“GİRİŞİM SERMAYESİ” NİN TÜRKİYE SERÜVENİ-BİR MODELE YÖNELİK FIRSAT ARAYIŞI

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 1, 0 - 0, 01.01.2012

Hakan Kildokum

Öz

“Girişim sermayesi” oldukça yeni olan bir kavram olarak ülkemiz sermaye piyasası düzenlemelerine “risk
sermayesi” adıyla 1993 yılında giren, gerçekte ise ilk çalışmaları 1980’li yıllara kadar dayanan bir finansman yöntemi olarak
karşımıza çıkmaktadır. Bununla birlikte söz konusu yöntemin ekonomik yaşamda boy göstermesi için yasal düzenlemelerden
çok daha sonrasının 2000’li yılların beklenmesi gerekmiştir. Sektörün ortaya çıkışı ve gelişiminin Amerika Birleşik
Devletleri’nde ve sonrasında Avrupa’da 1960’lı yılların sonu ve 1970’lere kadar uzanıyor olmasına karşın Türkiye’de bu
alanda süreklilik gösterebilen faaliyetlerin görülmesindeki eksikliğin nedenleri arasında; ülke ekonomisindeki istikrarsızlık,
yüksek sermaye maliyeti, gibi nedenler sayılabilecekken, süreci hızlandıran faktörler arasında da, globalleşmeye paralel
olumlu gelişmeler gösterilebilir. Ancak bu kez karşımıza çıkan durum sektörün gelişimine ayak uydurmayı ve gereksinimlere
cevap vermeyi hedefleyen düzenleme çabalarıdır. Diğer taraftan, “girişim sermayesinin” KOBİ’lerin teknoloji ve inovasyon
yönüyle gelişiminde rol oynadığı genel kabulünden hareketle desteklenmesi için çeşitli sivil toplum kuruluşlarının başını
çektiği ve kamunun da ilgi gösterdiği kurumsallaşma çalışmaları gözlenmektedir. Yukarıdaki saptamaların ışığında; bu
çalışmada öncelikle “girişim sermayesi”nin Türkiye’deki gelişimi hatırlanarak, son yıllarda gözlenen hızlı gelişmenin
fotoğrafının çekilmesi hedeflenmiştir. Sonrasında ise girişim sermayesi sektöründeki uygulamalardan ve mevcut
düzenlemelerden hareketle yerel sermayenin ve sermayedarın da içinde yer alabileceği bir modele ilişkin fırsatlar
tartışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Girişim sermayesi yatırım ortaklığı, özel sermaye, risk sermayesi, değişken sermayeli yatırım ortaklığı, fonların fonu

THE ADVENTURE OF “PRIVATE EQUITY” IN TURKEY- AN OPPORTUNITY SEARCH FOR A MODEL

Öz

Although the terminological consensus has been recently reached on the concept, “Private Equity” as a financing
method designed in Turkish Capital Markets Board Regulations under the name “Venture Capital” in 1993 which has roots to
the 1980s. However, the years 2000 had to be waited to observe the practices of this method far later than the legal
arrangements. The development of private equity sector in United States and later in Europe started in the late 1960s and the
early 1970s. Despite Turkey, lacked sustainable practices of private equity mainly due to economic instability and high cost
of capital, the situation has changed during the last decade in paralell to globalisation. In this time howewer, we come across
regulatory efforts that aim to respond to the needs of the private equity sector. On the other hand, an institutionalization
process led by non-governmental organizations and supported by public authorities has been observed based on the generally
accepted view that, "private equity" plays a role in the technological and innovational improvement of the small and
medium sized enterprises. In the light of the above, in this study, the development of private equity in Turkey was revisited
and the rapid development in the recent years was focused. Then, taking into account the practices in private equity sector
and existing regulations, the opportunities for a model which will involve the local capital and local share holder is discussed

Anahtar Kelimeler

Private equity investment trust, private equity, venture capital, investment company with variable capital, fund of funds

Kaynakça

• Actera Group Hakkında. Erişim Adresi http://www.acteragroup.com/en_about.asp
• Delloite (2007), Türkiye’de Girişim Sermayesi- Türk Şirketleri ve Yatırımcılar İçin Pratik Yaklaşımlar,http://www.deloitte.com/assets/Dcom-Turkey/Local%20Assets/Documents/turkeytr_cf_PEinTurkey_180707.pdf
• Grabenwarter, U. & Weidig, T., (2005). Exposed to the J Curve-Understanding and Managing Private Equity Fund Investments. London, Euromoney Books.
• IMF (2000) “Offshore Financial Centers – IMF Background Paper - June 23, 2000” http://www.imf.org/external/np/mae/oshore/2000/eng/back.htm
• İstanbul Venture Capital Initiative - iVCi. Erişim Adresi http://www.ivci.com.tr/Default.aspx?id=12 İş Girişim Tarihçesi. Erişim Adresi http://www.isgirisim.com.tr/TR/tarihce.asp
• Kaya,A., Genel Olarak Risk Sermayesi Yatırım Ortaklıkları Mevzuatı ve Değişiklik Önerileri, Sermaye Piyasası Kurulu, http://www.turkvca.org/articles/AAbdullahKaya_20020924.doc
• Kildokum,H., (1993). Risk Sermayesi ve Türkiye’de Uygulanma Koşulları Üzerinde Teknik Bir Yaklaşım, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kildokum,H., (1995). Risk Sermayesi ve Türkiye Uygulaması, Uzman Gözüyle Bankacılık, Aralık1995, 34-38.
• Kobi Girişim A.Ş. Tarihçesi. Erişim Adresi http://kobias.com.tr/kobiportal/tarihce.html
• Meyer,T.& Mathonet, P.Y., (2006). Beyond the J Curve-Managing a Portfolio of Venture Capital and Private Equity Funds. England, Wiley Finance.
• Myatt, M., (2006). Private Equity vs. Venture Capital, Ezine Articles.
• http://ezinearticles.com/?Private-Equity-vs.-Venture-Capital&id=250499
• Okat, Y.Ö., (2000). Kollektif Yatırım Modellerine ilişkin AT ve Ülkemiz Düzenlemelerinin Karşılaştırılması ve Yeni Bir Kollektif Yatırım Modeli Olarak Değişken Sermayeli Yatırım Ortaklıkları (Investment Companies With Variable Capital), Yeterlilik Etüdü, Sermaye Piyasası Kurulu.
• Reha Girişim Tarihçesi. Erişim Adresi http://www.rheagirisim.com/hakkimizda/tarihce/ Santa Consultants (2010), Private Equity in Turkey, http://www.collerinstitute.com/Content/pdf/Private%20Equity%20in%20Turkey_Santa.pdf
• Sermaye Piyasası Kurulu (2004), Seri VI No:15 Girişim Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına İlişkin Esaslar Tebliği, http://www.spk.gov.tr/apps/Mevzuat/?submenuheader=-1
• Teknoloji Yatırım A.Ş. Erişim Adresi http://www.teknolojiyatirim.com.tr/teknolojiyatirim.asp?pg=2
• Turan Erol (2008) “Şirket Finansmanı ve Halka Açılmada Yeni Yol Haritası: Girişim Sermayesi ve Özel Sermaye Şirketleri” Panelinde Yapılan Konuşma, İstanbul 21.03.2008.
• Turkven. Erişim Adresi http://www.turkven.com/
• Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı Tarihçesi. Erişim Adresi http://www.ttgv.org.tr/tr/kurulus-vetarihce
• Vedat Akgiray (2011), “SPK Kanunu'nda Taslak Çalışma Tamam”(SPK Başkanı Vedat Akgiray’ın Açıklamaları), Dünya Gazetesi, 16.09.2011, http://www.dunya.com/spk-kanununda-taslak- %C3%A7al%C4%B1%C5%9Fma-tamam_132600_haber.html
• Yeni Aktüel (2009), ABD Üniversiteleri Zakkumu Araştırıyor, Sayı 196,2009 http://www.yeniaktuel.com.tr/tur112,[e-mail]