Human Capital and Economic Growth Relationship: A Causality Analysis for Turkey

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 16, 139 - 146, 31.07.2019

Hamza Çeştepe , Hasret Gençel

Öz

Human capital has started to find its place in the growth literature as one of the sources of economic growth since the late 1980s. Increase in human capital accelerates growth by increasing capital investment rate. Human capital is an important factor, especially in the case of performing development by ensuring sustainable growth in developing countries such as Turkey. In this study, the relationship between human capital and growth is empirically assessed for Turkey. In the study, the causality relationship between gross domestic product (GDP) and the human capital is investigated for the period of 1998: Q1 and 2016: Q2. In the model, the variables representing human capital are education expenditures and expenditures on education and professional, scientific and technical activities. The results of the analysis show that there is a bidirectional causal relationship between GDP and the expenditures on professional, scientific and technical activities, while there is a one-way causal relationship between GDP and education expenditures. In this context, it can be argued that education expenditures and more generally increasing the quality of human capital in Turkey is important and have a positive impact on economic growth.

Anahtar Kelimeler

Human Capital, Economic Growth, Education, Causality Analysis

Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye İçin Nedensellik Analizi

Öz

Beşeri sermaye 1980’li yılların sonlarından itibaren iktisadi büyümenin kaynaklarından biri olarak büyüme literatüründe yer almaya başlamıştır. Beşeri sermayenin artması, sermaye yatırım oranını yükselterek büyümeyi artırmaktadır. Özellikle, Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerin sürdürülebilir büyüme sağlayarak kalkınmalarını gerçekleştirmelerinde beşeri sermaye önemli faktörlerden biri durumundadır. Bu çalışmada, beşeri sermaye ve büyüme ilişkisi Türkiye örneğinde ampirik olarak incelenmiştir. Çalışmada, beşeri sermayeyi temsilen kullanılan iki değişken eğitim harcamaları ve mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetlere yapılan harcamalarla gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) arasındaki nedensellik ilişkisi 1998:Q1 ve 2016:Q2 dönemi için araştırılmıştır. Analiz sonuçları; GSYH ile mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetlere yapılan harcamalar arasında çift yönlü, GSYH ile eğitim harcamaları arasında ise tek yönlü nedensellik ilişkisinin olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bağlamda, Türkiye’de eğitim harcamalarının ya da daha genel olarak beşeri sermayenin nitelikli hale getirilmesinin önem arz ettiği ve ekonomik büyüme üzerinde olumlu etki oluşturduğu söylenebilir.   

Anahtar Kelimeler

Beşeri Sermaye, Ekonomik Büyüme, Eğitim, Nedensellik Analizi

Kaynakça

• Afşar, M. (2009). Türkiye'de Eğitim Yatırımları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 85-98.
• Akgül, I., & Koç, S. Ö. (2011). Türkiye Cumhuriyeti Tarihinde Eğitim ve Büyüme İlişkisi: Eşik Otoregresif Yaklaşım. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 1-35.
• Aksu, L. (2016). Türkiye’de Beşeri sermayenin Önemi: İktisadi Büyüme ile İlişkisi, sosyal ve Stratejik Analizi. İktisat Politikası Araştırmaları Dergisi, 3(2), 68-129.
• Ali, H., & Jabeen, A. (2015). Effects of Education on Economic Growth: Evidence from Pakistan. American Journal of Economics, Finance and Management, 1(6), 579-585.
• Asteriou, D., & Agiomirgianakis, G. M. (2001). Human capital and economic growth: time series evidence from Greece. Journal of Policy Modeling, 23(5), 481-489.
• Balmumcu, Ö., & Bozkurt, K. (2018). Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme: Gelişmekte Olan Ülkeler için Bir Panel Veri Analizi. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 11(Prof. Dr. Harun Terzi Özel Sayısı), 391-406.
• Barro, R. J. (1989). Economic Growth in a Cross Section of Countries. NBER Working Paper Series, No: 3120.
• Boztosun, D., Aksoylu, S., & Şentürk Ulucak, Z. (2016). The role of human capital in economic growth. Economics World, 4(3), 101-110.
• Cohen, D., & Soto, M. (2007). Growth and human capital: good data, good results. Journal of economic growth, 12(1), 51-76.
• Çalışkan, Ş., Karabacak, M., & Meçik, O. (2013). Türkiye’de eğitim-ekonomik büyüme ilişkisi: 1923-2011 (Kantitatif bir yaklaşım). Yönetim Bilimleri Dergisi, 11(21), 29-48.
• Çoban, O. (2004). Beşeri sermayenin iktisadi büyüme üzerine etkisi: Türkiye örneği. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (30), 131-142.
• Denison, E. F. (1962). Education, economic growth, and gaps in information. Journal of Political Economy, 70(5, Part 2), 124-128.
• Dickey, D. A., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica: journal of the Econometric Society, 49 (4), 1057-1072.
• Einarsson, T., & Marquis, M. H. (1998). An RBC model with growth: the role of human capital. Journal of Economics and Business, 50(5), 431-444.
• Erdoğan, S., & Yıldırım, D. Ç. (2009). Türkiye’de eğitim–iktisadi büyüme ilişkisi üzerine ekonometrik bir inceleme. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 4(2), 11-22.
• Eser, K., & Gökmen, Ç. E. (2009). Beşeri sermayenin ekonomik gelişme üzerindeki etkileri: Dünya deneyimi ve Türkiye üzerine gözlemler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2), 41-56.
• Genç, M. C., Değer, M. K., & Berber, M. (2010). Beşeri sermaye, ihracat ve ekonomik büyüme: Türkiye ekonomisi üzerine nedensellik analizi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 5(1), 29-41.
• Gujarati, D. N. (1995). Temel Ekonometri. (Çev.: Ü.Şenesen ve G.G.Şenesen). İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Islam, T. S., Wadud, M. A., & Islam, Q. B. T. (2007). Relationship between education and GDP growth: A multivariate causality analysis for Bangladesh. Economics Bulletin, 3(35), 1-7.
• Kar, M., & Ağır, H. (2006). Türkiye'de beşeri sermaye ve ekonomik büyüme ilişkisi: eşbütünleşme yaklaşımı ile nedensellik testi, 1926-1994. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 6(11), 50-68.
• Loening, J., Rao, B. B., & Singh, R. (2010). Effects of Education on Economic Growth: Evidence from Guatemala. Munich Personal RePEc Archive, MPRA Paper no. 23665.
• Lucas, R. E. (1988). On the Mechanics of Economic Development. Journal of Monetary Economics, 22 (1), 3-42.
• Öztürk, N. (2005). İktisadi Kalkınmada Eğitimin Rolü. Sosyoekonomi Dergisi, 1(1), 27-44.
• Pamuk, M., & Bektaş, H. (2014). Türkiye’de eğitim harcamaları ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: ARDL sınır testi yaklaşımı. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 77-90.
• Parlakyıldız, F. M. (2015). Seçilmiş OECD Ülkeleri için Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Analizi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24(2), 93-106.
• Pelinescu, E. (2015). The Impact of Human Capital on Economic Growth. Procedia Economics and Finance, 22, 184-190.
• Queiros, A., & Teixeira, A. (2014). Economic Growth, Human Capital and Structural Change: An Empirical Analysis. FEP Working Papers 549.
• Rangazas, P. (2000). Schooling and Economic Growth: A King Rebelo Experiment with Human Capital. Journal of Monetary Economics, 46(2), 397-416.
• Recepoğlu, M., & Zuhal, M. (2017). Türkiye’de Eğitim Yatırımları ile Yerel Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Bölgesel Dinamik Panel Nedensellik Analizleri. The Journal of International Scientific Researches, 2(8), 1-11.
• Schultz, W. T. (1961). Investment in Human Capital. The American Economic Review, 51(1), 1-17.
• Self, S., & Grabowski, R. (2004). Does education at all levels cause growth? India, a case study. Economics of Education Review, 23(1), 47-55.
• Taban, S., & Kar, M. (2006). Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme Nedensellik Analizi, 1969-2001. Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 159-181.
• Telatar, O. M., & Terzi, H. (2010). Nüfus ve eğitimin ekonomik büyümeye etkisi: Türkiye üzerine bir inceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24(2), 197-214.
• Topallı, N. (2015). Beşeri Sermaye ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 129-140.
• TÜİK (2018). Haber Bültenleri. (Erişim Tarihi: 15 Nisan 2018), http://www.tuik.gov.tr
• Uçan, O., & Yeşilyurt, H. (2016). Türkiye’de Eğitim Harcamaları ve Büyüme İlişkisi. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 179-185.