Temel Eğitim Öğretmen Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Araçlarını Seçebilme ve Kullanabilme Yeterlik Algılarının İncelenmesi

Yıl 2017, , 817 - 839, 30.10.2017

Şule Fırat Durdukoca

https://doi.org/10.14686/buefad.318065

Öz

Bu araştırmanın amacı temel eğitim bölümü
öğretmen adaylarının uygulama amacına göre çeşitli ölçme ve değerlendirme
araçlarını seçebilme ve kullanabilme yeterlik algılarını belirlemektir.
Araştırma betimsel bir çalışma olup tarama modeli kullanılarak yürütülmüştür.
Veriler araştırmacı tarafından hazırlanan “Öğretmen Adaylarının Ölçme
Değerlendirme Araçlarını Seçebilme ve Kullanabilme Yeterlik Algıları Anketi”
kullanılarak toplanmıştır. Araştırmanın nicel verilerinin analizinde frekans
(f), yüzde (%) hesaplamaları ki-kare testi, nitel verilerin analizinde ise
betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, öğretmen
adaylarının çeşitli ölçme ve değerlendirme araçlarını seçebilme konusunda
yeterlik algılarının yüksek olduğu, ancak seçtikleri bu araçları kullanabilme
konusunda aynı düzeyde yeterlik algısına sahip olmadıkları tespit edilmiştir.
Adaylar bu duruma yol açan temel faktörün ölçme ve değerlendirme dersi olduğunu
belirterek bu dersin teorik ağırlıklı işleniş sürecini eleştirmişlerdir. Ayrıca
araştırmada cinsiyet ve anabilim dalı değişkenlerine göre adayların çeşitli
ölçme ve değerlendirme araçlarını seçebilme ve kullanabilme yeterlik algıları
arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

öğretmen yetiştirme, temel eğitim, ölçme ve değerlendirme

A Survey on Proficiency Perceptions of Teacher Candidates of Basic Education to Choose and Make Use of Assessment and Evaluation Tools

Öz

The aim of this study is to determine the
proficiency perceptions of teacher candidates of basic education to choose and
make use of assessment and evaluation tools according to the aim of practice.
The study is a descriptive one; it is performed within the scanning model. Data
is collected by using “Questionnaire of Proficiency Perceptions of Teacher
Candidates to Choose and Make use of Assessment and Evaluation Tools” prepared
by the researcher. frequency (f), percentage (%), chi-square test are used in
the analysis of quantitative data of the study; descriptive method is used in
the analysis of qualitative data. As a result of the study, it is ascertained
that teacher candidates have high-leveled proficiency perceptions to choose
various assessment and evaluation tools, yet they don’t have enough proficiency
to make use of these tools in the same level. Candidates criticize the
education process related to assessment and evaluation subject in the
theoretical base by focusing on the subject as the main factor for this result.
Besides, there is no difference between the proficiency perceptions of
candidates to choose and make use of assessment and evaluation tools according
to the gender and department variants in the study. 

Anahtar Kelimeler

educating teachers, basic education, assessment and evaluation

Kaynakça

• Alaz, A. ve Yarar, S. (2009). Ölçme-değerlendirme sürecinde sınıf öğretmenlerinin tercihleri ve sebepleri. The first intenational congress educational research. 1-3 Mayıs, Çanakkale. http://www.eab.org.tr/eab/oc/egtconf/pdfkitap/indexb.php?link=2
• Anıl, D. ve Acar, M. (2008). Sınıf öğretmenlerinin ölçme değerlendirme sürecinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, V(II), 44-61. Arda, D. (2009). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin 2005 öğretim programı ekseninde ölçme ve değerlendirme alanındaki yeterlilik ve görüşlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Arslantaş, H. İ. (2011). Öğretim elemanlarının öğretim stratejileri-yöntem ve teknikleri, iletişim ve ölçme değerlendirme yeterliklerine yönelik öğrenci görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(15), 487 – 506.
• Black, P. ve William, D. (1998). Inside the black box:Raising standards through classroom assessment. http://michiganassessmentconsortium.org/sites/default/files/Inside%20the%20Black% 20Box%3A%20Raising%20Standards%20Through%20Classroom%20Assessment.pdf (Erişim tarihi: 2017, 30 Mayıs)
• Bayat, S. ve Şentürk, Ş. (2015). Fizik, kimya, biyoloji ortaöğretim alan öğretmenlerinin alternatif ölçme değerlendirme tekniklerine ilişkin görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 118-135.
• Beck, C. ve Kosnik, C. (2002). The importance of the university campus program in preservice teacher education: A Canadian case study. Journal of Teacher Education, 53(5), 420-432.
• Benzer, A. ve Eldem, E. (2013). Türkçe ve edebiyat öğretmenlerinin ölçme ve değerlendirme araçları hakkında bilgi düzeyleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(2), 649-664.
• Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 297-315.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem
• Cansız-Aktaş, M. ve Baki, A. (2013). Yeni ortaöğretim matematik dersi öğretim programının ölçme değerlendirme boyutu ile ilgili öğretmen görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(1), 203-222.
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences. Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Çiftçi, S., Sünbül, A. M. ve Köksal, O. (2013). Sınıf öğretmenlerinin yapılandırmacı yaklaşıma göre düzenlenmiş mevcut programa ilişkin yaklaşımlarının ve uygulamalarının eğitim müfettişlerinin görüşlerine göre değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (1), 281-295.
• Ellwein, M. C. ve Graue, M. E. (1996). Assessment as a way of knowing children. In C. A. Grant ve M. L. Gomez (Eds.), Making schooling multicultural: Campus and classroom. Englewood Cliffs, NJ: Merrill.
• Eraslan, L. (2006). Öğretmenlik mesleğine girişte Kamu Personeli Seçme Sınavı (KPSS) yönteminin değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi,1(1), 1-31.
• Erdemir, Z.A. (2007). İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin ölçme değerlendirme tekniklerini etkin kullanabilme yeterliliklerinin araştırılması (Kahramanmaraş örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş.
• Gay, L. R. (2013). Educational evaluation and measurement. London: Charles Merril.
• Gelbal, S. ve Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
• Güven, D. (2010). Profesyonel Bir Meslek Olarak Türkiye’de Öğretmenlik. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 27(2), 13-21.
• İzci, E., Göktaş, Ö. ve Şad, S. N. (2014). Öğretmen adaylarının alternatif ölçme değerlendirmeye ilişkin görüşleri ve yeterlilik algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(2), 37-57.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
• Karamustafaoğlu, S., Çağlak, A. ve Meşeci, B. (2012). Alternatif ölçme değerlendirme araçlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinin öz yeterlilikleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 167-179.
• Kesten, A. ve Özdemir, N. (2010). Sosyal bilgiler öğretim programının ölçme değerlendirme boyutunun öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi: Samsun ili örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2), 223-236.
• Khattak, H., Mughal, A. W., Marwat, M. K., Jan, S., Waseem, M., ve Bibi, S. (2015). Perception of the students of Sarhad University regarding the ımpact of different systems of examination upon their academic performance. Asian Journal of Management Sciences & Education, 4(2), 43-51.
• Kösterelioğlu, İ. ve Bayar, A. (2014). Türk eğitim sisteminin sorunlarına ilişkin güncel bir değerlendirme. International Journal of Social Science, 25-I, 177-187.
• Levine, A. (2011). The new normal of teacher education. The chronicle of higher education http://www.chronicle.com/article/The-New-Normal-of-Teacher/127430 (Erişim Tarihi: 2017, 31 Mayıs)
• Matsenjwa, L. R. ve Thwala, S. K. (2013). Primary school teachers’ knowledge and skills of measurement and assessment: A case of Swaziland. Problems Of Education In The 21st Century, 55, 74-87.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (4 ve 5. Sınıflar ) Öğretim Programı. http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72 (Erişim Tarihi: 2017, 22 Mayıs)
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (2005a). Sosyal Bilgiler Dersi(4-5. Sınıflar) Öğretim Programı ve Kılavuzu http://ttkb.meb.gov.tr/www/ogretim-programlari/icerik/72 (Erişim Tarihi: 2017, 22 Mayıs)
• Munshi, P., Javed, M. ve Hussain, I. (2012). Examination in semester system: What is observation of faculty and students? The Sindh University Journal of Education, 41(2011-12), 76-92.
• Palardy, G. J. ve Rumberger, R. W. (2008). Teacher effectiveness in first grade: The importance of background qualifications, attitudes, instructional practices for student learning. Educational Evaluation and Policy Analysis, 30(2), 111-140.
• Sabancı, O. ve Yazıcı, K. (2017). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirmeye yönelik yeterlik algılarının incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(7), 128-153.
• Sağlam-Arslan, A., Devecioğlu-Kaymakçı, Y. ve Arslan, S. (2009). Alternatif ölçme-değerlendirme etkinliklerinde karşılaşılan problemler: Fen ve teknoloji öğretmenleri örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1‐12.
• Sarıbaş, S. ve Babadağ, G. (2015). Temel eğitimin temel sorunları. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 3 (1), 18-34.
• Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, 40-45.
• Shepard, L. A.(2000). The role of classroom assessment in teaching and learning. Center for the Study of Evaluation Technical Report 517. http://cresst.org/wp-content/uploads/TECH517.pdf (Erişim tarihi: 2017, 18 Mayıs)
• Sönmez-Ektem I., Erben-Keçici, S. ve Pilten, G. (2016). Sınıf öğretmenlerinin süreç odaklı ölçme ve değerlendirme yöntemlerine ilişkin görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 17(3), 661-680.
• Şad, S. N. ve Göktaş, Ö. (2013). Öğretim elemanlarının geleneksel ve çağdaş ölçme değerlendirme yaklaşımlarının incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, (14) 2, 79–105.
• Şimşek, N. (2011). Sosyal bilgiler dersinde alternatif ölçme değerlendirme araçlarının kullanılması: Nitel bir çalışma. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(1), 149-168.
• Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB) (2005). B.08.0.TTK.0.01.01/12225 Sayılı, “Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları İle İlgili Açıklamalar” Konulu Genelge. http://www.memurlar.net/haber/35732/olcme-ve-degerlendirme-uygulamalari-ile-ilgili-aciklamalar.html (Erişim Tarihi: 2017, 02 Mayıs)
• Tan, Ş. (2009). Eğitimde ölçme ve değerlendirme KPSS el kitabı. Ankara: Pegem.
• Tshabalala, T. ve Ncube, A. C. (2014). The effectiveness of measurement and evaluation in Zimbabwean primary schools: Teachers and heads’ perceptions. International Journal of Innovation and Applied Studies, 8(1), 141-148.
• Uğurlu, R. ve Akkoç, H. (2011). Matematik öğretmen adaylarının ölçme-değerlendirme bilgilerinin gelişiminin tamamlayıcı-şekillendirici ölçme-değerlendirme bağlamında incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(II), 155-167.
• Yeşilyurt, E. (2012). Öğretmen adaylarının ölçme ve değerlendirme alanına ilişkin genel yeterlik algıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 17(9), 377-395.
• Yetkin, D. ve Daşcan, Ö. (2006). Son değişiklikler ile ilköğretim programı 1-5. Sınıflar. Ankara:Anı.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara:Seçkin.
• Yılmaz, H. ve Sünbül, A. M. (2007). Öğretimde planlama ve değerlendirme. Konya:Çizgi.
• Yücedağ, A. (1993). Anket geliştirilmesi ve uygulanması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 26(2), 443-454.