://file.setav.org/Files/Pdf/devrimden-demokrasiye-tunusun-secimi.pdf, (Erişim Tarihi: 20.08.2024).