Meralarda Tahsis Amacı Değişikliği Talebinin Mevzuata Uygunluk Değerlendirmesi: Kayı Köyü Merası Örneği, Çorum, Türkiye

Yıl 2022, , 1 - 6, 01.01.2022

Ferat Uzun , Kadir İspirli , Ömer Faruk Uzun

https://doi.org/10.34248/bsengineering.980787

Cited By: 5

Öz

Çorum ili, Merkez ilçesi, Kayı köyünün mera parsellerinde ağaçlandırma ve erozyon kontrolü amacı ile yapılacak çalışmalar için, tahsis amacı değişikliği talebine istinaden “Mera durumu” sınıfının belirlenerek işlemin 4342 sayılı mera kanunu mevzuatına uygunluğu değerlendirilmiştir. Çalışma, 2021 yılı Mayıs ayının son haftasında yapılmış olup, vejetasyon etüdünde modifiye edilmiş tekerlekli lup yöntemi kullanılmıştır. Meranın 109/57 numaralı parseli içerisinde 31, 127/36 numaralı parselinde ise 27 farklı bitki türü tespit edilmiştir. Vejetasyon etüdü değerlerine göre yapılan hesaplamaya göre 127/36 numaralı parselin mera durumu % 30.23 ile “Orta” kategoride yer alırken, 109/57 numaralı parsel ise %20,97 ile “Zayıf” sınıfta yer almıştır. 127/36 ve 109/57 no’lu mera parsellerinin eğim dereceleri ise sırasıyla %5-20 ve %3-7 arasında değişmiştir. Bu verilere göre her iki mera parselinde de mera yönetmeliği mevzuatına göre tahsis amacı değişikliği mümkündür. Diğer yandan her iki mera parselindeki bitki örtüsünün ıslahının mümkün, erozyon riskinin ise düşük olduğu değerlendirilmiştir. Buna göre tahsis amacı değişikliği talebinin, köyün hayvanlarının mera ihtiyaçları da göz önüne alındığında uygun olmayacağı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bitki örtüsü, Mera durumu, Mera kanunu, Mera ıslahı, Toprak erozyonu, Taşınmaz hukuku

Compliance Assessment of the Request for Change of Allocation Purpose in Rangelands: The Case of Kayı Village Rangeland, Çorum, Turkey

Öz

A change in the allocation purpose of the rangeland parcels of the Kayı village of Çorum province has been requested for the works to be carried out with the aim of afforestation and erosion control. With this study, it has been investigated whether the process is in compliance with the rangeland law legislation numbered 4342 by determining the "rangeland condition" class of the rangeland parcels. The study was carried out in the last week of May 2021 and the modified wheel loop method was used in the vegetation study. 31 different plant species were identified in the 109/57 plot of the rangeland and 27 species were identified in the 127/36 plot. According to the vegetation study, the rangeland condition of the parcel no. 127/36 was in the “Fair” category with 30.23%, while the parcel no. 109/57 was in the “Poor” class with 20.97%. The slope grades of the rangeland parcels no. 127/36 and 109/57 varied between 5-20% and 3-7%, respectively. According to these data, it is possible to change the purpose of allocation in both rangeland parcels according to the rangeland law. On the other hand, it was determined that the improvement of the vegetation in both parcels was possible and the erosion risk was low. Accordingly, it was concluded that the request for a change in the allocation purpose would not be appropriate considering the rangeland needs of the animals of the village.

Anahtar Kelimeler

Cover, Rangeland condition, Rangeland law, Rangeland improving, Soil erosion, Real estate law

Kaynakça

• Acar R, Koç N, Çelik SA, Direk M. 2016. The Some Grasses Forage Crops Grown in Arid Rangeland of The Central Anatolian and Properties of These Plants. In: 3rd International Conference on Sustainable Agriculture and Environment. September 26-28, Warsaw, Poland, pp: 347-350.
• Alay F, İspirli K, Uzun F, Çınar S, Aydın İ, Çankaya N. 2016. Uzun süreli serbest otlatmanın doğal meralar üzerine etkileri (Effects of long-term free grazing on natural rangelands). Gaziosmanpaşa Üniv Zir Fak Derg, 33(1): 116-124.
• Altın M, Gökkuş A, Koç A. 2005. Çayır Mera Islahı. TC. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Mart Matbaası, İstanbul, pp: 468.
• Anonim. 2005. Toprak ve arazi sınıflaması standartları teknik talimatı. URL: http://www. tarim.gov.tr/Belgeler/ Mevzuat/Talimatlar/Toprak Arazi Siniflamasi Standartlari Teknik Talimati ve IlgiliMevzuat_yeni. pdf (erişim tarihi: 28 Temmuz 2021).
• Anonim. 2012. Ulusal mera kullanım ve yönetim projesi. Kesin Sonuç Raporu, TÜBİTAK Proje No:106G017, TC. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bk., Tarımsal Arş. ve Politikalar Gen. Md., Ankara.
• Anonim. 2021a. Mera kanunu. Resmî Gazete. Tarih: 28/2/1998, Sayı: 23272, Tertip: 5, Cilt: 38, Kanun Numarası: 4342, Kabul Tarihi: 25/2/1998. URL: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4342.pdf (erişim tarihi: 02 Ağustos 2021).
• Anonim. 2021b. Çorum il tarım ve orman müdürlüğü kayıtları. https://corum.tarimorman.gov.tr/ (erişim tarihi: 09 Mayıs 2021).
• Anonim. 2021c. İklim Sınıflandırması Çorum. Meteoroloji Genel Müdürlüğü. URL: https://www.mgm.gov.tr/iklim/iklim-siniflandirmalari.aspx?m=CORUM (erişim tarihi: 09 Mayıs 2021).
• Anonim. 2021d. Mera Yönetmeliği. Resmî Gazete Tarihi: 31.07.1998, Resmî Gazete Sayısı: 23419. T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. URL: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=5057&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 (erişim tarihi: 01 Ağustos 2021).
• Aydın İ, Uzun F. 2000. Lâdik ilçesi Salur Köyü merasında farklı ıslah metotlarının ot verimi ve botanik kompozisyon üzerine etkileri. Turkish J Agri Forest, 24(2): 301-307.
• Aydın İ, Uzun F. 2002. Çayır-Mera Amenajmanı ve Islahı. Ders Kitabı No:9, Ziraat Fak. Basımevi, Samsun, pp: 313.
• Bakır Ö. 1999. Otlatma kapasitesi. (Ed: Anonim) çayır mera amenajmanı ve ıslahı (Mera Kanunu Eğitim ve Uygulama El Kitabı-1). Matsa Basımevi, Ankara, Türkiye, pp. 206.
• Davis PH. 1970. Flora of Turkey and East Aegean islands. University Press, Edinburg, UK, 3: 518-531.
• Demirhan E, Özyazici MA. 2019. Determination of vegetation and soil properties of the floodplain rangeland in the continental climate zone of Turkey. App Ecol Environ Res, 17(6): 15531-15546.
• Farazmand A, Arzani H, Javadi SA, Sanadgol AA. 2019. Determining the factors affecting rangeland suitability for livestock and wildlife grazing. App Ecol Environ Res, 17(1): 317-329.
• Holechek JL, Pieper RD, Herbel CH. 2010. Range Management: Principles and Practices (6th Edition). Prentice Hall, one Lake Street, Upper Saddle River, Amsterdam, Netherland, pp: 456.
• İspirli K, Alay F, Uzun F, Çankaya N. 2016. Doğal meralardaki vejetasyon örtüsü ve yapısı üzerine otlatma ve topoğrafyanın etkisi (Impacts of livestock grazing and topography on vegetation cover and structure in natural rangelands). Türkiye Tar Araş Derg, 3: 14-22.
• Koç A, Gökkuş A, Altın M. 2003. Mera durumu tespitinde dünyada yaygın olarak kullanılan yöntemlerin mukayesesi ve Türkiye için bir öneri. Türkiye 5. Tarla Bitkileri Kongresi, 13-17 Ekim, Diyarbakır, Türkiye, pp: 36-42.
• Koç A, Çakal Ş. 2004. Comparison of some rangeland canopy coverage methods. İn: International Soil Congress Natural Resource Management for Sustainable Development, 7-10 June, Erzurum, Turkey, pp: 41-45.
• Koç A, Kadıoğlu S. 2012. Some characteristics of an upland rangeland’s vegetation in the Eastern Anatolia. In: The 9th European Dry Grassland Meeting. 19-23 May, Posters, Greece, Session 34 Mon. 21.
• Lyons RK, Machen RV. 2002. Livestock grazing distribution: considerations and management. Texas Farmer Collection. URL: https:/hdl.handle.net/1969.1/87089 (erişim tarihi: 08 Haziran 2021).
• Núñez V, Hernando A, Velázquez J, Tejera R. 2012. Livestock management in natura 2000: A case study in a Quercus pyrenaica neglected coppice forest. J Nature Conserv, 20(1): 1-9.
• Serin Y. 2008. Türkiye’nin çayır ve mera bitkileri. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, pp: 486.
• Seydoşoğlu S, Saruhan V, Mermer A. 2015. Diyarbakır ili Silvan ilçesi taban meralarının vejetasyon yapısı üzerinde bir araştırma. Türkiye Tar Araş Derg, 2: 1-7.
• Şahinoğlu O, Uzun F. 2016. Taban mera ıslahında farklı metotların etkinliği: I. Agronomik özellikler. Anadolu Tar Bil Derg, 31(3): 423-432.
• Uzun F, Garipoğlu AV, Algan D. 2010. Meralarımızda görülen sarı peygamber çiçeği (Centaurea solstitialis L.)’nin bitkisel özellikleri ve kontrolü. Anadolu Tar Bil Derg, 25(3): 213-222.
• Uzun F, Garipoğlu AV, Dönmez HB. 2015. Mera yabancı otlarının kontrolünde keçilerin kullanımı. Uluslararası Tar ve Yaban Hayatı Bil Derg, 1(1): 40-50.
• Uzun F, Ocak N. 2019. Some vegetation characteristics of rangelands subjected to different grazing pressures with single-or multi-species of animals for a long time (A case of Zonguldak province, Turkey). Anadolu Tar Bil Derg, 34(3): 360-370.
• Ünal S, Mutlu Z, Mermer A, Urla Ö, Ünal E, Aydoğdu M, Dedeoğlu F, Özaydın KA, Avağ A, Aydoğmuş O, Şahin B, Aslan S. 2012. Ankara ili meralarının değerlendirilmesi üzerine bir çalışma. Tarla Bit Merkez Araş Enst Derg, 21(2): 41-49.
• Vallentine JF. 1989. Range development and improvements. Third edition. Academic Press, Cambridge, UK, Inc, pp: 524.
• Yavuz T, Sürmen M, Töngel MÖ, Avağ A, Özaydın K, Yıldız H. 2012. Amasya mera vejetasyonlarının bazı özellikleri. Tar Bil Araş Derg, 5(1): 181-185.
• Yıldız A, Özyazıcı MA. 2017. Karasal iklim kuşağında bulunan bir meranın farklı yöneylerinde botanik kompozisyonun, ot verimi ve ot kalitesinin belirlenmesi. Türkiye Tar Araş Derg, 4(3): 218-231.
• Zuazo VHD, Pleguezuelo CRR. 2009. Soil-erosion and runoff prevention by plant covers: A review. In: Lichtfouse E, Navarrete M, Debaeke P, Véronique S, Alberola C, editors. Sustainable Agriculture. Springer, Dordrecht, pp: 785-811. URL: https://doi.org/10. 1007/978-90-481-2666-8_48 (erişim tarihi: 01 Ağustos 2021).