Teacher Autonomy as a Predictor of Job Satisfaction

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 2, 328 - 337, 20.06.2022

Ümit Dilekçi

https://doi.org/10.14686/buefad.1020340

Cited By: 6

Öz

This study aims to examine the association between teacher autonomy and job satisfaction. To this end, the study employed a relational survey model. The sample of the study included 368 teachers working in different schools of Batman city (Turkey) in the spring term of the 2020-2021 academic year. Teachers representing the population of the research were selected through a random sampling method. Research data were amassed with the “Teacher Autonomy Scale” and “Teacher Job Satisfaction Scale”. The mean scores were calculated and Pearson correlation and simple regression analyses were conducted. Based on the findings of the research, teachers' opinions towards autonomy behaviours and job satisfaction are greater than the middle level. The results also show a positive and significant relationship between teachers' autonomy and job satisfaction. Besides, teachers’ autonomy behaviours are meaningful predictors of their job satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Teacher, teacher autonomy, job satisfaction

İş Doyumunun Bir Yordayıcısı Olarak Öğretmen Özerkliği

Öz

Bu araştırma öğretmenlerin özerklik davranışları ile iş doyumları arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. İlişkisel tarama deseninde tasarlanan araştırmaya, 2020-2021 eğitim ve öğretim yılı ikinci döneminde Batman (Türkiye) merkezde görev yapan 368 öğretmen katılmıştır. Araştırmanın evrenini temsil edecek öğretmenler tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Verilerin toplanmasında “Öğretmen Özerkliği Ölçeği” ve “Öğretmen İş Doyumu Ölçeği” kullanılmıştır. Veri analizinde aritmetik ortalama, Pearson korelasyon katsayısı ve basit regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin özerklik davranışlarına ve iş doyumlarına ilişkin yüksek düzeyde olumlu görüş belirttikleri; öğretmenlerin özerklik davranışıyla iş doyumları arasında pozitif yönlü, anlamlı bir ilişki olduğu ve öğretmenlerin özerklik davranışlarının onların iş doyumlarının pozitif yönde, anlamlı yordayıcısı olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen, öğretmen özerkliği, iş doyumu

Kaynakça

• Akçay, P., & Sevinç, H. H. (2021). Okul yöneticilerinin algılanan yönetim tarzları ve öğretmenlerin özerkliği üzerine bir araştırma. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41(2), 1173-1201.
• Al-Siyabi, N. S. (2016). Job autonomy and job satisfaction of English instructors in the language centers of some private colleges in Muscat, Oman. International Journal of Psychology & Behavior Analysis, 2(111), 1-6. doi:10.15344/2455-3867/2016/111
• Ayan, S., Kocacık, F., & Karakuş, H. (2009). Lise öğretmenlerinin iş doyumu düzeyi ile bunu etkileyen bireysel ve kurumsal etkenler: Sivas merkez ilçe örneği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10(1), 18-25.
• Aydın, İ. (2018). Öğretmenlik kariyer evreleri ve öğretmenlerin mesleki gelişimi. Journal of Human Sciences, 15(4), 2047-2065. doi:10.14687/jhs.v15i4.5450
• Balcı, A. (2013). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bursalıoğlu, Z. (2010). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Buyruk, H., & Akbaş, A. (2021). Öğretmenlerin mesleki profesyonelliği ile özerkliği arasındaki ilişkiye dair bir çözümleme. Eğitim ve Bilim. doi:10.15390/EB.2021.9996
• Büyüköztürk, Ş. (2017). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık.
• Canbolat, Y. (2020). Türkiye’de ortaöğretim öğretmenlerinin mesleki özerkliği: Var olan ve olası politikaların bir analizi. Eğitim ve Bilim, 45(202), 141-171. doi:10.15390/EB.2020.7833
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2000). Research methods in education. London: Routledge Falmer.
• Çetinkanat, C. (2000). Örgütlerde güdüleme ve iş doyumu. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çolak, İ., & Altınkurt, Y. (2017). Okul iklimi ile öğretmenlerin özerklik davranışları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 23(1), 33-71. doi:10.14527/kuey.2017.002
• Çolak, İ., Altınkurt, Y., & Yılmaz, K. (2017). Öğretmenlerin özerklik davranışları ile iş doyumları arasındaki ilişki. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2) 189-208.
• Deci, E. L., & Ryan, R. M. ( 2000 ). The ''what'' and ''why'' of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behaviour . Psychological Inquiry, 11(4), 227-268.
• Ertürk, R. (2020). Öğretmen özerkliği: Kavramsal bir inceleme. İçinde IPCEDU 2020 E-Kitabı, 581-591. Ankara: Pegem Akademik Yayıncılık.
• Esfandiari, R., & Kamali, M. (2016). On the relationship between job satisfaction, teacher burnout, and teacher autonomy. Iranian Journal of Applied Language Studies, 8(2), 73-98.
• Evans, L. (1997). Addressing problems of conceptualization and construct validity in researching teachers’ job satisfaction. Educational Research, 39(3), 319-331. doi:10.1080/0013188970390307
• Fradkin-Hayslip, A. (2021). Teacher autonomy, motivation, and job satisfaction: perceptions of elementary school teachers according to self-determination theory. Elementary Education Online, 20(2), 198-205. doi:10.17051/ilkonline.2021.02.25
• Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (2009). How to design and evaluate research in education. New York: McGraw-Hill.
• Freidman, I. A. (1999). Teacher-perceived work autonomy: The concept and its measurement. Educational and Psychological Measurement, 59(1), 58-76.
• Karagöz Y., & Bardakçı, S. (2020). Bilimsel araştırmalarda kullanılan ölçme araçları ve ölçek geliştirme. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.ö
• Kengatharan, N. (2020a). Cynicism, autonomy and job satisfaction: evidence from teaching profession. Int. J. Management in Education, 14(5), 471-493.
• Kengatharan, N. (2020b). The effects of teacher autonomy, student behavior and student engagement on teacher job satisfaction. Educational Sciences: Theory & Practice, 20(4), 1-15. doi:10.12738/jestp.2020.4.001
• Kılınç, A. Ç., Bozkurt, E., & İlhan, H. (2018). Öğretmen özerkliğine ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 9(18), 77-98.
• Koustelios, A., Karabatzaki, D., & Kouisteliou, I. (2004). Autonomy and job satisfaction for a sample of Greek teachers. Psychological Reports, 95, 883-886.
• Lawson, T. (2004). Teacher autonomy: Power or control?. Education 3-13, 32(3), 3-18. doi:10.1080/03004270485200261
• Limon, İ., & Aydın, B. (2020). School principals’ opinions on autonomy in school administration. Sakarya University Journal of Education, 10(3), 459-484. doi:10.19126/suje.648585
• Locke, E. A. (1976). The nature and causes of job satisfaction. Handbook of industrial and organizational psychology.
• Lopes, J., & Oliveira, C. (2020) Teacher and school determinants of teacher job satisfaction: a multilevel analysis. School Effectiveness and School Improvement, 31(4), 641-659. doi:10.1080/09243453.2020.1764593
• Moomaw, W. E. (2005). Teacher-perceived autonomy: a construct validation of the teacher autonomy scale (Unpublished doctoral dissertation). The University of West Florida, Pensacola.
• Parker, G. (2015). Teachers’ autonomy. Research in Education, 93(1), 19-33. doi:/10.7227/RIE.0008
• Pearson, L. C., & Moomaw, W. (2005). The relationship between teacher autonomy and stress, work satisfaction, empowerment, and professionalism. Educational Research Quarterly, 29(1), 37-53.
• Peter, J. (2013). Workload, stress and job satisfaction among Waldorf teachers: An explorative study. Research on Steiner Education, 3(2), 111-117.
• Shann, M. H. (1998). Professional commitment and satisfaction among teachers in urban middle schools. The Journal of Educational Research, 92(2), 67-73. doi:10.1080/00220679809597578
• Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2009). Does school context matter? Relations with teacher burnout and job satisfaction. Teaching and Teacher Education, 25(3), 518-524. doi:10.1016/j.tate.2008.12.006
• Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2010). Teacher self-efficacy and teacher burnout: A study of relations. Teaching and Teacher Education, 26(4), 1059-1069. doi:10.1016/j.tate.2009.11.001
• Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2014). Teacher self-efficacy and perceived autonomy: Relations with teacher engagement, job satisfaction, and emotional exhaustion. Psychological Reports, 114(1), 68-77. doi:10.2466/14.02.PR0.114k14w0
• Skaalvik, E. M., & Skaalvik, S. (2021). Teacher burnout: Relations between dimensions of burnout, perceived school context, job satisfaction and motivation for teaching. A longitudinal study. Teachers and Teaching, 26(7-8), 602-616. doi:10.1080/13540602.2021.1913404
• Sökmen, Y. (2018). Sınıf öğretmenlerinin öz-yeterlik, özerklik, iş memnuniyeti, öğretmen katılımı ve tükenmişliği arasındaki ilişki: Bir model geliştirme çalışması (Yayınlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Şahin, İ. (2013). Öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 142-167.
• Şentürken, C., & Aytunga, O. (2020). Ortaöğretim öğretmenlerinin özerklik davranışları ile iş doyumları arasındaki ilişki. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(25), 3260-3283. doi:10.26466/opus.650115
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). Using multivariate statistics. Boston: Allyn and Bacon.
• Taş, A. (2017). İş doyumu ve örgütsel bağlılık. İçinde S. Özdemir, & N. Cemaloğlu (Eds.), Örgütsel Davranış ve Yönetimi (pp. 421-445). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Taylor, J., Bradley, S., & Nguyen, A. N. (2003). Job autonomy and job satisfaction: New evidence. The Department of Economics, Lancaster University: Lacanster, UK.
• TEDMEM. (2015). Okul özerkliği ve öğretmen özerkliği. Erişim adresi: https://tedmem.org/mem-notlari/ degerlendirme/ogretmen-ozerkligi-ve-okul-ozerkligi-uzerine Erişim tarihi: 26.08.2021.
• Worth, J., & Van den Brande, J. (2020). Teacher autonomy: How does it relate to job satisfaction and retention? Slough: NFER Yazıcı, A. Ş., & Akyol, B. (2017). Okul müdürlerinin liderlik davranışları ile öğretmen özerkliği arasındaki ilişki. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(10), 189-208.
• Yerdelen, S. (2013). Multilevel investigations of students’ cognitive and affective learning outcomes and their relationships with perceived classroom learning environment and teacher effectiveness (Yayınlanmamış doktora tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Zembylas, M., & Papanastasiou, E. (2004). Job satisfaction among school teachers in Cyprus. Journal of Educational Administration, 42(3), 357-74. doi:10.1108/09578230410534676
• Zencirkıran, M., & Keser, A. (2018). Örgütsel davranış. Bursa: Dora Yayıncılık.