BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR DERSİNE YÖNELİK TUTUM İLE İLGİLİ LİSANSÜSTÜ TEZLERİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 17 Sayı: 2, 127 - 136, 24.08.2023

Hüseyin Ünlü , Rabia Alış , Orhan Fatih Balanlı , Adil Bölükbaş

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’de beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum ile ilgili yapılan lisansüstü çalışmaların doküman analizi ile incelenmesi ve genel durumun tespit edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın amacı doğrultusunda 2010-2021 yılları arasında yürütülmüş olan toplam 104 lisansüstü tez incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Veriler, betimsel analiz yöntemi ile değerlendirilmiştir. Beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum ile ilgili yapılan tezlerin incelenmesinde; araştırmacılar tarafından ilgili literatürden yararlanılarak geliştirilen “Tez İnceleme Formu” kullanılmıştır. Tez inceleme formu; tezin yılı, tezin türü, örneklem grubu, araştırmanın yöntemi, veri toplama aracı ve beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum düzeyi kategorilerine göre kullanılmıştır. Çalışma sonucunda, beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum ile ilgili tezlerin yoğun olarak 2019 yılında yapıldığı görülmüştür. En çok çalışılan örneklem grubunun ortaokul öğrencileri olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırma yöntemi açısından nicel yöntemin, araştırma modeli olarak tarama modelinin ve veri toplama aracı olarak da çoğunlukla ölçek kullanıldığı belirlenmiştir. Son olarak öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum düzeylerinin genellikle yüksek olduğu belirlenmiştir. Beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutum ile ilgili lisansüstü tezlerin genel olarak yüksek lisans tezi olduğu ve nicel yöntemle gerçekleştirildiği, konuyu daha derinlemesine incelemek için nitel çalışmaların ve doktora tezlerinin sayısının arttırılmasının gerekli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

beden eğitimi ve spor dersi, tutum, lisansüstü tez, analiz

EXAMINATION OF GRADUATE THESIS ON ATTITUDES TO PHYSICAL EDUCATION AND SPORTS COURSE

Öz

In this study, it is aimed to examine the postgraduate studies on the attitude towards physical education and sports lessons in Turkey with document analysis and to determine the general situation. In line with the purpose of the study, a total of 104 postgraduate theses conducted between 2010-2021 were examined. The document analysis method, which is one of the qualitative research methods, was used in the study. The data were evaluated by descriptive analysis method. In the examination of the theses about the attitude towards physical education and sports lessons; The “Thesis Review Form” developed by the researchers using the relevant literature was used. Thesis review form; The year of the thesis, the type of the thesis, the sample group, the method of the research, the data collection tool and the level of attitude towards the physical education and sports lesson were used according to the categories. As a result of the study, it was seen that the theses about the attitude towards physical education and sports lessons were intensely made in 2019. It has been determined that the most studied sample group is secondary school students. In addition, it was determined that quantitative method was used in terms of study method, survey model was used as research model, and scale was mostly used as data collection tool. Finally, it was determined that the students' attitudes towards physical education and sports lessons were generally high. It was concluded that the postgraduate theses on the attitude towards physical education and sports lessons were generally master's thesis and were carried out with quantitative method, and it was necessary to increase the number of qualitative studies and doctoral theses in order to examine the subject in more depth.

Kaynakça

• Ergün M., Ersoy Ö. (2014). Hollanda, Romanya ve Türkiye'deki sınıf öğretmeni yetiştirme sistemlerinin karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi. 22(2), 673-700.
• Dalaman O. (2010). İlköğretim birinci kademede beden eğitimi dersi öğretim programı kazanımlarının gerçekleşme durumuna ilişkin öğretmen görüşleri. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Konya.
• Akbulut İnan S., İlhan E. (2021). Engellilerde beden eğitimi ve spor dersine yönelik lisansüstü tezlerin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 15(2), 214-226.
• Mosston M., Ashworth, S. (2002). Teaching physical education. 5th edition. Benjamin Cummings, London.
• Darst PW., Pangrazi RP. (2009). Dynamic physical education for secondary school students. Pearson/Benjamin Cummings, San Francisco.
• Silverman S., Scrabis KA. (2004). A review of research on instructional theory in physical education 2002-2003. International Journal of Physical Education. 41(1), 4-12.
• Arslan Y., Altay F. (2008). Sınıf öğretmenlerinin beden eğitimi ders programı ve ders uygulamalarına ilişkin görüşleri. Spor Bilimleri Dergisi. 19(2), 63-79.
• İnceoğlu M. (2010). Tutum, Algı ve İletişim. 6. Baskı. Beykent Üniversitesi Yayınları. İstanbul.
• Ünlü H. (2011). Beden eğitimi öğretmenliği mesleğine yönelik tutum ölçeği (BEÖYTÖ) geliştirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 1(4), 2005-2020.
• Sakallı N. (2001). Beliefs about wife beating among Turkish college students: The effects of patriarchy, sexism, and sex differences. Sex Roles. 42(9/10), 599–611.
• Demirhan G., Altay F. (2001). Lise birinci sınıf öğrencilerinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutum ölçeği. II. Spor Bilimleri Dergisi. 12(2), 9-20.
• Morgan CT. (2000). Psikolojiye Giriş. 14. Baskı. Meteksan A.Ş. Ankara.
• Bozdoğan AE., Yalçın N. (2005). İlköğretim 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin fen bilgisi derslerindeki fizik konularına karşı tutumları. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 6(1), 241-247.
• Erdoğan Ş. (2003). Öğretmen adaylarının çevre sorunlarına yönelik tutumları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 23(2), 99-110.
• Varol YK., Ünlü H., Erbaş MK., Sünbül AM. (2016). İlköğretim beden eğitimi dersi tutum ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Spor Bilimleri Dergisi. 27(1), 16-26.
• Tutal V. (2014). Okul yöneticilerinin beden eğitimi dersine ilişkin tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Malatya.
• Aydın T. (2021). Erzurum Tekman ilçesindeki ortaokul öğrencilerinin beden eğitimi dersine yönelik tutumları. Doktora Tezi. Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Bursa.
• Dalgın İ. (2019). Özel ve devlet liseleri öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutumları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
• Akıncı AY., Türkay İK., Arısoy A., Deniz C. (2020). Lise öğrencilerinin beden eğitimi dersi tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi (Isparta Örneği). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi. 3(3), 53-62.
• Şam CT., Bayram M., Taşdemir N. (2021). Öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Ağrı ili hamur ilçesi örneği). Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 23(4), 1-14.
• Yıldırım A., Simsek H. (1999). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 11 Baskı. Seçkin Yayıncılık. Ankara.
• Karataş Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi. 1(1), 62-80.
• Güven B., Özçelik Ç.(2017). İlkokul matematik dersine yönelik gerçekleştirilen lisansüstü eğitim tez araştırmalarına ilişkin bir inceleme. Eğitimde Kuram ve Uygulama. 13(4), 693-714.
• Varışoğlu B., Şahin A., Göktaş Y. (2013). Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 13(3), 1767-1781.
• Sezgin F., Sönmez E. (2018). Örgüt kültürü ve iklimi araştırmalarının sistematik incelemesi: Bir içerik analizi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 19(1), 257-275.
• Aslan C., Özkubat U. (2019). Ulusal özel eğitim kongresi bildirilerindeki araştırma eğilimleri: Bir içerik analizi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 23(2), 535-554.
• Gürsoy F., Aydoğdu F., Aysu B., Aral N. (2019). Engelli çocuklarda oyun ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerdeki eğilimler. Çocuk ve Gelişim Dergisi. 2(4), 44-57.
• Yılmaz A. (2019). Türkiye’de spor bilimi alanında işitme engelli bireylere yönelik yapılan araştırmaların içerik analizi (2008-2018). Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 17(3), 58-66.
• Tavşancıl E. (2002). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. 1.baskı. Nobel yayınevi. Ankara.
• Kalemoğlu VY., Erbaş MK., Ünlü H. (2014). Beden eğitimi öğretmen adaylarının mesleki kaygı düzeylerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını yordama gücü. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 12(2), 113-123.