Okul Öncesi Öğretmenlerinin Oyuncak Kavramına İlişkin Metaforik Algıları

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 2, 561 - 575, 18.09.2015

Songül Giren Emre Durak

https://doi.org/10.14686/buefad.v4i2.5000143590

Cited By: 5

Öz

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi öğretmenlerinin oyuncak kavramlarına ilişkin metaforik
algılarını belirlemektir. Bunun için okul öncesi öğretmenlerinden “okul öncesi dönem çocuğu için
oyuncak………..gibidir, çünkü” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Araştırmanın evrenini Aksaray İl Milli
Eğitim Müdürlüğüne bağlı bağımsız anaokulları ve anasınıflarında çalışan öğretmenler oluşturmaktadır.
Çalışma grubunu ise tesadüfî örnekleme yöntemiyle belirlenen 74 okul öncesi öğretmeni
oluşturmaktadır. Öğretmenlerden elde edilen veriler içerik analizine göre değerlendirilmiştir. Araştırma
sonuçlarına göre; oyuncak kavramına yönelik 48 metafor ve 6 kategori ortaya çıkmıştır. Bu metaforlar
“(1) tüm gelişim alanlarını destekleyici olarak oyuncak, (2) eğlence aracı olarak oyuncak, (3) oyunların
temel malzemesi olarak oyuncak, (4), çocuğun temel ihtiyaçlarından birisi olarak oyuncak, (5) çocuğun
duygularını ve hayallerini yansıtıcı olarak oyuncak, (6) çocuğun ailesinin bir üyesi olarak oyuncak”
kategorilerinde toplanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul Öncesi Eğitim, Oyuncak, Metafor, Okul Öncesi Eğitimi Öğretmeni

Kaynakça

• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. 2. Baskı, Pegem Akademi: Ankara.
• California Department of Education, (2010). California Preschool Curriculum Framework. Volume I, Sacramento.
• Glassy, D. & J. Romano. (2003). Selecting appropriate toys for young children: The pediatrician’s role. American Academy of Pediatrics, 111, 911-913.
• Egemen, A.,Yılmaz, İ. & Akil, İ. (2004). Oyun, Oyuncak ve Çocuk. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 5(2) : 39 – 42.
• Erbay, F. &Durmuşoğlu Saltalı, N. (2012). Altı yaş çocuklarının günlük yaşantılarında oyunun yeri ve annelerin oyun algısı. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 13, (2): 249-264.
• Ertürk Kara, G. (2014). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının okul öncesi eğitim kavramına ilişkin metaforları. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 16(2), 104-120.
• Ginsburg, K. R. (January, 2007). The importance of play in promoting healthy child development and maintaining strong parent-child bonds. American Academy of Pediatrics, 119(1), 182–191.
• Giren, S. (2015). (basımda) Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının okul öncesi eğitim öğretmeni kavramına ilişkin metaforları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Güder, S.& Yıldırım, A. (2014). Okul öncesi öğretmeni adaylarının demokrasiye ilişkin metaforları. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (16), 151-170.
• Kaya, D. (2007). 36 - 72 Aylık Çocuklar için Tasarlanmış Oyuncakların Çocukların Gelişim Alanlarına Göre İncelenmesi.Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Kuyucu, Y., Şahin, M. &Kapıcıoğlu, O.(2013). Okul öncesi öğretmenlerinin “çocuk” kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi,2 (2), 43-53.
• Lakoff, G. & Johnson, M. (2005). Metaforlar: Hayat, anlam ve dil (Çev. G. Y. Demir). İstanbul: Paradigma.
• Levine, P. (2005). Metaphors and images of classrooms. Kappa Delta Pi Record, Summer, 41 (4), 172-175.
• Lockhart, S. (2010). Play: an important tool for cognitive development. Extensions Curriculum Newsletter from HighScope, 24, (3): 1-8.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Second Edition, Thousand Oaks, CA: Sage.
• Nalçacı, A. & Bektaş, F. (2012). Öğretmen adaylarının okul kavramına ilişkin algıları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD). 13 (1), 239-258.
• Nwokah, E., Hsu, H. C. & Gulker, H. (2013). The use of play materials in early ıntervention the dilemma of poverty. American Journal of Play. 5, (2): 187-218.
• Oktay, A. (2000). “Yaşamın Sihirli Yılları: Okul Öncesi Dönem”. İstanbul: Epsilon Yayıncılık
• Özdemir, A. ve Ramazan, O. (2012). Oyuncağa çocuk, anne ve öğretmen bakış açısı. Eğitim Bilimleri Araştırma Dergisi, 2 (1), 2-16.
• Özyeşer Cinel, N. (2006). Farklı Sosyo Ekonomik Düzeydeki 3-6 Yaş Grubu Çocuğu Olan Anne Babaların Oyuncak Ve Oyun Materyalleri Hakkındaki Görüşlerinin ve Bu Yaş Grubu Çocukların Sahip Oldukları Oyuncak Ve Oyun Materyallerinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Pilten, P. ve Pilten, G. (2013). Okul çağı çocuklarının oyun kavramına ilişkin algılarının ve oyun tercihlerinin değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 15-31.
• Poyraz, H. (2003). Okul Öncesi Dönemde Oyun ve Oyuncak.Ankara: Anı Yayıncılık.
• Rothlein, Liz. ve Brett, Ariene. (1987). Children's, teachers' and parents' perceptions of play. Early Childhood Research Quarterly, 2 (1) , 45-53.
• Saban, A. (2008). İlköğretim I. Kademe Öğretmen ve Öğrencilerinin Bilgi Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421-455.
• Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
• Saban, A., Koçbeker, B. N. & Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6 (2), 461-522.
• Serhatlıoğlu, B. (2014). Okul öncesi öğretmenliği bölümü öğrencilerinin okul öncesi öğretmenine ilişkin metaforik algıları. Uluslar arası EJER Kongresi Bildiri Özetleri Kitabı, 913, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sluss, D. J. (2005). Supporting Play Birth Through Age Eight.Thomson Delmar Learning: Canada.
• Soysal, D. & Afacan, Ö. (2012). İlköğretim öğrencilerinin “fen ve teknoloji dersi” ve “fen ve teknoloji öğretmeni” kavramlarına yönelik metafor durumları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9,(19): 287-306.
• Sussman, K. S. (2012). The importance of play in the Preschool classroom. Texas Child Care Quarterly, 36, (3): 9-16.
• Şahin, S. (2008). 4 Yaş Çocuklarının Kavram Edinimlerinde Oyuncak Odaklı Ev Eğitim Programının Etkileri. Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Şenel, T.& Aslan, O. (2014). Okul öncesi öğretmen adaylarının bilim ve bilim insanı kavramlarına ilişkin metaforik algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,10(2), 75-96.
• Tezel Şahin, F. (1993). “Üç-Altı Yaş Grubu Çocuklarının Anne Babalarının Çocuk Oyun ve Oyuncakları Hakkındaki Görüşlerinin İncelenmesi”. Bilim Uzmanlığı Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 8-61.
• Toy Industries of Europe (TIE), (2003). Contributions of play and toys to child development, Key studies. Brussels.
• Tuğrul, B., Ertürk, H. G., Özen Altınkaynak, Ş. &Güneş, G. (2014a). Oyunun üç kuşaktaki değişimi. The Journal of Academic Social Science Studie. 27: 1-16.
• Tuğrul, B., Metin Aslan, Ö., Ertürk, H. G. & Özen Altınkaynak, Ş. (2014b). Anaokuluna devam eden altı yaşındaki çocuklar ile okul öncesi öğretmenlerinin oyun hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, (1): 19-38.
• UNICEF, (2009). Early Child Development Kit: A Treasure Box of Activities. Activty Guide.
• Van Hoorn, J., Monighan Nourot, P., Scales, B. &Alward, K. R. (2007). Plat at theCenter of the Curriculum. Pearson Merrill Prentice Hall, 4th Edition: New Jersey.
• Whitebread, D., Basilio, M., Kuvalja, M. & Verma, M. (2012). A report on the value of children’s play with a series of policy recommendations. Toy Industries of Europe (TIE).
• Wolfgang, C. H. (2004). Child Guidance Through Play Teaching Positive Social Behaviors (Ages 2-7), Pearson Education, Boston.
• Yavuzer, H. (1999). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.