THE UNDERSTANDING OF AID TRANSFORMED IN A DIGITALIZED WORLD: DIGITAL AID CAMPAIGNS

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1 (Eylül 2023), 43 - 80, 02.10.2023

Canan Gönüllü

Öz

The changes in the modern age and the lifestyles of modern people have also affected the social solidarity and cooperation, which has various appearances in Turkish society since the past. It is seen that the digitalization that occurs in relationships and actions also resonates in social practices. In this study, concepts such as aid and solidarity will be examined as a means of social integration and the change in the understanding of cooperation will be evaluated together with the transforming social structure. The main point planned to be focused on in the study, in accordance with the social state understanding, it is the service of aid campaigns, especially in digital environments, rather than the social supports provided by the state institutionally or the aid provided through NGOs. And iban number sharing, and especially the campaigns that demand cash support from the public.
Campaigns can sometimes be initiated by legal entities such as state institutions and NGOs, and sometimes by individual users. Even though the target audience of the initiators is the same, the situations that arise may differ. Institutional and individual campaigns were examined in the study. The features of the corporate campaigns, which are reflected in the visuals, the languages used and the press, were examined. In individual campaigns, it was tried to reach the accounts that started the individual campaign and the processes of these accounts that were reflected in the press were interpreted with the help of content analysis. The similarities and differences in the sense of unity, reliability and rationale of digital campaigns have been revealed.
As a result of the research, for those who are expected to help in both individual and corporate campaigns; It has been observed that expressions indicating cooperation such as unity, togetherness, belonging, success, and competence are used. Despite this, it has been concluded that, especially if individual campaigns are started only on social media without being approved by the official authorities, situations that may damage the trust of the donors may be encountered.

Anahtar Kelimeler

Digitalization, Solidarity, Social Integration, Digital Aid Campaign, Support.

DİJİTALLEŞEN DÜNYADA DÖNÜŞEN YARDIM ANLAYIŞI: DİJİTAL YARDIM KAMPANYALARI

Öz

Modern çağda ve modern insanın yaşayış biçimlerinde meydana gelen değişmeler, Türk toplumunda eski zamanlardan bu yana çeşitli görünümleri olan sosyal dayanışma ve yardımlaşmayı da etkilemiştir. İlişkilerde ve eylemlerde meydana gelen dijitalleşmenin, toplumsal pratiklerde de yankı bulduğu görülmektedir. Bu çalışmada yardım ve dayanışma gibi kavramlar, toplumsal bütünleşmenin aracı olarak incelenecek ve dönüşen toplum yapısıyla birlikte, yardımlaşma anlayışında da meydana gelen değişme değerlendirilecektir. Çalışmada üzerinde durulması planlanan ana nokta; sosyal devlet anlayışı gereği, devletin kurumsal olarak sağlamış olduğu sosyal desteklerden ya da Sivil Toplum Kuruluşları (STK) aracılığıyla sağlanan yardımlardan ziyade, yardım kampanyalarının özellikle dijital ortamlarda servis edilmesi ve sosyal medya aracılığıyla duyurulan ihtiyaçlarda, sosyal medyanın etkisinin incelenmesidir.
Yardım kampanyaları kimi zaman devlete bağlı organlar ve STK’lar gibi tüzel kişilerce kimi zaman ise tekil kullanıcılar tarafından başlatılabilmektedir. Kampanyayı başlatanların hedef kitlesi aynı olsa da ortaya çıkan sonuçlar farklılaşabilmektedir. Çalışmada, sosyal mecralarda duyurulan kampanyaların kullanıcıların yardım davranışı ve sonrasındaki görünümleri incelenecektir. Dijital kampanyalar olarak da adlandırabilecek bu yardım faaliyetlerinde ortak olarak öne çıkan birlik duygusu, güvenilirlik gibi kavramlar ve bu kavramların vurgularındaki gerekçeler konusundaki benzerlikler ve farklılıklar ortaya koyulacaktır.
Araştırma sonucunda, hem bireysel hem de kurumsal kampanyalarda, kendilerinden yardım beklenilen kişiler arasında birlik, beraberlik, aidiyet, başarmak, yetmek gibi işteşlik bildiren ifadelerin kullanıldığı görülmüştür. Buna rağmen, özellikle bireysel kampanyaların, resmi kurumlar tarafından onaylanmadan ve sadece sosyal medyada başlatılması durumunda, yardım yapan kimselerin güven duygusunu zedeleyebilecek durumlarla karşılaşılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dijitalleşme, Yardımlaşma, Toplumsal Bütünleşme, Dijital Yardım Kampanyası, Destek.

Kaynakça

• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmet Bakanlığı. (2020). Milli dayanışma kampanyası biz bize yeteriz Türkiyem. https://www.ailevecalisma.gov.tr/afyonkarahisar/haberler/milli-dayanisma-kampanyasi-biz-bize-yeteriz-turkiyem/ adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Akar, E. (2010). Sosyal medya pazarlaması: sosyal webde pazarlama stratejleri (1.bs). Ankara: Efil Yayınevi. Baudrillard, J. (2017). Simülakr ve simülasyon. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Berger, P. ve Luckman, T. (2008). Gerçekliğin sosyal inşası: bir bilgi sosyolojisi incelemesi (V. S. Öğütle, Çev.), İstanbul: Paradigma Yayınları (Orijinal eserin basım tarihi 1966).
• Bilgiç, H. G., Seferoğlu, S. S. (2020). Z kuşağının sosyal ağlarda karşı karşıya olduğu tehlikeler ve onları bu tehlikelerden korumaya yönelik öneriler. A. G. Baran, O. Hazer ve M. S. Öztürk (Eds.) içinde Gençlik ve Dijital Çağ. Ankara: Hacettepe.
• Birekul, M. (2015). Toplumsal hareketler ve müzik: söylemden harekete marşlar/ezgiler. Sosyoloji Divanı (5). 87-119. Çizgi Kitabevi.
• Birtek, F. (2014). Dilencilik suçu. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 5(2), 121-172.
• Bozkurt, V. (2006). Değişen dünyada sosyoloji (2.bs). Bursa: Ekin Kitabevi.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Devlet Planlama Teşkilatı. (2011). Sosyal hizmetler ve yardımlar özel ihtisas komisyonu raporu. Ankara.
• Dökmen, Ü. (1997). İletişim çatışmaları ve empati (14.bs). İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Durkheim E. (2006). Toplumsal işbölümü (Ö. Ozankaya, Çev.). İzmir: Cem Yayınları (Orijinal eserin basım tarihi 1893).
• Ensonhaber. (2020, 23 Nisan). Bursa’da 18 aylık sma hastası Gökalp yardım bekliyor. https://www.ensonhaber.com/amp/ic-haber/bursada-18-aylik-sma-hastasi-gokalp-yardim-bekliyor adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Eren Çetin, Ş. ve Ayhan, A. (2020). Katılımcı kültür olgusu bağlamında sosyal medya: netnografik bir analiz, Intermedia International e-Journal, 7(12). 47-69.
• Feldman, R. S. (1996). Understanding psychology (4.bs). Mc Graw- Hill. Inc.
• Fiske, J. (1996). İletişim çalışmalarına giriş. (S. İrvan, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Gazianteppusula. (2020, 21 Eylül). Kalbe dokun gönül kazan tablet bağışla eğitime destek ol. https://www.gazianteppusula.com/haber/kalbe-dokun-gonul-kazan-tablet-bagisla-egitime-destek-ol-haberi-86846.html adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Gedikoğlu, E., Özşirin, S. ve Oğuş, K. (2019). Sosyal medya dilenciliği: sosyal medya mecralarında sosyal normların dejenerasyonu, Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi 6. Uluslararası İletişim Günleri Dijital Dönüşüm Sempozyumu, Tam Metni içinde (s. 277-304).
• Gerbaudo, P. (2017). From cyber-autonomism to cyber-populism: An ideological history of digital activism. tripleC: Communication, Capitalism & Critique, 15(2). 477-489.
• Goffman, E. (2004). Günlük yaşamda benliğin sunumu (B. Cezar, Çev.). Metis Yayınları.
• Günindi Ersöz, A. (2016). Üniversite öğrencilerinin Facebook kullanma alışkanlıkları: sosyoloji bölümü öğrencileri örneği. Sosyoloji Konferansları, No: 53 (2016-1). 303-326.
• Habertürk. (2019, 11 Mayıs). Asude Defne Özkan kimdir, kaç yaşında sosyal medyada Asude Defne Özkan belirsizliği https://www.haberturk.com/asude-defne-ozkan-kimdir-kac-yasinda-sosyal-medyada-asude-defne-ozkan-belirsizligi-2460436 adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Habertürk. (2020, 04 Aralık). SMA'dan ölen çocukları kullandılar! Korkunç dolandırıcılık! https://www.haberturk.com/son-dakika-bu-nasil-vicdan-sma-dan-olen-cocuklari-kullandilar-korkunc-dolandiricilik-haberler-2892062 adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Hürriyet. (2017, 15 Ekim). Kuşu kurtaran çobanın elleri kesilecek. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/kusu-kurtaran-cobanin-elleri-kesilecek-40610937 adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Hürriyet. (2018, 23 Haziran). Kanatsız güvercin proteze koşuyor. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/kanatsiz-guvercin-proteze-kosuyor-40875585 adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Hürriyet. (2019, 18 Ocak). Elektrik akımına kapılan Ramazan protez kollarına kavuştu. (https://www.hurriyet.com.tr/video/elektrik-akima-kapilan-ramazan-protez-kollarina-kavustu-41087074 adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Ickes, W. (1997). Empathic accuracy (1.bs). A Division Of Guilford Publications.
• İnceoğlu, Y., Çoban, S. (Der.). (2015). İnternet ve sokak (1.bs). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı. (2020). https://birliktebasaracagiz.ibb.gov.tr adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Kadushin, A. ve Kadushin, G. (1997). The social work interview: A guide for human service professionals. New York: Columbia University Press.
• Kalish, B. (1971). An experiment in the development of empathy in nursing students. Nursing Research, 20, ss. 202-211.
• Kasapoğlu, A., Ecevit, M. (2001). Depremin sosyolojik araştırması (1.bs). Ankara: Sosyoloji Derneği Yayınları.
• Katz, R. L. (1963). Empathy, its nature and uses (1.bs). The Free Press Of Glencoe.
• Kerstens, J. ve Stol, W. (2014). Receiving online sexual requests and producing online sexual images: The multifaceted and dialogic nature of adolescents’ online sexual interactions. Cyberpsychology: Journal of Psychosocial Research on Cyberspac., 8(1), Article 8.
• Kuyucuoğlu, İ. (2015). Sosyolojinin kuruluşunu etkileyen düşünce akımları ve klasik sosyolojide yöntem tartışmaları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 674-687.
• Kükrer, M. (2014). Ankara’da dilencilik ve sadaka kültürü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi Sosal Bilimler Enstitüsü.
• Milliyet. (2019, 13 Mayıs). Asude Defne Özkan’a destek olan ünlüler pişman mı?. https://www.milliyet.com.tr/asude-defne-ozkan-a-destek-olan-unluler-pisman-mi--molatik-11757/?Sayfa=5 adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Milliyet. (2020, 4 Eylül). Sma hastası minik Gökalp’e bağışta mutlu son. https://www.milliyet.com.tr/gundem/sma-hastasi-minik-gokalpe-bagista-mutlu-son-6297789 adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Nguyen, P. T. (2017). Nostalgic for the present: digital nostalgia and mediated authenticity on Instagram. Yüksek Lisans Tezi. Stockholm University.
• Neuman, W. L. (2014). Toplumsal Araştırma Yöntemleri Nitel ve Nicel Yaklaşımlar I. Ankara: Yayınodası Yayıncılık.
• Özkalp, E. (2005). Sosyolojiye giriş (14.bs). Bursa: Ekin Kitabevi.
• Öztürk, M. (2013). Tüketici ayartma ya da yoksullaşarak tüketme. (Z. Kara, Der.), Bauman Sosyolojisi içinde (s. 85-110). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• PusulaGazetesi. (2020, 5 Ekim). Devrek Kaymakamlığı bağış kampanyası düzenledi. http://www.pusulagazetesi.com.tr/devrek-kaymakamligi-bagis-kampanyasi-duzenledi-157513-haberler.html adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Roberts, T. and Faith, B. (2021) Digital Aid: understanding the digital challenges facing humanitarian assistance. Institute of Development Studies. Brighton. DOI: 10.19088/IDS.2021.030
• Sakarya, Ş. ve Bezirgan, E. (2018). Kitlesel fonlama platformları: Türkiye ve yurtdışı karşılaştırması. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 18-33.
• Schultz, P. W. (2000). Empathizing with nature: the effects of perspective taking on concern for environmental ıssues. Journal of Social Issues, 56(3). 391–406.
• Seyyar, A. (2008). Sosyal siyaset terimleri (2.bs). Sakarya: Sakarya Yayıncılık.
• Smith, H. C. (1996). Sensitivity to people (Text Edition). Mcgraw- Hill Book Company.
• Sözen, N. (2020). Covıd 19 sürecinde uzaktan eğitim uygulamaları üzerine bir inceleme. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi. 7(12). 302-319.
• Stebnicki, M. A. (2000). Stress and grief reactions among rehabilitation professionals: dealing effectively with empathy fatigue. Journal of Rehabilitation, 66(1). 23-29.
• Stilwell, B. M. (2001). Empathy and moral development: implications for caring and justice. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 40(5). 614–615.
• Suler, J. (2004). The online disinhibition effect. Cyber Psychoogy & Behavior. 7(3). 321-326.
• Şeker, A. (2008). Sosyal çalışma mesleği (1.bs). Ankara: Sabev Yayıncılık.
• T.C. İç İşleri Bakanlığı. (2020, 14 Ocak). Bir aradayız İdlib’in yanındayız. https://www.icisleri.gov.tr/bir-aradayiz-idlibin-yanindayiz adresinden 17.02.2022 tarihinde alınmıştır.
• Tarhan, U. (2013). Slactivism – slaktivizm & clicktivism – kliktivizm. https://www.ufuktarhan.com/makale/slactivism-slaktivizm-clicktivism-kliktivizm-nedir adresinden 21.02.2021 tarihinde alınmıştır.
• Thakkar, B. M. ve Kanekar, S. (1989). Dispositional empathy and causal attribution as determinants of estimated willingness to help. The Irish Journal of Psychology, 10(3), ss. 381-387.
• Timisi, N. (2005). Sanallığın gerçekliği: internetin kimlik ve topluluk alanlarına girişi. Binark, M. ve Kılıçbay, B. (Der.), internet, toplum, kültür içinde (s. 89-106). Epos Yayınları.
• Toksöz, L., Kahraman, C. (2017). Türk üniversite öğrencilerinin emoji algısı. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi: Humanitas, 5(9). 247-256.
• Turkle, S. (1995). Life on the screen: identity in the age of internet (1.bs). Simon and Schuster.
• Yegen, C. (2015). Bir dijital aktivizm biçimi olarak slaktivizm: Change.org örneği. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 4(2). 84-108.
• Yengin, D. (2012). Sosyal iletişim aracı olarak akıllı telefonların oluşturduğu uygulama toplumu olgusu: Whatsapp uygulaması. (T. Kara ve E. Özgen, Ed.), Sosyal Medya Akademi (1.bs). İstanbul: Beta Yayınları. Yıldırım, B. (2015). İçerik analizi yönteminin tarihsel gelişimi uygulama alanları ve aşamaları. B. Yıldırım (Ed.), İletişim araştırmalarında yöntemler uygulama ve örneklerle (s. 105-154) içinde. İstanbul: Literatürk Academia.
• Yolcuoğlu, İ. G. (2014). Sosyal hizmet/sosyal çalışma bilim ve mesleğine giriş (2.bs). İstanbul: Nar Yayınevi.