FARKLI ÜNİVERSİTELERDEKİ SPOR TARAFTARLARININ TAKIMLARI İLE ÖZDEŞLEŞME DÜZEYLERİ

Yıl 2007, Cilt: 1 Sayı: 2, 76 - 86, 01.08.2007

Mehmet Demirel Bengü Güven Karahan Hüseyin Ünlü

Öz

Özet Bu çalışmanın amacı üniversite öğrencisi olan spor taraftarlarının taraftarı oldukları takımla özdeşleşme düzeylerini incelemektir. Çalışmaya Aksaray, Başkent, Dumlupınar ve Sakarya Üniversitelerinin Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulları BESYO ve Spor Bilimleri bölümlerinde okuyan 17-29 yaşları arasında 198 kız yaş = 22.36±1.18 ve 402 erkek yaş = 23.32±1.18 toplam 600 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Veriler, Wann ve Branscombe tarafından geliştirilen “Spor Taraftarı Özdeşleşme Ölçeği Sport Spectator Identification Scale-SSIS ” yolu ile toplanmıştır. Ölçek, 1, hiç önemli değil, hiç, hiç hoşlanmam, 8 ise çok önemli, bütünüyle, çok hoşlanırım gibi iki zıt ucu gösteren 8’li Likert formatındadır. 7 maddeden oluşan ölçekte yüksek puanlar özdeşleşmenin fazla olduğunu işaret etmektedir. Geçerlik güvenirlik çalışması Günay ve Tiryaki 2003 tarafından yapılan ölçek tek faktörle açıklanmaktadır. Verilerin analizinde “t” testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Çalışmada farklı üniversitelerdeki öğrencilerin spor taraftarı olarak takımları ile özdeşleşme düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunmazken, erkek ve kız üniversite öğrencileri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmuştur. Ayrıca bir alt değişken olarak incelenen; taraftar birliklerine üye olan ve olmayan üniversite öğrencilerinin özdeşleşme düzeyleri arasında da anlamlı farklılık bulunmuştur. Sonuç olarak değişik illerde bulunan üniversitelerin BESYO ve Spor Bilimleri Bölümleri öğrencilerinin spor taraftarı olarak takımları ile özdeşleşme düzeyleri arasında anlamlı farklılık olmadığı ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte kız ve erkek öğrencilerle herhangi bir taraftar birliğine üye olan öğrenciler arasında özdeşleşme düzeylerinin farklı olduğu araştırmanın bir diğer sonucudur.

Anahtar Kelimeler

Spor taraftarı, özdeşleşme, üniversite öğrencileri

IDENTIFICATION LEVEL OF SPORT SPECTATORS FROM DIFFERENT UNIVERSITIES WITH THEIR TEAMS

Öz

The purpose of this study was to investigate identification levels of sport spectators from different universities with their teams. A total of 600 students 198 female Mage = 22.36±1.18 and 402 male Mage = 23.32±1.18 from four different universities’ School of Physical Education and Sports and departments of Sport Sciences voluntarily participated in this study. Data were collected by Sport Spectator Identification Scale-SSIC Wann & Branscombe, 1993 . One Way ANOVA and “t” tests were used for statistical analysis. The findings showed that, there was no significant difference in identification levels of sport spectators from different universities with their teams p > 0.05 . However, there were significant differences in identification levels between male and female students p < 0.05 . Also significant difference was also found between students who are member of spectator groups and non-member students’ identification levels with their teams p < 0.05 . As a result, identification levels of sport spectators from different universities departments of Sport Sciences and Schools of Physical Education and Sports students with their teams are similar. However male and female students’ identification levels are different. Furthermore spectator group members’ identification levels are higher than non-members students’

Anahtar Kelimeler

Sport spectator, identification, university students

Kaynakça

• 1- AL-THIBITI, Y. (2004). A Scale Development For Sport Fan Motivation. The Florida State University Department Oof Sport Management Recreation Management and Physical Education. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• 2- ARGAN, M. & KATIRCI, H. (2002). Spor Pazarlamasını Farklı Kılan Özelliklere İlişkin Kavramsal Değerlendirme. 7. Uluslar arası Spor Bilimleri Kongresi. 27-29 Ekim.
• 3- BİETZ, B., HARRICK, E., END, C., JACQUEMOTTE, L. (1998). Sex Differences In Sport Fan Behavior And Reasons For Being A sport Fan. Journal Of Sport Behavior, Volume:23, Number:3, p. 219 - 231.
• 4- CAPELL, M., E. (2002). Measuring Sports Fans Involvement: The Fan Behavior Questionnaire. Southern Business Rewiev. Volume:27, Number:2, Georgia Southern University, p. 30-36.
• 5- DEVECİOĞLU, S., ÇOBAN, B. (2005). Spor Kulüplerinin Sivil Toplum Örgütü Olarak Toplumsal İşlevi. Siyaset ve Toplum Dergisi. Sayı:3, s. 181-191.
• 6- FİŞEK, K. (1985). 100 Soruda Türkiye’ de Spor Tarihi. İstanbul: Gerçek Yayınları.
• 7- GENÇAY, S., “Üniversite Öğrencilerinin Spor Taraftarlığıyla İlgili Davranışları Üzerine Bir Araştırma”, Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara, s.1, 2004.
• 8- GENÇAY, S., KARAKÜÇÜK, S. (2006). Üniversite Öğrencilerinin Spor Taraftarlığıyla İlgili Bir Araştırma. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. Cilt: XI, S:4, Ankara, s.11- 22.
• 9- GÜLLÜ, M., GÜÇLÜ, M. (2006). Ortaöğretim Öğrencilerinin Taraftarı Oldukları Spor Takımları İle Özdeşleşmelerinin İncelenmesi. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi Bildiriler Kitabı. 3- 5 Kasım, Muğla, s.686 – 689.
• 10- GÜNAY, N., TİRYAKİ, Ş. (2003). Spor Taraftarı Özdeşleşme Ölçeğinin (STÖÖ) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. (1), Ankara, s.14 – 26.
• 11- HACISOFTAOĞLU, İ., AKCAN, F., ÜSTÜNTAŞ, S., BULGU, N. (2006). Bir Alt Kültür Olarak Futbol Taraftarlığı: Ankaragücü Pegasus Taraftar Kulübü Örneği. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi. 3 – 5 Kasım, Muğla, s.868.
• 12- KARAKÜÇÜK, S. (2005). Rekreasyon (Boş Zamanları Değerlendirme). Ankara: Gazi Kitabevi, s. 239.
• 13- KILCIGİL, E. (2003). Futbol Taraftarlarının Şiddet İle İlgili Tepkilerinin Psiko – Sosyal Boyutları. Beden Eğitimi ve Sporda Sosyal Alanlar Kongresi. 10 – 13 Ekim, Ankara: Sim Matbaacılık, s. 178.
• 14- KORUÇ, Z., BAYAR, B. ve Arslan, F. (2003) Türkiye’de Futbol Fanatikleri Sosyal Kimlik ve Şiddet. Futbol Müsabakalarında Terörün Nedenleri ve Önleme Yolları Bilimsel Araştırma Yarışması Kitapçığı, sayfa. 1-20. (Birincilik Ödülü).
• 15- PULUR, A., KAYNAK, İ., ORHAN, S. (2004). Polislerin Spor Müsabakalarındaki Saldırgan Seyirciye Müdahalede Kendi Taraftarlığının Etkisinin Araştırılması. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi. Cilt:5, Sayı:2. s. 241 – 260.
• 16- TALİMCİLER, A. (2003). Türkiye’de Futbol Fanatizmi ve Medya İlişkisi. İstanbul: Bağlam Yayıncılık, s. 22.
• 17- TAŞMEKTEPLİGİL, M., Y., YILMAZ, Ç., İMAMOĞLU, O., AĞAOĞLU, Y., S. (2006). İlköğretim Okullarında Beden Eğitimi Ders Dışı Hedeflerinin Gerçekleşme Düzeyi ve Bu Konudaki Yeni Yaklaşımların Değerlendirilmesi. 9. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi. 3 – 5 Kasım, Muğla.
• 18- TURGUT, M. (2006). Fenerbahçe Spor Kulübü Örgütlü Taraftarlarının Taraftarlık Anlayışları Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
• 19- TÜZÜN, K., İ. (2006). Örgütsel Güven, Örgütsel Kimlik ve Örgütsel Özdeşleşme İlişkisi; Uygulamalı Bir Çalışma. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
• 20- YETİM, A. (2000). Sosyoloji ve Spor. Topkar Matbaacılık: Trabzon, s.1.
• 21- WANN, D., L., BRANSCOMBE, N., R. (1993). Sports Fans: Measuring Degree Of Idetification With Their Team. International Journal Of Sport Psychology. Vol. 24, p.1 – 17.
• 22- WANN, D., L. (1997). Sport Psychology. Prentice Hall, Inc. New Jersey.
• 23- WANN, D., L., (2006). Understanding the Positive Social Psychological Benefits of Sport Team Identification: The Team Identification-Social Psychological Health Model. Group Dynamics. Volume 10, Issue 4, p. 272-296.
• 24- WANN, D., WALKER, R., CYGAN, J., KAWASE, I., RYAN, J. (2005). North American Journal Of Pyschology. Volume:7, Number:3, p. 361 – 366.
• 25- http://webarsiv.hurriyet.com.tr/ (13.07.2004)
• 26- www.tdk.org.tr (14.10.2007)