Orman Gülü (Rhododendron ssp.) Çeliklerinin Köklenmeleri Üzerine Farklı Uygulamaların Etkileri

Yıl 2024, , 351 - 358, 15.03.2024

Bahadır Altun , Hüseyin Çelik

https://doi.org/10.34248/bsengineering.1430194

Öz

Bu araştırma, Türkiye doğal orman gülü türlerinin (Rhododednron ponticum L., R. luteum Sweet, R. caucasicum Pallas, R. simirnovii Trautv ve R. ungernii Trautv) çeliklerinin köklenme oranları (%) üzerine farklı çelik alma dönemi, farklı IBA dozlarının ve köklendirme ortamlarının etkilerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Ağustos ayının sonu, Ekim ayının ilk yarısı ve Kasım ayının ikinci yarısında alınan tepe çelikleri, İndol-3-Bütirik Asit (IBA)’in 0, 2000 ppm, 4000 ppm ve 8000 ppm dozlarına tabi tutularak alttan ısıtmalı tavalarda ve mistleme sulama altında köklendirme ortamlarına dikilmişlerdir. Köklendirme ortamı olarak asidik torf+perlit (3:1) ve perlit ortamı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda yıllara göre değişmekle beraber en yüksek köklenme oranları R. ponticum, R. smirnovii ve R. ungernii türlerinde asidik torf+perlit (3:1) ortamında (sırasıyla % 75.83, %59.17 ve %25), R. luteum ve R. caucasicum türlerinde ise perlit ortamında (sırasıyla %64.17 ve %29.17) olduğu tespit edilmiştir. Orman gülü çeliklerinin köklenme seviyelerinin; türe, çelik alma dönemine, köklenme ortamına, kullanılan IBA dozuna ve yıllara bağlı olarak değişkenlik gösterdiği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rhododendron, Çelik, Köklendirme ortamı, IBA

Destekleyen Kurum

TAGEM

Proje Numarası

TAGEM SBT I-ALTP 3 KRDZ

Teşekkür

Doktora Tez çalışmasından üretilen bu araştırma TAGEM SBT I-ALTP 3 KRDZ kod numarası ile TAGEM tarafından desteklenmiştir. Verdiği destekten dolayı bu kuruma teşekkür ederim. Ayrıca bu araştırmanın sağlıklı bir şekilde yürüyebilmesi için vermiş oldukları desteklerden dolayı T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı il ve ilçe teşkilatı çalışanlarına da teşekkür ederim.

The Effect of Different Applications on Rooting of Rhododendron spp Cuttings

Öz

This research was carried out to determine the effects of different cutting taking periods, IBA doses and different rooting environments on the rooting rates (%) of Turkish natural rhododendron species (R. ponticum L., R. luteum Sweet, R. caucasicum Pallas, R. simirnovii Trautv and R. ungernii Trautv) cuttings. The shoot-tip-cuttings taken at the end of August, the first half of October and the second half of November were subjected to 0, 2000 ppm, 4000 ppm and 8000 ppm doses of Indole-3-Butyric Acid (IBA). They were then planted in rooting media in bottom heated pans and under misting irrigation. Acidic peat+perlite (3:1) and perlite medium were used as rooting media. As a result of the research, although it varies from year to year, the highest rooting rates were found in R. ponticum, R. smirnovii and R. ungernii species in acidic peat + perlite (3:1) medium (75.83%, 59.17% and 25%, respectively). R. luteum and R. caucasicum species were found to be in perlite environment (64.17% and 29.17%, respectively). Rooting levels of rhododendron cuttings; It was determined that it varies depending on the species, cutting period, rooting environment, IBA dose used and years.

Anahtar Kelimeler

Rhododendron, Cutting, Rooting medium, IBA

Etik Beyan

Çalışma etik kapsamında değildir

Destekleyen Kurum

TAGEM

Proje Numarası

TAGEM SBT I-ALTP 3 KRDZ

Teşekkür

Doktora Tez çalışmasından üretilen bu araştırma TAGEM SBT I-ALTP 3 KRDZ kod numarası ile TAGEM tarafından desteklenmiştir. Verdiği destekten dolayı bu kuruma teşekkür ederim. Ayrıca bu araştırmanın sağlıklı bir şekilde yürüyebilmesi için vermiş oldukları desteklerden dolayı T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı il ve ilçe teşkilatı çalışanlarına da teşekkür ederim.

Kaynakça

• Ağaoğlu S, Çelik H, Çelik M, Fidan Y, Gülsen Y, Günay A, Halloran N, Köksal D, Yanmaz R. 2001. Genel bahçe bitkileri, 2. Baskı. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Arastırma ve Gelistirme Vakfı Yayınları, Ankara, Türkiye, pp: 369.
• Aleksandrova MS, Zarubenko AU. 1991. Rhododendron propagation by cuttings with the use of growth regulators. Byullet Glavnogo Botanicheskogo Sada, 159: 37-42.
• Almeida R, Gonçalves S, Romano A. 2003. Micropropagation of Iberian rose bay. Contribution to the conservation and reproduction of an endemic plant of Monchique mountain. Revista de Biologia, 21: 29-42.
• Altun B. 2011. Türkiye orman güllerinin toplanması ve kültüre alınması. Doktora Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bahçe Bitkileri Bölümü, Samsun, Türkiye, pp: 247.
• Altun B. 2021. Orman gülü. Ed: Kazaz S, Yalçın Mendi Y, Süs Bitkileri Islahı (Türler), Gece Kitaplığı Yayınları, Ankara, Türkiye, pp: 415-442.
• Altun B. 2023. Effects of seasons and indole-3-buteric acid doses on the propagation of some native rhododendron species by air layering technique in their natural habitats. BioResources, 18(3): 5209-5221.
• Cullen J. 2005. Hardy Rhododendron species a guide to identification. Timber Press, New York, US, pp: 496.
• Czekalski M. 1996. Rhododendrons propagated from leaf cuttings. American Rhododendron Soc J, 50(3): 144-145.
• Czekalski M. 1998. Rhododendrons in the former Soviet Union Caucasian spesies. American Rhododendron Soc, 52(2): 81-89.
• e-Floras. 2024. Rhododendron. URL: http://www.efloras.org/browse.aspx?flora_id=0 &name_str= Rhododendron&btn Search=Search. (erişim tarihi: 31 Ocak 2024).
• Ferriani AP, Bortolini MF, Zuffellato-Ribas KC, Koehler HS. 2006. Vegetative propagation of azaléia tree (Rhododendron thomsonii Hook. f.) from cuttings. Semina: Ciencias Agrárias, 27(1): 35-42.
• Francon L, Corona C, Roussel E, Saez JL, Stoffel M. 2017. Warm summers and moderate winter precipitation boost Rhododendron ferrugineum L. growth in the Taillefer massif (French Alps). Sci Tot Environ, 586: 1020-1031.
• Hay F, Klin J, Probert R. 2006. Can a post-harvest ripening treatment extend the longevity of Rhododendron L. seeds? Scientia Horticult, 111: 80-83.
• Hieke K. 1979. Evaluation of frost resistance and capacity for propagation by cuttings in the Pruhonice collection of evergreen large-flowered rhododendron. Casopis Slezskeho Muzea, 28(1): 31-72.
• Hwang SK, Hwang HJ, Kim KS. 1998. Effect of cutting dates and rooting promoters on rooting of Rhododendron mucronulatum Turcz. Korean J Horticult Sci Technol, 16(1): 33-36.
• Kondratovics U, Megre D. 2000. Anatomical peculiarities of adventitious root formation of rhododendron cuttings during rooting. Rhododendron Immergrüne Laubgehölze Jahrbuch, 2000: 72-85.
• Krzymin´ska A, Czekalski M. 1998. Double utilization of medium for rooting rhododendron cuttings. Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu Ogrodnictwo, 27: 171-176.
• Li S, Sun W Ma. 2018. Does the giant tree Rhododendron need conservation priority? Global Ecol Conservat, 15: e00421.
• Lonca C, Zaharia D, Bele C. 2004. Experimental results concerning the effect of the substrates and rhysogen substances by using cuttings in azalea. Seria Horticult, 61: 71-75.
• Matysiak, B., Nowak, J. 2008. Coir substrates for rooting of ornamental ericaceous plants. Propagation of Ornamental Plants. 8(2):76-80.
• Pignatti, G., Cason, M., Ducci, F., 2004. Vegetative propagation through cuttings of alpine shrubs for bio-engineering. Sherwood - Foreste ed Alberi Oggi. 10(6):11-16.
• Rai U, Lama D, Thapa N, Rai S. 2013. Diversity of Rhododendron linnaeus (Ericaceae) in Singalila National Park located in the Darjeeling part of the Himalaya. Pleione, 7(2): 424-440.
• Remotti D. 2003. Evaluation of the rooting capacity of nineteenth century rhododendrons. Info Agrario, 59(1): 51-53.
• Shen SK, Wu FQ, Yang GS, Wang YH, Sun WB. 2015. Seed germination and seedling emergence in the extremely endangered species Rhododendron protistum var. giganteum—the world’s largest Rhododendron. Flora, 216: 65-70.
• Strzelecka K. 2007. Anatomical structure and adventitious root formation in Rhododendron ponticum L. cuttings. Acta Sci Polonorum - Hortorum Cultus, 6(2): 15-22.
• Weia X, Chenb J, Zhangc C, Wanga Z. 2018. In vitro shoot culture of Rhododendron fortunei: An important plant for bioactive phytochemicals. Indust Crops Products, 126: 459-465.
• Ylatalo M. 1979. Factors affecting the rooting of rhododendron cuttings. J Sci Agri Soc Finland, 51(3): 163-171.
• Zaharia D, Dumitras A, Cantor M, Zaharia A. 2002. Studies on improving vegetative multiplication by using cuttings in Azalea indica. Seria Horticultura, 57: 262-265.