The Potbelly Hill’de Ses Yapıları

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: TBMM 100. YIL Özel Sayısı, 134 - 150, 30.09.2020

Onur Dülger

https://doi.org/10.33905/bseusbed.765641

Öz

21. yüzyıl çağdaş klasik müziğinde çok çeşitli yaklaşımlar bulunmaktadır. Özellikle enstrümantal somut müzik sonrasında ses ilişkileri ve seslerin içsel özellikleri, müziğin biçimsel ve dokusal yapısını tanımlar (Lachenmann, 1996: 1). Bu makale Onur Dülger’in çok farklı materyalleri barındıran müziğindeki ses ilişkilerini araştıracaktır. Farklı ses materyallerinin korelasyonunu bulmak, Dülger’in müziğinin kompozisyon ilkelerini anlamayı sağlayacaktır. Bu amaçla bestecinin The Potbelly Hill isimli müziği seçilmiştir. Bu müziğin seçilmesinin nedeni, eserin Dülger'in ses-esaslı kompozisyona yaklaşımını açıkça gösterebileceği varsayımıdır. Öncelikte farklı ses kaynakları kategorize edilmiş, ardından bu seslerin eser içindeki yerleri ve kullanımları araştırılmış, eserin yapılandırılmasında hangi özelliklerin gözetildiği ve o seslerin nasıl değiştiği ve geliştiği analiz edilmiştir. Ayrıca eserdeki ses kullanımının başlık ve program notlarıyla ilişkisi incelenmiştir. Sonuçlar, bu eserde bazı durumlarda benzer ve diğer durumlarda tamamlayıcı özelliklere sahip açık yapısal ses ilişkilerinin olduğunu göstermektedir. Eserin Göbeklitepe isimli tarihi ören yeri ile olan ilişkisini program notlarında da ifade edildiği şekilde müzikte de belirtmek amacıyla farklı özelliklere sahip sesler farklı form kesitlerinde kullanılmıştır. Dülger'in sesleri, seslerin kendi iç özelliklerine göre, kontrast ve destekleyici müzikal dokular oluşturmak için kullandığı görülmektedir. Eserdeki her sesin diğer seslerle ilişki içinde kendi gelişim çizgisi bulunmaktadır. Bu nedenlerle Dülger’in sesleri gelişmekte olan nesneler olarak kullandığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Ses Yapıları, Ses Kategorileri, Göbeklitepe, Gelişen Ses Nesnesi, Müzik Dokuları

The Sound Structures In The Potbelly Hill

Öz

There are various approaches in the contemporary classical music of the 21st century. Especially in the post-musique concrète instrumentale sound relationships and inner characteristics of the sounds define the formal and textural structure of the music (Lachenmann, 1996: 1). This article will explore the sound relationships of Onur Dülger's music, which contains many different materials. Finding the correlation of different sound materials will enable to understand the composition principles of Dülger's music. For this purpose, the composer's music named The Potbelly Hill was chosen. The reason for choosing this music is the assumption that the work can clearly show Dülger's approach to sound-based composition. Firstly, different sound sources were categorized, and then the locations and usage of these sounds in the work were investigated, and what features were paid regard while structuring the work, and how these sounds changed and developed were analyzed. Moreover, the relationship between the usage of sounds in the work and its title and program notes was examined. The results show that there are clear structural sound relationships in this work, which in some cases similar and in others complementary properties. Sounds with different features were used in different form sections in order to indicate the relationship of the work with the historical ruin named Göbeklitepe in music as stated in the program notes. It is seen that Dülger uses sounds to create contrasting and supportive musical textures according to their internal features. Each sound in the work has its own line of development in relation to other sounds. For these reasons, it can be said that Dülger uses sounds as developing objects.

Kaynakça

• Andre, Mark (2015) “Die Klang-Zeitfamilien und kompositorischen Zwischenraeume in "üg" für Ensemble und Elektronik”, Musik-Konzepte, C:167, ss. 40-61.
• Arditti, Irvin ve Robert H. Platz (2013) The techniques of violin playing, Bärenreiter, Kassel.
• Carter, Ryan (2014) Helmut Lachenmann’s Gran Torso and the Analysis of musique concrète instrumentale, Doktora Tezi, New York Üniversitesi Müzik Departmanı.
• Dülger, Onur (2017) The Potbelly Hill, Program Notu, https://onurdulger.neocities.org/notes.pdf [Erişim Tarihi: 03.07.2020].
• Jaernegard, Esaias (2013) Ordermusiken, Yüksek Lisans Tezi, Göteborg Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Yüksekokulu.
• Lachenmann, Helmut (1996), Musik Als Existentielle Erfahrung: Schriften 1966–1995, Breitkopf & Härtel, Wiesbaden.
• Toop, Richard (1988), Four Facets of ‘The New Complexity’, Contact, C:32, ss. 4–8.