COVİD-19 PANDEMİSİNİN KREDİ VE MEVDUATA ETKİSİ 2019- 2020

Yıl 2021, Cilt 5, Sayı 12, 22 - 37, 31.12.2021

Dr.öğretim Üyesi Serkan DEMİREL

Öz

Bu araştırmanın amacı, Türk bankacılık sektöründe Covid-19 salgınının kredi ve mevduatlar üzerindeki etkisini incelemek ve sektörün bu anlamda aldığı tedbirleri ortaya koymaktır. Bu amaçla Türkiye Bankalar Birliği’nden (TBB), Türkiye’de pandeminin başlangıcı kabul edilen Mart 2019 ile Mart 2020 tarihleri arasında mevduat ve kredilere ilişkin veriler elde edilmiş ve incelemeye tabi tutulmuştur. 2019’dan 2020’ye kredi ve mevduatlardaki değişim tablolar şeklinde derlenmiş ve yüzdesel artış ve azalışlar hesaplanmıştır. Bununla birlikte araştırmada analiz edilen kredi ve mevduat gösterilerinin Covid-19 öncesi ve sonrası ortalamalarının istatistiksel açıdan anlamlı düzeyde farklı olup olmadığı eşleştirilmiş t testi ile incelenmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, kredi ve mevduat hacimlerinde yüzdesel anlamda artış gerçekleşmiştir. Ayrıca kredilere ilişkin t testi sonuçlarına göre, Covid-19 öncesi ve sonrası kredi ortalamaları %5 istatistiksel anlamlılık düzeyinde farklılık gösterdiği ve mevduatlara ilişkin test sonuçlarına göre Covid-19 öncesi ve sonrası tasarruf, ticari, kıymetli madde ve diğer kurumlara ilişkin mevduat ortalamalarının %5 istatistiksel anlamlılık düzeyinde farklılık gösterdiği gözlemlenmiştir. Bununla birlikte resmi kurum mevduatları, banka mevduatları ve döviz tevdiat hesabına ilişkin mevduatlarda ise anlamlı bir farklılık olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Bankacılık Sektörü, Krediler, Mevduatlar

Kaynakça

• Arabacı, N. (2007), Katılım Bankalarının Türkiye’de Bankacılık Sektöründeki Yeri, İşleyişi ve Performans Analizi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Ayşe, I., & Akdoğan, N. (2021). Covid-19’un Türk Bankacılık Sektöründeki Mevduat Bankalarına Etkileri. Muhasebe ve Denetime Bakış, 21(63), s.111-138.
• Arabacı, H., & Yücel, D. (2020). Covıd-19 Pandemisinin Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Etkisi. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9(3), s. 196-208.
• Bayar, M., & Varışlı, N. (2020). Covid-19 Pandemisinin Türkiye’de Tüketici Kredileri Hacmi Üzerindeki Etkisi: 2013-2020 Dönemi Zaman Serisi Analizi. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(3), s. 85-99.
• Bayındır, S. (2005). Banka Mevduat Hesaplarının İslâm Hukuku Açısından Değerlendirilmesi. Marife, 5(2), s. 7-20.
• Bekçi, İ., Köse, E., & Aksoy, E. (2020). Covid-19'un Türkiye’de Bankalar Üzerindeki Ekonomik Etkisine Dair Bir Tahmin. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 5(Özel Sayı), s. 185-205.
• Bernanke, B. S. & Gertler, M. (1986). Agency costs, collateral, and business fluctuations (No. w2015), Cambridge, MA: National Bureau of Economic Research. Ersoy, H., Gürbüz, A.O., & Fındıkçı, M. (2020). Covid-19'un Türk Bankacılık ve Finans Sektörü Üzerine Etkileri, Alınabilecek Önlemler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), s. 146-173.
• Hartley, J.S., & Rebucci, A. (2020). An Event Study of Covıd-19 Central Bank Quantitative Easing in Advanced and Emerging Economies (Nber Working Paper No. 27339).
• Eygü, H. (2018). Enflasyon, İşsizlik Ve Dış Ticaret Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Türkiye Örneği (1990-2017). Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(2), 96-112.
• Eygü, H., & Coşkun, H. (2020). Türkiye'de Beşeri Sermaye, İnovasyon ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Ekonometrik Analizi (1995-2018). Igdir University Journal of Social Sciences, (23).
• Halkbank (2020). https://www.halkbank.com.tr ((Erişim Tarihi: 07.07.2021).
• Kalender, S. (2018). Banka Mevduatı Zamanaşımı. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(1), 14-36.
• Karaca, O. (2019). Türkiye’de 2002-2007 döneminde uygulanan para politikasının ampirik bir analizi: reaksiyon fonksiyonunun tahmini. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (2), 383-401.
• Kaplan, H.E. (2020). Banka Mevduatları ve Sanayi Üretimi İlişkisi: Parasal Aktarım Mekanizması Üzerine Bir Nedensellik İncelemesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(4), 1717-1734
• Khakımov, O.A., Erdoğan, L., & Uslu, N. (2010). Assessing Monetary Policy Rule İn Turkey. Journal of Economic & Management Perspectives, 4 (1), 319-330.
• Korzeb, Z., & Niedziółka, P. (2020). Resistance of Commercial Banks to the Crisis Caused by the Covıd-19 Pandemic: The Case of Poland. Equilibrium. Quarterly Journal of Economics and Economic Policy, 15(2), 205-234. Https://Doi.Org/10.24136/Eq.2020.01
• Li, L., Strahan P.E., & Zhang S. (2020). Banks as Lenders of First Resort: Evidence From The Covıd-19 Crisis (Nber Working Papers No. 27256).
• Li, X., Xie, Y., & Lin, J. H. (2020). Covıd-19 Outbreak, Government Capital İnjections, and Shadow Banking Efficiency. Applied Economics, 1-11.
• Neef, H.Ö.D., & Schandlbauer, A. (2020). Covıd-19 and Bank Loan Supply.
• Şahin, S. (2011). Yabancı Sermayenin Türk Bankacılık Sektörünün Mali Performansı Üzerindeki Etkileri, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü, İstanbul.
• Şenel, C. (2020). Banka Kredileri ve Türk Bankacılık Sektöründe Kredilerin Uluslararası Karşılaştırmalı Analizi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12 (1), s. 810-825.
• Takan, M., & Boyacıoğlu, M.A. (2013), Bankacılık Teori, Uygulama ve Yöntem, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic. Ltd. Şti., Ankara. T. C. Ziraat Bankası, (2020). https://www.ziraatbank.com.tr (Erişim Tarihi: 06.07.2021).
• Türkiye Bankalar Birliği, (2021). https://www.tbb.org.tr/ (Erişim Tarihi: 06.07.2021).
• Ulusoy, T., & Civek, F. (2020). Covid-19 Öncesi ve Sonrası Dönem İçin Enflasyon ve Faiz Değerlendirmesi: ABD-Türkiye-Çin. Socıal Mentalıty and Researcher Thınkers Journal, 6(39):2626-2636
• VakıfBank, (2020). https://www.vakifbank.com.tr (Erişim Tarihi: 09.07.2021).
• Walsh, C.E. (2011). Implementing monetary policy. Seoul Journal of Economics, 24 (4), 427-47