GERÇEKLİK TEKNOLOJİLERİNİN UYGULAMA ALANLARI VE UYGULAMA ZORLUKLARI

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1 (Eylül 2023), 81 - 116, 02.10.2023

Feridun Güngör

Öz

Bu makale çalışmasının amacı, gerçeklik teknolojileri olarak tanımlanan artırılmış, sanal, karma ve genişletilmiş gerçeklik teknolojilerinin uygulanmasında karşılaşılan zorluklara odaklanmaktır. Zorlukların belirlenmesinin temel amacı ise gelişimi ve inovasyonu hızlandırarak potansiyel riskleri minimize etmektir.
Bu amaç ile ilgili teknolojilerinin tanımına gidilmiş ardından bu teknolojilerinin uygulama alanları sektörel perspektif ile detaylıca irdelenmiştir. Bu analiz, gerçeklik teknolojilerinin uygulanması önünde yer alan zorluk başlıklarının tanımlanmasını sağlamıştır. İlk olarak, iş dünyasında mevcut olan şirketler arası ve müşteri odaklı çalışma modellerinde karşılaşılan zorluklar ele alınmıştır. İkincisi, girişimcilerin bu teknolojileri kullanırken yasal düzenlemelerle karşılaştığı zorluklardır. Üçüncü olarak, gerçeklik teknolojilerinin toplum tarafından kabul edilmesiyle ilgili sosyal ve teknolojik zorluklar ele alınmıştır. Son olarak, finansal zorluklar bu teknolojilerin uygulanmasında karşılaşılan diğer bir kategoriyi oluşturmuştur.

Anahtar Kelimeler

Sanal Gerçeklik, Karma Gerçeklik, Genişletilmiş Gerçeklik, artırılmış gerçeklik

Destekleyen Kurum

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu

APPLICATION AREAS AND IMPLEMENTATION CHALLENGES OF REALITY TECHNOLOGIES

Öz

The aim of this paper is to focus on the challenges faced in the implementation of augmented, virtual, mixed and extended reality technologies, defined as reality technologies. The main purpose of identifying challenges is to minimize potential risks by accelerating development and innovation.
To this end, relevant technologies are identified and then their application areas are analyzed in detail from sectoral perspectives. This analysis led to the identification of challenges in the implementation of reality technologies. First, the challenges of inter-company and customer-centric working models are discussed. Second, the regulatory challenges entrepreneurs face when using these technologies are discussed. Third, the social and technological challenges related to the social acceptance of reality technologies. Finally, financial challenges are another category of challenges faced in the implementation of these technologies.

Anahtar Kelimeler

augmented reality, virtual reality, mixed reality, extended reality

Kaynakça

• Aisling Ní Chúláin (2022). New AR Glasses Allow Deaf People to ‘See’ Conversations by Turning Audio into Subtitles. https://www.euronews.com/next/2022/07/29/new-ar-glasses-allow-deaf-people-to-see-conversations-by-turning-audio-into-subtitles adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Ayda Ayoubı (2017). IKEA Launches Augmented Reality Application. https://www.architectmagazine.com/technology/ikea-launches-augmented-reality-application adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Aytekin&Handan (2016). Müzelerde artırılmış gerçeklik uygulamaları: Sakıp Sabancı müzesi örneği. https://acikbilim.yok.gov.tr/handle/20.500.12812/552531 adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Berfin Çipa (2023). Metaverse bir balon mu yoksa geleceğin kendisi mi? https://www.ekonomim.com/sektorler/teknoloji/metaverse-bir-balon-mu-yoksa-gelecegin-kendisi-mi-haberi-690389 adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Better Health Channel (2023). The dangers of sitting: why sitting is the new smoking, https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/healthyliving/the-dangers-of-sitting adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Kırıkkaya, E. B. ve, Şentürk. M. (15.01.2018). The ımpact of using augmented reality technology in the solar system and beyond unit on the academic achievement of the students. Kastamonu Educati̇on Journal, 26(1), 181 - 189. https://doi.org/10.24106/kefdergi.375861
• Cem Kaya (2023). Yükseklik Fobisi. https://l24.im/aHlim adresinden 19 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Çankaya, G., Boyacı, A. ve Yarkan, S. (01.07.2020). Kızılötesi̇ damar görüntüsü işleme ve damar tespiti̇. Teknoloji̇ ve Uygulamalı Bilimler Dergisi̇, 3(2), 1-6. https://doi: 10.1109/IC3I.2014.7019808.
• Dalle Mura, M., Dini, G. (2021). Augmented Reality in Assembly Systems: State of the Art and Future Perspectives. In: Ratchev, S. (eds) Smart Technologies for Precision Assembly. IPAS 2020. IFIP Advances in Information and Communication Technology, vol 620. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-72632-4_1
• Devpost (2015). Augmented Reality - Antipersonnel Mines. https://devpost.com/software/ar-apm-augmented-reality-antipersonnel-mines adresinden 18 Eylül 2022 tarihinde alınmıştır.
• Dylan Malyasov (2022). US Army incorporates augmented reality goggles into combat vehicles. https://defence-blog.com/us-army-incorporates-augmented-reality-goggles-into-combat-vehicles/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Ebru Avcı (2020). Artırılmış Gerçeklik teknolojisi turizm için neden önemli? https://www.turizmgunlugu.com/2020/02/01/artirilmis-gerceklik-teknolojisi-turizm/ adresinden 18 Ocak 2023 tarihinde alınmıştır.
• Emine Şahin (2018). Reklam Stratejileri Kapsamında Hikaye Anlatımı Kullanımı: Sanal Marka Topluluklarında Reklam Mesajlarının Aktarımı. https://l24.im/2Xpu6f adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Erer, S. & Atıcı, E. (2010). Selçuklu ve Osmanlılarda Müzikle Tedavi Yapılan Hastaneler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 36 (1), 29-32. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/uutfd/issue/35281/391528
• Furkan Gençoğlu (2021). Türk Telekom’un 5G bağlantısı ile çevrim içi ameliyat gerçekleştirildi. https://www.aa.com.tr/tr/sirkethaberleri/bilisim/turk-telekomun-5g-baglantisi-ile-cevrim-ici-ameliyat-gerceklestirildi/668281 adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Hsu, T. (2017). Learning english with augmented reality: do learning styles matter?. Computers&Educati̇on, 106, 137-149. https://doi.org/10.1016/j.compedu.2016.12.007
• Infodefensa (2018). Airbus presenta su cajón de arena militar de realidad aumentada. https://www.infodefensa.com/texto-diario/mostrar/3074662/airbus-presenta-cajon-arena-militar-realidad-aumentada adresinden 18 Ocak 2023 tarihinde alınmıştır.
• James Şilin (2019). KLM Debuts “Try Before You Fly” Augmented Reality Campaign Ads. https://www.insidertravelreport.com/klm-debuts-try-before-you-fly-augmented-reality-campaign-ads adresinden 18 Ocak 2023 tarihinde alınmıştır.
• Kavak Gökçek, Ş. & Akbulut, D. (2022). Bağımsız Video Oyunlarının Geliştirilme Sürecinde Oyun Tasarımına Yönelik İhtiyaçların, Problemlerin, Benzerliklerin ve Farklılıkların Keşfedilmesi İçin Bir Alan Çalışması . Sanat ve Tasarım Dergisi , - (30) , 187-207 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/sanatvetasarim/issue/73722/1215230
• Kayadibi, F. (2001). Eğitim Kalitesine Etki Eden Faktörler ve Kaliteli Eğitimin Üretime Katkısı. Journal of Istanbul University Faculty of Theology, 0 (3). Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/iuilah/issue/967/10911
• Kinjoll Dey (2023). Global Augmented Reality in Healthcare Overview. https://l24.im/szkxj0f 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• KKB Kliniği ve ARGE Merkezi (2023). Denge Sisteminin Anatomisi. https://kbbarge.com/kbb/denge-sisteminin-anatomisi/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Künüçen, H. H. & Samur, S. (2021). Dijital Çağın Gerçeklikleri Sanal, Artırılmış, Karma ve Genişletilmiş Gerçeklikler Üzerine Bir Değerlendirme. Yeni Medya, 2021 (11), 38-62. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/yenimedya/issue/67044/995540
• Li̇u, H., Wang, Z., Musa, H. ve Kao, D. (2020, 12). Virtual reality racket sports: virtual drills for exercise and training [Bildiri sunumu]. Porto de galinhas, Brazi̇l.
• Motion Systems (2023). Motıon Platforms, https://motionsystems.eu/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinden alınmıştır. (20.06.2023)
• Muhammet Damar (2022). Dijital Dünyanın Dünü, Bugünü Ve Yarını: Bilişim Sektörünün Gelişimi Üzerine Değerlendirme. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2449247 adresinden 6 Temmuz 2023 tarihinde alınmıştır.
• Mütem (2023). Müzik Terapi Uygulama ve Araştırma Merkezi. https://uskudar.edu.tr/mutem/tr/hakkinda adresinden 19 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Nilüfer Koca (2023). Eğitici Kartların Faydaları. https://welcomebaby.com.tr/blog/egitici-kartlarin-faydalari adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Octagon Studio (2022). Humanoid 4D+. https://play.google.com/store/apps/details?id=com.OctagonStudio.ARSkeletal&hl=tr&gl=US&pli=1 adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Orta Anadolu İhracatçılar Birlikleri (2023). Dış Pazarlara Açılırken Karşılaşılan Sorunlar Nelerdir? https://oaib.org.tr/tr/bilgi-merkezi-sikca-sorulan-sorular-dis-pazarlara-acilirken-karsilasilan-sorunlar-nelerdir.html adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Otel Satın Alma Müdürleri ve Eğitimi Derneği (2020). Turizm Nedir? https://www.osmed.com.tr/turizm-nedir/ adresinden 18 Ocak 2023 tarihinde alınmıştır.
• Psikiyatri Hemşireliği (2019). Sosyal Anksiyeteye Müdahalede Teknolojik Bir Araç: Sanal Gerçeklik. https://jag.journalagent.com/phd/pdfs/PHD-75010-REVIEW-OZER.pdf adresinden 19 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Radboud Universiteit (2021). A Whole New Customer Experience: The Use Of Augmented Reality İn The B2B Versus The B2C Sector. https://theses.ubn.ru.nl/server/api/core/bitstreams/c84f0570-6ccd-4e8d-aea2-686ec4e1fdb3/content adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Rangoli, (2023). Top Global Brands that are Going Big on Metaverse. https://www.analyticsinsight.net/top-global-brands-that-are-going-big-on-metaverse/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Savunma Haber (2021). ASELSAN Sivas ve BİTES, Yerli ve Milli Arttırılmış Gerçeklik Gözlüğü için El Sıkıştı. https://www.savunmahaber.com/bites-aselsan-sivas-yerli-arttirilmis-gerceklik-ar-gozlugu/ adresinden 19 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Savunma Haber (2022). BİTES’in Artırılmış Gerçeklik Tabanlı Zırh Ötesi Görüş Sistemi, Envantere Girmeye Hazırlanıyor, https://www.savunmahaber.com/bitesin-artirilmis-gerceklik-tabanli-zirh-otesi-gorus-sistemi-envantere-girmeye-hazirlaniyor/ adresinden 18 Eylül 2022 tarihinde alınmıştır.
• Sensor Tower (2022). State of Mobile 2022. https://www.data.ai/en/go/state-of-mobile-2022/ adresinden 6 Temmuz 2023 tarihinde alınmıştır.
• Sönmez, H. Ş. ve Zarbızade, V. (31.01.2022). Müzelerde deneyi̇msel pazarlama aracı olarak artırılmış gerçekli̇k uygulamalarının tüketi̇ci̇ler üzeri̇ndeki̇ etki̇leri̇: seka kağıt müzesi̇ örneği̇. Anadolu Üni̇versi̇tesi̇ İ̇leti̇şi̇m Bi̇li̇mleri̇ Fakültesi̇ Uluslararası Hakemli̇ Dergi̇si̇, 30(1), 1-20. https://dergipark.org.tr/en/pub/kurgu/issue/68336/797765
• Strategic Paper (2022). Publication Detail (s. 35-36). https://op.europa.eu/en/publication-detail/-/publication/9aaef6fd-28db-11ed-8fa0-01aa75ed71a1 adresinden 6 Temmuz 2023 tarihinde alınmıştır.
• Theiet Apr (2022). Generation VR. https://www.theiet.org/media/press-releases/press-releases-2022/press-releases-2022-april-june/19-april-2022-generation-vr/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Tricia McKinnon (2022). 10 of the Best Augmented Reality (AR) Shopping Apps to Try Today. https://www.indigo9digital.com/blog/how-six-leading-retailers-use-augmented-reality-apps-to-disrupt-the-shopping-experience adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Vision Pro (2023). Vision Pro. https://www.apple.com/apple-vision-pro/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.
• Zeynep Oğuzhan (2018). Antik Dönemden 16 Farklı Zar ve Masa Oyunu. https://arkeofili.com/antik-donemden-16-farkli-zar-ve-masa-oyunu/ adresinden 20 Haziran 2023 tarihinde alınmıştır.