TÜRK SPOR MEDYASINDA AVANTA ve EK İŞ UYGULAMALARI: SPOR YAZARLARININ GÖRÜŞLERİ

Yıl 2016, Cilt: 10 Sayı: 2, 295 - 305, 01.08.2016

Erol İlhan Zafer Çimen

Öz

Bu çalışmanın amacı; avanta freebies ve ek iş moonlighting uygulamalarının Türk Spor Medyasına ve gazetecilik etiğine etkilerini spor yazarlarının görüşlerinden hareketle ortaya koymaktır. Araştırmaya periyodik olarak ulusal bir gazetede köşe yazısı kaleme alan 39 spor yazarı katılmıştır. Nitel çalışma modelinde şekillenen araştırmada görüşme yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılarla yapılan görüşmeler yüz yüze veya telefon aracılığı ile yapılmış, ses kayıt cihazı ile kaydedilmiş ve aslına uygun olarak yazılı doküman haline getirilmiştir. Seçilen örneklem sayısı fazla olduğu için nitel veriler, nicel veriye de dönüştürülmüştür. Araştırma bulgularına göre; spor yazarlarının %41’i 16 kişi spor medyasında ‘avanta’ kabul etme uygulamasının görülmekte olduğunu, %43,6’i 17 kişi böyle bir uygulamaya rastlanmadığını, %15,4’ü 6 kişi ise bu durumun sorun yaratacak boyutta olmadığını vurgulamışlardır. Spor yazarlarından %51,3’ü 20 kişi spor medyasında kulüplerin ek işlerini yaparak çıkar elde etme uygulamasının görülmekte olduğunu, %28,2’si 11 kişi böyle bir uygulamaya rastlanmadığını ve %20,5’i 8 kişi görüldüğünü, ancak sorun yaratacak düzeye ulaşmadığını belirtmişlerdir. Sonuç olarak, Türk spor medyasında avanta ve ek iş uygulamaları ile etik kodların ihlal edildiği ve bu durumun özellikle spor medyasında objektiflik ve doğruluk konusunda bazı sorunlar yarattığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Spor, Medya, Etik, Ek İş, Avanta.

Anahtar Kelimeler

Spor, Medya, Etik, Ek İş, Avanta

FREEBIE ACCEPTANCE AND MOONLIGHTING IN TURKISH SPORTS MEDIA: OPINIONS OF SPORTS WRITERS

Öz

The purpose of this study was to investigate the effects of “freebie” and “moonlighting” applications on Turkish Sports Media according to sports writers. Thirty nine sports writers who periodically write a column in a national newspaper participated the study. The interview method was used in the study formed in the qualitative research model. The interviews were performed face to face or by the telephone, recorded by a voice recorder, and put into a written document in accordance with the original. Because of the sample size the qualitative data were transcribed into quantitative data. According to the research findings, 41% 16 of the sports writers emphasized that ‘freebie’ acceptance occurs in sports media, 43.6% 17 reported that it does not occur and 15.4% 6 stated that it is not so common to be considered as a problem. In addition, 51.3% 20 of the sports writers stated that ‘moonlighting’ is seen in sports media, 28.2% 11 stated that there is no such practice, and 20.5% 8 reported that it is not so common to be considered as problem. It was found that code of ethics is violated in the Turkish sports media by freebie acceptance and moonlighting, which creates some problems especially in objectivity and accuracy in sports media

Anahtar Kelimeler

Sports, Media, Ethics, Moonlighting, Freebie

Kaynakça

• Avşar Z., “Medya’da Klasik Etik Kodlar bir İllüzyon mu?” Selçuk İletişim Dergisi. Vol. 2, No.3 July, s. 37-51, 2002. [In Turkish]
• Aziz A., “Kitle İletişim Araçlarının Kamuoyunu Etkileme Gücü” Kitle İletişim Araçları ve Kamuoyu Semineri, s. 25-33, İstanbul, 1994. [In Turkish]
• Baş, T. and Akturan, U., Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayınları, Ankara, s. 111, 2008. [In Turkish]
• Belsey A. and Chadwick R., “Medya ve Etik”. “(Medya, Kültür, Siyaset), Edited by Süleyman İrvan, Alp Yayınevi, Ankara, s. 423-441, 2002. [In Turkish]
• Bülbül R., İletişim ve Etik, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, s.50-51, 2001. [In Turkish]
• Cerrahoğlu, N., “Türkiye’de Spor Gazeteciliği İmajı” Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, No. 19, s. 21-42, 2004. [In Turkish]
• Çimen Z., “Ethical Issues In Turkish Sport Media; Perceptions of Professional Football Players” South African Journal for Research in Sport, Physical Education and Recreation, Vol. 34, No. 1, pp. 29-43, 2012.
• Garrison B. and Salzven Michael B., “Sports Journalists Assess Their Place in the Profession” Newspaper Research Journal. Vol. 15, No. 2, Spring, pp. 37-49, 1994.
• Goloğlu E., Söyleyince Ben Kötü Oluyorum, İletişim Yayıncılık, İstanbul, s.158, 2006. [In Turkish]
• Hardin, M., “Survey Finds Boosterism, Freebies for Departments” Newspaper Research Journal. Vol. 26, No. 1, winter, pp. 66-72, 2005. Sports
• Hughes S. and Shank Matt,“Defining Scandal in Sports: Media and Corporate Sponsor Perspectives” Sport Marketing Quarterly. Vol.14, pp. 207-216. 2005.
• Hürriyet Newspaper, 6 June 2011. [In Turkish]
• http://www.aksam.com.tr/arsiv/aksam/2003/02/24/ya sam/ 5.html (17.08.2015)
• http://www.asne.org/content.asp?pl=236&sl=19&co ntentid=335 (13.01.2015)
• http://www.dictionary.cambridge.org/dictionary/engli sh/moonlighting (10.03.2015)
• http://www.dmgyayinkonseyi.com/meslek_ilkeleri.as p (28.10.2015)
• http://www.ilef.ankara.edu.tr/etik/haber- kaynaklariyla-maddi-iliskiler/Burcu (17.08.2015) Sümer
• http://www.spj.org/ethicscode.asp (15.02.2015)
• http://www.tgc.org.tr/bildirgeler/turkiye-gazetecilik-hak-ve- sorumluluk-bildirgesi.html (20.08.2015)
• http://www.wordreference.com/definition/freebie (02.01.2016)
• http://www.wordreference.com/definition/moonlight (02.11.2015)
• http://www.yeniduzen.com/Yazarlar/suleyman- irvan/bedava-gezi-baldan-tatlidir/1228 (01.10.2015)
• Lee, F. L. F., “Spectacle and Fandom: Media Discourse in Two Soccer Events in Hong Kong”. Sociology of Sport Journal, 22, pp. 194-213, 2005.
• Limor Y. and Himelboim I., “Journalism and Moonlighting: An International Comparison of 242 Codes of Ethics” Journal of Mass Media Ethics, 21:4, pp. 265-285, 2006.
• Radikal Newspaper, 27 December 1999. [In Turkish]
• Ramirez M. M., “Bribery, freebies, moonlighting and “media attentions” in post authoritarian Mexico: perceptions of journalists about ethical behaviour, “Journalism Ethics: Individual, institutional or cultural?” Conference of Reuters Institute for the Study September 26‐27, 2012. University of Oxford
• Uzun R., “İletişim Etiği, Sorunlar ve Sorumluluklar”, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi 40. Yıl Kitaplığı No: 2 Ankara, s.78, 2007. [In Turkish]
• Uzun R., “Türkiye’de Spor Basınının Etik Anlayışı” Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, No. 19, s. 1-20, 2004. [In Turkish]
• Uzun R., “Türkiye'de Spor Basını, 1980-2000”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara, s.221, 2001. [In Turkish]
• Wulfemeyer K. T., “Ethics in Sports Journalism: Tightening Up the Code” Journal of Mass Media Ethics, Vol. 1, No. 1, Fall/Winter, pp. 57-67, 1985.
• Yıldırım A. and Şimşek H., Sosyal Bilimlerde Nitel
• Araştırma Yöntemleri, 6. Baskı, Seçkin Yayınları, Ankara, s. 120,91, 2006. [In Turkish] 305