Döner Kanat IHA Modellenmesi ve Denetimi: Bir Kontrol Tasarım Uygulaması

Yıl 2024, , 841 - 848, 15.09.2024

Erol Duymaz , Abdullah Ersan Oğuz

https://doi.org/10.34248/bsengineering.1470214

Öz

İnsansız Hava Araçlarının (İHA) kullanımı konusunda son yıllarda çok büyük gelişmeler kaydedilmiş olup İHA'ları artık yalnız askeri ve endüstriyel uygulamalarda değil eğitimden lojistiğe oradan görsel sanatlara kadar her alanda görmek mümkündür. Öte yandan ülkemizde genel olarak mühendislik fakültelerinde elektrik-elektronik, mekatronik, kontrol mühendisliği bölümlerinde kontrol teorisi uygulamaları için deneysel platform sorunları zaman zaman göze çarpmaktadır. Bu çalışmada, lisans eğitimlerinde kontrol tasarımı uygulaması için bir İHA modellemesi ve denetimi yaklaşımı önerilmiştir. İHA modellemesi benzetim ortamında gerçekleştirilmiş, PD (Oransal-Türevsel) kontrol uygulaması ise benzetim ortamı ve örnek bir platform üzerinden gerçekleştirilmiştir. Teorik tartışmalardan sonra önerilen İHA sistem denetiminin hem benzetim ortamlarında hem de deneysel ortamlarda düşük maliyetli bir kontrol tasarım uygulama aracı olarak kullanılmasının mümkün olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İHA denetimi, Sistem modelleme, Kontrolör tasarımı, Deneysel eğitim uygulaması

Etik Beyan

Yazarlar bu çalışmada hiçbir çıkar ilişkisi olmadığını beyan etmektedirler.

Rotary Wing UAV Modeling and Control: A Control Design Application

Öz

The great progress has been made in the use of Unmanned Aerial Vehicles (UAVs) in recent years, and it is now possible to see UAVs not only in military and industrial applications but also in every field, from education to logistics and visual arts. On the other hand, experimental platform problems for control theory applications in electrical-electronics, mechatronics and control engineering departments in engineering faculties are occasionally noticeable from time to time. In this study, a UAV modeling and control approach is proposed for control design application in undergraduate engineering education. UAV modeling was carried out in a simulation environment, and PD (Proportional-Derivative) control application was carried out on a sample platform along with simulation experiments. After theoretical discussions, it has been seen that it is possible to use the proposed UAV system control as a low-cost control design application tool in both simulation and experimental environments.

Anahtar Kelimeler

UAV control, System modeling, Controller design, Experimental training application

Etik Beyan

The authors declare that they have no conflict of interest for this study.

Kaynakça

• Bouabdallah S, Siegwart R. 2007. Full control of a quadrotor. Proceedings of the 2007 IEEE/RSJ International Conf. on Intelligent Robots and Systems, October 29, San Diego, California, US, pp: 153-158.
• Canpolat Tosun D. 2024. Bir quadrotorun yörünge takibinde doğrusal ve doğrusal olmayan kontrol yöntemlerinin performans değerlendirmesi. Politeknik Derg, https://doi.org/10.2339/politeknik.1219648
• Durmuş A, Duymaz E. 2023. Use of unmanned aerial vehicles for ımaging and remote sensing. In: Karakoc, T.H., Özbek, E. (eds) Unmanned Aerial Vehicle Design and Technology. Sustainable Aviation. Springer, Cham, the Netherland, https://doi.org/10.1007/978-3-031-45321-2_11
• Duymaz E, Oğuz AE, Temeltaş H. 2020. Exact flow of particles using for state estimations in unmanned aerial systems` navigation. PLoS ONE,000 15(4): e0231412. https://doi.org/ 10.1371/journal.pone.0231412
• Elmas EE, Alkan M. 2023. Bir insansız hava aracı sisteminin tasarımı, benzetimi ve gerçekleştirilmesi. Politeknik Derg, 26(2): 929-940. https://doi.org/10.2339/politeknik.1037319
• Nguyen T, Quyen V, Nguyen V, Le M, Tran T. 2020. Control Algorithms for UAVs: A Comprehensive Survey, EAI Endorsed Trans Ind Netw Intell Syst, 7: 23-29. https://doi.org/10.4108/eai.18-5-2020.164586
• Oguz AE, Duymaz E. 2016. Artificial potantial field based autonomus UAV fligh in dynamic environment. 16th AIAA Aviation Technology, Integration, and Operations Conference, Jun, June 13-17, Washington DC, US, pp: 1-9. https://doi.org/10.2514/6.2016-3454
• Oktay T, Özen E. 2021. Döner kanatlı insansız hava aracının sistem tasarımı ve kontrolü. Avrupa Bil Teknol Derg, 27: 318-324. https://doi.org/10.31590/ejosat.957056
• Rodríguez WE, Ibarra R, Romero G, Lara D. 2014. Comparison of controllers for a UAV type quadrotor: Feedback control by Bessel´s Polynomials and LQR with Kalman Filter. Appl Mech Mater, 555: 40-48.
• Rooh A, Li A, Shahab B. 2015. A review of quadrotor UAV: Control methodologies and performance evaluation. IJAAC, 10(2): 87-103. https://doi.org/10.10.1504/IJAAC.2016.076453
• Runcharoon K, Srichatrapimuk V. 2013. Sliding mode control of quadrotor. The International Conference on Technological Advances in Electrical, Electronics and Computer Engineering TAEECE, May 9-11, Konya, Türkiye, pp: 552-557.
• Swarup SA. 2014. Comparison of quadrotor performance using backstepping and sliding mode control - semantic scholar. The International Conference on Circuits, Systems and Control, November 21-22, Bangalore, India, pp: 7982-7986.
• Xu R, Ozguner U. 2006. Sliding mode control of a quadrotor helicopter. The 45th IEEE Conference on Decision and Control, December 13-15, San Diego, CA, US, pp: 4957-4962.
• Yanıktepe B, Donald R. 2004. Flow structure on a delta wing of low sweep angle. AIAA J, 42(3): 513-523, https://doi.org/10.2514/1.1207.
• Yanıktepe B, Donald R. 2005. Flow structure on diamond and lambda planforms trailing edge region. AIAA J, 43(7): 1490-1500, https://doi.org/10.2514/1.7618.
• Yanıktepe B, Özalp C, Canpolat Ç. 2016- Aerodynamics and flow characteristics of X-45 delta wing planform, KSU. J Eng Sci, 19(1): 1-10, https://doi.org/10.17780/ksujes.86852.