Sakarya Bölgesinde Yetiştirilen Kestane Kabağında Sel Baskını Stresi Şartlarında Fizyolojik ve Biyokimyasal Değişimler

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 9 - 10

Necibe Kayak , Ömer Beyhan , Ecenur Sarı

https://doi.org/10.34248/bsengineering.1566359

Öz

İklim değişikliği kaynaklı sel (su) baskınları, bitki büyümesi ve gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahip olup verimi önemli ölçüde etkileyen önemli bir abiyotik stres faktörüdür Günümüzde sel baskını stresinin olumsuz etkisinden sakınmak için tolerant tür veya çeşitlerin yetiştiricilikte kullanılması en önemli stratejilerden birisidir. Bu amaçla yapılan çalışmada, kestane kabağında yapay şekilde oluşturulan on günlük sel baskını stresinin, ticari olarak yetiştiriciliği yapılan Arıcan 97 ve Balkız çeşitlerinin, agronomik, fizyolojik ve biyokimyasal değişimleri üzerine etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma tesadüf parselleri deneme desenine göre, bir tam sulama konusu ve bir stres konusu (sel baskını stresi) olmak üzere iki sulama konusundan oluşturulmuştur. Çalışmada 2x2=4 farklı çalışma konusu yer almış ve 3 tekrarlı kurulan denemede her tekrarda toplam 3 saksı yer almıştır. Çalışma sonucunda, sel baskını stresi kabak çeşitlerinin fide döneminde agromorfolojik özelliklerinde önemli kayıplara neden olmuştur. Kestane kabağında sel stresinde farklı hasat dönemlerinde elde edilen sonuçlar temel bileşenler analizine (PCA) tabi tutulmuştur. Bileşenler göz önüne alındığında ilk beş bileşen çalışmanın % 87.060’ını açıklamıştır. Dolayısıyla ilk beş bileşenin çalışmayı yüksek oranda açıkladığı görülmüştür. Özellikle Sakarya bölgesinde kabak yetiştiriciliği için öncelikle sel baskını riskinin olduğu araziler ile taban arazilerinin tercih edilmemesi; bu tip arazilerde tolerant çeşitler ile yetiştiriciliğin yapılarak olası verim ve kalite kayıplarının önüne geçilmesi önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Abiyotik stres, Antioksidant aktivite, kestane kabağı, PCA

Proje Numarası

194-2024.

Physiological and Biochemical Changes in Pumpkin Grown in the Sakarya Region Under Flooding Stress Conditions

Öz

Flooding caused by climate change are a significant abiotic stress factor that has a profound impact on plant growth and development, substantially affecting crop yield. One of the most important strategies today to mitigate the adverse effects of flood stress is the cultivation of tolerant species or varieties. In this study, the effects of artificially induced ten-day flood stress on the agronomic, physiological, and biochemical changes of commercially grown Arıcan 97 and Balkız pumpkin (Cucurbita maxima) varieties were investigated. The experiment was designed as a randomized complete block design with two irrigation treatments: full irrigation and flood stress. The study consisted of 4 different treatment groups (2 varieties x 2 irrigation treatments), with 3 replications, and 3 pots per replication. At the end of the stress period, all treatments were harvested on the same day, and agronomic, physiological, and biochemical measurements were conducted to determine the effects of flood stress on the pumpkin varieties. The results indicated that flood stress caused significant losses in the agronomic characteristics of the pumpkin varieties at the seedling stage. The results obtained from different harvest periods under flood stress in pumpkins were subjected to Principal Component Analysis (PCA). The first five components explained 87.060% of the variation in the study, showing that these components captured a high proportion of the variability. For pumpkin cultivation, especially in the Sakarya region, it is crucial to avoid flood-prone areas or lowland soils and to prefer the cultivation of tolerant varieties to prevent potential yield and quality losses. verim ve kalite kayıplarının önüne geçilmesi önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Abiotic stress, Antioxidant activity, Pumpkin (Cucurbita maxima), Principal Component Analysis (PCA)

Destekleyen Kurum

The production of this study as a thesis project was made possible by Sakarya Unıversıty of Applıed Scıences BAP unit number 194-2024

Proje Numarası

194-2024.

Teşekkür

Çalışmamızda bize tohum desteği sağlayan Sakarya Mısır Araştırma Enstitüsüne teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Agarwal S, Pveey V. 2004. Antioxidant enzyme responses to NaCl stress in Cassia angustifolia. Biol Plantarum, 48(4): 555-560.
• Angelini R, Federico R. 1989. Histochemical evidence of poly amine oxidation and generation of hydrogen peroxide in the cell wall. J Plant Physiol 135(2): 212–217. https://doi. org/10.1016/S0176-1617(89)80179-8